abonnement Unibet Coolblue
  dinsdag 27 juli 2004 @ 14:21:23 #1
25301 Gorro
Reject False Icons
pi_20888541
Als de plaatjes het niet doen, dan staat mijn pc uit

* Carl Theodor Dreyer (1889-1968)



Biografie
Carl Theodor Dreyer is geboren als onwettig kind van een Zweedse boer en zijn huishoudster onder de naam Kart Nielsen. Als gevolg daarvan kon hij z'n jeugd niet bij hen doorbrengen en belandde na een aantal jaar in weeshuizen geleefd te hebben in het gezien van een stricte Lutheriaanse familie onder leiding van Carl Theodor Dreyer (Sr.) die hem de naam gaf waaronder wij hem kennen. Toen hij ouder geworden was is hem dit verteld en dat heeft een lidteken achter gelaten in de ziel van deze aardige, erg bescheiden en eerbiedwaardige filmmaker. Toen hij 17 jaar uit was verliet hij dit gezin om zelfstandig z'n brood te gaan verdienen. Na een aantal onbeduidende baantjes ontdekte hij zijn aanleg de journalistiek en kwam al snel terecht bij een van de grootste kranten van Denemarken. Door zijn artikelen kwam hij in contact met de filmwereld, waarin hij al snel een baan vond toen het tijdschrift waar hij voor schreef op hield te bestaan. Hij begon als scriptwriter, maar werd al snel regisseur.

Zijn werk
Zijn eerste film, Præsidenten, was een recht toe recht aan melodrama. Hij nam wel meteen het heft in handen en gebruikte niet de voorhande acteurs, maar stelde zelf een selectie samen, waarin vooral het gezicht een belangrijk selectie-criterium was. Zijn volgende films waren net als z'n debuut niet al te sterke films, maar enkelen, zoals Du skal ære din hustru, waren wel succesvol. Vandaag de dag zijn deze films moeilijk aan te komen en alleen bij hoge uitzondering te bezichtigen, zoals laatste tijdens het retrospectief van het Filmmuseum in Amsterdam.
Doordat z'n films niet zo succesvol waren had hij altijd moeite z'n films te financiëren. Hij ging dus elders in Europa z'n heil zoeken en werd door een Franse filmmaatschappij aangenomen een verfilming van het proces van Jeanne d'Arc te verfilmen. Hij zou een monumentale film worden, waarin Renee Falconetti's acteerprestatie tot de beste allertijden beschouwd wordt. Zijn kenmerkende stijl met schaduw en licht komt hier duidelijk naar voren. Ook maakte hij gebruik van close-ups zoals nog niet eerder was gebeurd. Ondanks de kritische lofzangen die de film ten deel vielen, liet het publiek de film geheel links liggen, aangezien die in de ban waren van een nieuwtje uit Amerika, de "talkie". Hierdoor en door het feit dat zijn films gekenmerkt door soberheid niet een groot publiek aansprak, bleef het de rest van z'n leven moeilijk film te financiëren, een probleem waar helaas meer fantastische filmmakers last van hadden. Zijn spel met schaduw en licht bleef hij wel perfectioneren en is zelden overtroffen.
Zijn films zijn het best te vergelijken met het oeuvre van Ingmar Bergman qua thematiek en Yasujiro Ozu qua stijl, met name de soberheid en de nauwkeurige slepende camerabewegingen.
Op 79-jarige leeftijd overleed Carl Theodor Dreyer in z'n woonplaats Kopenhagen aan ouderdom, vier jaar na z'n laatste film, Gertrud.

Filmografie
1. Præsidenten (The President) (1919)
2. Prästänkan (The Witch Woman) (1920)
3. Blade af Satans Bog (Leaves from Satan's Book) (1921)
4. Gezeichneten, Die (Love One Another) (1922)
5. Der var engang (Once Upon a Time) (1922)
6. Mikaël (1924)
7. Du skal ære din hustru (Master of the House) (1925)
8. Glomdalsbruden (The Bride of Glomdal) (1926)
9. Passion de Jeanne d'Arc, La (The Passion of Joan of Arc) (1928)
10.Vampyr - Der Traum des Allan Gray (Vampyr) (1932)
11.Vredens Dag (Day of Wrath) (1943)
12.Två människor (Two People) (1945)
13.Ordet (The Word) (1955)
14.Gertrud (1964)
In deze filmografie zijn alleen zijn feature-length films opgenomen. De dik gedrukte films zijn z'n beste en belangrijkste films.

Interessante links
Senses of Cinema
Artikel op Cinema.nl
CarlDreyer.com
  dinsdag 27 juli 2004 @ 14:21:54 #2
25301 Gorro
Reject False Icons
pi_20888556
* Passion de Jeanne d'Arc, La (1928)
Een lofzang op de overwinning van de ziel over het leven



Het lijden van de bekende martelaar, Jeanne d'Arc (een fantastische rol van Maria Falconetti) staat centraal in deze film. Na de Fransen naar een aantal overwinningen op het veldslag te hebben opgeleverd, loopt ze in een val van de Bourgondiërs. Die verkochten haar aan de Engelsen, die haar op hun beurt weer overdrogen aan de kerkelijke rechtbank in Rouen, geleidt door Pierre Cauchon. Ze wordt beschuldigd van godslastering en hekserij. Daarbij stond ze er ook op mannenkleren te dragen, wat ook een misdaad tegen God was. Ze claimt de stem van God te hebben gehoord en deze te hebben gevolgd.



De aandacht gaat in de film puur uit naar de rechtzaak en de uitkomst hiervan. Om zo historisch accuraat mogelijk te werk te gaan dienden de oorspronkelijke manuscripten als leidraad. Het verhaal van Jeanne d'Arc lag vooral gevoelig in Frankrijk waar Jeanne een volksheldin is. Men twijfelde dan ook of een Deense regisseur haar recht aan zou doen. Hij werd dus nauwlettend in de gaten gehouden. Na het completeren van de film werd de film enorm aangevallen door de kerk en die heeft er toen hevige censuur overheen gegooid. De weggeknipte delen werden verbrand en er bleef een film van 50 minuten over, van oorspronkelijk 114 minuten. Aangezien Dreyer veel meer materiaal had geschoten kon er wel een redelijk complete versie gemaakt worden met tweederangs beelden. Dreyer was hier echter nooit tevreden over, maar voor veertig jaar was dit de enige versie die bestond. Tot 1980, want toen werd er een haast perfecte originele versie teruggevonden in een kast van een psychiatrische inrichting.
Oorspronkelijk bedoelde Dreyer de film zonder muziek. Hij wilde de film zo puur mogelijk houden en het verhaal puur en alleen door middel van close-ups van gezichten vertellen. Voor de versie die 40 jaar als de originele geldde was een score geschreven die deze versie vergezelde. Voor de versie gevonden in 1980 schreef Richard Einhorn een paar jaar later een nieuwe score, genaamd Voices of Light. Deze fantastische score versterkt de emoties die getoond worden op het scherm.
De film is opgenomen in een minieme set en de kleren besteedde Dreyer niet veel aandacht aan om deze tot in de puntjes historisch accuraat te maken, evenals hij niet veel aandacht besteed aan de achtergrond van Jeanne d'Arc. Daar draait het in deze film ook totaal niet om. Hij wilde een lofzang maken op de overwinning van de ziel over het leven en daar was de setting niet belangrijk voor. Wat wel belangrijk is, is hoe het geheel in beeld gebracht wordt, want hoe beeld je dat uit? Dreyer staat bekent om zijn gebruik van licht en dit gebruikt hij om een contrast te creëren tussen 'goed' en 'kwaad'. Verder wordt het karakter uitgediept door de manier waarop deze persoon in beeld is gebracht. De gehele film bestaat uit close-ups van gezichten. De film zit soms zo dicht op de acteurs/actrices dat je haast in de ziel van deze personen kan kijken. Hij gebruikte ook geen make-up wat zeker in stomme films uitzonderlijk was. Hij wilde zo weinig mogelijk tussen ons en de ziel van de persoon hebben.
De Franse regisseur Robert Bresson vond dat deze versie geen recht deed aan het proces en maakte in 1962 zijn eigen versie, Procčs de Jeanne d'Arc, waarin hij veel minder gebruik van cinematografie om haar als slachtoffer af te schilderen dan Dreyer dit deed.



Het is inmiddels een dik jaar geleden dat deze film mij overdonderde. Tot deze film was Requiem for a Dream de film die emotioneel het meeste indruk op mij gemaakt had en ik betwijfelde of een film, laat staan een stomme film, dat gevoel mij ooit nog kon brengen. Maar met deze film gebeurde dat dus tog. De aaneenschakeling van close ups van gezichten heeft haast een hypnotiserende werking en laat de kijker niet onberoerd. Dit gevoel van beroering wordt versterkt door de hemelse muziek van Richard Einhorn's Voices of Light. Een paar maanden geleden zag ik de film in het filmmuseum in Amsterdam met live pianobegeleiding, maar deze was lang niet zo goed en maakte de emotionele ervaring minder sterk. Verder is de cinematografie fantastisch en de acteerprestatie van Maria Falconetti, wat haar enige rol zou zijn, evenzo. Sinds die dag in mei 2003 beschouw ik dit als de beste film die ooit gemaakt is.



Speelduur 82 minuten

#16 in de Greatest Films Top 100 samengesteld door critici en regisseurs

IMDb
Criterion Collection DVD
Review

"Nothing in the world can be compared to the human face. It is a land one can never tire of exploring. There is no greater experience in a studio than to witness the expression of a sensitive face under the mysterious power of inspiration. To see it animated from inside, and turning into poetry."
  dinsdag 27 juli 2004 @ 14:22:17 #3
25301 Gorro
Reject False Icons
pi_20888564
* Vampyr - Der Traum des Allan Gray (Vampyr) (1932)
Angst uit het onderbewustzijn



Een jongeman, verward en onder de indruk van de dood van een boezemvriend, raakt in de ban van het bovennatuurlijke en volgt op een dag een vreemde verschijning die hem naar een mysterieus landhuis leidt. Tijd en ruimte lijken er stil te staan. De twee zusters die er wonen leven onder de druk van een zware ziekte van de ene, klaarblijkelijk veroorzaakt door de beet van een vampier.



Met Vampyr staat Carl Theodor Dreyer nog half in het stille tijdperk. Met La Passion de Jeanne d'Arc was hij al redelijk laat (een jaar nadat de eerste succesvolle talkie uitgekomen was), maar met deze film is hij nog 5 jaar later. De film is opgebouwd als een silent, dus met tussenteksten, maar hier en daar zijn tog stukjes dialoog te horen.
Behalve dat dit dus zijn eerste film waarin hij gebruik maakt van geluid is, is dit ook de enige film in z'n oeuvre waar religie geen belangrijke rol in speelt. Gedeeltelijk beīnvloed door de surrealistische stroming, die in die tijd floreerde met onder andere schilder Salvador Dalí en filmmaker Luis Buņuel, is dit een haast plotloze, haast surrealistische film waarin angst vanuit het onderbewustzijn centraal staat.
Helaas is er nog niet egt een fatsoenlijke DVD-versie van uit en dat beīnvloed de ervaring van de film. De R0-versie van Kino schijnt van slechtere kwaliteit te zijn dan de videoband van Timeless Video. Verder is de ondertiteling bij de paar zinnen soms zelfs in het Zweeds.



Van de vijf bekendste films van Dreyer vond ik dit veruit de minste, maar dat wordt waarschijnlijk versterkt doordat er geen fatsoenlijke versie van is, wat de ervaring van de film afzwakt. De angst die Dreyer op wil wekken komt door deze barriere niet geheel tot uiting en dat is jammer, want in tegenstelling tot wat Universal rond die tijd uitbracht is deze als horrorfilm veel subtieler en dat is juist het soort horrorfilm wat ik prefereer. Het mooie spel met belichting, wat een beetje Dreyer's handelsmerk is, blijft wel overeind.



Speelduur 75 minuten

#154 in de Greatest Films Top 100 samengesteld door critici en regisseurs

IMDb

"I wanted to create the daydream on film and wanted to show that horror is not a part of the things around us, but of our own subconscious mind."
  dinsdag 27 juli 2004 @ 14:22:32 #4
25301 Gorro
Reject False Icons
pi_20888568
* Vredens Dag (Day of Wrath) (1943)
Exploratie van menselijk hulpeloosheid in tijden van sociale onderdrukking en paranoia



In een 17de eeuws Deens dorp wordt een vrouw beschuldigd van hekserij en hiervoor veroordeeld. Tegen de achtergrond hiervan wordt de jonge vrouw van de dorpspriester verliefd op zijn zoon. Haar bekentenis hierover aan haar man zorgt voor zijn dood. Op zijn begrafenis beticht zijn moeder de jonge vrouw van hekserij.



De film is los gebaseerd op het toneelstuk Anne Pedersdotter van Hans Wiers-Jenssen, wat Dreyer in 1909 zag. Hij maakte deze versie in 1943 in een onderdrukt door nazi-Duitsland Denemarken. Het verzet zag in de film een allegorie voor het onderdrukte volk, iets wat Dreyer volgens eigen zeggen niet zo bedoeld heeft. Deze allegorie wordt weer akelig actueel met de terroristische dreiging die men ons op probeert te leggen.



Behalve weer het sterke gebruik van licht valt ook het gebruik van geluid in deze film erg op. Het tikken van een klok hoor je bij tijden duidelijk en heeft een onheilspellende uitwerking. Wanneer de vrouw verhoord wordt naar aanleiding van beschuldigingen van hekserij, zal La Passion de Jeanne d'Arc meteen op het netvlies verschijnen. De overeenkomsten zijn duidelijk aanwezig. De film is echter alles behalve een laffe herhalingsoefening. De film heeft een rijke narratieve structuur en is technisch ook uitstekend en behoort bij de beste films van Dreyer. De film is ook toegankelijker dan Ordet en Gertrud dus wellicht een goede introductie in het werk van Dreyer, hoewel de soberheid van al z'n films voor velen even doorbijten zal zijn.



Speelduur 93 minuten

#287 in de Greatest Films Top 100 samengesteld door critici en regisseurs

IMDb
Criterion Collection DVD

"Is het niet waar dat de grote drama's zich in stilte voltrekken, dat mensen hun gevoelens proberen te verhullen en op hun gezichten de stormen die binnenin woeden verbergen?"
  dinsdag 27 juli 2004 @ 14:22:48 #5
25301 Gorro
Reject False Icons
pi_20888578
* Ordet (Word, The) (1955)
Een ontleding van geloof, liefde en het eenvoudige leven



De film handelt over een boerenfamilie en speelt zich hoofdzakelijk af in het huis waar ze allen tesamen wonen. De oude Morten Borgen is een weduwnaar, die met z'n drie zoons een bescheiden bestaan leidt. Alle drie de zonen hebben hun eigen problemen. De jongste is verliefd op een meisje van een familie dat een ander geloof aanhangt, de tweede zoon, Johannes, is gek geworden na het lezen van Kierkegaard en denkt dat hij Jezus is en de oudste z'n vrouw is zwanger van hun derde kind.



De film is gebaseerd op het toneelstuk van Kaj Munk uit 1944; een toneelvoorstelling wat ook in Nederland opgevoerd is als Het Woord. Kaj Munk's naam is de enige naam die op de credits verschijnt.
Qua thema's ligt de film in de buurt van het werk van Ingmar Bergman, met name geloof en liefde zijn in diens oeuvre regelmatig aan bod gekomen. Qua stijl heeft de film weer veel weg van films van de hand van Yasujiro Ozu. De afstandelijkheid waarmee het alledaagse leven in beeld wordt gebracht en de beeldvoering zijn onmiskenbaar gelijkend.
Dankzij de groeiende aandacht in de jaren '50 voor uitdagende films uit de gehele wereld op zowel inhoudelijk als artistiek vlak werd dit Dreyer's grootste commerciële succes.



Ordet is een zware film, maar zeker een belonende. De film heeft geen duidelijk hoofdpersoon, geen duidelijk hoofdplot, enkel een verzameling subplotten gecentreerd rond een familie. Dit biedt ruimte om vele facetten en zienswijzes van het geloof te belichten. De ervaring van deze film draagt bij aan een intellectuele en spirituele ontwikkeling. Of je gelooft of niet (ikzelf geloof niet), films over het geloof leveren in mijn ogen immer boeiende films op en zo ook deze.
Behalve op inhoudelijk vlak valt ook op technisch vlak de film te bewonderen. Zelden heb ik de sobere composities zo nauwgezet uitgelicht gezien als in deze film. De subtiele camerabewegingen zijn ook uitmuntend. Dit alles lijdt tot een wonderlijke verbluffende climax.



Speelduur 126 minuten

Golden Globes 1956
Winnaar Best Foreign Film

National Bord of Review 1957
Winnaar Best Foreign Film

Venice Film Festival 1955
Winnaar Golden Lion

#31 in de Greatest Films Top 100 samengesteld door critici en regisseurs

IMDb
Criterion Collection DVD

"Why is there, between all the believers, nobody who actually beliefs?"
  dinsdag 27 juli 2004 @ 14:23:01 #6
25301 Gorro
Reject False Icons
pi_20888582
* Gertrud (1964)
Een beschouwing van het huwelijk en de liefde



In de elegante wereld van artiesten en musici, maakt Gertrud een einde aan haar huwelijk met Gustav en neemt een nieuwe vriend, de componist Erland Jansson. Wanneer ook hij niet blijkt te voldoen aan haar idealistische standaarden, gaat ze bij hem weg en sluit ze zichzelf totaal af van haar hart. In flashbacks en in gesprekken vol met herinneringen aan vroegere tijden, komen we ook achter haar relatie met Gabriel, die nog steeds hoopt dat ze met hem mee zal gaan.



De film, die gebaseerd is op het gelijknamige toneelstuk van Hjalmar Söderberg, stamt uit 1964, een periode waarin het publiek vooral verslingerd was aan de jumpcuts van de Nouvelle Vague en The Beatles. Deze statische, verstilde film stond hiermee in schril contrast en het publiek liet de film dus ook totaal links liggen. Ook wist hij de critici niet aan haar zijde te krijgen, die de film beschuldigden van het zijn van "uncinematic". De reden van deze beschuldiging wordt bij het bekijken van de film al snel duidelijk. De lange statische shots, waarin het enige wat gebeurd het verplaatsen van de ene bank naar de andere is, maken weinig gebruik van de mogelijkheden van de cinema. Pas later heeft de film de critici en een bepaalde publiek op z'n hand weten te krijgen.



De film vraagt veel, heel veel van de kijker en is de zwaarste film die ik tot nu toe gezien heb. Het is dan ook aan te raden deze pas te kijken wanneer je al flink wat films van bijvoorbeeld Dreyer, Bergman en Ozu gezien hebt. Wanneer je bereid bent veel moeite in de film te stoppen, wordt dat wel beloond. Elke scene is heel secuur belicht en de choreografie is heel nauwkeurig uitgedacht. De vele dialogen/monologen bieden ons een beschouwing van het huwelijk, de liefde en alles wat daar verder mee te maken heeft. Ik zeg een beschouwing, want nergens wijst Dreyer met een vinger of dicteert ons wat we moeten voelen. Dat bepalen wij helemaal zelf en is op deze manier ook een reflectie van onszelf, een gevoel wat ook versterkt wordt door het feit de acteurs nooit tegen elkaar praten, maar ze zijn altijd naar ons gericht. Een meesterwerk, maar het vergt veel om de film ook als zodanig te ervaren.



Speelduur 119 minuten

Venice Film Festival 1965
Winnaar FIPRESCI Prize

#102 in de Greatest Films Top 100 samengesteld door critici en regisseurs

IMDb
Criterion Collection DVD

"A woman's love and a man's work are mortal enemies".
  dinsdag 27 juli 2004 @ 21:01:01 #7
25301 Gorro
Reject False Icons
pi_20896652
DVD-tips

Criterion Collection Dreyer Box Set
Hierin zitten de films Vredens Dag, Ordet en Gertrud, allen van superieure beeldkwaliteit en met een keur aan interessante extra's. Daarnaast zit er ook een documentaire over Dreyer bij, genaamd Min Metier (My Work).

Criterion Collection La Passion de Jeanne d'Arc
Erg mooie DVD met een perfecte transfer en de hemelse muziek Voices of Light van Richard Einhorn als begeleiding.

Van Vampyr is helaas zoals gezegd nog geen fatsoenlijk DVD verschenen.
  woensdag 28 juli 2004 @ 17:01:26 #8
67640 SaintOfKillers
Hold me closer, Tony Danza
pi_20913543
Netjes

Ik heb enkel La Passion de Jeanne d'Arc gezien, maar die vond ik eigenlijk wel erg OK. Ik zal me misschien eens aan iets anders van Carl wagen.
The average burglar breaks in and leaves clues everywhere. But not me. I'm completely clueless.
pi_20915659
Vreselijk mooi topic weer Gorro! La Passion de Jeanne D'Arc staat bij mij op de 5e plaats in mijn top 10 allertijden. Vreselijk ontroerend en intens. Ordet, Gertrud en Vredens Dag zijn ook van ongelooflijke klasse en ook ik vind Vampyr zijn minste........
Volgens mij is Mikael vanaf 13/09/2004 te koop bij play.com en kun je Vampyr aanschaffen bij cduniverse.com (Regio 1 denk ik)
  woensdag 28 juli 2004 @ 19:01:54 #10
25301 Gorro
Reject False Icons
pi_20915909
quote:
Op woensdag 28 juli 2004 18:51 schreef Fabulousbakerboy het volgende:
kun je Vampyr aanschaffen bij cduniverse.com (Regio 1 denk ik)
Ja, maar over die transfer heb ik eigenlijk nog niets positiefs gelezen, maar het is de enige versie verkrijgbaar op dit moment. De DVD is overigens R0.
abonnement Unibet Coolblue
Forum Opties
Forumhop:
Hop naar:
(afkorting, bv 'KLB')