C&H Cultuur & Historie
Van Soemerië tot Moskovië en van de Gouden Eeuw tot de Slag bij de Somme. Je vindt het in dit forum.
Geert Groote (geboren in oktober 1340 te Deventer uit welvarende ouders) was een Nederlands godgeleerde, schrijver en boeteprediker.
Over zijn jeugd en vroege opleiding is weinig tot niets bekend. Vanaf 1355 studeerde Groote aan de Sorbonne in Parijs en in Keulen geneeskunde, theologie en en kerkelijk recht.
Na zijn studie was hij van 1368 tot 1374 Kanunnik van de Dom van Aken en van 1371 tot 1374 had hij een kanunniksplaats bij de Utrechtse Dom.
Aanvankelijk leidde hij een losbandig leven, maar onder invloed van Henry Æger of Calcar en Jan van Ruysbroek en na een ernstige ziekte in 1372 besloot hij een meer ascetische levenswijze te gaan voeren. Van 1374 tot 1377 woonde derhalve hij bij de kartuizers van Monnikhuizen bij Arnhem om hun leefwijze te bestuderen.
Geert Groote werd in 1379 te Utrecht tot diaken gewijd en hield vanaf dat moment boetepreken in vele Noord-Nederlandse steden, bijvoorbeeld tegen als gehuwden levende priesters (synode van 1383) en kloosterlingen met bezit.
Hij verzamelde als gevolg van zijn preken een groep volgelingen om zich heen, de Moderne devoten. Hieruit ontstonden uiteindelijk de Broeders Des Gemenen Levens en de Congregatie van Windesheim .
De leden van deze Broederschap legden geen monniksgelofte af, maar woonden samen in kleine kloosters (Windesheim bij Zwolle, vandaar de naam) of broederhuizen. De term 'gemeen' heeft hier de betekenis 'gezamenlijk', aangezien men gemeenschap van goederen voorstond.
Zij predikten een praktische vroomheid. Hun invloed op het geestesleven in Nederland en Noordwest-Duitsland was groot tot aan de Reformatie. Ook de theoloog Thomas a Kempis kan tot deze groep gerekend worden.
De Bisschop kon hun rigoreuze opvattingen echter niet waarderen en vaardigde voor diakens een preekverbod uit. Door persoonlijk contacten wist Geert Groote, die onder meer een boek schreef over het huwelijk, toch nog zielen te winnen.
Groote overleed op 20 augustus 1384 aan de Pest, eveneens in Deventer.
Van Geert Grote zijn met name preken en gebeden overgeleverd. Een aantal van zijn gebeden kreeg zo'n weerklank dat ze in vrijwel alle getijdenboeken werden opgenomen. In zijn tractaat Contra turrim Traiectensem protesteert hij tegen de bouw van de Domtoren te Utrecht, die volgens hem enkel de ijdelheid streede, en daarnaast in hoofdzaak bewondering van bezoekers zou trekken. Deze tekst werd pas in de jaren zestig van de twintigste eeuw ontdekt. Er zijn slechts enkele handschriften van bekend, zodat men mag aannemen dat hij tamelijk alleen stond met deze kritiek.
De pessimist ziet het duister in de tunnel
De optimist ziet het licht aan het eind van de tunnel
De realist ziet de trein komen
De machinist ziet drie idioten in het spoor staan....
De optimist ziet het licht aan het eind van de tunnel
De realist ziet de trein komen
De machinist ziet drie idioten in het spoor staan....
Hoe kom je daar bij? Hij was toch eerder één van die lekendevoten die vanaf de twaalfde eeuw af de religieuze ervaringen seculariseerden.quote:Op zaterdag 22 oktober 2005 16:10 schreef LodewijkNapoleon het volgende:
Geweldige biographie!
Eigenlijk is hij een voorloper geweest van mensen als Luther en Calvijn.
Hoe is dat in tegenspraak met wat ik zei dan? Er is natuurlijk niet een rechtstreeks verband, maar zonder Moderne Devotie was er geen Reformatie geweest.quote:Op dinsdag 1 november 2005 17:22 schreef Floripas het volgende:
Hoe kom je daar bij? Hij was toch eerder één van die lekendevoten die vanaf de twaalfde eeuw af de religieuze ervaringen seculariseerden.
Dat waag ik te betwijfelen, als je al kunt spreken van een 'zonder caesar geen Pim Fortuyn'-redenering, want de loop der geschiedenis kent geen alternatieve wendingen.quote:Op dinsdag 1 november 2005 21:55 schreef LodewijkNapoleon het volgende:
[..]
Hoe is dat in tegenspraak met wat ik zei dan? Er is natuurlijk niet een rechtstreeks verband, maar zonder Moderne Devotie was er geen Reformatie geweest.
Geert Groote is een interessant verschijnsel, en ik ben met veel plezier naar een conferentie over de moderne devotie geweest, machtig interessant.
Maar van belang voor de reformatie? Neu.
Interessant.quote:Op woensdag 2 november 2005 08:40 schreef Floripas het volgende:
Dat waag ik te betwijfelen, als je al kunt spreken van een 'zonder caesar geen Pim Fortuyn'-redenering, want de loop der geschiedenis kent geen alternatieve wendingen.
En zeker niet postmodernistisch, maar dat terzijde.
Luther zei dat hij veel aan het gedachtegoed van Wessel Gansfort had ontleend, een moderne Devoot, zo kom ik er op.quote:Geert Groote is een interessant verschijnsel, en ik ben met veel plezier naar een conferentie over de moderne devotie geweest, machtig interessant.
Maar van belang voor de reformatie? Neu.
Ik ben dan ook niet zo postmodernistisch, maar ik vind 't wel een gezellige stroming. Open jij er een topic over? Ik kreeg net een foutmelding dat ik teveel topics had geopend.quote:Op woensdag 2 november 2005 09:48 schreef LodewijkNapoleon het volgende:
[..]
Interessant.
En zeker niet postmodernistisch, maar dat terzijde.
[..]
Wessel Gansfort (Ik schreef Gansvoort, maar ik geloof dat hij zelf -fort prefereerde) was eerder een leerling van de Torrentinus-school: mensen die goed waren in Latijn en het leuk vonden de kinders dat zo'n beetje bij te brengen. Eigenlijk zou je ook Erasmus tot deze uitermate knusse stroming kunnen rekenen. Maar reformatorisch? Dat dan weer niet.quote:Luther zei dat hij veel aan het gedachtegoed van Wessel Gansfort had ontleend, een moderne Devoot, zo kom ik er op.
(Ik heb een artikel geschreven over Torrentinus -> deze win je niet, liefje )
)
Je moet in de gaten houden, dat in essentie al die voorlopers van Luther en Calvijn nauwelijks hervormers genoemd kunnen worden. Ze hadden kritiekpuntjes, maar waren en bleven overtuigd katholiek. Ze vielen ook zelden de fundamentele zaken in de Kerk aan.
De pessimist ziet het duister in de tunnel
De optimist ziet het licht aan het eind van de tunnel
De realist ziet de trein komen
De machinist ziet drie idioten in het spoor staan....
De optimist ziet het licht aan het eind van de tunnel
De realist ziet de trein komen
De machinist ziet drie idioten in het spoor staan....
...en zelfs voor Luther kun je dit nog wel zeggen.quote:Op woensdag 2 november 2005 11:30 schreef Lord_Vetinari het volgende:
Je moet in de gaten houden, dat in essentie al die voorlopers van Luther en Calvijn nauwelijks hervormers genoemd kunnen worden. Ze hadden kritiekpuntjes, maar waren en bleven overtuigd katholiek. Ze vielen ook zelden de fundamentele zaken in de Kerk aan.
Inderdaad. Zelfs Luther heeft nooit de intentie gehad een nieuw soort geloof te stichten. Het aanplakken van stellingen was een heel normale manier om een debat aan te gaan.quote:Op woensdag 2 november 2005 11:58 schreef Floripas het volgende:
[..]
...en zelfs voor Luther kun je dit nog wel zeggen.
De pessimist ziet het duister in de tunnel
De optimist ziet het licht aan het eind van de tunnel
De realist ziet de trein komen
De machinist ziet drie idioten in het spoor staan....
De optimist ziet het licht aan het eind van de tunnel
De realist ziet de trein komen
De machinist ziet drie idioten in het spoor staan....
Hm.quote:Op woensdag 2 november 2005 12:01 schreef Lord_Vetinari het volgende:
[..]
Inderdaad. Zelfs Luther heeft nooit de intentie gehad een nieuw soort geloof te stichten. Het aanplakken van stellingen was een heel normale manier om een debat aan te gaan.
Floripas meldt zich af bij FOK! en gaat hout zoeken.
Luther was hetr alleen om de aflaten te doen, niet?
Nee, dat geloof ik niet. Het was meer, maar ik ben geen Lutherkennerquote:Op woensdag 2 november 2005 12:15 schreef Floripas het volgende:
[..]
Hm.
Floripas meldt zich af bij FOK! en gaat hout zoeken.
Luther was hetr alleen om de aflaten te doen, niet?
De pessimist ziet het duister in de tunnel
De optimist ziet het licht aan het eind van de tunnel
De realist ziet de trein komen
De machinist ziet drie idioten in het spoor staan....
De optimist ziet het licht aan het eind van de tunnel
De realist ziet de trein komen
De machinist ziet drie idioten in het spoor staan....
Leuk verhaal. In mijn dorp heeft ook ooit zo'n klooster gestaan, een vrij grote ook nog. Er is alleen helaas niets meer van over (de boel kwam leeg te staan in de 16e of 17e eeuw, en is gesloopt in de 18e eeuw), behalve een paar straten die naar Geert Groote en co vernoemd zijn.
Een paar jaar geleden is wel een kroniek/dagboek van een van de prioren vertaald en uitgegeven. Best interessant. .
Een paar jaar geleden is wel een kroniek/dagboek van een van de prioren vertaald en uitgegeven. Best interessant. .
.
Hier het grote postmodernisme verzameltopic, mag jij daar even uitleggen aan me wat er zo gezellig is aan het recht van de sterkste:[Filosofie] Post-Modernisme, wat vinden we ervan?quote:Op woensdag 2 november 2005 09:57 schreef Floripas het volgende:
Ik ben dan ook niet zo postmodernistisch, maar ik vind 't wel een gezellige stroming. Open jij er een topic over? Ik kreeg net een foutmelding dat ik teveel topics had geopend.
Pre-reformatorisch, en dan meer in de zin van de kerk hervormen dan een nieuwe stichten. Luther wilde inderdaad ook alleen maar de kerk hervormen, en als hij niet zo'n drammer was geweest (Waar hij en Erasmus nog dikke ruzie over hebben gehad.) of Leo X wat diplomatieker, dan was het wellicht anders afgelopen of Trente had eerder plaatsgevonden, wie weet?quote:Wessel Gansfort (Ik schreef Gansvoort, maar ik geloof dat hij zelf -fort prefereerde) was eerder een leerling van de Torrentinus-school: mensen die goed waren in Latijn en het leuk vonden de kinders dat zo'n beetje bij te brengen. Eigenlijk zou je ook Erasmus tot deze uitermate knusse stroming kunnen rekenen. Maar reformatorisch? Dat dan weer niet.
bron:http://www.volkscultuur.nl/kb.php?doc=50479quote:Welke Nederlander geldt wel als voorloper van de reformatie?
De vijftiende-eeuwse Groninger Wessel Gansfort stond onder de invloed van de Moderne Devotie en geldt als een voorloper van de reformatie: hij was tegen aflaten en mirakelboeken en pleitte vooral voor gedegen bijbelkennis. De kerkhervormer Luther schreef dat Wessel Gansfort zeer belangrijk was geweest bij de vorming van zijn inzichten.
http://www.newadvent.org/cathen/15590a.htmquote:John Wessel Goesport
(GANSFORT).
A fifteenth-century Dutch theologian, born at Gröningen in 1420; died there on 4 Oct., 1489. He was educated at Zwolle and lived in the seminary of the Brothers of the Common Life. From 1449 he studied at the University of Cologne, and graduated master of arts there. In 1456-7 he was temporary professor of arts at the University of Heidelberg. About the beginning of 1458 he went to Paris, intending to induce two celebrated teachers from the Netherlands, then lecturing at Paris, to change from Formalism to Realism, which he advocated zealously. He himself, however, was converted to Formalism, and then adopted Nominalism, to which he afterwards adhered. His stay at Paris lasted probably until 1473; He left very likely because of the edict issued in that year by Louis XI against Nominalism. He then spent some time in 1474 at Venice, and apparently at Basle, after which he returned home and devoted himself in quiet to learning. He spent the greater part of his last years alternately in several monasteries. Though he remained a layman, he was interested mainly in theological questions. A selection from his writings, "Farrago rerum theologicarum", was issued at Zwolle, probably in 1521 (reprint at Wittenberg, 1522, and Basle, 1522, this latter containing a commendatory preface by Luther). The Basle edition included several letters to and from Wessel. Shortly after 1521 Wessel published at Zwolle: "De sacramento Eucharistiæ et audienda missa"; "De oratione et modo orandi"; "De causis incarnationis". A complete edition of his works appeared at Gröningen in 1614, with a biographical sketch by the Protestant preacher Albert Hardenberg.
Protestants usually regard Wessel as a precursor of Luther. The first publication of the "Farrago rerum theologicarum" was the work of Protestants, who presented in it a collection of extracts which seemed to favour Protestantism. This judgment, maintained in modern times by Ullmann, is one-sided and exaggerates Wessel's deviations from the teaching of the Church. True his theology contains dogmatic errors, some of which were later taught by Luther. He denies the infallible office of teaching of the Church, and the infallibility of the pope and the ecumenical councils. He disputes the right of ecclesiastical superiors to give commands that bind under sin. He emphasizes too strongly the subjective activity of the faithful in sharing the fruits of Communion and of the Sacrifice of the Mass (opus operantis), so that the objective working of the sacrament (opus operatum) seems to be impaired. In the Sacrament of Penance he acknowledges the priestly absolution, but denies its judicial character. He rejects satisfaction as a part of the sacrament, holding that with the remission of sins the temporal punishment is also remitted. He regards an indulgence as a merely external release from canonical punishments and censures; in his opinion, purgatory serves not to punish temporally sins remitted in this world, but only to purify souls from inordinate desires, and from venial sins. Yet in those points which touch the fundamental doctrines of the Reformers, Wessel stands entirely on Catholic ground. He teaches the freedom of the will, justification not by faith alone but by faith active in love, the meritorious character of good works; the rule of faith as formed by the Scriptures and Tradition; he acknowledges the primacy of the pope, the efficacy of the Sacraments ex opere operato, Transubstantiation by the priestly consecration, the sacrificial character of the Holy Eucharist, and holds firmly to the veneration of the Blessed Virgin. Such being the character of his theology, he cannot be regarded as a precursor of the Reformation. He never thought of separating from the Church and he died a Catholic. During his lifetime he was never taken to task by the Inquisition. In the sixteenth century his writings, however, were placed on the Index of forbidden books on account of their errors.
Dan heb ik i.i.g. weer wat geleerd toch?quote:(Ik heb een artikel geschreven over Torrentinus -> deze win je niet, liefje )
|
|
