Europese landen zijn te klein om alleen invloed uit te oefenen in een wereld waarin de VS en China de dienst uitmaken. Nationale soevereiniteit is nu al zeer beperkt: regeringen kunnen hun beloften vaak niet waarmaken omdat hefbomen ontbreken. De enige manier om wél een speler te zijn die regels kan bepalen, is via de EU.
Brexit was een rampzalig eigen doelpunt: het VK verloor zijn invloed, verzwakte zijn economie, en moet nu EU-regels volgen zonder ze te kunnen vormgeven. Bilaterale deals leveren veel minder op, simpelweg omdat het VK te klein is om iets af te dwingen.
Nationalisten die de EU willen uithollen, zetten Europa op het menu van Amerika, China en Rusland. Het tijdperk van de kleine soevereine natiestaat is voorbij. China kan straks alles zelf produceren, waardoor Europa zelfs de minimale handelshefboom die het nu nog heeft, verliest.
De geschiedenis leert dat kleine spelers zonder samenwerking gemakkelijk worden gemanipuleerd of overrompeld. Het antwoord is regionale integratie: niet iets nieuws opbouwen, maar het bestaande Europese bouwwerk behouden en verbeteren, vooral op het gebied van veiligheid.
Laat Brexit een waarschuwing zijn: herhaal deze fout niet. Voor het VK geldt: erken de blunder en vraag weer lidmaatschap van de EU aan.
And what rough beast, its hour come round at last,
Slouches towards Bethlehem to be born?