Zo aan het begin van een jaar waarin weer een Wereldkampioenschap voetbal wordt gehouden, gaan de gedachten terug naar die gedenkwaardige zomer in 1998. Frankrijk is voor een maand bijna het centrum van de wereld. Tweeëndertig landen strijden in juni en juli om uit te maken wie uiteindelijk de allerbeste is. Ook Nederland is, dan nog enigszins vanzelfsprekend, van de partij en doet ook een gooi naar de wereldtitel. Een worp die uiteindelijk niet zo slecht bleek te zijn.
De kwalificatieperiode voor het WK verloopt voor Oranje vrij voorspoedig. In een poule met Turkije, België, Wales en San Marino komt Nederland alleen in Turkije in problemen. Oranje verliest in Bursa met 1-0, maar wordt desondanks groepswinnaar en plaatst zich zo voor het WK in 1998. Als op 4 december 1997 geloot wordt voor het toernooi, blijkt Nederland in een makkelijke poule te zitten. Groep E bestaat naast Nederland uit Mexico, Zuid-Korea en weer België. De voorbereiding op het toernooi wordt traditiegetrouw voor een deel gehouden in Zwitserland. Terug op eigen bodem declasseert Oranje in de Amsterdam ArenA mede WK-ganger Nigeria met 5-1. Nederland vertrekt met goed gemoed naar Frankrijk. De selectie:
quote:
Edwin van der Sar * Michael Reiziger * Jaap Stam * Frank de Boer * Arthur Numan * Ronald de Boer * Dennis Bergkamp * Clarence Seedorf * Philip Cocu * Marc Overmars * Edgar Davids * Wim Jonk * Patrick Kluivert * Boudewijn Zenden * Andre Ooijer * Winston Bogarde * Pierre van Hooijdonk * Ed de Goeij * Giovanni van Bronckhorst * Aron Winter * Jimmy Floyd Hasselbaink * Ruud Hesp
![]()
Het toernooi vangt op 10 juni 1998 aan met het openingsduel tussen titelverdediger Brazilië en Schotland. De Brazilianen laten zich niet verrassen in de traditioneel moeilijke openingswedstrijd en winnen met 2-1. Drie dagen later staat de openingswedstrijd voor Nederland op het programma. Het fabelachtige Stade de France is deze keer het decor voor de derby der Lage Landen. Nederland is zwaar favoriet voor deze wedstrijd, zeker gezien de confrontaties tussen beide landen in de kwalificatieronde. Nederland wint twee keer overtuigend, met 3-1 in Rotterdam en met 0-3 in Brussel. In Parijs is alles echter anders. Het duel draait voor Nederland uit op een teleurstelling. Het blijft 0-0, en Oranje verliest Patrick Kluivert. De Nederlandse aanvaller laat zich provoceren door Lorenzo Staelens, die na een kleine elleboog theatraal ter aarde stort. Scheidsrechter Collina is gedecideerd en toont Kluivert de rode kaart. Nederland moet het de overige twee groepswedstrijden zonder Kluivert doen.
![]()
quote:
Nederland – België 0-0 (0-0)
13/06/1998, Parijs, 75.000 toeschouwers
Scheidsrechter: Collina (Ita)
Geel: Staelens, Deflandre (Bel)
Rood: Kluivert (Ned)
Opstelling Nederland:
Van der Sar; Winter, F. de Boer, Stam, Numan; R. de Boer (79’ Jonk), Cocu, Seedorf (65’ Zenden), Overmars; Kluivert, Hasselbaink (65’ Bergkamp)
Een week na de deceptie tegen België wacht in Marseille de confrontatie met de dan nog onbekende Zuid-Koreanen. De Aziaten zijn de zwakke broeders in deze groep, en Oranje lijkt gebrand de nare smaak na de 0-0 tegen België weg te spoelen. In de eerste wedstrijd van Zuid-Korea dit toernooi verloor het met 3-1 van Mexico. Nederland moet winnen om uitzicht te houden op de groepswinst, om uitzicht te houden op plaatsing voor de achtste finale opzich. Het middenveld gaat op de schop, Clarence Seedorf is het kind van de rekening en wordt gepasseerd. Wim Jonk is zijn vervanger. Philip Cocu is de verrassende keuze van Guus Hiddink voor de spitspositie. De ploeg lijkt het besef te hebben gevonden. Nederland sprankelt en het arme Zuid-Korea krijgt er hard van langs. Als de kruitdampen weggetrokken zijn staat de 5-0 stand op het scorebord. Oranje is weer helemaal terug, het Stade Velodrôme in Marseille is voor het eerst helemaal Oranje gekleurd.
![]()
quote:
Nederland – Zuid-Korea 5-0 (2-0)
20/06/1998, Marseille, 55.000 toeschouwers
Scheidsrechter: Wojcik (Pol)
Geel: Sung-Yong Choi, Jong Sung Ko (Z-Ko)
38’ Cocu 1-0, 42’ Overmars 2-0, 71’ Bergkamp 3-0, 80’ Van Hooijdonk 4-0, 83’ R. de Boer 5-0
Opstelling Nederland:
Van der Sar; Winter, F. de Boer, Stam, Numan (81’ Bogarde) ; R. de Boer (84’ Zenden), Davids, Jonk (65’ Zenden), Overmars; Bergkamp (78’ Van Hooijdonk), Cocu
Op dezelfde dag komen België en Mexico niet verder als een gelijkspel. Hierdoor is Nederland na twee wedstrijden eerste in de groep. Een gelijkspel tegen de Mexicanen, die tot dan toe indruk maakten met de ‘Blanco-move’, volstaat voor plaatsing voor de achtste finale. Een overwinning zou wenselijk zijn, op die manier is Oranje zeker van de eerste plaats in de groep. Het treffen met Mexico wordt in St. Etienne gespeeld en vind in tegenstelling tot de eerdere twee groepswedstrijden in de middag plaats. In februari van 1998 speelden beide ploegen ook al eens tegen elkaar in de Verenigde Staten. Oranje kwam toen binnen 20 minuten op 3-0 voor, maar verspeelde de voorsprong nog bijna, 3-2. Op de 25e juni speelt zich bijna een kopie af van dat duel. Weer komt Nederland binnen 20 minuten op een riante voorsprong, weer vergeet het deze uit te bouwen en weer komt de zege in gevaar. Het enige grote verschil is dat de overwinning dit keer wel wordt weggegeven. In de allerlaatste minuut maakt Hernandez 2-2.
![]()
Nederland loopt wederom averij op. Na de wedstrijd overheerst ondanks de plaatsing voor de achtste finale teleurstelling over het weggeven van de wedstrijd. Als ‘s avonds België weer niet verder komt dan een gelijkspel (1-1 tegen Zuid-Korea), komt Nederland als groepswinnaar uit poule E. Missie, hoewel niet vlekkeloos, geslaagd.
quote:
Nederland – Mexico 2-2 (2-0)
24/06/1998, St. Etienne, 36.000 toeschouwers
Scheidsrechter: Al Zeid (SaA)
Geel: Stam, Numan (Ned) Villa, Hernandez, Pelaez, Carmano (Mex)
Rood: Ramirez (Mex)
4’ Cocu 1-0, 18’ R. de Boer 2-0, 75’ Pelaez 2-1, 94’ Hernandez 2-2
Opstelling Nederland:
Van de Sar; Reiziger, F. de Boer, Stam, Numan (71’ Bogarde); R. de Boer, Davids, Jonk (70’ Winter), Overmars; Bergkamp (70’ Hasselbaink), Cocu
Als eerste in Groep E loot Nederland voor de achtste finale tegen een nummer twee uit een andere groep. Deze groep is groep F waarin Duitsland, Joegoslavië, Iran en de Verenigde Staten uitkomen. Geheel volgens verwachting wint Duitsland, hetzij moeizaam, deze groep en wordt Joegoslavië de tegenstander van Oranje. De loting, die vooraf was gedaan, had moeilijker kunnen zijn. Het gebroken Joegoslavië, ook wel Servië en Montenegro genoemd die tijd, kent een moeilijke tijd, ook op voetbalgebied. Vijf dagen na het treffen tegen Mexico staat in Toulouse de wedstrijd tegen Joegoslavië op de rol. Een prachtig voetbalgevecht speelt zich negentig minuten af. Oranje komt in de 38e minuut op voorsprong via Dennis Bergkamp, vlak na rust maakt Komljenovic de 1-1. Oranje mazzelt als Dennis Bergkamp na een smerige overtreding op het veld mag blijven staan en Oranje mazzelt nog eens als Mijatovic een strafschop op de lat schiet. Oranje leeft nog. En hoe. In de laatste minuut schiet Edgar Davids, de man die niet in de basis begon dit toernooi, na een korte corner Nederland naar de kwartfinales. Nederland ontploft, een prachtige climax van een prachtige wedstrijd.
![]()
quote:
Nederland – Joegoslavië 2-1 (1-0)
29/06/1998, Toulouse, 35.000 toeschouwers
Scheidsrechter: Garcia-Aranda (Spa)
Geel: Mirkovic, Djorovic, Dragan Stoijkovic (Joe)
38’ Bergkamp 1-0, 48’ Komljenovic 1-1, 90’ Davids 2-1
(Mijatovic (Joe) mist penalty)
Opstelling Nederland:
Van de Sar; Reiziger, F. de Boer, Stam, Numan; R. de Boer, Davids, Seedorf, Cocu; Bergkamp, Overmars
De achtste finales leveren weinig verrassingen op. Engeland gaat strijdend ten onder tegen de Argentijnen, de Fransen komen met de schrik vrij tegen Paraqauy. Duitsland rekent moeizaam af met Mexico, Brazilië wint eenvoudig van Chili en ook Italië, Kroatië en Denemarken bereiken de kwartfinales.
In die kwartfinale ontmoet Nederland Argentinië. Opnieuw is Marseille het decor van een wedstrijd van het Nederlands elftal. Nederland - Argentinië is een prachtig affiche, een herhaling van de finale van 1978. Dit keer niet met Mario Kempes en Robbie Rensebrink, maar met Ariel Ortega en Dennis Bergkamp. De opstelling van Oranje is weer wat gewijzigd. Tegen Joegoslavië werd hij nog gepasseerd na zijn schorsing, maar nu staat Patrick Kluivert weer in de spits. Dit mede door een noodlot, omdat Marc Overmars geblesseerd is geraakt en nog niet helemaal fit is voor deze wedstrijd. Kluivert betaalt het vertrouwen al na 12 minuten uit, als de spits een geweldige aanval mooi afrondt. Nederland leidt! Lang kan de ploeg van Guus Hiddink er niet van genieten. Al in de 18e minuut maakt Claudio Lopez gelijk. Een thriller begint opnieuw. De spanning druipt van de wedstrijd en lijkt pas op het allerlaatst beslist te gaan worden. In de 77e minuut ontvangt Arthur Numan na een zware overtreding de rode kaart. Nederland raakt onder druk, maar capituleert niet. De tijd verstrijkt en nadert de 90e minuut als er een klein opstootje ontstaat in het strafschop gebied van Oranje. Ariel Ortega heeft zich laten vallen en gaat daarvoor geel krijgen. Edwin van der Sar begint Ortega te provoceren die daar intrapt. De Argentijn geeft Edwin van de Sar een soort van kopstoot en laatsgenoemde stort ter aarde. Ortega kan er af, het is weer gelijk, 10 tegen 10. Een minuut later ontpolft de wedstrijd. Frank de Boer geeft de cross-pass van zijn leven, Dennis Bergkamp maakt de goal van zijn leven. Weer een prachtige climax, deze nog mooier dan de vorige. Oranje staat in de halve finale!
![]()
quote:
Nederland – Argentinië 2-1 (1-1)
04/07/1998, Marseille, 55.000 toeschouwers
Scheidsrechter: Brizio Carter (Mex)
Geel: Stam(Ned) Chamot, Ortega, Sensini (Arg)
Rood: Numan (Ned), Ortega (Arg)
12’ Kluivert 1-0, 18’ Claudio Lopez 1-1, 89’ Bergkamp 2-1
Opstelling Nederland:
Van de Sar; Reiziger, F. de Boer, Stam, Numan; R. de Boer (64’ Overmars), Davids, Jonk, Cocu; Bergkamp, Kluivert
In de overige kwartfinale wedstrijden een daverende verrassing: Duitsland wordt een halt toegeroepen door Kroatië (3-0). De Denen zijn dicht bij een sensatie, maar de Brazilianen zwichten niet (3-2). Het duel tussen Frankrijk en Italië mondt uit op het nemen van strafschoppen, die de Fransen niet iets beter nemen. Slechts drie dagen na de kwartfinale wedstrijden staan de halve finales al op het programma. Nederland – Brazilië en Frankrijk – Kroatië. Voor Nederland wordt de semi-finale op bekend terrein gespeeld. Wederom is Marseille de plaats van handeling. Het land is in vervoering, het idee dat een finale plaats haalbaar is leeft niet alleen onder de spelers, ook het volk gelooft erin. Er is ook plaats voor persoonlijk drama. Winston Bogarde, de beoogde vervanger van de geschorste Arthur Numan, breekt zijn enkel op de training en kan naar huis.
Het duel staat bol van de spanning, echt goed is het allemaal niet. Nederland ruikt bloed, maar komt direct na rust op achterstand. Ronaldo schuift van de aftrap af de 1-0 voor Brazilië onder Van der Sar door. Het duel leeft op. Nederland zoekt de aanval en vindt deze ook. Brazilië gaat gebukt onder het frisse spel van Oranje, maar komt er een aantal keren vervaarlijk uit. Edgar Davids moet een keer gevaarlijk doortastend optreden in het eigen strafschopgebied, maar doet dat keurig. Dan, in de 86e minuut, is het eindelijk raak. Ronald de Boer levert een puntgave voorzet af op Patrick Kluivert, die prachtig binnenkopt. Met nog vier minuten te gaan is het 1-1, wat is er nog mogelijk? In de laatste officiële minuut van de wedstrijd wordt Pierre van Hooijdonk door Junior Baiano opzichtig aan het shirt getrokken in het strafschopgebied van Brazilië, maar de tot op dat moment goed fluitende scheidsrechter blundert en fluit niet. Onrecht. De verlenging is nu onafwendbaar. Beide kampen zijn moe, er wordt nog een half uur doorgeploeterd maar treffers levert het niet op. Strafschoppen. Nederland huivert, en denkt aan 1992 en 1994 toen het door de loterij werd uitgeschakeld. Ook dit keer gaat het fout. Philip Cocu en Ronald de Boer weten niet te scoren, de Brazilianen allemaal wel. De droom is over. Drama. Tranen. Veel tranen.
![]()
![]()
![]()
quote:
Nederland – Brazilië 1-1 (0-0)
Brazilië wns (4-2)
07/07/1998, Marseille, 54.000 toeschouwers
Scheidsrechter: Bujsaim (VAE)
Geel: César Sampaio, Zé Carlos (Bra)
46’ Ronaldo 0-2, 86’ Kluivert 1-1
Opstelling Nederland:
Van der Sar; Reiziger (56’ Winter), F. de Boer, Stam, Cocu; R. de Boer, Davids, Jonk (111’ Seedorf), Zenden (75’ Van Hooijdonk); Bergkamp, Kluivert
De finale gaat uiteindelijk tussen Brazilië en Frankrijk. De Fransen verslaan in de andere halve finale Kroatië met 2-1. Nederland wacht na het dramatische verlies in de halve finale nog één wedstrijd op het WK. De twee verliezende halve finalisten moeten nog uitmaken wie er derde wordt op dit toernooi. Een vervelende wedstrijd, al wil een sportman altijd zo hoog mogelijk eindigen. Maar derde of vierde worden op het WK, het is allebei niet goed genoeg. Op het WK telt maar 1 plaats, de hoogste. Toch beseft Nederland ook wat Oranje heeft gedaan op dit WK. Het is de op twee na beste prestatie ooit na de twee tweede plaatsen in de jaren ’70. De troostfinale wordt helaas nog verloren. De Kroaten hebben Davor Suker nog in huis, die graag topscorer van het toernooi wil worden. Dat lukt hem, mede door een doelpunt tegen Nederland. Kroatië wint met 2-1 en wordt derde. Nederland besluit als vierde.
![]()
quote:
Nederland – Kroatië 1-2 (1-2)
11/07/07, Parijs, 45500 toeschouwers
Scheidsrechter: Gonzales Chavez (Par)
Geel: Jonk, Davids (Ned) Asanovic, Jurcic, Stanic, Stimac (Kro)
13’ Prosinecki 0-1, 21’ Zenden 1-1, 35’ Suker 1-2
Opstelling Nederland:
Van der Sar, F. de Boer, Stam, Numan, Davids; Jonk, Seedorf, Cocu (46’ Overmars), Zenden, Bergkamp (75’ Van Hooijdonk), Kluivert
De wereldtitel gaat naar het gastland. In een bedroevende finale waarin Brazilië nooit een serieuze tegenstander heeft kunnen zijn, steelt Zinedine Zidane de show met twee treffers. Later beweerden de Fransen grote angst te hebben gehad voor Oranje. Het mocht niet zo zijn. Het trauma van deze halve finale zal voorlopig nog blijven, blijven tot op zijn minst de finale wel gehaald gaat worden. De echte pijn verdwijnt pas als dat gouden ding echt eens voor ons is.