Het grote Feyenoord-topic #117: Krupul!

quote:

Drie hoogleraren over Stadion Feijenoord

De Kuip moet drijven, werd vorige week op een conferentie gezegd. Architect Winy Maas van MVRDV kreeg hiervoor de handen op elkaar en daarmee is de discussie over sloop of renovatie van Stadion Feijenoord nieuw leven ingeblazen.

De drie hoogleraren sport geven nu ook hun mening. Ondanks dat dit academische binnentrio waarschuwt voor een 'drama a la Amsterdam Arena' is het niet eensgezind.

Een maand geleden werd een protestsite gelanceerd tegen een nieuwe Kuip. Opvallend was dat veel niet-Feyenoord-supporters hier lieten weten niets te zien in een verbouwing in Rotterdam-Zuid. Om het debat ook aan te zetten in universitaire kring vroeg ik de mening van de drie Nederlandse hoogleraren sport: sporteconoom Ruud Koning van de Rijksuniversiteit Groningen, sporthistoricus Theo Stevens van de Vrije Universiteit en sportsocioloog Maarten van Bottenburg van de Universiteit Utrecht.

Het academische binnentrio verbaast zich in eerste instantie over het tijdstip van deze discussie, zo kort na de vorige verbouwing van 1994. Van Bottenburg: 'Hoe noodzakelijk is dit? Is dat niet wat snel na de 120 miljoen euro kostende renovatie van begin jaren negentig?' Maar er bestaat zeker geen overeenstemming over een eventuele nieuwe verbouwing of zelfs vervanging van het stadion, alhoewel het trio wel waarschuwt voor overmoed, die ingaat tegen een goede voetbalsfeer.

Er moet in ieder geval goed worden nagedacht voordat er grootschalige plannen worden losgelaten op een eventuele nieuwe Kuip. Van Bottenburg: 'De waarde van De Kuip vind ik gelegen in het feit dat het verreweg de mooiste voetbalsfeer kent van alle stadions in Nederland. Mede daardoor draagt het stadion een deel van de Nederlandse voetbalgeschiedenis in zich en daarmee een deel van onze collectieve identiteit. Waar het Olympisch Stadion het nationale symbool is van de Nederlandse Olympische aspiraties en geschiedenis, kan De Kuip mijns inziens worden gezien als het nationale symbool van de Nederlandse voetbalcultuur. Daarnaast is het architectonisch een prachtig voorbeeld van de Nieuwe Zakelijkheid uit de jaren twintig en dertig van de vorige eeuw.'

Dat vindt Koning ook: 'Daarom zou ik het gewoon laten zoals het is. Ik zou me wel kunnen voorstellen dat het ooit noodzakelijk zal zijn de huidige Kuip te vervangen door iets van gelijke grootte, als de omvang van de bezoekersaantallen van Feyenoord daartoe aanleiding geeft.'

Stevens ziet het hoe dan ook niet zitten als er iemand zich meldt met nieuwe bouwtekeningen: 'Ik teken van tevoren protest aan. Sport is toch vooral emotie en ik wil ons land niet het lot laten ondergaan van Amsterdam. Sport is ook van de supporters en identificatie met heldendom dient volgens mij in een vertrouwde, herkenbare en gewijde omgeving plaats te vinden.'

WK Voetbal of Olympische Spelen

De discussie richt zich echter ook op het binnenhalen van grote toernooien, zoals de Olympische Spelen of het WK Voetbal. Tenminste, er wordt in ieder geval over nagedacht en vergaderd. Voorstanders van een nieuwe Kuip wijzen hier graag op.

Van Bottenburg kan hierin meegaan: 'Althans, als de huidige Kuip ongeschikt is voor een toekomstig WK Voetbal of Olympische Spelen. Wij zijn een vooraanstaande voetbalnatie en willen een vooraanstaande sportnotie zijn. Dan hoort daarbij dat je grote toernooien wil organiseren in de belangrijkste sporten.'

Koning is het hier niet mee eens: 'Ik geloof er niets van dat een affiche met alleen Rotterdam de Olympische Spelen ooit zal binnenhalen. Als dat al zou gebeuren, kan dat alleen op naam van Amsterdam. Een groot stadion in Rotterdam heeft dan geen enkele meerwaarde. Merk verder op dat het Olympisch Stadion in Amsterdam is verbouwd en kleiner is gemaakt, omdat er in Nederland geen behoefte is aan zo'n groot multifunctioneel stadion! De komende decennia vergrijst Nederland hand over hand, en het is mij al helemaal onduidelijk waarom dat zou leiden tot een behoefte aan zo'n groot stadion. Voor voetbaldoeleinden zie ik weinig redenen om veel aan het stadion te veranderen.'

Stevens: 'Natuurlijk moet er ruimte zijn voor aanpassing aan een veranderende vraag. Maar in beperkte mate. Overigens ben ik van mening dat Rotterdam zijn eigen koers moet varen en zich niet moet laten opjuinen door het Amsterdamse voorbeeld.'

Conservatieve voetbalwereld

Veel Feyenoord-supporters, en opvallend veel andere voetballiefhebbers, willen absoluut niets weten van wat voor verandering dan ook. Dit conservatisme kan volgens Van Bottenburg ook een probleem worden als er echt iets zou moeten gebeuren: 'Je zou kunnen zeggen dat het ontstaan van De Kuip juist te danken is aan een vooruitziende blik, durf, lef, ondernemersgeest, enzovoort. Het anno 2005 per definitie onbespreekbaar maken van nieuwbouw op grond van de historische en culturele waarde van De Kuip gaat in tegen de geest die juist ten grondslag heeft gelegen aan de totstandkoming van dit stadion.

'Tegelijkertijd zijn we gewaarschuwd door de voorbeelden van nieuwe arena's, die mooi ogen en voldoen in de behoefte van sponsors, maar geen echte voetbalsfeer blijken te kennen. In de Amsterdamse Arena hoor je altijd heel sterk jezelf en een klein groepje om je heen. In De Kuip gaat je eigen geluid op in het geheel en hoor je het hele stadion, waardoor het er echt kan kolken. Wat er ook wordt besloten ten aanzien van verbouwing of nieuwbouw, het behoud van die unieke voetbalsfeer moet het uitgangspunt zijn, want die heeft De Kuip (en Feyenoord) groot gemaakt. Daarnaast moeten opnieuw de eerder genoemde waarden centraal staan in het ontwerp, zodat het herkenbaar blijft als Feyenoord-stadion en geen tweede Arena wordt. Maar dat mag best in een 21-eeuws jasje.'

Koning blijft echter onverbiddelijk: 'Een negatieve reactie op sloop toont het belang van traditie aan. Ik zie niet het nut van een groot nieuw stadion.' Hij blijft zitten met een eerder genoemd probleem: 'Hoe gaat zo'n infrastructureel project gefinancierd worden in tijden van vergrijzing?'

Gepubliceerd op: 17 november 2005
Bron: NU.nl