Weer een vraagje, dit keer wat theoretischer, voor het ontwerp van mijn eigen auto:
FOK!/Tweakers PTA mobiel
Bij wat eerste ontwerp schetsen lijkt het qua koeling handig te worden om de verbrandingsmotor vrij hoog te gaan plaatsen. Omdat de body gaat mee kantelen in de bocht zou de krachtlijn van de motor als het ware altijd precies in het midden van de auto moeten blijven, dus een wat meer topzwaar voertuig zou ergens minder erg moeten zijn dan bij een standaard vierwieler. Toch is het waarschijnlijk allemaal niet zo simpel, omdat motorblokken e.d. in motorfietsen altijd helemaal onderin liggen. Een laag zwaartepunt zal het moment dat nodig is om de body te kantelen behoorlijk omlaag brengen, om maar wat te noemen, maar aerodynamisch heb ik waarschijnlijk weer voordelen van een hoog geplaatst blok.
Dus vandaar mijn vraag:
Hoe belangrijk is de hoogte van het zwaartepunt voor wegligging en controle van een motorfiets? Is lager echt prettiger? Of is hoog ergens ook wel fijn?
De minimale snelheid waarmee je met losse handen redelijk goed kunt sturen is een aardige richtlijn hiervoor. Hoogte van het zwaartepunt speelt hierbij geen rol.
Dit aldus de theorie die ik kreeg bij multibody dynamics op mijn faculteit. Maar wat die formules en simulaties zeggen is niet hetzelfde als "hoe het voelt"
quote:yep, en de motor is beter onder controle te houden bij langzame manouvres (zoals straatje keren)Op woensdag 18 oktober 2006 16:04 schreef TR08 het volgende:
Ok dus met name de "felheid" bij het kantelen wordt beter en dat is fijn. Hij voelt dus als het ware lichter dan
Ben je tukker toevallig?
quote:Om het uit te leggen misschien. Maar om het voordeel van een laag zwaartepunt te zien, zul je het zelf mee moeten maken.Op maandag 23 oktober 2006 21:45 schreef Wojworshebn het volgende:
Dit is een heel ingewikkelde materie.
Een Honda Goldwing is bijvoorbeeld door de 6-cilinder boxer (platte motor, met cilinders aan weerszijden van de krukas) heel makkelijk om te gooien in de bochten, al lijkt zo'n ding een auto op twee wielen.
Ik heb zelf een Yamaha XS1100. Een gewone 1.1 lijnmotor. Rechtuit is er niks aan de hand, maar in de bochten merk je dat je behoorlijk moet sleuren aan de machine om 'm fatsoenlijk te kunnen sturen.
ikzelf rij een suzuki DL650 met een hoog zwaartepunt door de hoog geplaatste benzinetank
ook heb ik weleens op een BMW F650GS gereden welke kwa totaalgewicht praktisch gelijk is maar deze heeft de benzinetank onder het zadel (dus veel lager).
de BMW voelt vele malen lichter aan als je erop rijdt, maar ook als je stilstaat is deze veel makelijker overeind te houden
Het centrale massa punt kan natuurlijk hoger of lager liggen, maar ook meer naar voren of naar achteren. Waardoor de telemetrie van het frame een belangrijke rol speelt. De hoek van de voorvork en daarbij ook de naloop en massa van de afgeveerde elementen hebben hierop grote invloed.
Daarbij is de lengte van je achtervork en invering tijdens accelleratie invloedgevend.
En dan hebben we het nog nieteens over de reactie krachten van het motorblok en de stand van de cilinders. Er zijn opstellingen van de cilinders waardoor de massatraagheid van de zuigers de motor opzij duwen.
quote:Wauw heb jij een frame met telemetrie? Denk dat je geometrie bedoeltOp woensdag 25 oktober 2006 23:14 schreef Wojworshebn het volgende:
Maar dit alles is natuurlijk veel te kort door de bocht.
Het centrale massa punt kan natuurlijk hoger of lager liggen, maar ook meer naar voren of naar achteren. Waardoor de telemetrie van het frame een belangrijke rol speelt. De hoek van de voorvork en daarbij ook de naloop en massa van de afgeveerde elementen hebben hierop grote invloed.
quote:Dat klopt inderdaad, maar dat zijn voor mij voorlopig ondergeschikte effecten. De vering maak ik wel iets stugger dan de standaard veer die bij de achterbrug zit die ik wil kopen.Daarbij is de lengte van je achtervork en invering tijdens accelleratie invloedgevend.
En dan hebben we het nog nieteens over de reactie krachten van het motorblok en de stand van de cilinders. Er zijn opstellingen van de cilinders waardoor de massatraagheid van de zuigers de motor opzij duwen.
Zoals iedereen weet, massa = traag. Zo ook massa die om een as draait (denk aan een vliegwiel). Alleen neemt dat effect kwadratisch toe met de afstand van het draaipunt.
In ons geval is de as waarom geroteerd wordt de lijn op het wegdek waar de banden op staan. En de straal de hoogte van het zwaartepunt. Hoe hoger het zwaartepunt, hoe hoger de massatraagheid. En hoe hoger de massatraagheid hoe meer energie nodig is om de snelheid daarvan te veranderen!
Dus voor een motor met een hoog zwaartepunt, kost het eerst veel energie die te laten kantelen, en ook weer veel energie om dat kantelen te stoppen als je schuin genoeg hangt.
een wat diepere uitleg: http://nl.wikipedia.org/wiki/Traagheidsmoment
Je kunt dit effect trouwens heel makkelijk zelf ondervinden. Ga op een draaiende bureaustoel zitten en ga rondjes draaien. Steek nu je armen en benen uit (massatraagheid wordt groter). je gaat nu langzamer draaien. Hou je je armen weer bij je, wordt je massatraagheid weer kleiner en ga je weer sneller draaien! Het effect wordt sterker als je iets zwaars in je handen houdt.
quote:Wat misschien wel even belangrijk is voor de "wegligging en controle" is de hoek van de voorvork.Op woensdag 18 oktober 2006 14:19 schreef TR08 het volgende:
Dus vandaar mijn vraag:
Hoe belangrijk is de hoogte van het zwaartepunt voor wegligging en controle van een motorfiets? Is lager echt prettiger? Of is hoog ergens ook wel fijn?
Direct sturen en zenuwachtig of zwaar sturen en stabiel rechtuit.
ah, Dhr Wojworshebn had het al verteld.
[ Bericht 5% gewijzigd door BertV op 26-10-2006 12:04:41 ]
) maar wat formules zeggen is soms iets anders dan wat het gevoel zegt. quote:Whehe, uiteraard.Op donderdag 26 oktober 2006 08:19 schreef TR08 het volgende:
[..]
Wauw heb jij een frame met telemetrie? Denk dat je geometrie bedoelt
[..]
quote:Klopt, maar het komt wel overeen met deze ervaring:Op donderdag 26 oktober 2006 12:00 schreef TR08 het volgende:
Ik ken het effect, ben zelf bijna ir in de werktuigbouw (nog 2 maanden
quote:én met mijn ervaring dat bochten sturen op de fiets lastiger is als er iemand achterop zitOp woensdag 25 oktober 2006 11:02 schreef Leipo666 het volgende:
ikzelf rij een suzuki DL650 met een hoog zwaartepunt door de hoog geplaatste benzinetank
ook heb ik weleens op een BMW F650GS gereden welke kwa totaalgewicht praktisch gelijk is maar deze heeft de benzinetank onder het zadel (dus veel lager).
de BMW voelt vele malen lichter aan als je erop rijdt, maar ook als je stilstaat is deze veel makelijker overeind te houden
quote:klopt, maar dat is ook (gedeeltelijk) te verklaren dat de vering door het hogere gewicht ook anders reageertOp donderdag 26 oktober 2006 20:19 schreef mcDavid het volgende:
én met mijn ervaring dat bochten sturen op de fiets lastiger is als er iemand achterop zit
en natuurlijk omdat het gewicht meer naar de achterkant van de motor verplaatst is