Getergde Muller zoekt zondebokken
Op de alles-of-nietsdag voor autobedrijf Saab werd het niets. Volgens topman Victor Muller was dat ‘absoluut onnodig’.
Wat hebben de Europese Investeringsbank (EIB), autobedrijf General Motors en bewindvoerder Guy Lofalk met elkaar gemeen? Volgens Victor Muller hebben ze alle drie de sleutel tot de redding van het Zweedse autobedrijf Saab, waar hij zich begin 2010 met veel bravoure over ontfermde, in handen gehad. Maar ze hebben in zijn ogen verzuimd de deur naar een mooie toekomst voor de onderneming te openen.
Vooral Lofalk krijgt de schuld van het feit dat Saab gisteren zelf zijn bankroet aanvroeg en afzag van een ingelaste hoorzitting waarop het autobedrijf nog eenmaal mocht bepleiten waarom het levensvatbaar is. Volgens Muller zou Lofalk, die gisteren niet meer bereikbaar was voor commentaar, zijn werk niet goed hebben gedaan en veel te hoge bedragen in rekening hebben gebracht. Hij heeft de rechter verzocht om de tegoeden aan de bewindvoerder te bevriezen en te herzien.
Of hijzelf niet ook fouten heeft gemaakt, vroeg een journalist daarop tijdens de persconferentie in Trollhättan, waar de Saab-fabriek staat. ‘Ongetwijfeld’, zei Muller, om meteen weer terug te keren naar de in zijn ogen grootste zondebok. ‘Ik had deze bewindvoerder nooit moeten kiezen.’
Geen spijtMuller liet weten dat er kapers op de kust zijn voor Saab, die een doorstart willen maken met de onderneming. Maar hij noemde geen namen. Persoonlijk verliest Muller ¤ 13 mln door de ondergang van Saab, zo liet hij weten.
Spijt heeft hij niet van zijn avontuur. ‘Nee, dat zou kinderachtig zijn. Dit hoort bij ondernemen.’
De persconferentie met Victor Muller en Saab’s faillietverklaring door de rechter spoedig daarna waren het sluitstuk van een zwaarmoedige dag in Trollhättan. De stad waar de Saab-fabriek staat, werd het toneel van handeling, en niet het tien kilometer noordelijker gelegen Vänersborg.
Daar zou het zwaartepunt van de dag gelegen moeten hebben. De rechtbank in deze stad moest namelijk beoordelen of Saab nog langer de tijd krijgt om een vrijwillige reorganisatie door te voeren. Tijdens zo’n proces is het bedrijf beschermd tegen schuldeisers.
Geen uitweg meerBewindvoerder Lofalk zag geen heil meer in voortzetting, maar Saab verzette zich tegen zijn visie en vroeg een hoorzitting over de kwestie aan. Het hele weekend is er vervolgens nog onderhandeld tussen Saab en de beoogde Chinese partner Youngman, waarna maandagochtend duidelijk werd dat er geen uitweg meer was.
Maar eigenlijk ging de deur zaterdag al op slot. Voormalig eigenaar GM, dat de technologie voor de bestaande Saab-modellen levert, liet namelijk weten zich te zullen verzetten tegen iedere overdracht van controle of zeggenschap over Saab die schadelijk zou zijn voor de eigen belangen.
In het kort komt dat erop neer dat GM zijn technologie niet meer ter beschikking zou stellen als Saab met Youngman in zee zou gaan, omdat de Amerikanen geen concurrent in het zadel willen helpen in China.
Muller zei dat er tot het laatste moment nog aan constructies is gesleuteld waarbij een deel van de investeringen van Youngman via een joint venture zouden lopen, zodat de Chinezen geen rechtstreekse invloed zouden krijgen op het deel van Saab waar GM’s technologie voor nodig is. Maar op een gegeven moment werd het hem duidelijk dat ‘GM geen enkele deal zou goedkeuren waar Youngman bij betrokken zou zijn.’
Staande ovatieVolgens Muller is de halsstarrige houding van GM te wijten aan het feit dat bewindvoerder Lofalk de Chinezen heeft doen geloven dat ze 100% eigenaar konden worden van Saab. Sindsdien was er volgens hem met GM geen land meer te bezeilen.
Hij mijmerde ook nog even over eerdere momenten in de afgelopen negen maanden waarop een redding van Saab nog heel eenvoudig was. Zo verwees hij naar de afspraak in april dat Mullers Russische zakenpartner Vladimir Antonov, nu in opspraak wegens beweerde fraude, vastgoed zou overnemen van Saab. Die transactie werd toen tegengehouden door de Europese Investeringsbank (EIB), waar Saab ¤ 217 mln van geleend heeft. Die deal had volgens Muller ‘alles kunnen redden’.
Vlak voor de persconferentie had Muller de circa 3500 medewerkers van Saab van de laatste ontwikkelingen op de hoogte gebracht. Begin 2010 werd Muller, toen hij met zijn kleine onderneming Spyker, nu Swedish Automobile, Saab overnam, als held ontvangen in Zweden. Door tegenvallende verkopen ontstond er geldgebrek, waardoor onderdelen niet meer betaald konden worden en de productie stilviel. Het personeel neemt het hem niet kwalijk. ‘Ik kreeg een staande ovatie.’
Geld vóór de kerst overmakenOp het licht besneeuwde terrein waar de fabriek staat, hebben de meeste Saab-mensen weinig behoefte om een woordje te wisselen met de ruim aanwezige media. De 36-jarige monteur Frederik Almqvist, al 16 jaar werkzaam voor Saab, is een uitzondering. In een shirt met daarop oude modellen van Saab afgebeeld, en een button ‘I love Saab’ erop geprikt, laat hij weten nog steeds een Mullerfan te zijn. ‘Victor heeft er werkelijk alles aan gedaan. Iedereen wilde hem neerhalen, maar hij ging door. Ik ben hem enorm dankbaar.’
Almqvist hoopt dat de Zweedse overheid er nu in slaagt vóór de kerst het geld naar hem over te maken waar hij recht op heeft als werknemer van een failliet verklaarde onderneming.
www.fd.nl[ Bericht 1% gewijzigd door ikweethetookniet op 20-12-2011 13:45:57 ]