Open brief aan Edgar Davids:
Je hebt het zelf verpest. Daar lees ik niks over
Door HUGO BORST
Beste Edgar,
Complimenten. Jouw advocaat Robert Geerlings heeft een heldere open brief geschreven aan Marco van Basten. Heb begrepen dat jij zijn tekst, die is gebaseerd op een onderhoud met jou, hebt gefiatteerd. Dus neem ik het academische karakter maar voor lief. Hiermee bereik je ook meer dan roepen dat de coach moet stoppen met zijn kop in de reet van spelers te steken.
Je voelt je gedwongen om te reageren, omdat je vindt dat de bondscoach jou belachelijk heeft gemaakt. Van Basten vergeleek de al jaren gestopte Jan Wouters met jou. Ik weet niet of het een slip of the tongue was van de bondscoach of een bewuste afrekening. ‘Een grens van goed fatsoen overschreden’ - kom op Edgar, dat klinkt uit jouw mond lachwekkend. In elk geval heeft Van Basten jou met die - nou ja - diskwalificatie tekort gedaan - én wat veel erger is: het Nederlands voetbal. Als Cruijff het niet wil toegeven, dan doet deze onbenul het maar.
Marco van Basten is bij zijn selectiebeleid voorbijgegaan aan typische Italiaanse (Duitse) eigenschappen als passie en winnaarmentaliteit. Types als Gattuso, Frings, Makélélé - om er eens een paar te noemen - ontbraken in zijn selectie. Jij, krachtpatser, kuitenbijter, had dat gemis kunnen compenseren. Hád, want jij bent iemand die zich ook wel eens vergat en het elftal dupeerde door een gebrek aan beheersing en discipline.
En nog wat. Om heel eerlijk te zijn zou ik ook twijfelen of ik Edgar Davids wel mee moet nemen. Je bent een moeilijke jongen, soms. Zes weken op pad met jou levert spanningen op. Ik zeg er meteen ook bij dat een beetje onrust misschien beter is dan een verzameling ideale schoonzonen op reis.
Je hebt het zelf trouwens verpest. Daar lees ik niks over. Je was Van Bastens nieuwe aanvoerder, helemaal aan het begin van de rit. Rond de uitwedstrijd tegen Zweden, meen ik, kwam de nieuwbakken aanvoerder Davids meteen twee keer te laat. Daar scoorde je geen bonuspunten mee. Bij Tottenham, weet ik, ben je ook een pain in the ass. En dan doel ik echt niet alleen op een vechtpartijtje tijdens de training.
Briljant is dat jouw advocaat schrijft dat je ‘enigszins’ in staat bent de technische keuzes van Van Basten te vergelijken en te beoordelen. Je speelde immers vier Champions League-finales, je deed mee aan vier eindrondes, speelt (speelde) in Engeland, Spanje en Italië. Al horen we je nooit, je hebt inderdaad recht van spreken. Je hebt gelijk dat je Van Basten en een groot deel van de media de mantel uitveegt door te stellen dat het niet kan bestaan dat een WK geldt als opmaat, als leerproces voor een EK (2008).
Ik vermoed bij Van Basten geen groot gebrek aan inzicht, zoals jij stelt. Hij heeft, achteraf bezien, wel verkeerde keuzes gemaakt. Je elftal ophangen aan Wesley Sneijder, waarvan we na al die jaren niet eens zeker weten of hij wel basisspeler van Ajax is, kán gewoon niet. Kiezen voor voetbal is zinloos als de voetballer in kwestie tóch niet aan voetballen toekomt.
En we vrezen het ergste. Keert jouw vriend Van Bommel - een kerel, wees eerlijk - wel terug straks? En áls hij terugkeert, krijgt hij dan eindelijk eens het vertrouwen? Van Basten vindt hem niet coachbaar. Hiddink, Rijkaard en Ten Cate vinden van wel.
Hoe kan het zijn dat Oranje juist met Van Basten (en Cruijff op de achtergrond) zó on-Nederlands speelde? Statisch, slecht positiespel, geen opbouw van achteruit, geen automatismen, nauwelijks pressievoetbal. Al plaatste het elftal van Van Basten zich keurig voor de volgende ronde in een sterke poule, het was meestal niet om aan te zien. Zoals Robin van Persie stelde: ‘Over tien jaar heeft niemand het nog over ons.’
Dank, lieve Edgar, mede namens zestien miljoen bondscoaches, dat je met je open brief een aanzet hebt gegeven tot een grondige evaluatie van het Nederlands elftal dat op het WK niet tot de verbeelding sprak. Er kunnen dezer dagen niet genoeg open brieven worden geschreven wat mij betreft.