Omdat er nog steeds mensen zijn die niet helemaal begrijpen wat de dubbele nationaliteit precies inhoudt, wat wettelijk geregeld is, en wat wel en niet kan....
Wellicht kan de FAQ ook bewaard worden voor later gebruik, en uiteraard zullen er wel een paar foutjes in zijn geslopen, dus verbeteringen altijd welkom.
FAQ Dubbele nationaliteitDeze FAQ zet alle vragen met betrekking tot de dubbele nationaliteit op een rijtje.
Wat is een dubbele nationaliteit precies?Een dubbele nationaliteit ontstaat wanneer een persoon naast de geboortenationaliteit een andere nationaliteit verkrijgt en de geboortenationaliteit mag behouden. Men kan ook geboren worden met twee of meer nationaliteiten.
Hoe krijg je de dubbele nationaliteit?In Nederland moet je in principe altijd de andere nationaliteit zelf opgeven nadat je Nederlander bent geworden. Ook als je de een andere nationaliteit aanneemt raak je in de meeste gevallen de Nederlandse nationaliteit kwijt. Hierop bestaan echter een aantal uitzonderingen:
1) Een persoon afkomstig uit een land waarvan de wetgeving bepaald dat de nationaliteit van dat land onder geen voorwaarde mag worden afgestaan mag die nationaliteit behouden. Op het moment van schrijven geldt dit voor de volgende landen: Algerije, Argentinië, Bangladesh, Colombia, Costa Rica, Dominicaanse Republiek, Ecuador, Griekenland, Jemen, Libië, Marokko, Mexico, Nauru, Tunesië, Syrië en Uruguay.
Voorbeelden voor punt 1:
- Een Marokkaan kan haar nationaliteit niet opgeven. Aangezien Nederland geen autoriteit heeft over de nationaliteiten van een ander land geld voor mensen afkomstig uit de bovengenoemde landen een uitzondering.2) Een persoon die trouwt met een persoon welke de nationaliteit draagt die de eerste persoon wil aannemen hoeft de geboorte nationaliteit niet af te staan.
Voorbeelden voor punt 2:
- Een Nederlander die met een Amerikaanse is getrouwd, in Amerika woont en de Amerikaanse nationaliteit wil aannemen hoeft de Nederlandse nationaliteit niet op te geven.
- Een Braziliaanse die met een Nederlander getrouwd is, in Nederland woont, en de Nederlandse nationaliteit wil aannemen hoeft de Braziliaanse nationaliteit niet af te staan.3) Een persoon die aantoonbaar financiële schade zal ondervinden door het afstaan van die nationaliteit mag die nationaliteit behouden.
Voorbeelden voor punt 3:
- Een Amerikaan die Nederlander wil worden maar kan aantonen dat deze in Amerika een erfenis zou kunnen krijgen van substantiële waarde mag de Amerikaanse nationaliteit behouden. In Amerika geldt dat een niet-Amerikaan een zware belasting moet betalen over een erfenis groter dan een bepaald bedrag. Als je kunt aantonen d.m.v. een testament en waardedocumenten dat je een dergelijke erfenis zou krijgen, dan mag je de Amerikaanse nationaliteit behouden om te voorkomen dat het leeuwendeel naar de Amerikaanse staat gaat bij overlijden van een familielid. Er zijn voor veel andere landen ook vergelijkbare erfrecht problemen waardoor men de eigen nationaliteit kunt behouden. Dit moet wel middels gelegaliseerde documentatie aantoonbaar zijn.
- Een mannelijke Turk van onder de 40 mag de Turkse nationaliteit niet afstaan voordat er voldaan is aan de Turkse dienstplicht. Deze dienstplicht kan worden afgekocht door een bedrag van ongeveer 5000 Euro te betalen, en een drie-weekse militaire training te volgen in Turkije. Voor het verkrijgen van de Nederlandse nationaliteit geldt dat mannen die in deze situatie zitten de Turkse nationaliteit mogen behouden. Mannen boven de 40 en vrouwen moeten in principe wel de Turkse nationaliteit afstaan.
Kan iedereen de Nederlandse nationaliteit verkrijgen?In principe kan iedereen die wettelijk en legaal naar Nederland is gekomen na een periode van 3 of 5 jaar de Nederlandse nationaliteit aanvragen. (hen die getrouwd zijn met een Nederlander kunnen na 3 jaar de Nederlandse nationaliteit aanvragen, alle anderen na 5 jaar) Zolang je geen strafbare feiten hebt gepleegd en een inburgeringsexamen kan afleggen heeft iedereen gelijk recht op het verkrijgen van het Nederlanderschap.
Kunnen we mensen die de andere nationaliteit niet kunnen opgeven het Nederlanderschap weigeren?Nee. Voor het aanvragen van de Nederlandse nationaliteit geldt het gelijkheidsbeginsel in de grondwet welke stelt dat iedereen gelijk moet worden behandeld in gelijke gevallen. Sommigen vinden het feit dat de wetgeving van een ander land die het verlies van nationaliteit niet toestaat geen gelijk geval, maar de Nederlandse grondwet is alleen van toepassing in Nederland en geldt voor het verkrijgen van de Nederlandse nationaliteit. Om mensen van bepaalde landen het Nederlanderschap te weigeren zal het gelijkheidsbeginsel in de Nederlandse Grondwet moeten worden aangepast.
Okay... Kunnen we dan niet gewoon de andere nationaliteit afpakken als ze Nederlander worden?Nee. Althans, in de meeste gevallen niet. (Lees verder in welke gevallen wel). Nederland heeft namelijk geen enkele autoriteit over de wetten van een ander land, en kan dus in geen enkel geval de nationaliteit van een ander land afnemen zonder de goedkeuring van dat land. Binnen Europa zijn er een aantal landen die met elkaar een verdrag omtrent de dubbele nationaliteit hebben getekend, die een aantal landen elkaar de autoriteit heeft verleend om de nationaliteit van het andere land in te nemen bij naturalisatie. Nederland heeft dit verdrag ook ondertekend, net als België, Denemarken, Luxemburg, Noorwegen en Oostenrijk.
Als een Deen of een Oostenrijker bijvoorbeeld Nederlander wil worden, dan heeft Nederland middels verdrag het recht om de Deense of Oostenrijkse nationaliteit in te nemen zodra de persoon Nederlander wordt. Dit bestaat trouwens rechts technisch alleen maar uit het informeren van het andere land dat deze nu de nationaliteit in kan trekken.
Met alle andere landen bestaat geen enkel verdrag met betrekking tot de dubbele nationaliteit, en Nederland heeft dan ook geen enkele inspraak over bijvoorbeeld het innemen van de Marokkaanse nationaliteit. Alleen Marokko kan hierover beslissen, en niemand anders.
Jamaar, jamaar, ik vind dat die Marokkanen dan maar helemaal geen Nederlander mogen worden als ze hun eigen nationaliteit niet kunnen opgeven! Is het niet beter om ze dan maar het Nederlanderschap pertinent te weigeren?Voor mensen uit Marokko (en 17 andere landen, zie boven) geldt dat zij de eigen nationaliteit niet kunnen opgeven. Voor hen is dus een uitzondering gemaakt. In principe kan er grondwet technisch geen onderscheid gemaakt worden tussen wie we wel, en wie niet het Nederlanderschap toekennen. In principe heeft iedereen die zich aan de Nederlandse wet heeft gehouden er recht toe.
Uiteindelijk staan we met betrekking tot het verlenen van het Nederlanderschap aan Marokkanen, Grieken, Argentijnen, en diverse anderen tussen de volgende twee keuzes:
1) Pertinent het Nederlanderschap weigeren aan mensen die de eigen nationaliteit niet kunnen opgeven.
2) Het Nederlanderschap toekennen met behoud van de andere nationaliteit.
Sommigen beweren dat het behoud van de eigen nationaliteit de integratie tegenwerkt. Dit staat open ter discussie, en misschien is dat ook wel zo in vergelijking met hen die wel de eigen nationaliteit kunnen opgeven en hebben opgegeven bij hun naturalisatie tot Nederlander. Echter in de praktijk staan we bij de Marokkanen (en veel Turken) voor de twee bovenstaande keuzes. En eigenlijk is keuze rechttechnisch in strijd met de grondwet, dus eigenlijk hebben we geen andere keus dan keuze 2 als een Marokkaan wil naturaliseren tot Nederlander.
Jamaar, Jamaar, in België kan het wel! Zij kennen geen dubbele nationaliteit!Dat is een misvatting. De Belgische wet erkent simpelweg het bestaan van een andere nationaliteit niet meer op het moment dat iemand Belg wordt. Dit betekend echter nog niet dat de dubbele nationaliteit niet bestaat. Momenteel heeft ongeveer 50% van de Marokkanen in België bijvoorbeeld nog gewoon een Marokkaans paspoort naast het Belgische. (en de andere 50% is alleen Marokkaan) Het gevolg van een niet-erkenningswet zoals België die heeft ingevoerd is eigenlijk dat er wettelijk ook helemaal niets meer aan gedaan kan worden. Iemand is Belg, en de Belgische nationaliteit kan nooit meer worden afgepakt, want de wet stelt dat die andere nationaliteit niet kan bestaan. Er gaan momenteel erg veel stemmen op in België om de dubbele nationaliteit weer in te voeren, omdat het simpelweg niet werkt. De wetgeving heeft namelijk geen effect op de Marokkanen, maar wel op de Belgen die emigreren en toch graag Belg zouden willen blijven.
Denemarken en België zijn de enige twee landen in westerse wereld trouwens die geen uitzonderingen kennen voor de Dubbele nationaliteit.
Kan het Nederlanderschap nadat het is toegekend weer worden afgepakt?Ja. Indien de persoon zich schuldig maakt aan hoogverraad, de wet op het folteringsverdrag overtreedt, de wet op het oorlogsrecht overtreedt, of een terroristische aanslag pleegt kan deze het Nederlanderschap onvrijwillig verliezen. Ook in gevallen van fraude kan het Nederlanderschap worden afgenomen, bijvoorbeeld als naderhand blijkt dat er gebruik gemaakt is van vervalste papieren. Bij fraude kan dit echter slechts tot 12 jaar nadat de naturalisatie is toegekend. De voorwaarde is wel dat het Nederlanderschap alleen kan worden afgenomen als de persoon nog een andere nationaliteit heeft. Staatsloos worden is niet toegestaan middels zowel de Nederlandse wet en een hele reeks VN en Europese verdragen die na WO2 zijn ondertekend.
De laatste keer dat het Nederlanderschap voor hoogverraad en/of overtreding van de wet op het oorlogsrecht werd ingenomen was in de jaren 50, toen het Nederlanderschap werd afgenomen van Ponke Prinsen die tot 1949 vocht voor het Indonesische leger in de onafhankelijksstrijd van dat land. Ponke Prinsen bezat ook de Indonesische nationaliteit. Een recentelijk voorbeeld van fraude was de zaak van Hirsi Ali welke tevens de Somalische nationaliteit bezat. Zij mocht na uitspraak van een rechter het Nederlanderschap behouden.
Maar hoe zit dat dan met ernstige criminelen? Kunnen we daar niet vanaf?Hen die ernstige delicten plegen zoals moord en/of verkrachting raken het Nederlanderschap niet kwijt. Minister Verdonk van Integratie- en Immigratiezaken heeft een aantal jaren geleden een wetsvoorstel ingediend welke naast de in de vorige vraag gestelde voorwaarden ook ernstige misdaden als reden zou instellen om het Nederlanderschap te verliezen. Dit voorstel kreeg vooralsnog geen voldoende steun van de regerende coalitie, inclusief de eigen VVD achterban en is in de ijskast gestopt. Het wetsvoorstel zou het mogelijk maken een Marokkaan die een moord heeft gepleegd terug te sturen naar Marokko nadat hij zijn straf heeft uitgezeten.
Een van de belangrijkste redenen waarom dit voorstel geen steun kreeg van het grootste deel van de Tweede Kamer is dat de meeste van de in Nederland woonachtige allochtonen met twee paspoorten ook in Nederland zijn geboren of op zeer jonge leeftijd naar Nederland zijn gekomen en geen ander land kennen dan Nederland. Op dit moment is het dus zo dat men alleen het Nederlanderschap van een persoon kan afnemen volgens de voorwaarden genoemd in de vorige vraag.
Stel nou dat die wet van Verdonk toch word ingevoerd, hoeveel criminelen raken dan hun Nederlanderschap kwijt?Op moment van schrijven bevinden zich, gebaseerd op cijfers uit 2005 van het CBS ongeveer 1250 Marokkanen en 750 Turken in de Nederlandse gevangenissen. Daarnaast ook ongeveer 1800 Surinamers en 1800 Antillianen die daarmee veel crimineler zijn dan Turken en Marokkanen. Surinamers en Antilianen zijn alleen Nederlander, dus daarvan kun je de Nederlandse nationaliteit niet afnemen. Van de 2000 Marokkanen en Turken in de gevangenis is slechts een klein deel gedetineerd voor een ernstige misdaad zoals moord en/of verkrachting. De meesten zitten voor een minder ernstige misdaad zoals bijvoorbeeld een overval, autodiefstal, drugshandel, fraude, of een andere misdaad waarvoor veroordeling mogelijk is.
Mocht een wet zoals Verdonk die voorstelt doorgang vinden, dan zullen we jaarlijks hooguit enkele honderden Marokkanen en/of Turken uit kunnen zetten. Het grootste probleem ligt bij het feit dat een zeer grote groep van de huidige gedetineerden in de leeftijdsgroep van 20 tot 30 jaar zitten, veelal in Nederland geboren zijn, danwel op jonge leeftijd hier gekomen en eigenlijk geen ander land kennen dan Nederland. Velen van hen hadden al de Nederlandse nationaliteit voordat ze tieners waren.
Hierbij moet ook opgemerkt worden dat hen die geen Nederlandse nationaliteit hebben bij een misdaad waarvoor gevangenisstraf staat sowieso na uitzetting van hun straf worden uitgezet. Dit gebeurd jaarlijks al bij honderden personen.
Heeft het hebben van een andere nationaliteit een voordeel in Nederland?Nee. Iemand die een andere nationaliteit naast de Nederlandse bezit geniet geen enkel voordeel boven een Nederlander die slechts alleen de Nederlandse nationaliteit bezit. Ze hebben dezelfde rechten, dezelfde plichten, en dienen zolang ze in Nederland wonen altijd eerst het Koninkrijk. Een allochtoon zonder Nederlands paspoort kan eventueel consulaire bijstand krijgen van de ambassade en/of consulaat van het thuisland, iemand die Nederlander is met behoud van een andere nationaliteit heeft geen recht op consulaire bijstand. Zij zijn in principe eerst Nederlander, en dan pas de andere nationaliteit.
Het enige verschil tussen iemand die een andere nationaliteit heeft naast de Nederlandse en een Nederlander met alleen de Nederlandse nationaliteit is dat de persoon met twee nationaliteiten onder bepaalde voorwaarden (zie hierboven) het Nederlanderschap kan verliezen. Tevens is het voor iemand met een andere nationaliteit erg makkelijk te verhuizen naar het land van de andere nationaliteit.
Raken Nederlanders die in een ander land wonen bij het aannemen van een andere nationaliteit het Nederlanderschap kwijt?In principe raken Nederlanders die een andere nationaliteit aannemen automatisch hun Nederlanderschap kwijt. Hierop bestaan echter een aantal uitzonderingen:
- Je raakt het Nederlanderschap niet kwijt als je getrouwd bent met een inwoner van het land waarvan je de nationaliteit wil aannemen.
- Je raakt het Nederlanderschap niet kwijt als je jonger bent dan 18 ten tijde van je naturalisatie. Op je 18e raak je dan wel je nationaliteit kwijt, tenzij je er specifiek voor kiest om Nederlander te blijven en de nadere nationaliteit op te geven.
Hierop navolgend, iemand die op deze wijze in het verleden het Nederlanderschap is kwijtgeraakt kan bij re-migratie naar Nederland het Nederlanderschap weer aanvragen en terugkrijgen. Hierbij verliest men eventueel wel de andere nationaliteit, indien mogelijk natuurlijk.
Ik snap het nog niet helemaal. Heb je wat links naar sites zodat ik het zelf allemaal kan napluizen?Bronnen:
Rijkswet op het Nederlanderschap.Immigratie en Naturalisatiedienst.
Andere sites:
Wikipedia (erg sumier)Buitenlandsepartner.nlBelgisch artikel over her-invoering van de dubbele nationaliteitWereldkaart: welke landen ondersteunen dubbele nationaliteit?