C&H Cultuur & Historie
Van Soemerië tot Moskovië en van de Gouden Eeuw tot de Slag bij de Somme. Je vindt het in dit forum.
Dit THEMA topic gaat over de Indianen, niet alleen over de bekende prairie Indiaan, maar over alle Indianenstammen die hebben geleefd op het Noord-Amerikaanse werelddeel. Ik zal aftrappen met wat geschiedenis en informatie over de belangrijkste/bekendste stammen. Voel je vrij om in de rest van dit topic andere stammen te bespreken of dingen toe te voegen
Vorige THEMA reeksen:
http://forum.fok.nl/showtopic.php/406115
http://forum.fok.nl/showtopic.php/437049
http://forum.fok.nl/showtopic.php/477379
http://forum.fok.nl/showtopic.php/488689
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
DEEL 1: INLEIDING
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
De Indianen kregen hun benaming van Columbus, die dacht dat hij in Indië was aangekomen. Ook de term roodhuiden wordt veel gebruikt omdat bepaalde stammen gebruik maakten van rode verf als bij oorlog en ceremonies.
De Indiaan is oorspronkelijk van Aziatische afkomst en zou tussen 25000 en 20000 vC via de beringstraat ( scheiding tussen Siberië en Alaska ) in Noord Amerika terecht zijn gekomen. De beringstraat lag in die periode namelijk vaak droog, en vormde zo een landbrug. Ik zal beginnen met de allereerste gegevens van de indianen.
* Oversteek van Azië naar Amerika.
De periode 25000 vC tot 8000 vC staat bekend als de periode van de Paleo Indianen, de eerste Indianen deze overleefden door jacht op de grote dieren ( bizon, beer, mammoet, eland ) Hele families trokken Noord-Amerika in, deze families werden steeds groter en begonnen zich steeds meer te verspreiden. Kleinere families begonnen zich aan te sluiten bij grotere families om meer succes te hebben in de jacht op de grote dieren. Hierdoor ontstonden stammen waarbij de stamvader vaak als leider gold.
De periode vanaf 8000 vC wordt de Archaïsche periode genoemd. Deze periode ging gepaard met droogtes die het uitsterven van grotere dieren betekende. De indianen moesten zich aanpassen en trokken verder Noord-Amerika in om voedsel te zoeken. Plantaardig voedsel en jacht op klein wild werd een nieuwe voedselbron. Over de verspreiding van de Indianen over Amerika bestaan meningsverschillen: de een zegt dat de Indianen vele eeuwen nodig waren om zich te verspreiden en de ander meent dat de Indianen zich snel konden verspreiden vanwege weinig onderlinge concurrentie en omdat het weinig van het wild te vrezen had omdat het wild immers nog nooit mensen gezien zou hebben. Ik zal de belangrijkste culturen die zijn ontstaan in de Archaïsche periode doornemen.
Rond 2500 vC werd in de buurt van het huidige Mexico voor het eerst kleinschalige landbouw gebruikt. Maïs, bonen, pompoenen en avocado werden verbouwd. Nederzettingen werden gesticht en rond 1500 vC waren grote delen bezet met nederzettingen. Hieruit zouden de prachtige “Mexicaanse” beschavingen vloeien ( die ik hier overigens niet ga bespreken ). Dit had natuurlijk gevolgen voor stammen in die omgeving. Al snel werd de kleinschalige landbouw overgenomen door stammen in het zuidelijke deel Noord-Amerika. Dit staat bekend als de Hohokam cultuur.
Rond 300 vC maakten stammen in het gebied New Mexico bruine aardwerken en woonden ze in kuilwoningen ( een uit modder en hout gebouwde woning boven een ondiepe kuil )
Dit wordt de Mongollen cultuur genoemd. Deze cultuur verspreide zich noordwaarts en vormde de Anasazi cultuur. De Anasazi leefden tot het einde van de 7e eeuw in kuilwoningen. Toen ontwikkelden ze bovengrondse stenen woningen ( die vaak aan een werden gebouwd tot Pueblos met honderden bewoners ) en het geheel ondergrondse vertrek ( kiva genoemd ) De immens grote Pueblos worden beschouwd als het hoogtepunt van de Anasazi cultuur. De gehele cultuur is plotseling verdwenen, een mogelijke droogte zou hen zuidwaarts hebben doen trekken.
* Woning uitgehakt in de bergen.
In het oosten van Noord-Amerika vinden ook ontwikkelingen plaats, rond 1000 vC lijkt er een grotere samenleving in het oosten te ontstaan. Hier zou de Adena cultuur uit voortkomen. Grote heuvels werden er in deze tijd gemaakt die dienst deden als grafheuvels en basis voor tempels. Uit deze tijd bestaan nog vele heuvels, vele heuvels beelden mensen en dieren uit, die alleen vanuit de lucht goed te zien zijn.
Een paar eeuwen later ontwikkelde zich ook de Hopewell cultuur, een zogenaamde dodencultuur. Houten graftombes in de heuvels werden gevuld met vele rijkdommen. Rijkdommen die gemaakt werden door gespecialiseerde mensen. Pottenbakkers, steenhouwers, kopersmeden en bewerkers van schelpen maakten de mooiste kunstvoorwerpen. De stammen leefden nog steeds voornamelijk van de jacht, maar ook de kleinschalige landbouw kwam hier in opmars. De Hopewell cultuur is verspreidde zich naar het zuiden en is daar tussen de andere culturen eigenlijk verloren gegaan. Wel zijn er veel graven van de Hopewell cultuur overgebleven.
Rond het jaar 700 ontwikkelde zich de Mississippi cultuur. Deze maakte gebruik van veel landbouw en vaak vaste nederzettingen op gigantische piramide vormige heuvels. De allergrootste nederzetting zou bij Cahokia in westelijk Illinois geweest zijn. Die nederzetting zou 30 000 inwoners gehad hebben ( een gigantisch aantal voor die tijd ) De heuvel is 30 meter hoog en beslaat 64 000 vierkante meter. De heuvel is niet natuurlijk, maar gemaakt door vele mensenhanden tussen 900 en 1100. Naburige heuvels dienden als grafheuvels of optrekjes voor de elite onder de inwoners. Rond 1200 bereikte de nederzetting zijn hoogtepunt, in de jaren daarna zou het bergafwaarts gaan tot de stad uiteindelijk compleet verlaten zou worden. De Mississippi cultuur verspreidde zich naar het noorden maar werd veel te vroeg ten val gebracht door de Europeanen die de cultuur verwoestten door veldslagen en vooral door ziektes mee te brengen waar de Indianen niet immuun tegen waren.
* De heuvel waarop ooit de nederzetting van Cahokia stond.
De Hohokam, Mongollen, Anasazi, Adena, Hopewell en Mississippi culturen hadden sterke invloed worden beschouwd als de Archaïsche culturen die sterk hebben bijgedragen aan de denk en leefwijze van de Indianen.
Dat er over deze vroegste periode van de Indianen voornamelijk gegevens zijn over de culturen in het Zuidelijke en Oostelijke deel van Noord-Amerika komt omdat deze gebieden nooit door grote ijsmassas werden bedekt. Gletsjers gelden vaak als bulldozers van de natuur die veel onderdelen van oudere culturen wegvagen. Voor zich spreekt dat al deze culturen ook weer bestonden uit verschillende stammen ( die zich soms ook weer onderscheiden in verschillende gebruiken )
[ Bericht 0% gewijzigd door Dian-Wei op 15-03-2004 01:23:17 ]
Vorige THEMA reeksen:
http://forum.fok.nl/showtopic.php/406115
http://forum.fok.nl/showtopic.php/437049
http://forum.fok.nl/showtopic.php/477379
http://forum.fok.nl/showtopic.php/488689
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
DEEL 1: INLEIDING
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
De Indianen kregen hun benaming van Columbus, die dacht dat hij in Indië was aangekomen. Ook de term roodhuiden wordt veel gebruikt omdat bepaalde stammen gebruik maakten van rode verf als bij oorlog en ceremonies.
De Indiaan is oorspronkelijk van Aziatische afkomst en zou tussen 25000 en 20000 vC via de beringstraat ( scheiding tussen Siberië en Alaska ) in Noord Amerika terecht zijn gekomen. De beringstraat lag in die periode namelijk vaak droog, en vormde zo een landbrug. Ik zal beginnen met de allereerste gegevens van de indianen.
* Oversteek van Azië naar Amerika.
De periode 25000 vC tot 8000 vC staat bekend als de periode van de Paleo Indianen, de eerste Indianen deze overleefden door jacht op de grote dieren ( bizon, beer, mammoet, eland ) Hele families trokken Noord-Amerika in, deze families werden steeds groter en begonnen zich steeds meer te verspreiden. Kleinere families begonnen zich aan te sluiten bij grotere families om meer succes te hebben in de jacht op de grote dieren. Hierdoor ontstonden stammen waarbij de stamvader vaak als leider gold.
De periode vanaf 8000 vC wordt de Archaïsche periode genoemd. Deze periode ging gepaard met droogtes die het uitsterven van grotere dieren betekende. De indianen moesten zich aanpassen en trokken verder Noord-Amerika in om voedsel te zoeken. Plantaardig voedsel en jacht op klein wild werd een nieuwe voedselbron. Over de verspreiding van de Indianen over Amerika bestaan meningsverschillen: de een zegt dat de Indianen vele eeuwen nodig waren om zich te verspreiden en de ander meent dat de Indianen zich snel konden verspreiden vanwege weinig onderlinge concurrentie en omdat het weinig van het wild te vrezen had omdat het wild immers nog nooit mensen gezien zou hebben. Ik zal de belangrijkste culturen die zijn ontstaan in de Archaïsche periode doornemen.
Rond 2500 vC werd in de buurt van het huidige Mexico voor het eerst kleinschalige landbouw gebruikt. Maïs, bonen, pompoenen en avocado werden verbouwd. Nederzettingen werden gesticht en rond 1500 vC waren grote delen bezet met nederzettingen. Hieruit zouden de prachtige “Mexicaanse” beschavingen vloeien ( die ik hier overigens niet ga bespreken ). Dit had natuurlijk gevolgen voor stammen in die omgeving. Al snel werd de kleinschalige landbouw overgenomen door stammen in het zuidelijke deel Noord-Amerika. Dit staat bekend als de Hohokam cultuur.
Rond 300 vC maakten stammen in het gebied New Mexico bruine aardwerken en woonden ze in kuilwoningen ( een uit modder en hout gebouwde woning boven een ondiepe kuil )
Dit wordt de Mongollen cultuur genoemd. Deze cultuur verspreide zich noordwaarts en vormde de Anasazi cultuur. De Anasazi leefden tot het einde van de 7e eeuw in kuilwoningen. Toen ontwikkelden ze bovengrondse stenen woningen ( die vaak aan een werden gebouwd tot Pueblos met honderden bewoners ) en het geheel ondergrondse vertrek ( kiva genoemd ) De immens grote Pueblos worden beschouwd als het hoogtepunt van de Anasazi cultuur. De gehele cultuur is plotseling verdwenen, een mogelijke droogte zou hen zuidwaarts hebben doen trekken.
* Woning uitgehakt in de bergen.
In het oosten van Noord-Amerika vinden ook ontwikkelingen plaats, rond 1000 vC lijkt er een grotere samenleving in het oosten te ontstaan. Hier zou de Adena cultuur uit voortkomen. Grote heuvels werden er in deze tijd gemaakt die dienst deden als grafheuvels en basis voor tempels. Uit deze tijd bestaan nog vele heuvels, vele heuvels beelden mensen en dieren uit, die alleen vanuit de lucht goed te zien zijn.
Een paar eeuwen later ontwikkelde zich ook de Hopewell cultuur, een zogenaamde dodencultuur. Houten graftombes in de heuvels werden gevuld met vele rijkdommen. Rijkdommen die gemaakt werden door gespecialiseerde mensen. Pottenbakkers, steenhouwers, kopersmeden en bewerkers van schelpen maakten de mooiste kunstvoorwerpen. De stammen leefden nog steeds voornamelijk van de jacht, maar ook de kleinschalige landbouw kwam hier in opmars. De Hopewell cultuur is verspreidde zich naar het zuiden en is daar tussen de andere culturen eigenlijk verloren gegaan. Wel zijn er veel graven van de Hopewell cultuur overgebleven.
Rond het jaar 700 ontwikkelde zich de Mississippi cultuur. Deze maakte gebruik van veel landbouw en vaak vaste nederzettingen op gigantische piramide vormige heuvels. De allergrootste nederzetting zou bij Cahokia in westelijk Illinois geweest zijn. Die nederzetting zou 30 000 inwoners gehad hebben ( een gigantisch aantal voor die tijd ) De heuvel is 30 meter hoog en beslaat 64 000 vierkante meter. De heuvel is niet natuurlijk, maar gemaakt door vele mensenhanden tussen 900 en 1100. Naburige heuvels dienden als grafheuvels of optrekjes voor de elite onder de inwoners. Rond 1200 bereikte de nederzetting zijn hoogtepunt, in de jaren daarna zou het bergafwaarts gaan tot de stad uiteindelijk compleet verlaten zou worden. De Mississippi cultuur verspreidde zich naar het noorden maar werd veel te vroeg ten val gebracht door de Europeanen die de cultuur verwoestten door veldslagen en vooral door ziektes mee te brengen waar de Indianen niet immuun tegen waren.
* De heuvel waarop ooit de nederzetting van Cahokia stond.
De Hohokam, Mongollen, Anasazi, Adena, Hopewell en Mississippi culturen hadden sterke invloed worden beschouwd als de Archaïsche culturen die sterk hebben bijgedragen aan de denk en leefwijze van de Indianen.
Dat er over deze vroegste periode van de Indianen voornamelijk gegevens zijn over de culturen in het Zuidelijke en Oostelijke deel van Noord-Amerika komt omdat deze gebieden nooit door grote ijsmassas werden bedekt. Gletsjers gelden vaak als bulldozers van de natuur die veel onderdelen van oudere culturen wegvagen. Voor zich spreekt dat al deze culturen ook weer bestonden uit verschillende stammen ( die zich soms ook weer onderscheiden in verschillende gebruiken )
[ Bericht 0% gewijzigd door Dian-Wei op 15-03-2004 01:23:17 ]
I am Dian Wei, do you want to cross swords with me ?
DEEL 2: SAMENLEVINGEN IN HET NOORDEN VAN NOORD-AMERIKA
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Een van de 1e noordelijke culturen is in Alaska ontstaan en heette de Arctische-kleine-werktuigen cultuur ( gebruik van stenen werktuigen ), en geld als voorloper van de latere culturen in het noorden. De cultuur bestond veelal uit stammen die jacht maakten op de zeedieren. Omstreeks 2000 vC bereikte deze cultuur het huidige Groenland. In het oostelijke poolgebied ontwikkelde dit zich tot de Dorset cultuur, de jacht op robben en kariboes zorgde toen voor voldoende voedsel. Woningen bestonden uit tenten van huiden, gebouwd op lage stenen muren ( deze cultuur heeft veel voorwerpen als beeldjes, speelgoed en amuletten nagelaten ).
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Stamnaam: Thules ( Thule cultuur )
Woning: Halfondergronds, de muren en daken bestonden van zoden op platte stukken kalksteen en baleinen als dakspanten.
Voedselbronnen: Jacht op landdieren en op zeedieren, voornamelijk walvisjacht.
De Thules leefden in het Westelijke poolgebied. De Thules waren zeer ervaren jagers en gebruikten voor de zeejacht met huiden bespannen boten : kajaks en de grotere oemiaks. Ook zouden ze sleden die getrokken werden door honden gebruikt hebben. De werktuigen van de Thules lijken erg op die van de Eskimo’s in historische tijden. De Thules gebruikten kleding gemaakt uit dierenhuiden. Rond het jaar 800 begonnen de Thules oostwaarts te trekken, rond 1100 bewoonden ze het hele poolgebied. Later trokken ze zelfs het huidige Groenland binnen en vermengden zich met de Dorset volken.
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Stamnaam: Eskimo’s
Woning: in de winter iglo’s en in de zomer tenten van huiden.
Voedselbronnen: Jacht op landdieren en op zeedieren ( zeehonden, walvissen, walrussen, vissen, kariboes )
De Eskimo’s bestonden uit vele stammen rond en in Canada. Eskimo’s waren zeer ervaren en tevens vindingrijke jagers. De Eskimo’s waren zeer bekwaam sporenzoekers en zeevaartkundigen. Ze maakten tevens vele voorwerpen uit allerlei materialen: speren, harpoenen, sleden, kajaks en bogen werden vervaardigt uit stukken gewei of drijfhout. De Eskimo staat echter vooral bekend om de “iglu-vigaq” ( betekend sneeuwhut ) bij ons beter bekend onder de naam iglo ( betekend huis ) en om hun kleding: de winterkleding van kariboe huiden bestaande uit twee paar laarzen, twee broeken, jassen met capuchon en een paar wanten. De binnenkleding werd gedragen met het bont naar binnen en de buitenkleding met het bont naar buiten ( dit voor het optimaal vasthouden van warmte )
De Eskimo’s in centraal Canada ontwikkelden vele jachttechnieken, zo maakten ze gebruik van de zogenaamde V-techniek. Ze bouwden een grote V uit op elkaar gestapelde stenen. Een groep ging op zoek naar kariboes en dreef ze in de grote V, de andere groep wachtte aan het uiteinde van de grote V totdat de kariboes aan het einde kwamen. Een andere techniek was de kariboes het water in te lokken waarna ze met kajaks erachter aangingen, de kariboes waren namelijk erg weerloos als ze eenmaal in het water waren. Op elkaar gestapelde stenen dienden om kariboes te laten schrikken en heette “inukhuit” ( betekend gelijkenis met mensen ) Vogels werden gelokt met aas, valkuilen werden gegraven om kleinere landdieren te vangen en grote landdieren werden soms gevangen door middel van vallen met een zwaar neerkomend gewicht.
* Inuit met zijn vangst.
De Eskimo was toch zeer zuinig met alles wat hij van de natuur nam, hij nam nooit teveel en zoveel mogelijk onderdelen van een gedood dier werden gebruikt zodat er niks verspilt werd. Zo werd er bijvoorbeeld ook vlees en vis ingevroren voor later.
Eskimo betekend in het Indiaans “rauwvleeseter”. Zelf noemen ze zich “inuit” ( betekend de mensen ) De Eskimo’s hebben trouwens ook een heel eigen “mythologie” ik zal hier later nog wat over op zoeken.
De cultuur van de Eskimo was verder erg rijk aan spelletjes, liederen, dansen, wedstrijden in kracht en vaardigheid en beeldjes gemaakt uit hout of steen. Sommige stammen hadden een hoofdman in andere stammen gold dat de meest ervaren jager een soort van leider was. Belangrijke beslissingen werden toch vaak genomen door de stam als geheel. Eskimo’s waren vaak tot op hoge leeftijd actief, als het echt niet meer kon en ze een last waren voor hun stam vroegen de ouderen vaak of ze ergens achtergelaten konden worden.
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Stamnaam: Aleoeten
Woning: halfondergrondse woningen.
Voedselbronnen: visserij en jacht op grotere zeedieren.
De Aleoeten waren zeevaarders en leefden in het Noordelijkste deel van Amerika op de eilanden die nu bekend zijn onder de naam “Aleoeten Eilanden”. Ze waren cultureel en genetisch erg nauw verwant aan de Eskimo. Het grootste verschil was dat dit volk een gestructureerde maatschappij had bestaande uit Hoofdmannen, aanzienlijken, gewone mannen en slaven ( krijgsgevangenen ). De hoofdman was vaak erg rijk, hij verzamelde pelzen, schelpen en slaven.
De beschaving werd in 1741 ontdekt door Russische ontdekkingsreizigers. Toen ging het mis, hun gebied werd overspoeld door handelaren en pelsjagers die veelal dood, verkrachting, plundering en slavernij nalieten aan de bevolking. Daarna kromp de bevolking nog eens door honger en ziektes. In 1867 waren van de oorspronkelijke 20 000 nog maar een paar honderd over. Sindsdien is hun aantal weer gegroeid.
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Stamnaam: Algonkin / Athapaskan
Woning: kegelvormige tenten van huiden en schors.
Voedselbronnen: jacht op landdieren en visserij.
De Algonkin en Athapaskan waren alle stammen in Noordelijk Canada ( buren van de Eskimo’s ) die Algonkins en Athapaskans spraken. Dit waren vooral nomaden stammen die jaagden op eland, beer en kariboe. Echte grenzen kenden ze niet. Anders dan de Eskimo aten ze alleen gekookt vlees, klaargemaakt in potten van schors of huiden. Ze peddelden in kano’s van berkenbast en gebruikten sneeuwschoenen. Hun bezittingen vervoerden ze op zogenaamde “toboggans” gemaakt van sparrenhout.
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
De noordelijke culturen veranderden hevig toen de blanken aankwamen, de traditionele kleding maakte veelal plaats voor stoffen kleding en de tenten van huiden maakten plaats voor houten constructies. Ziekten van de blanken brachten de meeste slachtoffers. Sommige Eskimo groepen verloren 9/10 van hun bevolking door pokken / mazzelen en influenza. De traditionele stammen zijn nu zo goed als verdwenen. De Eskimo is tussen twee culturen ingekomen: hen oude cultuur waar velen nog naar verlangen en de westerse kapitalische cultuur die hen steeds verder doet buigen.
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Een van de 1e noordelijke culturen is in Alaska ontstaan en heette de Arctische-kleine-werktuigen cultuur ( gebruik van stenen werktuigen ), en geld als voorloper van de latere culturen in het noorden. De cultuur bestond veelal uit stammen die jacht maakten op de zeedieren. Omstreeks 2000 vC bereikte deze cultuur het huidige Groenland. In het oostelijke poolgebied ontwikkelde dit zich tot de Dorset cultuur, de jacht op robben en kariboes zorgde toen voor voldoende voedsel. Woningen bestonden uit tenten van huiden, gebouwd op lage stenen muren ( deze cultuur heeft veel voorwerpen als beeldjes, speelgoed en amuletten nagelaten ).
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Stamnaam: Thules ( Thule cultuur )
Woning: Halfondergronds, de muren en daken bestonden van zoden op platte stukken kalksteen en baleinen als dakspanten.
Voedselbronnen: Jacht op landdieren en op zeedieren, voornamelijk walvisjacht.
De Thules leefden in het Westelijke poolgebied. De Thules waren zeer ervaren jagers en gebruikten voor de zeejacht met huiden bespannen boten : kajaks en de grotere oemiaks. Ook zouden ze sleden die getrokken werden door honden gebruikt hebben. De werktuigen van de Thules lijken erg op die van de Eskimo’s in historische tijden. De Thules gebruikten kleding gemaakt uit dierenhuiden. Rond het jaar 800 begonnen de Thules oostwaarts te trekken, rond 1100 bewoonden ze het hele poolgebied. Later trokken ze zelfs het huidige Groenland binnen en vermengden zich met de Dorset volken.
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Stamnaam: Eskimo’s
Woning: in de winter iglo’s en in de zomer tenten van huiden.
Voedselbronnen: Jacht op landdieren en op zeedieren ( zeehonden, walvissen, walrussen, vissen, kariboes )
De Eskimo’s bestonden uit vele stammen rond en in Canada. Eskimo’s waren zeer ervaren en tevens vindingrijke jagers. De Eskimo’s waren zeer bekwaam sporenzoekers en zeevaartkundigen. Ze maakten tevens vele voorwerpen uit allerlei materialen: speren, harpoenen, sleden, kajaks en bogen werden vervaardigt uit stukken gewei of drijfhout. De Eskimo staat echter vooral bekend om de “iglu-vigaq” ( betekend sneeuwhut ) bij ons beter bekend onder de naam iglo ( betekend huis ) en om hun kleding: de winterkleding van kariboe huiden bestaande uit twee paar laarzen, twee broeken, jassen met capuchon en een paar wanten. De binnenkleding werd gedragen met het bont naar binnen en de buitenkleding met het bont naar buiten ( dit voor het optimaal vasthouden van warmte )
De Eskimo’s in centraal Canada ontwikkelden vele jachttechnieken, zo maakten ze gebruik van de zogenaamde V-techniek. Ze bouwden een grote V uit op elkaar gestapelde stenen. Een groep ging op zoek naar kariboes en dreef ze in de grote V, de andere groep wachtte aan het uiteinde van de grote V totdat de kariboes aan het einde kwamen. Een andere techniek was de kariboes het water in te lokken waarna ze met kajaks erachter aangingen, de kariboes waren namelijk erg weerloos als ze eenmaal in het water waren. Op elkaar gestapelde stenen dienden om kariboes te laten schrikken en heette “inukhuit” ( betekend gelijkenis met mensen ) Vogels werden gelokt met aas, valkuilen werden gegraven om kleinere landdieren te vangen en grote landdieren werden soms gevangen door middel van vallen met een zwaar neerkomend gewicht.
* Inuit met zijn vangst.
De Eskimo was toch zeer zuinig met alles wat hij van de natuur nam, hij nam nooit teveel en zoveel mogelijk onderdelen van een gedood dier werden gebruikt zodat er niks verspilt werd. Zo werd er bijvoorbeeld ook vlees en vis ingevroren voor later.
Eskimo betekend in het Indiaans “rauwvleeseter”. Zelf noemen ze zich “inuit” ( betekend de mensen ) De Eskimo’s hebben trouwens ook een heel eigen “mythologie” ik zal hier later nog wat over op zoeken.
De cultuur van de Eskimo was verder erg rijk aan spelletjes, liederen, dansen, wedstrijden in kracht en vaardigheid en beeldjes gemaakt uit hout of steen. Sommige stammen hadden een hoofdman in andere stammen gold dat de meest ervaren jager een soort van leider was. Belangrijke beslissingen werden toch vaak genomen door de stam als geheel. Eskimo’s waren vaak tot op hoge leeftijd actief, als het echt niet meer kon en ze een last waren voor hun stam vroegen de ouderen vaak of ze ergens achtergelaten konden worden.
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Stamnaam: Aleoeten
Woning: halfondergrondse woningen.
Voedselbronnen: visserij en jacht op grotere zeedieren.
De Aleoeten waren zeevaarders en leefden in het Noordelijkste deel van Amerika op de eilanden die nu bekend zijn onder de naam “Aleoeten Eilanden”. Ze waren cultureel en genetisch erg nauw verwant aan de Eskimo. Het grootste verschil was dat dit volk een gestructureerde maatschappij had bestaande uit Hoofdmannen, aanzienlijken, gewone mannen en slaven ( krijgsgevangenen ). De hoofdman was vaak erg rijk, hij verzamelde pelzen, schelpen en slaven.
De beschaving werd in 1741 ontdekt door Russische ontdekkingsreizigers. Toen ging het mis, hun gebied werd overspoeld door handelaren en pelsjagers die veelal dood, verkrachting, plundering en slavernij nalieten aan de bevolking. Daarna kromp de bevolking nog eens door honger en ziektes. In 1867 waren van de oorspronkelijke 20 000 nog maar een paar honderd over. Sindsdien is hun aantal weer gegroeid.
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Stamnaam: Algonkin / Athapaskan
Woning: kegelvormige tenten van huiden en schors.
Voedselbronnen: jacht op landdieren en visserij.
De Algonkin en Athapaskan waren alle stammen in Noordelijk Canada ( buren van de Eskimo’s ) die Algonkins en Athapaskans spraken. Dit waren vooral nomaden stammen die jaagden op eland, beer en kariboe. Echte grenzen kenden ze niet. Anders dan de Eskimo aten ze alleen gekookt vlees, klaargemaakt in potten van schors of huiden. Ze peddelden in kano’s van berkenbast en gebruikten sneeuwschoenen. Hun bezittingen vervoerden ze op zogenaamde “toboggans” gemaakt van sparrenhout.
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
De noordelijke culturen veranderden hevig toen de blanken aankwamen, de traditionele kleding maakte veelal plaats voor stoffen kleding en de tenten van huiden maakten plaats voor houten constructies. Ziekten van de blanken brachten de meeste slachtoffers. Sommige Eskimo groepen verloren 9/10 van hun bevolking door pokken / mazzelen en influenza. De traditionele stammen zijn nu zo goed als verdwenen. De Eskimo is tussen twee culturen ingekomen: hen oude cultuur waar velen nog naar verlangen en de westerse kapitalische cultuur die hen steeds verder doet buigen.
I am Dian Wei, do you want to cross swords with me ?
DEEL 3: SAMENLEVINGEN IN HET OOSTEN VAN NOORD-AMERIKA
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Het oosten gold als een gebied met ontzettend veel stammen ( naar schattingen 150-200 stammen ) Bij velen zijn nog onderdelen van de Mississippi cultuur te herkenen. De belangrijkste stammen waren de Irokezen, Chikasaw, Cherokee, Tuscarora ( allen Irokees sprekend ), Huron, Shawnee en Ottawa in het Noordoosten van, de Creek , Natchez en Choctaw in het Zuidoosten en de Powhatan en Chatawba in de kustgebieden.
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Stamnaam: Irokezen
Woning: de zogenaamde “long houses”.
Voedselbronnen: landbouw en jacht ( afhankelijk van wat de seizoenen te bieden hadden ).
Ongeveer 1300 n. Chr. ontwikkelden zich de stammen der Irokees. Bestaande uit vele goede krijgers, ze voerden vele onderlinge oorlogen maar ook met de Noordelijke Algonkin stammen. Rond 1560 verenigden 5 Irokees sprekende stammen (Mohawk, Oneida, Onondaga, Cayuga en Seneca ) zich met het doel een groot Indianen rijk te stichten. Ze stonden bekend om hun dapperheid en wreedheden. Ze hadden een grote raad die de belangrijkste beslissingen nam, deze bestond uit 50 vertegenwoordigers van elke stam. De Irokezen woonden in “long houses” en hun dorpen waren omgeven door houten palissaden van soms wel 7 meter hoog.
* Voorbeeld van een Irokees dorp.
Vrouwen hadden veel te zeggen, als een man en vrouw trouwden dan trok de man bij de vrouw en vrouwen waren ook de eigenaar van alle bezittingen. Als er krijgsgevangen waren genomen bij veldslagen dan mochten de vrouwen beslissen of ze werden doodgemarteld of opgenomen als slaaf. Vaak hing de beslissing af van de sterkte van de krijgsgevangene ( kon hij pijn verdragen ? ) of het aantal verliezen aan de eigen zijde ( de krijgsgevangene werd opgenomen in een gezin dat veel verliezen had ).
Bij de Seneca’s waren op een gegeven moment meer slaven dan eigen stamleden. Toch werden er ook veel gevangenen gedood. Bronnen beschrijven gruwelijke martelingen: doodranselen, ledematen afhakken, stukken vlees afsnijden en roosteren om het vervolgens voor de ogen van de nog levende gevangene op te eten. Wij zien dat als zeer wreed, voor de Indianen was het eerder religieus getint.
Door de Europeaan verdween veel van de voedselbronnen van de Irokees. Dit leidde tot oorlogen met naburige stammen met als reden vruchtbare grond en voedselbronnen. Omstreeks 1640 overvielen de Irokezen de Hurons, het ging hierom een veldslag van duizenden Indianen waarbij de Huron uiteindelijk verslagen werd. In 1722 zou de Tuscarora stam tot de Irokezen zijn toegetreden. Een periode volgde waarin de cultuur van de Irokees sterk zou veranderen, geweren, paarden en andere Europese kunstjes zouden worden overgenomen. De Irokezen sloten een verbond met de Engelsen en versloegen Frankrijk in een oorlog om Canada.
De Irokezen werden uitgeroeid door generaal John Sullivan ( generaal onder George Washington ). John Sullivian moest namelijk alle Indianen die bondgenoten waren van de Engelsen vernietigen. 40 Irokeze dorpen werden vernietigd en de Irokees zou nooit meer volledig herstellen.
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Stamnaam: Natchez
Woning: muren bestaande uit palen bepleisterd met leem en daken van stro.
Voedselbronnen: jacht op landdieren maar voornamelijk oogsten.
* Traditionele Natchez woning.
Natchez was een van de meest trotse stammen in het oosten, hun dorpen lagen op enkele kilometers afstand van de Mississippi het aantal stamleden zou 5000-10000 zijn geweest. Ze hadden een interessante maar ook ingewikkelde maatschappelijke cultuur: aan de top stond “De Grote Zon” die rechtstreeks zou afstammen van de goddelijke zon. De eerste Grote Zon zou zijn neergedaald uit de “Bovenwereld” om leiding te geven aan de mensen. Hij had een tempel gebouwd en had daar een heilig vuur aangestoken. De latere Grote Zonnen ( kinderen van de eerste Grote Zon ) moesten ervoor zorgen dat dit vuur altijd aanbleef. De tempel diende ook als bewaarplaats voor de stoffelijke overschotten van overleden Grote Zonnen en hun dienaren.
Onder de Grote Zon bevonden zich de kleine Zonnen ( vaak familieleden ) belangrijke functionarissen benoemd door de Grote Zon zelf. Onder deze klasse bevonden zich de edelen en de eerbiedwaardigen. Helemaal onderaan stonden de “Stinkers”. De Stinkers konden eerbiedwaardigen worden door opvallende krijgsdaden of door een naaste verwant te offeren bij een begrafenis van een Grote Zon.
Als de Grote Zon stierf werd er een massale begrafenis gehouden. Zijn vrouw en al zijn Stinker dienaren werden gewurgd en vele mensen offers werden gemaakt tijdens een groot begrafenis ritueel. De Stinker lichamen werden in sleuven van de tempel gegooid en hun huizen werden in brand gestoken, na een paar maanden werden de lichamen opgegraven en gewassen. Hun beenderen werden in manden in de tempel gelegd. Het werd overigens echt als een eer gezien om de Grote Zon te vergezellen in de dood. Ter vergelijking als een normale Stinker stierf werd zijn lichaam op een hoog platform gelegd om dienst te doen als voer voorroofvogels.
De Natchez tatoeëerden hun lichamen en maakten hun tanden zwart door as te kauwen. De mannen plukten hun baard met mosselschelpen die dienst deden als pincet. Hun kleding bestond uit stoffen en huiden in de zomer en dikkere huiden en mantels van kalkoenveren in de winter. Aan jagen werd wel gedaan ( vooral op beren en herten ) maar de grote oogsten van maïs, bonen en pompoenen maakten de Natchez tot een volk van boeren. De dorpen hadden een heel groot plein waar tegenover elkaar het huis Grote Zon en de tempel stonden ( beiden op heuvels )
Ziekten, stamoorlogen en strijd tegen de Fransen zorgden voor gigantische verliezen. In 1731 werden alle Natchez dorpen verwoest door de Fransen uit wraak over een aanval op een blanke nederzetting. De grote Zon en zijn familie werden als slaven verkocht. De overlevende Natchez gingen op in andere Indianen stammen.
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Stamnaam: Powhatan
Woning: wigwams gemaakt van rondbogen en bedekt met bast of matten.
Voedselbronnen: akkerbouw , jacht en in de zomer vis en schaal en schelpdieren.
Het opperhoofd van deze stam heette Wahunsonacock maar werd door de Britten naar zijn rijk genoemd: Powhatan. Hij bezat 200 steden waarvan de inwoners hem allen grootte schattingen betaalden. De meeste steden had hij verkregen door oorlogvoering: toen hij begon als opperhoofd had hij maar 6 steden. De dorpelingen uit Powhatan’s rijk spraken verwante talen uit Algonkin. De steden van Powhatan lagen aan de kust en ook verder landinwaarts. Powhatan probeerde verbonden te sluiten met de kolonisten, maar zijn dorpen en akkers bleven geplunderd worden door de kolonisten. Uiteindelijk besloot Powhatan tot een oorlog tegen de Britten, hij stierf in 1618 in de strijd. Zijn broer Opechancanough zette in 1622 de strijd voort hij doodde 347 Britten maar werd daarna snel teruggedrongen. Hij moest verder vechten op zijn eigen gebieden en daarbij leed hij hevige verliezen. In 1625 verloor hij in een veldslag 1000 krijgers. In 1644 probeerde hij het nog een keer een tevergeefs offensief. Vrijwel totale uitroeiing van zijn volk was het gevolg wat overbleef werd in steeds kleiner wordende reservaten gestopt.
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Stamnaam: Cherokee
Woning: huizen van verticale palen in de grond die dichtgemaakt werden met geweven takken en bedekt met een mengeling van klei en gras.
Voedselbronnen: voornamelijk akkerbouw.
De grootste stam van het zuidoosten was de Cherokee. Hun taal leek erg op de Irokese ( geeft een lange afzondering van hun noordelijke bloedverwanten aan ). Zij vormden een stam van over de 60 steden in een gebied rond de Tennessee, Savannah en Coosa rivieren. De Cherokee waren trouwens uitstekende pottenbakkers en mandenmakers. Gedurende de 18e eeuw veranderde hun cultuur sterk onder de invloed van de Europeanen, ze ontwikkelden zich tot goede metaalbewerkers en wapensmeden.
De Cherokee geloofde dat het heelal verdeeld was in drie aparte delen: de bovenste wereld van perfecte orde, deze wereld waar mensen samen leefden met dieren en planten, en een lagere wereld van wanorde, kwaad en vervuiling, maar ook van vruchtbaarheid en vindingrijkheid. In het begin bestonden alleen de bovenste en de lagere wereld; deze wereld ontstond door de constante strijd tussen de bovenste en lagere werelden en mensen, dieren en planten zweefden ertussen. Viervoetige dieren en vogels wisselden soms tussen deze wereld en de bovenste. Slangen, hagedissen en vissen waren allen deel van de lagere wereld, ook de grote “Uktena” een Cherokee mythologisch monster: een grote slang met een heldere kristal op haar hoofd, was een wezen uit de lagere wereld. Indianen hadden een sterk geloof in hun medicijnmannen, tovenaars en genezers want die konden gebruik maakten van goddelijke kristallen, waarvan verondersteld werd dat ze afkomstig waren van de schubben van “Uktena”.
Cherokee stonden in de vrijheidsoorlog aan de kant van de Engelsen. Dit kwam hen later duur te staan. In 1838 werden 16000 Cherokees naar het westen gedreven door Andrew Jackson. De blanken hadden namelijk land nodig, onderweg zouden meer dan 4000 Cherokees zijn gestorven.
* Cherokees die onderleiding van blanken naar het westen worden gedreven.
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Het oosten gold als een gebied met ontzettend veel stammen ( naar schattingen 150-200 stammen ) Bij velen zijn nog onderdelen van de Mississippi cultuur te herkenen. De belangrijkste stammen waren de Irokezen, Chikasaw, Cherokee, Tuscarora ( allen Irokees sprekend ), Huron, Shawnee en Ottawa in het Noordoosten van, de Creek , Natchez en Choctaw in het Zuidoosten en de Powhatan en Chatawba in de kustgebieden.
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Stamnaam: Irokezen
Woning: de zogenaamde “long houses”.
Voedselbronnen: landbouw en jacht ( afhankelijk van wat de seizoenen te bieden hadden ).
Ongeveer 1300 n. Chr. ontwikkelden zich de stammen der Irokees. Bestaande uit vele goede krijgers, ze voerden vele onderlinge oorlogen maar ook met de Noordelijke Algonkin stammen. Rond 1560 verenigden 5 Irokees sprekende stammen (Mohawk, Oneida, Onondaga, Cayuga en Seneca ) zich met het doel een groot Indianen rijk te stichten. Ze stonden bekend om hun dapperheid en wreedheden. Ze hadden een grote raad die de belangrijkste beslissingen nam, deze bestond uit 50 vertegenwoordigers van elke stam. De Irokezen woonden in “long houses” en hun dorpen waren omgeven door houten palissaden van soms wel 7 meter hoog.
* Voorbeeld van een Irokees dorp.
Vrouwen hadden veel te zeggen, als een man en vrouw trouwden dan trok de man bij de vrouw en vrouwen waren ook de eigenaar van alle bezittingen. Als er krijgsgevangen waren genomen bij veldslagen dan mochten de vrouwen beslissen of ze werden doodgemarteld of opgenomen als slaaf. Vaak hing de beslissing af van de sterkte van de krijgsgevangene ( kon hij pijn verdragen ? ) of het aantal verliezen aan de eigen zijde ( de krijgsgevangene werd opgenomen in een gezin dat veel verliezen had ).
Bij de Seneca’s waren op een gegeven moment meer slaven dan eigen stamleden. Toch werden er ook veel gevangenen gedood. Bronnen beschrijven gruwelijke martelingen: doodranselen, ledematen afhakken, stukken vlees afsnijden en roosteren om het vervolgens voor de ogen van de nog levende gevangene op te eten. Wij zien dat als zeer wreed, voor de Indianen was het eerder religieus getint.
Door de Europeaan verdween veel van de voedselbronnen van de Irokees. Dit leidde tot oorlogen met naburige stammen met als reden vruchtbare grond en voedselbronnen. Omstreeks 1640 overvielen de Irokezen de Hurons, het ging hierom een veldslag van duizenden Indianen waarbij de Huron uiteindelijk verslagen werd. In 1722 zou de Tuscarora stam tot de Irokezen zijn toegetreden. Een periode volgde waarin de cultuur van de Irokees sterk zou veranderen, geweren, paarden en andere Europese kunstjes zouden worden overgenomen. De Irokezen sloten een verbond met de Engelsen en versloegen Frankrijk in een oorlog om Canada.
De Irokezen werden uitgeroeid door generaal John Sullivan ( generaal onder George Washington ). John Sullivian moest namelijk alle Indianen die bondgenoten waren van de Engelsen vernietigen. 40 Irokeze dorpen werden vernietigd en de Irokees zou nooit meer volledig herstellen.
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Stamnaam: Natchez
Woning: muren bestaande uit palen bepleisterd met leem en daken van stro.
Voedselbronnen: jacht op landdieren maar voornamelijk oogsten.
* Traditionele Natchez woning.
Natchez was een van de meest trotse stammen in het oosten, hun dorpen lagen op enkele kilometers afstand van de Mississippi het aantal stamleden zou 5000-10000 zijn geweest. Ze hadden een interessante maar ook ingewikkelde maatschappelijke cultuur: aan de top stond “De Grote Zon” die rechtstreeks zou afstammen van de goddelijke zon. De eerste Grote Zon zou zijn neergedaald uit de “Bovenwereld” om leiding te geven aan de mensen. Hij had een tempel gebouwd en had daar een heilig vuur aangestoken. De latere Grote Zonnen ( kinderen van de eerste Grote Zon ) moesten ervoor zorgen dat dit vuur altijd aanbleef. De tempel diende ook als bewaarplaats voor de stoffelijke overschotten van overleden Grote Zonnen en hun dienaren.
Onder de Grote Zon bevonden zich de kleine Zonnen ( vaak familieleden ) belangrijke functionarissen benoemd door de Grote Zon zelf. Onder deze klasse bevonden zich de edelen en de eerbiedwaardigen. Helemaal onderaan stonden de “Stinkers”. De Stinkers konden eerbiedwaardigen worden door opvallende krijgsdaden of door een naaste verwant te offeren bij een begrafenis van een Grote Zon.
Als de Grote Zon stierf werd er een massale begrafenis gehouden. Zijn vrouw en al zijn Stinker dienaren werden gewurgd en vele mensen offers werden gemaakt tijdens een groot begrafenis ritueel. De Stinker lichamen werden in sleuven van de tempel gegooid en hun huizen werden in brand gestoken, na een paar maanden werden de lichamen opgegraven en gewassen. Hun beenderen werden in manden in de tempel gelegd. Het werd overigens echt als een eer gezien om de Grote Zon te vergezellen in de dood. Ter vergelijking als een normale Stinker stierf werd zijn lichaam op een hoog platform gelegd om dienst te doen als voer voorroofvogels.
De Natchez tatoeëerden hun lichamen en maakten hun tanden zwart door as te kauwen. De mannen plukten hun baard met mosselschelpen die dienst deden als pincet. Hun kleding bestond uit stoffen en huiden in de zomer en dikkere huiden en mantels van kalkoenveren in de winter. Aan jagen werd wel gedaan ( vooral op beren en herten ) maar de grote oogsten van maïs, bonen en pompoenen maakten de Natchez tot een volk van boeren. De dorpen hadden een heel groot plein waar tegenover elkaar het huis Grote Zon en de tempel stonden ( beiden op heuvels )
Ziekten, stamoorlogen en strijd tegen de Fransen zorgden voor gigantische verliezen. In 1731 werden alle Natchez dorpen verwoest door de Fransen uit wraak over een aanval op een blanke nederzetting. De grote Zon en zijn familie werden als slaven verkocht. De overlevende Natchez gingen op in andere Indianen stammen.
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Stamnaam: Powhatan
Woning: wigwams gemaakt van rondbogen en bedekt met bast of matten.
Voedselbronnen: akkerbouw , jacht en in de zomer vis en schaal en schelpdieren.
Het opperhoofd van deze stam heette Wahunsonacock maar werd door de Britten naar zijn rijk genoemd: Powhatan. Hij bezat 200 steden waarvan de inwoners hem allen grootte schattingen betaalden. De meeste steden had hij verkregen door oorlogvoering: toen hij begon als opperhoofd had hij maar 6 steden. De dorpelingen uit Powhatan’s rijk spraken verwante talen uit Algonkin. De steden van Powhatan lagen aan de kust en ook verder landinwaarts. Powhatan probeerde verbonden te sluiten met de kolonisten, maar zijn dorpen en akkers bleven geplunderd worden door de kolonisten. Uiteindelijk besloot Powhatan tot een oorlog tegen de Britten, hij stierf in 1618 in de strijd. Zijn broer Opechancanough zette in 1622 de strijd voort hij doodde 347 Britten maar werd daarna snel teruggedrongen. Hij moest verder vechten op zijn eigen gebieden en daarbij leed hij hevige verliezen. In 1625 verloor hij in een veldslag 1000 krijgers. In 1644 probeerde hij het nog een keer een tevergeefs offensief. Vrijwel totale uitroeiing van zijn volk was het gevolg wat overbleef werd in steeds kleiner wordende reservaten gestopt.
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Stamnaam: Cherokee
Woning: huizen van verticale palen in de grond die dichtgemaakt werden met geweven takken en bedekt met een mengeling van klei en gras.
Voedselbronnen: voornamelijk akkerbouw.
De grootste stam van het zuidoosten was de Cherokee. Hun taal leek erg op de Irokese ( geeft een lange afzondering van hun noordelijke bloedverwanten aan ). Zij vormden een stam van over de 60 steden in een gebied rond de Tennessee, Savannah en Coosa rivieren. De Cherokee waren trouwens uitstekende pottenbakkers en mandenmakers. Gedurende de 18e eeuw veranderde hun cultuur sterk onder de invloed van de Europeanen, ze ontwikkelden zich tot goede metaalbewerkers en wapensmeden.
De Cherokee geloofde dat het heelal verdeeld was in drie aparte delen: de bovenste wereld van perfecte orde, deze wereld waar mensen samen leefden met dieren en planten, en een lagere wereld van wanorde, kwaad en vervuiling, maar ook van vruchtbaarheid en vindingrijkheid. In het begin bestonden alleen de bovenste en de lagere wereld; deze wereld ontstond door de constante strijd tussen de bovenste en lagere werelden en mensen, dieren en planten zweefden ertussen. Viervoetige dieren en vogels wisselden soms tussen deze wereld en de bovenste. Slangen, hagedissen en vissen waren allen deel van de lagere wereld, ook de grote “Uktena” een Cherokee mythologisch monster: een grote slang met een heldere kristal op haar hoofd, was een wezen uit de lagere wereld. Indianen hadden een sterk geloof in hun medicijnmannen, tovenaars en genezers want die konden gebruik maakten van goddelijke kristallen, waarvan verondersteld werd dat ze afkomstig waren van de schubben van “Uktena”.
Cherokee stonden in de vrijheidsoorlog aan de kant van de Engelsen. Dit kwam hen later duur te staan. In 1838 werden 16000 Cherokees naar het westen gedreven door Andrew Jackson. De blanken hadden namelijk land nodig, onderweg zouden meer dan 4000 Cherokees zijn gestorven.
* Cherokees die onderleiding van blanken naar het westen worden gedreven.
I am Dian Wei, do you want to cross swords with me ?
DEEL 4: SAMENLEVINGEN IN HET WESTEN VAN NOORD-AMERIKA
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Het uiterste westen werd vooral bewoont door stammen die zich bezighielden met voedsel verzamelen en vissen en het zuidelijke gebied werd bewoont door stammen die veelal leefden vooral van de landbouw. Er zouden rond de 150 000 Indianen hebben geleefd. Bekende stammen waren de Nootka en Chinook in de noordelijke westen, Dakota ( Sioux ) in het middenwesten en Pueblo, Comanche en Apache in de zuidelijke westen.
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Stamnaam: Nootka
Woning: de zogenaamde “big houses”. Bestaande uit grote boomstammen die voor een stevige constructie zorgden.
Voedselbronnen: jacht en vis/walvisvangst
Leefden in een uitgestrekt gebied langs de Westelijke kust. Ze leefden van jacht, visvangst, en walvisvangst. De walvisvangst was het belangrijkst. Het stamhoofd organiseerde en betaalde de walvisjachten. Grote kano’s werden gebouwd en het voornaamste wapen was een harpoen met een schelpen punt. Aan de harpoen zat een touw van 200 meter dat op bepaalde afstanden was voorzien van “drijvers” die ervoor zorgden dat het touw niet zomaar de diepte inging. Om de walvis te vangen zorgen de Nootka ervoor dat ze geruisloos en uit zijn gezichtsveld in de buurt kwamen van een walvis. Ze gooiden de harpoen en maakten dat ze uit zijn buurt kwamen. Ze wachten tot de walvis dook en bepaalden aan de hand van de drijvers waar hij was, als hij weer aan de oppervlakte kwam gooiden ze nog meer harpoenen, de walvis dook weer en het proces herhaalde zich totdat de walvis volledig uitgeput of dood was. Vele rituelen gingen vooraf aan zo’n walvisvangst want zonder hulp van de goden zouden ze nooit zo’n dier kunnen vangen.
Door het zachte klimaat liepen de Nootka vaak naakt of met erg weinig bekleding rond. Vroege ontdekkingsreizigers spreken ook Van Noordelijkere Nootka’s die op blote voeten in de sneeuw lopen. Ten tijde van de eerste reizigers voor hun kust ontstond er een ruil handel met dezen. Als er een schip werd gesignaleerd kwamen er direct Nootka’s op af met vele ruilartikelen bij zich, een vaste ruilkoers bestond niet. Er werden ook de meest vreemde zaken te ruil aangeboden zoals ledematen en kinderen.
De Nootka trokken noordwaarts om met een vijand af te rekenen en kregen daarbij vuurwapens te leen van de blanken ( die dachten dat het in hun voordeel kon zijn ). 20 oorlogskano’s elk met 30 bemanningsleden trokken op naar de vijand. Weken later kwamen ze terug en het opperhoofd van de Nootka’s bracht de vuurwapens terug naar de blanken samen met manden vol hoofden van de vijand. De Nootka vocht overigens vooral voor de roem en oorlogsbuit, niet om land in te nemen.
Binnen niet al te lange tijd namen de Nootka veel over van de Europeanen, eigen musketten werden heel gewoon. De Nootka begonnen schepen die langs de kust kwamen aan te vallen: ze hadden immers krachtige wapens dus waarom zouden ze ruilen wat ze veroveren konden ?
De Nootka kreeg echter ernstig te lijden onder de ziekten die de blanken hadden meegenomen en werd al een snel een schim van zijn oorspronkelijke grootte.
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Stamnaam: Apache
Woning: wigwams
Voedselbronnen: jacht en plundering ( voornamelijk bizonjacht )
Kwamen in het zuidwesten vanuit de prairies en van de Rocky mountains. De naam Apache betekent oorspronkelijk ‘vijanden van de akkers’. De Apachen waren jagers en geen landbouwers. Ze beroofden naburige indianen van hun oogst maar later dreven ze ook handel met hen. Ze leefden in groepen van tientallen indianen. Elke groep was min of meer zelfstandig en had een eigen leider. Kleinere groepen werkten soms samen om te kunnen jagen of overvallen te kunnen plegen. Het totale aantal Apachen was en is niet groot: tussen de 5000 en 7000. Bekende Apachengroepen waren de Tonto’s en de White Mountain Apachen in Arizona. De Apachen en andere stammen uit het zuidwesten waren beroemd als mandenmakers. Ze maakten hun manden waterdicht met speciale gom. Ze brachten hun doden ver weg en legden ze in rotsspleten, ze waren erg gelovig en bang voor spoken. Daarom verbrandden ze het huis en bezittingen van de dode om te voorkomen dat hij op de aarde zou komen rondspoken. Geronimo is de bekendste Apache hij vocht jaren lang voor vrijheid en bleef lang uit handen van de kolonisten. Ik zal hier later op terug komen omdat er ontzettend veel over Geronimo en de zijnen is te vertellen.
*Geronimo op latere leeftijd.
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Stamnaam: Dakota ( Sioux )
Woning: Tipi’s
Voedselbronnen: jacht ( voornamelijk bizonjacht ) en akkerbouw.
Sioux is een populaire benaming voor de Dakota ( betekend vrienden ), een groep van Indianenvolken in het middenwesten met een gemeenschappelijke taal ( Siouan ). De belangrijkste volken zijn de Santee, Teton en Yankton. Het oorspronkelijke woongebied lag rond de bovenloop van de Mississippi en de Missouri. Toen door de introductie van het paard in de Noord-Amerika de prairie begaanbaar werd trokken ook de Dakota daarheen. In de 18de eeuw werden zij een nomadisch ruitervolk van bizonjagers. Van de huiden van bizons maakten ze tipi's (tenten) en kleding, het vlees aten ze op en van de beenderen en horens maakten ze werktuigen. Ze waren bekend om hun moed en gevechtstechnieken. Vele andere stammen waren dan ook bang voor de Dakota. De Santee, behield een aantal oorspronkelijke cultuurtrekken, zoals het bedrijven van landbouw en het gebruik van kano's. Het uiterlijk en de kleding met verentooi van de Dakota zijn bepalend geworden voor het beeld van de Indiaan in het algemeen.
De Dakota hebben een belangrijke rol gespeeld in de strijd van de Indianen tegen de Amerikanen. De Santee gingen het eerst ten onder. In 1865 onderwierpen zich de laatste Dakota langs de Minnesotarivier. In de westelijke prairies waren het vooral de Teton, met leiders als Red Cloud, Crazy Horse en Sitting Bull, die zich tegen de blanken verweerden.
Zij versloegen in 1876 generaal George Custers in de Little Big Hornvallei, maar met groot machtsvertoon onderwierpen de Amerikanen daarop de laatste Indianengroepen. Binnen enkele jaren waren alle Indianen in reservaten ondergebracht, maar toch waren de Dakota nog niet gebroken:
* Sitting Bull
In Wounded Knee ( gelegen in South-Dakota ) vond in 1890 en 1973 veel verzet van de Indianen plaats. Omstreeks 1890 was de situatie van de Sioux in het Pine Ridge reservaat erg slecht. Onderdrukt en gevangen, leefden Indianen van armzalige rantsoenen ontvangen van de regering. In het jaar 1890 werd een Messiaanse beweging, de Ghost Dance opgericht die massaal aanhang kreeg van Indianen. Deze dansrage leidde tot grote onrust, die nog toenam toen op 15 december 1890 de Indianenleider Sitting Bull door de politie werd doodgeschoten. Twee weken later, op 29 december greep het Amerikaanse leger in. In de strijd die toen volgde, dolven de Indianen natuurlijk het onderspit. Het aantal doden aan Indiaanse zijde was officieel 153, maar lag waarschijnlijk veel hoger. Het leger telde 25 doden. De slag bij Wounded Knee was het laatste grote gevecht tussen Indianen en blanken.
Het verzet van de Indianen in 1973 uitte zich op andere wijze. Om de aandacht te vestigen op hun benarde positie en uit protest tegen de bevoogding door het Bureau of Indian Affairs bezetten begin maart 1973 ongeveer 300 met de American Indian Movement sympathiserende Indianen ( vooral Sioux ) Wounded Knee, dat zij gedurende tien weken in handen hielden. Hiermee bereikte de American Indian Movement ( die pleit voor terugkeer van de Indianen naar hun gebied van herkomst en voor herstel van de oude tradities ) dat de problemen van de Indianen, een ‘vergeten’ groep, in breder kring bekendheid kregen.
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Stamnaam: Pueblo
Woning: Pueblo’s
Voedselbronnen: akkerbouw
Dit waren veelal vredelievende boeren die bekend stonden om hun grote akkers, potten bakkerskunst en geweefde manden. Ze leefden net als hun voorvaderen in pueblo’s met hun hele familie. De bloeitijd van hun cultuur viel van 900 tot 1300. In 1540 kwamen de Pueblo in contact met de Spanjaarden, die hen in de 17de eeuw poogden te onderwerpen en te bekeren. Dit leidde tot de grote opstand van 1680. In 1692 wisten de Spanjaarden hun gezag te herstellen. De Pueblo bleven vijandig tegenover de Spanjaarden en de in de 19de eeuw arriverende Amerikanen.
* Pueblo Indianen.
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Het uiterste westen werd vooral bewoont door stammen die zich bezighielden met voedsel verzamelen en vissen en het zuidelijke gebied werd bewoont door stammen die veelal leefden vooral van de landbouw. Er zouden rond de 150 000 Indianen hebben geleefd. Bekende stammen waren de Nootka en Chinook in de noordelijke westen, Dakota ( Sioux ) in het middenwesten en Pueblo, Comanche en Apache in de zuidelijke westen.
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Stamnaam: Nootka
Woning: de zogenaamde “big houses”. Bestaande uit grote boomstammen die voor een stevige constructie zorgden.
Voedselbronnen: jacht en vis/walvisvangst
Leefden in een uitgestrekt gebied langs de Westelijke kust. Ze leefden van jacht, visvangst, en walvisvangst. De walvisvangst was het belangrijkst. Het stamhoofd organiseerde en betaalde de walvisjachten. Grote kano’s werden gebouwd en het voornaamste wapen was een harpoen met een schelpen punt. Aan de harpoen zat een touw van 200 meter dat op bepaalde afstanden was voorzien van “drijvers” die ervoor zorgden dat het touw niet zomaar de diepte inging. Om de walvis te vangen zorgen de Nootka ervoor dat ze geruisloos en uit zijn gezichtsveld in de buurt kwamen van een walvis. Ze gooiden de harpoen en maakten dat ze uit zijn buurt kwamen. Ze wachten tot de walvis dook en bepaalden aan de hand van de drijvers waar hij was, als hij weer aan de oppervlakte kwam gooiden ze nog meer harpoenen, de walvis dook weer en het proces herhaalde zich totdat de walvis volledig uitgeput of dood was. Vele rituelen gingen vooraf aan zo’n walvisvangst want zonder hulp van de goden zouden ze nooit zo’n dier kunnen vangen.
Door het zachte klimaat liepen de Nootka vaak naakt of met erg weinig bekleding rond. Vroege ontdekkingsreizigers spreken ook Van Noordelijkere Nootka’s die op blote voeten in de sneeuw lopen. Ten tijde van de eerste reizigers voor hun kust ontstond er een ruil handel met dezen. Als er een schip werd gesignaleerd kwamen er direct Nootka’s op af met vele ruilartikelen bij zich, een vaste ruilkoers bestond niet. Er werden ook de meest vreemde zaken te ruil aangeboden zoals ledematen en kinderen.
De Nootka trokken noordwaarts om met een vijand af te rekenen en kregen daarbij vuurwapens te leen van de blanken ( die dachten dat het in hun voordeel kon zijn ). 20 oorlogskano’s elk met 30 bemanningsleden trokken op naar de vijand. Weken later kwamen ze terug en het opperhoofd van de Nootka’s bracht de vuurwapens terug naar de blanken samen met manden vol hoofden van de vijand. De Nootka vocht overigens vooral voor de roem en oorlogsbuit, niet om land in te nemen.
Binnen niet al te lange tijd namen de Nootka veel over van de Europeanen, eigen musketten werden heel gewoon. De Nootka begonnen schepen die langs de kust kwamen aan te vallen: ze hadden immers krachtige wapens dus waarom zouden ze ruilen wat ze veroveren konden ?
De Nootka kreeg echter ernstig te lijden onder de ziekten die de blanken hadden meegenomen en werd al een snel een schim van zijn oorspronkelijke grootte.
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Stamnaam: Apache
Woning: wigwams
Voedselbronnen: jacht en plundering ( voornamelijk bizonjacht )
Kwamen in het zuidwesten vanuit de prairies en van de Rocky mountains. De naam Apache betekent oorspronkelijk ‘vijanden van de akkers’. De Apachen waren jagers en geen landbouwers. Ze beroofden naburige indianen van hun oogst maar later dreven ze ook handel met hen. Ze leefden in groepen van tientallen indianen. Elke groep was min of meer zelfstandig en had een eigen leider. Kleinere groepen werkten soms samen om te kunnen jagen of overvallen te kunnen plegen. Het totale aantal Apachen was en is niet groot: tussen de 5000 en 7000. Bekende Apachengroepen waren de Tonto’s en de White Mountain Apachen in Arizona. De Apachen en andere stammen uit het zuidwesten waren beroemd als mandenmakers. Ze maakten hun manden waterdicht met speciale gom. Ze brachten hun doden ver weg en legden ze in rotsspleten, ze waren erg gelovig en bang voor spoken. Daarom verbrandden ze het huis en bezittingen van de dode om te voorkomen dat hij op de aarde zou komen rondspoken. Geronimo is de bekendste Apache hij vocht jaren lang voor vrijheid en bleef lang uit handen van de kolonisten. Ik zal hier later op terug komen omdat er ontzettend veel over Geronimo en de zijnen is te vertellen.
*Geronimo op latere leeftijd.
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Stamnaam: Dakota ( Sioux )
Woning: Tipi’s
Voedselbronnen: jacht ( voornamelijk bizonjacht ) en akkerbouw.
Sioux is een populaire benaming voor de Dakota ( betekend vrienden ), een groep van Indianenvolken in het middenwesten met een gemeenschappelijke taal ( Siouan ). De belangrijkste volken zijn de Santee, Teton en Yankton. Het oorspronkelijke woongebied lag rond de bovenloop van de Mississippi en de Missouri. Toen door de introductie van het paard in de Noord-Amerika de prairie begaanbaar werd trokken ook de Dakota daarheen. In de 18de eeuw werden zij een nomadisch ruitervolk van bizonjagers. Van de huiden van bizons maakten ze tipi's (tenten) en kleding, het vlees aten ze op en van de beenderen en horens maakten ze werktuigen. Ze waren bekend om hun moed en gevechtstechnieken. Vele andere stammen waren dan ook bang voor de Dakota. De Santee, behield een aantal oorspronkelijke cultuurtrekken, zoals het bedrijven van landbouw en het gebruik van kano's. Het uiterlijk en de kleding met verentooi van de Dakota zijn bepalend geworden voor het beeld van de Indiaan in het algemeen.
De Dakota hebben een belangrijke rol gespeeld in de strijd van de Indianen tegen de Amerikanen. De Santee gingen het eerst ten onder. In 1865 onderwierpen zich de laatste Dakota langs de Minnesotarivier. In de westelijke prairies waren het vooral de Teton, met leiders als Red Cloud, Crazy Horse en Sitting Bull, die zich tegen de blanken verweerden.
Zij versloegen in 1876 generaal George Custers in de Little Big Hornvallei, maar met groot machtsvertoon onderwierpen de Amerikanen daarop de laatste Indianengroepen. Binnen enkele jaren waren alle Indianen in reservaten ondergebracht, maar toch waren de Dakota nog niet gebroken:
* Sitting Bull
In Wounded Knee ( gelegen in South-Dakota ) vond in 1890 en 1973 veel verzet van de Indianen plaats. Omstreeks 1890 was de situatie van de Sioux in het Pine Ridge reservaat erg slecht. Onderdrukt en gevangen, leefden Indianen van armzalige rantsoenen ontvangen van de regering. In het jaar 1890 werd een Messiaanse beweging, de Ghost Dance opgericht die massaal aanhang kreeg van Indianen. Deze dansrage leidde tot grote onrust, die nog toenam toen op 15 december 1890 de Indianenleider Sitting Bull door de politie werd doodgeschoten. Twee weken later, op 29 december greep het Amerikaanse leger in. In de strijd die toen volgde, dolven de Indianen natuurlijk het onderspit. Het aantal doden aan Indiaanse zijde was officieel 153, maar lag waarschijnlijk veel hoger. Het leger telde 25 doden. De slag bij Wounded Knee was het laatste grote gevecht tussen Indianen en blanken.
Het verzet van de Indianen in 1973 uitte zich op andere wijze. Om de aandacht te vestigen op hun benarde positie en uit protest tegen de bevoogding door het Bureau of Indian Affairs bezetten begin maart 1973 ongeveer 300 met de American Indian Movement sympathiserende Indianen ( vooral Sioux ) Wounded Knee, dat zij gedurende tien weken in handen hielden. Hiermee bereikte de American Indian Movement ( die pleit voor terugkeer van de Indianen naar hun gebied van herkomst en voor herstel van de oude tradities ) dat de problemen van de Indianen, een ‘vergeten’ groep, in breder kring bekendheid kregen.
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Stamnaam: Pueblo
Woning: Pueblo’s
Voedselbronnen: akkerbouw
Dit waren veelal vredelievende boeren die bekend stonden om hun grote akkers, potten bakkerskunst en geweefde manden. Ze leefden net als hun voorvaderen in pueblo’s met hun hele familie. De bloeitijd van hun cultuur viel van 900 tot 1300. In 1540 kwamen de Pueblo in contact met de Spanjaarden, die hen in de 17de eeuw poogden te onderwerpen en te bekeren. Dit leidde tot de grote opstand van 1680. In 1692 wisten de Spanjaarden hun gezag te herstellen. De Pueblo bleven vijandig tegenover de Spanjaarden en de in de 19de eeuw arriverende Amerikanen.
* Pueblo Indianen.
I am Dian Wei, do you want to cross swords with me ?
Thanks! Ik vroeg me laatst nog af wie de stam ook alweer was die uitgeroeid was door de Iroquai, omdat ze christelijk en de bondgenoten van de Fransen waren. Nu weet ik het weer. De Huron!
Oh en uh...de Eskimo's zijn de Inuits over het algemeen, maar wie zijn de Haïda dan? Zijn deze verwant? De Haïda was de stam die de Russen tegenkwamen toen ze in Alaska terecht kwamen.
Oh en uh...de Eskimo's zijn de Inuits over het algemeen, maar wie zijn de Haïda dan? Zijn deze verwant? De Haïda was de stam die de Russen tegenkwamen toen ze in Alaska terecht kwamen.
Ja deze zijn verwant aan de Eskimo ( Inuit ) Probleem is echter dat stammen vaak niet officieel herkend worden door de regeringen in Amerika. Als deze stammmen officieel herkend worden krijgen ze meer rechten en kunnen ook claims indienen. Voor de regering zijn dit voldoende redenen om het officieel herkennen vaak zolang mogelijk uit te stellen of helemaal niet te doen.quote:Op maandag 15 maart 2004 10:07 schreef Witchfynder het volgende:
Thanks! Ik vroeg me laatst nog af wie de stam ook alweer was die uitgeroeid was door de Iroquai, omdat ze christelijk en de bondgenoten van de Fransen waren. Nu weet ik het weer. De Huron!
Oh en uh...de Eskimo's zijn de Inuits over het algemeen, maar wie zijn de Haïda dan? Zijn deze verwant? De Haïda was de stam die de Russen tegenkwamen toen ze in Alaska terecht kwamen.
I am Dian Wei, do you want to cross swords with me ?
Prairie Oorlog:
De onderdrukking van de Indianen op de prairies was ernstig, de Indianen sloegen op hun beurt ook toe. De Ogala Sioux onder leiding van Red Cloud bestookte forten en huifkarren. Het leger begon een campagne om de Indianen te doen terugtrekken. De moedige kapitein William J. Fetterman dacht dat hij wel even de prairies kon op rijden met 80 man om een ingesloten groep houthakkers te redden. Hij reed in een hinderlaag waarbij bijna al zijn mannen omkwamen.
De overheid haastte zich hierna om snel een ( voorlopig ) vredesverdrag te maken. De Indianen kregen een groot reservaat in South-Dakota. Dit werkte een paar jaar, totdat luitenant-kolonel George A. Custer een expeditie naar de Black Hills ( heilig voor de Indianen ) voerde en goud ontdekte. De Black Hills lagen in het reservaat van de Indianen en deze weigerde ze te verkopen. De regering zocht hierna voor een excuus om een oorlog te beginnen en die kwam er toen Indianen stammen buiten hun reservaat kwamen.
In 1876 voerde generaal George Crook een leger naar de rivier North Platte om de Indianen bijeen te drijven. Indianen ( vooral Sioux en Cheyenne ) en soldaten troffen elkaar bij Rosebud Creek. Beiden met een strijdmacht van ongeveer 1300 man. De Indianen onder leiding van Crazy Horse vielen aan. Het starte met de kreet van Crazy Horse : Vooruit Dakota ! het is een goede dag om te sterven ! Dit treffen eindigde in een gelijkspel. Beide troepen trokken zich terug na een dag vechten. George Crook beweerde trouwens dat hij gewonnen had.
De Indianen trokken naar waarschijnlijk het grootse prairie kamp ooit aan de rivier Little Bighorn. Grote leiders als Crazy Horse, Sitting Bull en Gall verbleven hier. Ondertussen naderden twee andere legers uit het noorden. Een onder aanvoering van kolonel John Gibbon en een ander onder leiding van kolonel Custer. Beiden vertrouwden erop dat ze elke groep indianen wel konden verslaan.
Custer was erg overmoedig en besloot niet te wachten op John Gibbon, hij verdeelde zijn 645 man in 3 aanvalsgroepen en met een ervan sloop hij het Indianen kamp binnen. De Indianen hadden hen natuurlijk allang zien aankomen, Custer en de soldaten werden dan ook afgeslacht. Met groot machtsvertoon kwamen en onderwierpen de Amerikanen daarop de laatste grote Indianengroepen op de prairie en brachten ze onder in reservaten.
*Een van de vele schilderijen die na aanleiding van de slag bij Little Bighorn zijn gemaakt.
De onderdrukking van de Indianen op de prairies was ernstig, de Indianen sloegen op hun beurt ook toe. De Ogala Sioux onder leiding van Red Cloud bestookte forten en huifkarren. Het leger begon een campagne om de Indianen te doen terugtrekken. De moedige kapitein William J. Fetterman dacht dat hij wel even de prairies kon op rijden met 80 man om een ingesloten groep houthakkers te redden. Hij reed in een hinderlaag waarbij bijna al zijn mannen omkwamen.
De overheid haastte zich hierna om snel een ( voorlopig ) vredesverdrag te maken. De Indianen kregen een groot reservaat in South-Dakota. Dit werkte een paar jaar, totdat luitenant-kolonel George A. Custer een expeditie naar de Black Hills ( heilig voor de Indianen ) voerde en goud ontdekte. De Black Hills lagen in het reservaat van de Indianen en deze weigerde ze te verkopen. De regering zocht hierna voor een excuus om een oorlog te beginnen en die kwam er toen Indianen stammen buiten hun reservaat kwamen.
In 1876 voerde generaal George Crook een leger naar de rivier North Platte om de Indianen bijeen te drijven. Indianen ( vooral Sioux en Cheyenne ) en soldaten troffen elkaar bij Rosebud Creek. Beiden met een strijdmacht van ongeveer 1300 man. De Indianen onder leiding van Crazy Horse vielen aan. Het starte met de kreet van Crazy Horse : Vooruit Dakota ! het is een goede dag om te sterven ! Dit treffen eindigde in een gelijkspel. Beide troepen trokken zich terug na een dag vechten. George Crook beweerde trouwens dat hij gewonnen had.
De Indianen trokken naar waarschijnlijk het grootse prairie kamp ooit aan de rivier Little Bighorn. Grote leiders als Crazy Horse, Sitting Bull en Gall verbleven hier. Ondertussen naderden twee andere legers uit het noorden. Een onder aanvoering van kolonel John Gibbon en een ander onder leiding van kolonel Custer. Beiden vertrouwden erop dat ze elke groep indianen wel konden verslaan.
Custer was erg overmoedig en besloot niet te wachten op John Gibbon, hij verdeelde zijn 645 man in 3 aanvalsgroepen en met een ervan sloop hij het Indianen kamp binnen. De Indianen hadden hen natuurlijk allang zien aankomen, Custer en de soldaten werden dan ook afgeslacht. Met groot machtsvertoon kwamen en onderwierpen de Amerikanen daarop de laatste grote Indianengroepen op de prairie en brachten ze onder in reservaten.
*Een van de vele schilderijen die na aanleiding van de slag bij Little Bighorn zijn gemaakt.
I am Dian Wei, do you want to cross swords with me ?
Verspreiding van Indianen in het jaar 1500.
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Voornamelijkste voedselbronnen.
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Verspreiding van het paard in Noord-Amerika.
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Verspreiding van de 1e kolonisten in Noord-Amerika
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Voornamelijkste woonconstructies in Noord-Amerika.
I am Dian Wei, do you want to cross swords with me ?
Grappig:
Toen de Indianen het 1e paard zagen, wisten ze natuurlijk niet wat voor dier dit was. In het begin waren ze eigenlijk bang voor het paard. Ze noemden het paard: Grote Hond.
In het begin dachten Indianen dat er een geest in de loop van het geweer zat, hoe kon er anders een projectiel worden afgeschoten zo snel dat het met het blote oog niet zichtbaar was.
Toen de Indianen het 1e paard zagen, wisten ze natuurlijk niet wat voor dier dit was. In het begin waren ze eigenlijk bang voor het paard. Ze noemden het paard: Grote Hond.
In het begin dachten Indianen dat er een geest in de loop van het geweer zat, hoe kon er anders een projectiel worden afgeschoten zo snel dat het met het blote oog niet zichtbaar was.
I am Dian Wei, do you want to cross swords with me ?
Geronimo:
Na de slag bij Little Bighorn, en het machtsvertoon van de Amerikanen daar op volgend was het meeste Indianen verzet de grond ingeboord. Van de grote leiders was Crazy Horse dood en zat Sitting Bull gevangen ( stierf in 1990, zie Wounded Knee ) Er was echter nog een stam die nog vrij rondzwierf door New Mexico en Arizona, dit waren de Chiricahua Apachen. Deze waren vooral bekend van hun leiders als: Cochise, Mangas Coloradas, Delgadito en Victorio. De laatste leider dat was Geronimo, hij werd een legende, een schrik voor de blanken en een voorbeeld voor de nog levende Indianen.
* Foto van Geronimo, vermoedelijk uit 1886.
Geronimo werd rond 1823 geboren aan de bron van de Gila Rivier, toen gelegen in Mexico en nu deel van de Amerikaanse staat New Mexico. De eerste periode van Geronimo’s leven verliep vrij vreedzaam. Hij woonde in een gebied waar de blanken zich opdat moment amper durfden te wagen. Het was een onherbergzaam gebied met veel cactussen, slangen, afgronden en met weinig water. De Chiricahua Apachen konden zich hier echter prima redden.
Echter vanaf 1850 waagden zich steeds meer Mexicanen in het gebied wat weer leidde tot botsingen met de Chiricahua Apachen. In Mexico stond zelfs een premie op dode Indianen. Dat jaar werden Geronimo en vele andere Chiricahua Apachen uitgenodigd om handel te drijven door inwoners van Janos een plaatsje in de Mexicaanse staat Chihuahua. De vrouwen en kinderen werden achtergelaten in het kamp terwijl de meeste strijders naar Janos vertrokken om handel te drijven.
Een bende Mexicaanse soldaten die toevallig in de buurt kwam vermoordden 25 vrouwen en kinderen en namen er vijftig mee als slaaf. Geronimo trof de lichamen van zijn vrouw, zijn moeder en drie kinderen aan toen hij terug kwam in zijn kamp. Tot het eind van zijn leven bleef hij vervuld van een intense haat tegen Mexicanen en later blanke Amerikanen. Kort daarna zou Geronimo zijn kracht gekregen hebben: toen hij treurde om de dood van zijn geliefden, riep een stem zijn naam vier keer ( heilig getal bij de Apachen ). Geronimo zou een boodschap gekregen hebben waarin verteld werd dat geen kogel hem ooit zou doden. Geronimo geloofde echt dat geen kogel hem ooit zou doden en ging daarom ook vaak onverschrokken de strijd aan met zijn tegenstanders.
Ondertussen kwamen ook steeds meer Amerikanen in het gebied van de Chiricahua Apachen. Eerst werd er handel mee gedreven, maar dit ging fout toen in 1861 ene George Bascom, een luitenant van het Amerikaanse leger, de toenmalige Chiricahua Apachen leider Cochise ervan beschuldigde vee en een kind te hebben ontvoerd. De Appacheleider ontkende, maar George Bascom nam hem gevangen tot het vee en de jongen zouden worden teruggebracht. Cochise ontsnapte, hierop nam George Bascom de vrouw, kinderen, een broer en twee neven van Cochise gevangen. Cochise gijzelde op zijn beurt een aantal blanken. Toen onderhandelingen op niets uitliepen, vermoordde en verminkte Cochise zijn gevangenen, waarna de Amerikanen de mannelijke familieleden van Cochise ophingen.
Het werd nog erger toen Mangas Coloradas ( een vroegere leider, schoonvader van Cochise en vriend van Geronimo ) in 1863 werd vermoord door goudzoekers terwijl hij onder een witte vlag op hen afreed. Hierop volgend ontstonden vele kleine veldslagen tussen de Chiricahua Apachen en blanke soldaten / goudzoekers. In 1872 werd echter een verdrag gesloten tussen de Amerikanen en de Chiricahua Apachen dat inhield dat de Chiricahua Apachen hun hele eigen landen als reservaat zouden krijgen. Cochise overleed in 1874.
* Graf van Cochise.
2 jaar daarna werd het verdrag door de Amerikanen geschonden en werden 700 Chiricahua Apachen als het ware gedwongen om in een veel kleiner gebied nabij San Carlos te gaan leven. Maar de blanke luitenant John Clum vond dat de Chiricahua Apachen veel te vrij leefden in dit gebied ( ze mochten het reservaat in en uit wanneer het hen uit kwam ) Clum liet Geronimo in een hinderlaag lopen en nam hem gevangen. Als pronkstuk in een triomfoptocht werd Geronimo in een wagen naar San Carlos gevoerd. Hij bleef twee maanden gevangen. Clum was van plan Geronimo op te hangen, maar daarvoor gaven de autoriteiten in Tucson geen toestemming. Woedend nam Clum ontslag, waarna zijn opvolger Geronimo vrijliet. Geronimo en veel Chiricahua Apachen trokken zich hierna terug in het bergachtige gebied Sierra Madre.
*Geronimo met enkele van zijn krijgers.
In 1883 was het echter weer zover, de Amerikaanse generaal Crook begon een groot offensief met 300 soldaten. Hij nam vele Chiricahua Apachen gevangen en eiste dat de rest zich overgaf, ze moesten maar boeren worden want het land waarop ze leefden hadden de Amerikanen nodig. De Chiricahua Apachen besloten het maar te proberen, maar er kwam niks van terecht. De omstandigheden waren erg slecht: geen vruchtbare grond, geen materialen en niet genoeg ruimte. In 1885 verliet Geronimo met 145 Chiricahua Apachen het kamp.
Een jaar lang bleef hij vluchten voor generaal Crook, 5000 Amerikaanse en 3000 Mexicaanse soldaten. De Chiricahua Apachen vermoordden in die tijd vele blanken om aan wapens, munitie, eten en paarden te komen. Maar ze raakten ook steeds meer man kwijt in gevechten en wat overbleef was uitgeput geraakt en wilde hun familieleden zien. Geronimo gaf zich na onderhandelingen met Crook over. Crook wilde Geronimo echter laten ophangen, toen Geronimo dit hoorde besloot hij te vluchten met een aantal krijgers dat de moed nog niet helemaal had opgegeven. Crook nam toen hij dit hoorde ontslag en werd opgevolgd door de generaal Nelson Milsen ( die erg succesvol was in het afrekenen met de Sioux en Nex Perce stammen ). Nadat deze na een halfjaar nog niet in staat was Geronimo te verslaan werden er weer onderhandelingen getroffen. Hij gaf zich over, dit zou de laatste keer zijn.
*Foto van Geronimo en de laatste Chiricahua Apachen die zich overgaven.
Geronimo deed dat omdat de afspraak was dat hij herenigd zou worden met zijn familie, dat zijn zonden hem werden vergeven en dat de Chiricahua Apachen zich in Arizona mochten vestigen. Maar Miles had gelogen. De meesten Chiricahua Apachen zouden hun geboortegrond nooit terugzien. Allen, ook vrouwen en kinderen, bleven dertig jaar als krijgsgevangenen in Florida en Alabama, waar een groot aantal van hen het vochtige klimaat niet overleefde ( Pas in 1913 werd er ruimte voor de Chiricahua gemaakt in het Mescalero reservaat in zuid New Mexico )
In 1894 werd Geronimo van Florida overgebracht naar Fort Sill in Oklahoma, waar hij zich beperkte tot ongevaarlijke bezigheden als het verkopen van ansichtkaarten van zichzelf in zijn gloriedagen. Volgens zijn naasten speet het Geronimo dat hij zich aan Miles had overgegeven en dat hij niet tot aan de laatste man het had uitgevochten in de Sierra Madre.
Op een winternacht in 1909 viel Geronimo, toen 85 jaar oud, van zijn paard. Hij lag tot de volgende ochtend in een greppel en stierf een paar dagen later aan een longontsteking. Op zijn sterfbed somde Geronimo de namen op van al zijn krijgers. Hij werd begraven op het Apache kerkhof van Fort Sill, temidden van 300 Chiricahua Apachen .
*Het graf van Geronimo.
Na de slag bij Little Bighorn, en het machtsvertoon van de Amerikanen daar op volgend was het meeste Indianen verzet de grond ingeboord. Van de grote leiders was Crazy Horse dood en zat Sitting Bull gevangen ( stierf in 1990, zie Wounded Knee ) Er was echter nog een stam die nog vrij rondzwierf door New Mexico en Arizona, dit waren de Chiricahua Apachen. Deze waren vooral bekend van hun leiders als: Cochise, Mangas Coloradas, Delgadito en Victorio. De laatste leider dat was Geronimo, hij werd een legende, een schrik voor de blanken en een voorbeeld voor de nog levende Indianen.
* Foto van Geronimo, vermoedelijk uit 1886.
Geronimo werd rond 1823 geboren aan de bron van de Gila Rivier, toen gelegen in Mexico en nu deel van de Amerikaanse staat New Mexico. De eerste periode van Geronimo’s leven verliep vrij vreedzaam. Hij woonde in een gebied waar de blanken zich opdat moment amper durfden te wagen. Het was een onherbergzaam gebied met veel cactussen, slangen, afgronden en met weinig water. De Chiricahua Apachen konden zich hier echter prima redden.
Echter vanaf 1850 waagden zich steeds meer Mexicanen in het gebied wat weer leidde tot botsingen met de Chiricahua Apachen. In Mexico stond zelfs een premie op dode Indianen. Dat jaar werden Geronimo en vele andere Chiricahua Apachen uitgenodigd om handel te drijven door inwoners van Janos een plaatsje in de Mexicaanse staat Chihuahua. De vrouwen en kinderen werden achtergelaten in het kamp terwijl de meeste strijders naar Janos vertrokken om handel te drijven.
Een bende Mexicaanse soldaten die toevallig in de buurt kwam vermoordden 25 vrouwen en kinderen en namen er vijftig mee als slaaf. Geronimo trof de lichamen van zijn vrouw, zijn moeder en drie kinderen aan toen hij terug kwam in zijn kamp. Tot het eind van zijn leven bleef hij vervuld van een intense haat tegen Mexicanen en later blanke Amerikanen. Kort daarna zou Geronimo zijn kracht gekregen hebben: toen hij treurde om de dood van zijn geliefden, riep een stem zijn naam vier keer ( heilig getal bij de Apachen ). Geronimo zou een boodschap gekregen hebben waarin verteld werd dat geen kogel hem ooit zou doden. Geronimo geloofde echt dat geen kogel hem ooit zou doden en ging daarom ook vaak onverschrokken de strijd aan met zijn tegenstanders.
Ondertussen kwamen ook steeds meer Amerikanen in het gebied van de Chiricahua Apachen. Eerst werd er handel mee gedreven, maar dit ging fout toen in 1861 ene George Bascom, een luitenant van het Amerikaanse leger, de toenmalige Chiricahua Apachen leider Cochise ervan beschuldigde vee en een kind te hebben ontvoerd. De Appacheleider ontkende, maar George Bascom nam hem gevangen tot het vee en de jongen zouden worden teruggebracht. Cochise ontsnapte, hierop nam George Bascom de vrouw, kinderen, een broer en twee neven van Cochise gevangen. Cochise gijzelde op zijn beurt een aantal blanken. Toen onderhandelingen op niets uitliepen, vermoordde en verminkte Cochise zijn gevangenen, waarna de Amerikanen de mannelijke familieleden van Cochise ophingen.
Het werd nog erger toen Mangas Coloradas ( een vroegere leider, schoonvader van Cochise en vriend van Geronimo ) in 1863 werd vermoord door goudzoekers terwijl hij onder een witte vlag op hen afreed. Hierop volgend ontstonden vele kleine veldslagen tussen de Chiricahua Apachen en blanke soldaten / goudzoekers. In 1872 werd echter een verdrag gesloten tussen de Amerikanen en de Chiricahua Apachen dat inhield dat de Chiricahua Apachen hun hele eigen landen als reservaat zouden krijgen. Cochise overleed in 1874.
* Graf van Cochise.
2 jaar daarna werd het verdrag door de Amerikanen geschonden en werden 700 Chiricahua Apachen als het ware gedwongen om in een veel kleiner gebied nabij San Carlos te gaan leven. Maar de blanke luitenant John Clum vond dat de Chiricahua Apachen veel te vrij leefden in dit gebied ( ze mochten het reservaat in en uit wanneer het hen uit kwam ) Clum liet Geronimo in een hinderlaag lopen en nam hem gevangen. Als pronkstuk in een triomfoptocht werd Geronimo in een wagen naar San Carlos gevoerd. Hij bleef twee maanden gevangen. Clum was van plan Geronimo op te hangen, maar daarvoor gaven de autoriteiten in Tucson geen toestemming. Woedend nam Clum ontslag, waarna zijn opvolger Geronimo vrijliet. Geronimo en veel Chiricahua Apachen trokken zich hierna terug in het bergachtige gebied Sierra Madre.
*Geronimo met enkele van zijn krijgers.
In 1883 was het echter weer zover, de Amerikaanse generaal Crook begon een groot offensief met 300 soldaten. Hij nam vele Chiricahua Apachen gevangen en eiste dat de rest zich overgaf, ze moesten maar boeren worden want het land waarop ze leefden hadden de Amerikanen nodig. De Chiricahua Apachen besloten het maar te proberen, maar er kwam niks van terecht. De omstandigheden waren erg slecht: geen vruchtbare grond, geen materialen en niet genoeg ruimte. In 1885 verliet Geronimo met 145 Chiricahua Apachen het kamp.
Een jaar lang bleef hij vluchten voor generaal Crook, 5000 Amerikaanse en 3000 Mexicaanse soldaten. De Chiricahua Apachen vermoordden in die tijd vele blanken om aan wapens, munitie, eten en paarden te komen. Maar ze raakten ook steeds meer man kwijt in gevechten en wat overbleef was uitgeput geraakt en wilde hun familieleden zien. Geronimo gaf zich na onderhandelingen met Crook over. Crook wilde Geronimo echter laten ophangen, toen Geronimo dit hoorde besloot hij te vluchten met een aantal krijgers dat de moed nog niet helemaal had opgegeven. Crook nam toen hij dit hoorde ontslag en werd opgevolgd door de generaal Nelson Milsen ( die erg succesvol was in het afrekenen met de Sioux en Nex Perce stammen ). Nadat deze na een halfjaar nog niet in staat was Geronimo te verslaan werden er weer onderhandelingen getroffen. Hij gaf zich over, dit zou de laatste keer zijn.
*Foto van Geronimo en de laatste Chiricahua Apachen die zich overgaven.
Geronimo deed dat omdat de afspraak was dat hij herenigd zou worden met zijn familie, dat zijn zonden hem werden vergeven en dat de Chiricahua Apachen zich in Arizona mochten vestigen. Maar Miles had gelogen. De meesten Chiricahua Apachen zouden hun geboortegrond nooit terugzien. Allen, ook vrouwen en kinderen, bleven dertig jaar als krijgsgevangenen in Florida en Alabama, waar een groot aantal van hen het vochtige klimaat niet overleefde ( Pas in 1913 werd er ruimte voor de Chiricahua gemaakt in het Mescalero reservaat in zuid New Mexico )
In 1894 werd Geronimo van Florida overgebracht naar Fort Sill in Oklahoma, waar hij zich beperkte tot ongevaarlijke bezigheden als het verkopen van ansichtkaarten van zichzelf in zijn gloriedagen. Volgens zijn naasten speet het Geronimo dat hij zich aan Miles had overgegeven en dat hij niet tot aan de laatste man het had uitgevochten in de Sierra Madre.
Op een winternacht in 1909 viel Geronimo, toen 85 jaar oud, van zijn paard. Hij lag tot de volgende ochtend in een greppel en stierf een paar dagen later aan een longontsteking. Op zijn sterfbed somde Geronimo de namen op van al zijn krijgers. Hij werd begraven op het Apache kerkhof van Fort Sill, temidden van 300 Chiricahua Apachen .
*Het graf van Geronimo.
I am Dian Wei, do you want to cross swords with me ?
|
|
