Het VBL-columnhoekje deel 10

quote:

GEBROKEN DROOM

Ooit, ja ooit, was Jordi Hoogstrate een groot talent. De jonge Groninger debuteerde als tiener voor zijn club FC Groningen en werd door de kenners al spoedig geroemd. Scouts bekeken zijn duels, knikten gretig en omcirkelden zijn naam in hun notitieblokjes. Soms zelfs met dikke rode pennenvegen. De middenvelder viel in de smaak en het kon dan ook niet lang duren voor hij een transfer zou maken naar een topclub. PSV, dat eerder al goud had gedolven in Groningen in de persoon van Arjen Robben, toonde zich maar weer eens de slagvaardigste en legde de grote belofte vast. Hoogstrate mocht nog een jaartje rijpen in Groningen en zou zich in de zomer van 2003 in Eindhoven melden.

Daar ging het fout. Goed fout zelfs. In zijn laatste jaar bij Groningen begonnen de twijfels al toe te slaan bij de jongeling. In een openhartig interview waarin hij vertelde over zijn ernstige psychische problemen gaf Hoogstrate aan toen al moeite te hebben met de druk. Een speler die naar PSV zou gaan, daar werd wat van verwacht. Het bleek een voorbode voor een bijzonder zware tijd. Hoogstrate was voorbestemd om te gaan schitteren op het veld en zich te ontwikkelen tot een topspeler, maar kwam de schaduw van het trainingsveld niet uit. Om vervolgens te verdrinken in de duisternis van een depressie, veroorzaakt door wat je volgens Hoogstrate faalangst mocht noemen.

Niets menselijks is voetballers vreemd. Vooral jonge voetballers niet. Ze komen in Nederland snel, worden de hemel in geprezen en vervolgens van hun voetstuk gekatapulteerd door dezelfde mensen die hen eerst nog opstuwden in de vaart der volkeren. Net de adolescentie voorbij bleek Hoogstrate nog ernstige twijfels te hebben aan zichzelf. Herkenbare gevoelens voor veel mensen, maar bij hem kwam er ook nog eens een hoog verwachtingspatroon van de buitenwereld bij. Want van een dergelijk talent werd niets meer of minder dan een snelle aanpassing en een stap richting de basis verwacht. De mensen in Eindhoven zagen Arjen Robben voor zich en die slaagde op zijn dooie akkertje. Robben verruilde PSV voor Chelsea, om zich volop te laven aan het succes en de oliesalarissen bij de miljoenenformatie van Roman Abramovich. Hoogstrate zou zo goed wellicht niet worden, maar basisspeler in Eindhoven en een plekje bij Oranje, dat moest toch wel kunnen?

Het ging niet. Jordi Hoogstrate blokkeerde en raakte zichzelf kwijt. Vervolgens vond hij zichzelf terug op de divan bij diverse psychiaters en herwon hij stukje bij beetje zijn zelfvertrouwen. De praatsessies deden hem goed. Het was knap dat hij later openlijk vertelde wat en waar het was misgegaan. Wellicht deed hij zijn relaas als waarschuwing voor die andere jonge talenten in Nederland, die ook te kampen zullen krijgen met een terugslag. Al zal dat geen kraterinslag zijn zoals bij Hoogstrate, toch is het goed om te weten dat het nooit altijd geweldig kan gaan. In twee jaar PSV speelde hij vijf duels in de competitie, allemaal in het seizoen 2003/04. Een seizoen later speelde hij nooit.

In de zomer van 2005 leek hij dan weer klaar om aan te sluiten bij zijn teammaats, maar een zware blessure dwong hem tot revalideren. In de luwte van FC Emmen zocht hij naar het verleden. De ooit als talent bekendstaande speler wilde er aan zijn herstel werken en zijn minuten gaan pakken. Dit alles onder de vleugels van Jan van Dijk, die hem ooit bij FC Groningen liet debuteren. Helaas voor Hoogstrate duurde het toch weer langer dan gedacht, zodat hij na een jaar bij Emmen nog altijd geen duel had gespeeld.

Hij koos er voor om ook dit seizoen bij Emmen te blijven. Nu moest het toch allemaal goed komen met hem. Zijn dromen over een loopbaan in de absolute top had hij al voorzichtig uit zijn slaap verdreven. Alleen voetballen was al genoeg voor hem. Het leek dan ook de goede kant op te gaan. De afgelopen weken kwam hij zes keer in actie voor Emmen, een aanvaardbare start voor zijn voorzichtige terugkeer als voetballer. Tot het noodlot toesloeg en Hoogstrate zich wederom blesseerde in de wedstrijd van Emmen tegen Go Ahead Eagles. De diagnose moet nog worden gesteld, maar opnieuw lijkt zijn kruisband afgescheurd en wacht hem weer een revalidatieproces van een maand of negen. Het is om wanhopig van te worden en ik kan me voorstellen dat Jordi Hoogstrate momenteel de wanhoop nabij is. En dat vind ik tragisch. De verhalen over het luizenleven van profvoetballers kennen we allemaal. Dat leven lijkt Hoogstrate niet gegund. Het ziet er zelfs naar uit dat zijn laatst resterende droom, waarin hij zichzelf weer onbevangen zag ballen, ook gaat knappen. Zodat hij straks wellicht door iedereen vergeten is. Ieder krijgt zijn deel, maar soms is koning voetbal behoorlijk oneerlijk.

quote:

POOL MET EEN PRIJSKAARTJE

Er is vrijwel geen wereld waarin de waan van de dag zo regeert als de voetbalwereld. Vandaag een ster, morgen een verschoppeling. Wie geluk heeft ondergaat die metamorfose andersom, maar het is niet gezegd dat je dan weer even hard naar beneden kunt kletteren. Het is best moeilijk om jaren met de rug recht en het hoofd opgeheven door wat men wel eens een jungle pleegt te noemen te wandelen. Er zijn voetballers bij wie je in de loop der tijd de schouders steeds meer ziet inzakken.

Iemand bij wie dat op dit moment gebeurt is de Pool Andrzej Niedzielan, spelend voor volksclub NEC in Nijmegen. Niedzielan is namelijk voorlopig verbannen naar het tweede elftal. Hier ging een hele historie aan vooraf, van inmiddels alweer een kleine drie jaar. Drie jaar waarin Niedzielan nog nimmer echt heeft kunnen overtuigen. Lyrisch waren de berichten die over de Poolse aanvaller verschenen toen NEC hem aantrok. De club had, met behulp van de veelbesproken externe financiers, de speler weggekaapt voor de neus van bekendere en kapitaalkrachtigere concurrenten.

Op dat moment lag de voetbalwereld aan de voeten van de linksbenige spits. Hij maakte zijn treffers voor de nationale ploeg en voor de club met de welluidende naam Dyskobolia Grodzisk. Nu is mijn Pools niet fantastisch, maar het deed toch op zijn minst denken aan een club voor swingende spelers. Dat hebben de fans in Nijmegen de afgelopen jaren echter maar zelden gezien. Ja, er waren dagen waarop Niedzielan wel degelijk de indruk gaf dat men destijds gelijk had. Dat hij een aanvaller was die de club met winst zou gaan doorverkopen aan een club uit een grotere competitie. Dat hij misschien zelfs wel te goed was voor NEC.

Vaak genoeg was het echter onvoorstelbaar waarom NEC destijds zo veel geld voor hem over had. Hij is nog altijd de duurste aankoop uit de clubhistorie, maar dat viel dan niet echt te zien. Hij sjokte over het veld en droeg het juk van onbegrip. Onbegrip over de in zijn ogen onkunde van sommige medespelers. Gefrustreerd dat ze hem en zijn bedoelingen blijkbaar niet konden vatten. Dan liep hij verloren over de mat en keek hij treurig als een Poolse fabrieksarbeider die zich dagelijks kapot moet werken in het buitenland. Met dit verschil dat Andrzej Niedzielan voor dit ongeïnspireerde rond hobbelen vorstelijk betaald wordt. In tweeëneenhalf seizoen wist Niedzielan namens NEC achttien goals te maken in de eredivisie. Hij had hier vijfenzestig wedstrijden voor nodig, een gemiddelde van ongeveer één goal per drie wedstrijden dus. Dat terwijl hij werd ingeschat als potentiële topschutter van de competitie of in ieder geval iemand die hoog in dat klassement zou kunnen eindigen.

Het is moeilijk aan te geven waar het aan schort. Is Niedzielan gewoon niet zo goed, zoals Janusz Kowalik, ook al een Pool die hier voetbalde, onlangs stelde? Is NEC inderdaad gewoon zijn plafond en zal hij nooit een echte doelpuntenmachine gaan worden? Ligt het aan de trainers of de medespelers, die hem blijkbaar niet op de juiste wijze kunnen laten functioneren? Het is puur gissen.

Het begint er echter alle schijn van te krijgen dat het probleem vooral bij de Pool zelf gezocht moet worden. Waarom speelt hij niet zoals in de spaarzame prima wedstrijden die hij afwerkte? Niedzielan schijnt geen trainingsbeest te zijn en ook snel pijntjes te voelen. Pijntjes om maar niet te hoeven trainen. Nooit gaat de Pool eens voorop in de strijd en straalt hij uit dat hij gewoon wil winnen, ten koste van alles. Zijn brille is inmiddels net zo onvindbaar als de paspoorten van veel zijn landgenoten die in ons land werkzaam zijn. Zijn ego is echter onveranderd. Niedzielan viel vorig seizoen vooral op toen hij boos leek te zijn toen een medespeler tijdens een wedstrijd scoorde. Niet echt de houding van een teamspeler dus.

Mario Been, de huidige trainer van NEC en de vleesgeworden lolbroek, kan er al niet meer om lachen. Hij stelt terecht dat je als profvoetballer blij mag zijn dat je van je hobby je werk hebt kunnen maken. Welk prijskaartje je ook hebt en hoe hoog de verwachtingen ook zijn, toon aan dat je plezier hebt. De boodschap is bij Niedzielan nooit aangekomen. Hij kwam te laat opdagen voor een wedstrijd van Jong NEC en weigerde volgens de afspraken mee terug te reizen. Onprofessioneel, oordeelde Been. Gekrenkt ego, zou je zeggen. Het ziet er inmiddels naar uit dat Niedzielan in de winterstop mag vertrekken en de opbrengst van die deal zal ver onder de gedroomde bedragen liggen. Bij NEC doen ze er goed aan het prijskaartje van Niedzielans rug te verwijderen en er een mooie aanbieding van te maken. Want als Niedzielan zich op deze wijze blijft profileren, koopt menig trainer deze week liever een velletje kinderpostzegels. Daar spat het plezier tenminste vanaf.

quote:

LANGS DE LIJN

Lekker langs de lijn bij je favoriete club samen met je vrienden. Het is een wekelijks ritueel waar vele mannen op deze aardbol van genieten. De combinatie van de sport, de gezelligheid en vooral het delen van hetzelfde gevoel maakt het zo mooi. Want die mannen die niet van voetbal houden, die snappen het niet. Om maar te zwijgen over het gros der vrouwen. Menig echtgenote of vriendin breekt zich het hoofd over de passie van man of vriendlief: voetbal.

Er zijn er bij die proberen je te doorgronden. Ze trachten zich de mannelijke denkwereld, die zich afspeelt langs de lijn van diverse sportparken of op de tribunes van een stadion, een klein beetje eigen te maken. Ze vragen uitleg over de regels, willen teams en spelers leren kennen en zoeken wanhopig naar de lol van dit alles. Goed, een wedstrijd die onder lekker zonnige omstandigheden afgewerkt wordt, dat snappen ze nog. Maar waarom gaan die mannen achter het doel staan op een guur sportpark ergens in december of januari? Waarom komen ze thuis van een wedstrijd met de door de nat geregende broeken gemaakte kringen op de bekleding van dat andere heiligdom, de auto? Waarom trotseren ze hagelbuien om hun favoriete club te zien spelen? Het is een liefdevolle poging van deze dames, maar sommige dingen zijn moeilijk te snappen. Ik zie ook geen heil in winkelmiddagjes met vriendinnen of het houden van kledingparty’s . Laat staan dat ik de vrouwenavond op Net 5 snap. En eerlijk gezegd, dat hoeft voor mij ook niet.

Ik, en vele Nederlandse mannen met mij, ben bevangen door het voetbalvirus. Een zaterdag zonder voetbal zorgt soms al voor een unheimisch gevoel. De zomerstop duurt me altijd te lang, zodat ik me vanaf het prille begin van de voorbereiding alweer terugvind op diverse sportparken om de oefenpotjes van de clubs in de regio te zien. Liefst amateurs tegen profs, ook dat nog. Het is een mooi iets, wat mij betreft. Je kent veel mensen en hebt altijd wel even een praatje. Al ken je ze niet, die mannen die daar staan hebben in ieder geval altijd al één ding gemeen met jou. Dat schept een band. Zoals wildvreemden zich massaal vrienden voelen bij een betoverend popconcert, zo kan het gezamenlijk beleven van een voetbalwedstrijd mensen ook raken. Zodat je jaren later nog eens terugdenkt en je allerlei details weer levendig voor de geest kunt halen.

Genieten van fraaie acties, de spelers van je favoriete team aanmoedigen, de tegenstanders een beetje stangen, je ergeren aan de tactische manoeuvres van de trainer en de scheidsrechter feedback geven. Het zijn de vaste ingrediënten voor een geslaagde middag. Waarbij bepaalde dingen terugkeren. Bepaalde uitspraken bijvoorbeeld, maar net zo goed het goedmoedig plagen van anderen die hun sympathie voor een bepaalde speler maar moeilijk kunnen verbergen. Of andersom natuurlijk, zij die altijd kritiek hebben op de immer hard werkende rechtshalf een beetje pesten als die plots een belangrijke goal maakt. Het gebeurt wekelijks op allerlei plaatsen. Lees de toeschouwersaantallen van de hoofdklasse maar eens en zie hoeveel mensen een eredivisiewedstrijd bezoeken in het weekend.

Zo staan wij wekelijks langs de lijn. Onze vrouwen en vriendinnen volgen ons al niet meer. Ze hebben het geprobeerd, maar kunnen de passie niet bijhouden. Ze doen hun best hoor, geloof me. Ze informeren braaf naar uitslagen, doelpuntenmakers en ranglijsten. Ze zijn niet te beroerd om de etenstijden er op aan te passen. Ze halen de wikkel van je binnenkomende voetbalbladen af en sturen zelfs soms een mailtje of SMSje met een voetbalnieuwtje. Maar meer dan dat is onmogelijk. Ze gaan het nooit echt begrijpen.

Want die dames zijn wel eens mee geweest naar een wedstrijd en hebben zich daar vooral staan verbazen. Wat is er dan zo grappig als de rechtsback doorbreekt en de bal hopeloos naast schiet, waarop er direct een mannenkoor losbarst en roept “het is een verdediger hè”? Die massale vreugde bij een goal, dat lukt dan nog wel. Maar hoe komt het toch dat die kerels van ze ineens meezingen met Jan Smit, terwijl die thuis toch echt nooit in de stereotoren wordt geschoven? Halverwege de tweede helft haken ze af en beginnen ze een gesprek. Over bruiloften, baby’s, kleding en het werk. Wij vinden het allang best. Sommige dingen kun je gewoon niet delen.

quote:

EEN WEEKJE OOSTBLOK

Ooit gingen wij op reis. Wij, dat waren een stel Nederlandse middelbare scholieren die een buitenlandreis mochten ondernemen in de voorexamenklas. Een bekend fenomeen, dat dikwijls door heel Nederland dezelfde bestemmingen kent. Wie ging er niet ooit naar Parijs, Londen, Berlijn, Rome of Praag? Wij waren zeventien en gingen naar Praag. In een fraaie bus, het mag gezegd. Het werd een mooie ervaring, daar in het Oostblok. Zo mooi zelfs dat wij enkele jaren na dato een hernieuwde reis planden. Nu niet met een hele klas, maar met zijn vieren. Vier twintigers inmiddels, op zoek naar het geheim van het voetbal in het Oostblok.

Want voetballiefhebbers waren en zijn we. We denken aan voetbal, onze partners, voetbal, vriendschap, voetbal, muziek, voetbal, een beetje werk en voetbal. Tussendoor halen we ook nog wel eens adem, om van al dit moois maar niet te veel te hoeven missen. Nu deelden we ook nog eens dezelfde voorliefde voor het voetbal in het Oostblok. Want dat is bijzonder. Het had altijd iets mysterieus. Zeker vroeger, toen de televisie nog niet overal was en Internet nog niet bestond. Let wel, wij leefden toen nog niet, maar romantici als we zijn, genoten we van de verhalen van toen. Van wedstrijden om de Europacup naar barre oorden, tegen onbekende ploegen. Hoe Feyenoord verloor van het onbekende UT Arad. Hoe Ajax ooit strandde in Bulgarije. Oostblokvoetbal was zoals het moest zijn. Grauw, hard, maar met af en toe een vleugje romantiek in de vorm van een creatieve actie.

Het werden helden, de mannen van toen. Doelman Ducadam van Steaua Boekarest, die de held werd in de strafschoppenserie van een Europese finale. Volgens de verhalen werd hij later invalide door toedoen van de zoons van Ceaucescu. Dat zijn pas feitjes. Die leer je niet bij geschiedenis, daar houdt het op bij de staatsgreep en de publieke tuchtiging van de dictator en zijn vrouw. Doe ons de keeper en diens ellende maar. Of wat te denken van Dinamo Kiev, dat onder de inmiddels overleden trainer Valeriy Lobanovskiy, bijna machinaal voetbal speelde. Het systeem was heilig en bij iedereen bekend, waardoor met dodelijke precisie de fouten van de tegenstander werden afgestraft en de ploeg zich met razendsnelle combinaties over het veld bewoog. Nee, een interland of Europacupduel in het Oostblok, dat was geen feest. Dus genoten wij in Praag, waar we natuurlijk wel even stil stonden bij de Praagse lente, maar vooral mijmerden over de beroemde penalty van Antonin Panenka. Hoe wreed ook voor Jan Palach, wereldwijd zal Panenka vermoedelijk bekender zijn.

Toch konden we destijds het Oostblok nog niet echt proeven. Een geregisseerde reis biedt nu eenmaal net iets te weinig ruimte voor de individuele zoektocht naar het rijke verleden. We zagen posters hangen, dat wel. Maar daar vanaf straalden de nieuwe helden als Pavel Nedved ons tegemoet. Wij wilden terug, naar de tijden van Dukla en Bohemians, naar de tijd waarin je nog niet met één gerichte zoekopdracht de complete selectie van je Oostblok-opponent kon vinden. Waarin de elftallen ook nog bestonden uit elf autochtonen en de Zuid-Amerikaanse en Afrikaanse gelukszoekers nog vooral dachten dat de Sovjetunie in de winter niet te doen zou zijn. Zo koud dat de ijspegels aan de netten hangen en de mensen wodka dronken om warm te worden, terwijl de vrouwen berenmutsen naaiden.

Daarom gingen we enkele jaren geleden terug. We keken in Sofia, zochten in Moskou, verbaasden ons in Boekarest en genoten in Warschau. Drie weken Oostblok, drie weken zoeken naar sporen van het rijke verleden. We zagen veel en ontdekten dat het lang niet altijd grauw en grijs hoefde te zijn. Ook hier had de moderne wereld zijn intrede gedaan en werd er mobiel gebeld. Maar toch, de mysterieuze sfeer bleef behouden. Want er liepen toch echt nog wel mannen met zware wenkbrauwen of mooie snorren. We leerden langzaam het geheim kennen. Want diep van binnen leefde bij veel van de mensen wel degelijk het verlangen om ergens in op te vallen. Het systeem had ze jaren min of meer beperkt en in de relatieve vrijheid van nu was hun zoektocht soms ook moeilijk. We spraken de Russin Irina, die dagelijks spijt had van de inktversiering die ze in een rebelse bui had laten aanbrengen op haar rechterbil. Die we overigens niet te zien kregen, tenzij we daar een kleine vergoeding voor over hadden. We zagen de jongetjes op straat die Hristo Stoichkov wilden zijn en woonden een wedstrijd in Polen bij. Daar zag je de voetballers soms even uit de pas lopen, als ze ineens iets deden wat de tactiek niet voorschreef. Dan werd de sporter even de zoekende burger. Maar verder kwamen we eigenlijk niet, ook al omdat het Oostblok op sommige momenten gewoon te veel op het Westen was gaan lijken.

Het zijn van die dingen waar ik aan terugdenk, in een week waarin het Nederlands elftal achtereenvolgens tegen Bulgarije en Albanië voetbalt. Dan voel ik ergens die romantiek van vroeger weer, als ik lees dat de selectie van Albanië amper geld heeft om ergens fatsoenlijk te trainen. Maar tegelijkertijd besef ik dat die mysterieuze sfeer van vroeger niet meer terug gaat komen. Kijk maar naar de Bulgaren, waar een Braziliaanse linksback toch wel erg contrasteert met het beeld van het aloude Oostblok. The times they are a-changin’ zong Bob Dylan in de jaren zestig al. Als voetbalromanticus zou je de tijd echter soms stil willen zetten.

quote:

GENERATIEKLOOF

In deze door Europees voetbal gedomineerde week was er ook nog plaats voor een nieuwsbericht van vaderlandse bodem. Niet wereldschokkend, niet opmerkelijk zoals de roof van ruim honderd middenstippen in heel Nederland, maar nieuws dat bijna schouderophalend ontvangen werd. Het ging hier namelijk om een speler die zijn afscheid aankondigde. Voormalig international Pierre van Hooijdonk, die in Oranje vooral naam maakte door zijn sterke invalbeurten, hangt na dit seizoen de schoenen aan de wilgen in Prinsenbeek.

De spits, momenteel bezig aan zijn tweede periode bij Feyenoord, gaf ook de reden van zijn afscheid. Pierre voelt namelijk steeds minder verwantschap met de huidige generatie voetballers. Ze weten volgens hem niet wat spelen bij een topclub inhoudt en welk gedrag dat vereist. Ze gaan steeds vaker hun eigen weg, denken niet na over teambuilding en tactiek en scheuren na de wedstrijd naar huis in hun iets te dure wagens. Daarbij bellen ze voortdurend met hun hypermoderne mobieltjes, trekken trendy kleren aan, zorgen voor het nodige goud aan het lijf en duiken achter de Playstation.

Arme Pierre. Want dit is natuurlijk schandalig van die jonge jongens! Ze moeten een voorbeeld nemen aan Pierre, die in zijn hele loopbaan nooit gezeurd heeft en altijd met opgeheven hoofd op vriendschappelijke wijze bij zijn clubs vertrok. Pierre had het als jongen van twintig echt niet in zijn hoofd gehaald om niet te luisteren naar veteranen zoals hij, Alfred Schreuder en Patrick Lodewijks. Pierre besefte al vroeg dat je moest nadenken over het spelletje en je nachtelijke sessies moest houden om over de tactiek te praten. Zeker als die haperde, zoals vorig seizoen tegen Ajax het geval was. Hoe haalde Salomon Kalou het in zijn hoofd om te gaan slapen op dat tijdstip?

Natuurlijk, de lange spits heeft recht van spreken. Want hoe eigenwijs ook, Pierre van Hooijdonk heeft in zijn loopbaan wel aangetoond dat de juiste wedstrijdinstelling en de bereidheid om na trainingen je sterke kanten te blijven onderhouden, een hoop kan opleveren. Van Hooijdonk werd er international mee en speelde toch bij mooie clubs. Waar hij altijd ook wel zijn doelpunten meepikte. Dat verdient zeker respect, want Pierre hoorde toch zeker niet bij die groep absolute toppers die hun talent van moeder natuur hebben ontvangen. In die zin snap ik ook wel dat hij extra kritisch is op jonge spelers die dit wel hebben en daar laks mee omgaan.

Want dat er een generatiekloof bestaat in het voetbal van nu is wel duidelijk. Zoals ik me ook kan voorstellen dat Pierre en die andere routiniers lastiger klikken met jonge en veelal eigenwijze spelers. Iets dat in het voetbal trouwens overal speelt, want ik ken ook trainers uit de vierde klasse van het zondagamateurvoetbal die af en toe verzuchten dat je tegenwoordig meer psycholoog moet zijn dan dat je verstand van voetbal moet hebben. Dat je voorzichtig met je wissels moet omgaan, omdat je anders een week later een paar spelers zomaar mist. Let wel, dan spreken we over een niveau waarop het voor sommige teams al teveel gevraagd is om de bal vijf keer achter elkaar naar een teamgenoot te verplaatsen.

Alleen verwonderde ik me over het feit dat Van Hooijdonk dit zo expliciet in zijn afscheidsrede naar voren liet komen. Het zal heus anders zijn gegaan in zijn jeugd, want de verhalen van vroeger laten altijd hetzelfde horen. Dat je als jongeling rustig begon bij een groep en je langzaam in moest burgeren. Dat je schoppen kreeg van de ouderen en daar naar moest luisteren. Dan won je aan respect en klom je op de ladder. Maar kan dat nu nog wel? De hele maatschappij is veranderd, jongeren mogen hun mening geven en doen dat ook. Dus ook in het voetbal. En in de huidige omstandigheden, waarin teams zelden lang bij elkaar blijven, verandert de hiërarchie vrijwel constant. Jongens van net twintig zijn soms al aanvoerder. Het is onmogelijk om van hen te verwachten dat zij de rest gaan sturen.

Ik geloof dat Pierre daar net iets te makkelijk aan voorbij gegaan is. Zoals het ook te makkelijk is om te stellen dat alle jonge spelers het spel tegenwoordig anders beleven. Zijn ploeggenoot Jonathan De Guzman lijkt me bijvoorbeeld niet iemand die nooit luistert. Misschien is Pierre zelf wel gewoon simpelweg te oud geworden, zodat hij de binding met de jeugd kwijt is geraakt. Anders moet hij voor de gezelligheid eens mee gaan met een jeugdig selectielid en een potje meespelen op de Playstation. Dan kan hij zichzelf nog in de basis zetten ook. Wedden dat die kloof dan zo gedicht is?