quote:
Gelukkig met een jongere partner
23 februari 2006
Omdat ze voortdurend de blikken en de vooroordelen van de buitenwereld moeten trotseren, zijn relaties waarin de partners vijftien of twintig jaar van elkaar verschillen vaak sterker dan we denken. In de film 'Vers le sud' ('Heading South') wordt Charlotte Rampling verliefd op een veel jongere Haïtiaan. Een taboe dat een diepere analyse verdient dan de gebruikelijke clichés.
"Man, in de 50, goede baan, zoekt JV, max. 35 jaar"
Bijna niemand vindt het nog schokkend dat mannen van respectabele leeftijd het gezelschap van jonge vrouwen zoeken. Hoewel er nog altijd vooroordelen bestaan, is er steeds vaker sprake van tolerantie… en lijken de andere mannen soms zelfs een tikkeltje jaloers. Als kers op de taart krijgt het fenomeen zelfs de zegen van de wetenschap, want naar het schijnt zoeken bij veel diersoorten de mannetjes "van nature" jonge vrouwtjes om zich voort te planten. “Dat dierlijke instinct bestaat natuurlijk wel, maar het bewijst niets”, merkt psycholoog en relatietherapeut Salomon Nasielski op. Hij denkt zelfs dat wij, mensen, onze eigen motieven en fantasieën op de dieren projecteren. En dat zou best wel eens kunnen…
In de zandbak
Terwijl de samenleving min of meer aanvaardt dat voor een man geen enkele vrouw te jong is, bestaat er veel minder tolerantie tegenover oudere vrouwen die aan de arm van een mooie jonge knaap verschijnen. Dat blijkt ook uit de volkstaal, die heus niet ongevoelig is voor trends maar toch nog altijd geen vrouwelijk equivalent heeft voor de 'oude bok die een groen blaadje lust'. Het is natuurlijk een feit dat vrouwen minder gemakkelijk voor de lokroep van de jeugd bezwijken dan mannen. We kennen wel een aantal sterren die het leven van een jongere man delen of dat hebben gedaan (Madonna, Liza Minelli, Amanda Lear, Véronique Sanson,...), maar zijn artiesten niet per definitie anticonformisten? In werkelijkheid vormen vrouwen die openlijk verliefd zijn op een jonge man een minderheid. In de toekomst zal dat misschien veranderen, naarmate de complexen verdwijnen. Want je moet al een heel pak zelfvertrouwen hebben om je niet te laten intimideren door bepaalde vooroordelen: "Ze heeft haar vriendje in de zandbak gevonden", "Ze is weer op stap met haar zoon"… Dergelijke opmerkingen zijn uitingen van onbegrip, afkeuring of zelfs soms walging ("wat ziet hij toch in haar?"), alsof een man van 25 een twintig jaar oudere vrouw niet sexy en aantrekkelijk zou kunnen vinden. Kijk maar hoe Asthon Kusher, net geen tiener meer, zijn vrouw Demi Moore met de ogen verslindt: de jongen is duidelijk smoorverliefd.
Niet op zoek naar een surrogaatvader of -moeder
Stellen met een generatie verschil tussen de partners roepen tegenstrijdige reacties op, zoveel is zeker. Er wordt ook veel nonsens over hen verteld. Amateur-psychologen zullen uitleggen dat iemand die verliefd wordt op een oudere partner "op zoek is naar een vaderfiguur" als het een vrouw is, of "bemoederd wil worden" als het een man is. Maar dat is helemaal niet zeker!
"Sommige mannen worden graag door hun partner bemoederd, ook al is die even oud als zij", benadrukt psycholoog Salomon Nasielski. "En een vrouw kan ook bij een man van dezelfde generatie geborgenheid zoeken. Het is trouwens lang niet altijd zo dat de oudste partner de relatie domineert. In de meeste stellen wordt het gezag verdeeld en hebben man en vrouw het in hun eigen welomschreven domeinen voor het zeggen."
Wat drijft een man of vrouw dan in de armen van een jongere partner? Salomon Nasielski: "Je hoort vaak zeggen dat oudere mannen jonge vrouwen willen veroveren om zich weer jong te voelen, dus dat ze hun verloren jeugd najagen. Soms zal dat wel zo zijn, maar ook dat is een verschijnsel dat niet specifiek aan de leeftijd van de partner gebonden is! Een man kan zich ook bij een nieuwe vrouw van zijn eigen leeftijd jonger voelen, doodgewoon omdat zij hem een nieuw beeld van zichzelf toont."
Sommige mensen verklaren hun zwak voor een jonge partner ook door op de gebreken - al dan niet reëel - van mensen van hun enige leeftijd te wijzen: die zijn blasé, arrogant, behoudsgezind, saai, banaal, verstard… Jongeren zouden dan weer overlopen van de vitaliteit en de energie, ze zouden onschuldig zijn en enthousiast en nog veel meer.
Emotionele steun
Van alle uitdagingen die paren van verschillende generaties moeten confronteren, is de reactie van de omgeving een van de zwaarste. De ouders - maar ook de kinderen uit een vorige relatie - reageren verrast, gegeneerd of zelfs geschokt. Ze staan niet altijd te springen om de situatie te accepteren. Hoe komt dat? "We stoppen mensen graag in hokjes. Alles wat buiten de lijntjes van onze gebruikelijke mentale schema's komt, werkt storend en verwarrend en doet onze zekerheden wankelen. Dat geldt vooral voor vrouwen die verliefd worden op een jongere man: de omgeving kan dat tegennatuurlijk vinden, al was het maar omdat een vrouw in de menopauze haar partner geen kinderen meer kan schenken. In sommige erg stijve families is zelfs het gevaar van een breuk reëel, want voor het paar is het heel belangrijk dat het emotioneel door zijn omgeving wordt gesteund."
Gelukkig is het vrij uitzonderlijk dat families zo ver gaan dat zij de band met hun kind verbreken. Als de eerste verrassing eenmaal voorbij is, geraken de ouders en de kinderen het er meestal over eens dat het geluk van het paar het belangrijkste is. Dat paar doet er trouwens goed aan zich mentaal te wapenen tegen de blikken en de oordelen van de buitenwereld: "Om aan hun relatie te bouwen en er een succes van te maken, moeten alle paren beslissen welke mate van externe invloed zij in hun bubbel zullen toelaten," legt Salomon Nasielski uit. "Gesloten paren, die hun liefde voorrang geven op de sociale druk, maken het zichzelf veel gemakkelijker."
Verschillen die de band versterken… of uithollen
Opdat hun liefde langer dan een zomer zou blijven duren, moeten paren met een groot leeftijdsverschil bovendien leren omgaan met hun 'culturele' verschillen. Iemand van dertig heeft immers niet dezelfde voorkeuren, verlangens, ambities en interesses als iemand van vijftig. Een gevaar voor de relatie? Salomon Nasielski ziet dat anders: "Alles hangt af van de manier waarop je de verschillen benadert. Je kunt ze gebruiken om jouw persoonlijkheid tegenover die van de ander te bevestigen, maar je kunt ze elkaar ook laten aanvullen. Als mijnheer alleen klassieke muziek wil horen maar zijn jonge echtgenote dol is op pop, kunnen ze elk in hun hoekje naar hun eigen muziek luisteren, of hun best doen om ook van de muziek van de ander te leren houden."
Reizen, lekker eten, lezen, naar de bioscoop gaan, wandelingen maken in de natuur… Je kunt tot verschillende generaties behoren en toch van dezelfde dingen houden. Maar we moeten het ook niet mooier voorstellen dan het is: soms scheppen de verschillen in levensritme en ambities een wijder wordende kloof tussen de partners. Dan wordt het mogelijk dat de oudste opeens tussen de vrienden van zijn jonge partner het gevoel krijgt te oud te zijn, er niet meer bij te horen en zijn waarden niet terug te vinden… Samen oud worden is altijd een moeilijke onderneming en het leeftijdsverschil maakt het zeker niet eenvoudiger. Sommige mensen liggen wakker van het idee dat ze meer rimpels hebben dan hun jonge partner, andere bewegen hemel en aarde om er verzorgd te blijven uitzien, geholpen door het feit dat wij vandaag de dag veel langer jong en gezond blijven dan vroeger. En natuurlijk staat ook voor de jongste van de twee de tijd niet stil…
Gewoon een uitdaging meer
Blikken trotseren, ongevoelig zijn voor commentaar, een relatie tussen gelijken opbouwen, het probleem van de kinderen (wel of niet?) oplossen, de verschillen van de ander aanvaarden, samen oud worden… Stellen met een groot leeftijdsverschil moeten heel wat obstakels overwinnen. Maakt dat de relatie automatisch brozer? Nee, zegt Salomon Nasielski: "Ongeacht de leeftijd van de partners, is geen enkel team zo moeilijk op te bouwen als een paar. Gewoon omdat we geen gebruiksaanwijzing hebben. Het is geen toeval dat de helft van alle huwelijken met een echtscheiding eindigt! Net als een verschil in nationaliteit of godsdienst, is het leeftijdsverschil slechts een bijkomende uitdaging in het moeilijke liefdesverhaal."
Karima Amrous
"Elke leeftijd heeft zijn charme"
Anny Wauters uit Oostende, heeft niets dan goeds te vertellen over haar man Rudy, die met zijn 47 jaar vijftien jaar jonger is dan zij. Hun huwelijk houdt al zestien jaar stand, het duidelijkste bewijs dat het vooroordeel dat dergelijke relaties geen lang leven beschoren zijn, larie en apekool is. "Iedereen denkt dat ik 48 of 49 ben. Ik heb nooit make-up of crèmes gebruikt en zeker geen chirurgie. Ouder worden maakt mij niet bang, want elke leeftijd heeft haar charme. Rudy en ik hebben dezelfde voorkeuren en verlangens, we zitten helemaal op dezelfde golflengte. We zijn levensgenieters. We houden van lekker eten en van het leven in het algemeen. Ik heb zeven kinderen uit mijn vorige huwelijk en die staan allemaal achter mij. Ze kunnen trouwens ook goed opschieten met mijn man - soms plagen ze hem door papa tegen hem te zeggen, terwijl zij van dezelfde generatie zijn! In het begin van onze relatie wilde ik meteen weten of Rudy kinderen wilde. Dat bleek niet het geval te zijn en dus heeft dat probleem zich nooit gesteld. Wat de reacties van de omgeving betreft, heb ik nog nooit kritiek gekregen. Maar ik moet wel bekennen dat ik het soms moeilijker heb dan Rudy met de jaren die ons scheiden. Soms denk ik twintig jaar vooruit en begin ik te piekeren, maar Rudy helpt me er dan weer bovenop door te zeggen dat hij ook ouder wordt! Bij hem heb ik leren praten en over mijn gevoelens vertellen - vroeger kon ik dat niet. Wij zijn heel erg verliefd."