Er wordt veel gesproken over de oorzaken van het tekort aan woningen. Over de gevolgen hiervan hoor je echter veel minder. Hier een zeer interessant artikel uit de Duivenbode
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Duiven : Er gaan gigantische bedragen om in de vastgoedhandel. Vooral jonge mensen moeten zich enorm in de schulden steken om ook maar de meest eenvoudige woonruimte te kunnen krijgen. De totale hypotheeksom die de afgelopen jaren is aangegaan is een bedrag dat een veelvoud is van het BNP. In deze aflevering van
de huizenmarkt gaan we eens kijken waar dat geld vandaan komt en waar het uiteindelijk naar toe gaat.
Aan de Franse Rivièra![]()
Vastgoedmakelaar Bram Duikelaar zit er warmpjes bij in zijn luxe buitenhuis aan de Franse Rivièra. Op nog geen driehonderd meter afstand kabbelen de golven van de Middellandse zee zachtjes tegen zijn 32 meter lange jacht. Nu hij voldoende kapitaal heeft vergaard om zichzelf, zijn kinderen en kindskinderen, tot in lengte van dagen een leven in weelde te laten leiden, is hij uit Nederland vertrokken. Nog iedere maand stroomt er veel geld vanuit Nederland via zijn hypotheekbank binnen. Zoveel zelfs dat hij ondanks zijn verkwistende levensstijl toch nog voortdurend rijker wordt. Met hem praat ik over de manier waarop hij in korte tijd zo rijk is geworden.
'Meneer Duikelaar, u heeft een enorm vermogen opgebouwd in de vastgoedbranche. Hoe is dit precies gelopen?'
'Wanneer je geld als water wilt verdienen zonder vuile jatten te krijgen is er geen betere sector als vastgoed. Tenminste, wanneer je er voldoende sjoege van hebt. Zo valt met het bouwen zelf geen habbekrats te verdienen, maar in de grondhandel des te meer. Ieder geïnvesteerd dubbeltje kan binnen een paar jaar een euro worden, die je dan weer investeert, enzovoorts enzovoorts.'
'Waarom valt hier het geld dan zo gemakkelijk te verdienen?'
'Het mooie van de grondhandel is dat het een overheidsgereguleerde markt is die door handelaren bestierd wordt. Normaal gesproken neemt het aanbod toe wanneer er ergens grote winsten te behalen zijn, iedereen wil immers in die markt stappen. Omdat het aanbod door de gemeenten echter kunstmatig laag gehouden wordt, kan de markt zelf de prijs zetten. En de mensen, die kopen wel!'
'Kunt u vertellen hoe dat precies in zijn werk gaat?'
'Het gaat er natuurlijk om dat je weet welke grond op termijn bouwgrond wordt. Wanneer je deze grond weet op te kopen voor een paar euro de vierkante meter kun je het vaak al na een paar jaar voor het honderdvoudige verpatsen. Dat zijn natuurlijk rendementen die je op de beurs nooit weet te behalen.'
'Maar hoe weet u dan welke grond bouwgrond wordt?'
'Dat is voornamelijk een kwestie van relaties, links en rechts wat bedibberen en op het juiste tijdstip de juiste persoon wat toestoppen. Maar heel vaak is het ook de traagheid van de gemeenten zelf waardoor wij zonder al te veel moeite de grond net voor ze weg kunnen kapen. Daarna is het gewoon een kwestie van wachten totdat de gemeente zelf bij je aanklopt.'
'In Nederland is veel te doen over de woningnood. Volgens velen zou dit mede een gevolg zijn van de hoge woningprijzen, die weer voor een groot deel uit grondprijzen bestaan. Heeft u daar nooit wroeging over wanneer u op uw luxe jacht vaart?'Bram gaat wat rechter zitten en wrijft zich in zijn handjes:
'Oi! Dat is allemaal kinnesinne. Ik heb altijd binnen de wetgeving gehandeld, en gebruik gemaakt van de mogelijkheden die er geboden zijn. Hooguit heb ik af en toe een beetje gesjacherd, maar dat doet iedereen. Dat de Nederlandse ruimtelijke ordening zo'n gribusbende is, is toch niet mijn schuld? Zeg nou eerlijk, zou u zelf niet hetzelfde gedaan hebben?'Terwijl Bram nog een Cohito opsteekt van 70 euro, nemen wij afscheid van hem. Na drie trekjes drukt hij de sigaar alweer uit in de asbak.
'Het roken van dure sigaren is ook niet meer bijzonder als je zo veel hebt', zegt hij nog met een vette grijs.
In Alkmaar-Noord![]()
De situatie waarin Brechtje ons ontvangt in Alkmaar is een heel andere. Het is onaangenaam koud in de kleine tussenwoning. Met trillende handen zet ze voor ons een kopje thee. Een luxe als koffie heeft ze al geen jaren meer in huis gehad. Terwijl we op de armoedige bank plaatsnemen verontschuldigd ze zich voor de kou. Het gas is vorige maand afgesloten.
'Mevrouw Bruin, u zit in een moeilijke financiële situatie. Hoe bent u daarin terechtgekomen?'
'Ik had nooit verwacht dat ik ooit geldproblemen zou krijgen. Van huis uit is mij altijd geleerd om niet te lenen en dat eerlijk het langst duurt. Ik ben ook meestal heel voorzichtig met geld en heb altijd gewerkt. Maar toch is het nu zo gekomen, inderdaad.'
'Het grootste probleem heeft u met het betalen van uw maandlasten, met name uw hypotheek. Bent u niet gewoon een te hoge hypotheek aangegaan?'
'We hadden geen andere keuze. Toen Willem (haar overleden man, red.) nog leefde was hij de kostwinner. We verdienden nét te veel om een sociale woning te krijgen, en veel te weinig om particulier te kunnen huren.'
'Zag u dan geen andere mogelijkheid dan kopen?'
'Dat hebben we in eerste instantie ook gedaan. We hebben anderhalf jaar in een recreatiewoning gewoond. Dat was goed te betalen, en na de geboorte van Maartje ook nog wel voldoende ruim. Toen ging de gemeente actief controleren op permanente bewoning, en kregen wij een waarschuwing dat wij het chalet binnen twee maanden moesten verlaten. Anders zouden we een boete krijgen van 15.000 euro.'
'En wat heeft u toen gedaan?'
'Maartje was toen anderhalf jaar oud en het was eind november. Omdat we ten einde raad waren, en we nergens anders terecht konden, zijn we toch maar naar de hypotheekbank gegaan. Het bleek dat we bij deze bank met wat kunstgrepen net voldoende konden lenen voor dit huis. We moesten dan echter wel woekerrente betalen.'
'Hoe ging dat in het begin?'
'In het begin ging het nog best wel goed. Door ijverig en spaarzaam te zijn konden we Maartje nog een leuke jeugd geven en hoefden we ons geen zorgen te maken. Ik ben niet iemand die ieder jaar zonodig op vakantie moet. Totdat we op verschillende manieren pech kregen.'Terwijl wij onze thee opdrinken en Brechtje haar verhaal doet gaat Maartje tegen haar aanstaan en zegt dat ze honger heeft. Uit de broodla haalt Brechtje een snee brood, die ze in tweeën snijd. Wanneer ze de ene helft aan Maartje gegeven heeft, en de andere helft weer zorgvuldig heeft opgeborgen vervolgt ze haar verhaal:
'Eerst werd mijn man ziek. Terwijl hij in het ziekenhuis lag begon het dak hier te lekken. Die reparatie alleen al kostte 20.000 euro. Toen dachten we nog geluk te hebben dat we dit bedrag konden krijgen door onze hypotheek op te hogen. Het ging al heel snel veel slechter met Willem. Toen hij overleed bleek dat we geen overlijdensverzekering hadden. Willem regelde altijd de financiële zaken. En met de levensverzekering kon maar een klein deel van de hypotheek worden afgelost.'
'Toch was uw situatie toen nog niet zo schrijnend als nu.'
'Nee, door ook 's avonds nog bij te werken kon ik nog net genoeg verdienen om rond te komen. Om gemakkelijk te doen en een uitkering aan te vragen ben ik te trots. Bovendien zou ik dan het huis weg moeten doen, en het gemeentebeleid hier is om voorrang te geven aan andere bevolkingsgroepen. Dan zouden Maartje en ik weer op straat staan. Het ging trouwens allemaal wel net. Ook met wat spaghetti en een door de boer versmaadde biet valt nog een voedzame maaltijd te bereiden.', zegt ze, terwijl ze dapper lacht.
'Wanneer zijn de problemen dan echt gekomen?'
'In de zorg en bij het schoonmaken zijn de salarissen de afgelopen jaren helemaal niet gestegen. Terwijl allerlei lasten juist enorm opgelopen zijn. Vaste lasten, waar je op geen enkele manier kunt bezuinigen. Zo ben ik nu bijna het dubbele aan kinderopvang kwijt, en allerlei gemeentelijke lasten zijn ook meer als verdubbeld. En dan het nieuwe zorgstelsel nog.'
'Hoe zit u de toekomst nu ?'Bij deze vraag springen Brechtje de tranen in de ogen. Terwijl Maartje haar knuffelend probeert te troosten snikt ze:
'Ik weet het echt niet meer. Toen ik één keer te laat was met betalen dreigde de hypotheekbank al me het huis uit te zetten. Ik kan nergens terecht. Alles wat ik nog wil is een goede toekomst voor Maartje.'Met bezwaard gemoed verlaten wij het koude huisje. Ondanks onze eigen lasten en problemen beseffen we ons dat het nog veel erger kan. Navraag bij de gemeente was het enige wat ons restte. Hier werd echter beweerd dat de grondmarkt volledig transparant was en helemaal onder controle van de gemeente. Op de insinuatie dat er enorme winsten gemaakt werden door allerlei handelaren werd ontkennend geantwoord.
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Wat vinden jullie van dit verhaal? Ik vind het ronduit schandalig dat dit kan in Nederland!