Nieuw fenomeen? verklaring?

quote:

---

Op woensdag 11 februari 2004 21:47 schreef Leonardo1504 het volgende:
Het valt me op dat de laatste maanden heel erg vaak, en steeds vaker bovendien, door een flink aantal personen werkwoorden in de derde persoon enkelvoud tegenwoordige tijd vervoegd worden met een d in plaats van een t. Voorbeeldje uit een Fok!topic:
[..]

Ook "hij/zij betaald" en "hij/zij veranderd" ben ik al een paar keer tegengekomen.

Iemand enig idee waarom juist deze fout de laatste tijd zo vaak (niet alleen op Fok!) gemaakt wordt?

---

Tuurlijk, taalkundig gezien zal er van de meeste posts geen hol kloppen, maar wat hier staat is allemaal niet officeel of bindend of whatever, dus waar maak je je druk om?

't zijn hoogstwaarschijnlijk tikfouten die gemaakt worden omdat de meesten "even snel een berichtje tikken".

My 2 cents

Deze kan ik me zelfs nog wel voorstellen maar sommige fouten zijn erg stom ja.

Ik zag net ergens "budget" als "budged" geschreven, dat vind ik ernstige fouten maar een werkwoordsvorm een keer fout, kan gebeuren hoor.

quote:

---

Op woensdag 11 februari 2004 22:03 schreef Leonardo1504 het volgende:

[..]

Met mijn leeftijd behoor ik niet meer tot de doelgroep van tmf
Met uit het Engels afgeleide woorden kan ik me nog wel voorstellen dat je je vergist (" hij coached" in plaats van "hij coacht"). Maar dat is niet wat ik bedoel. Het kofschip is niet voor niets zo berucht. Juist in voltooid deelwoorden wordt de standaard fout gemaakt om een d te schrijven waar een t moet staan of andersom. Dat is altijd al zo geweest. Maar dat de derde persoon enkelvoud met een d geschreven wordt is volgens mij iets van de laatste tijd. Waar komt dat vandaan?

---

a) Wat houd je tegen?
b) Wat houdt je tegen?
c) Wat hout je tegen?

[Dit bericht is gewijzigd door twentemeisje op 12-02-2004 16:58]

quote:

---

Op donderdag 12 februari 2004 16:43 schreef Maarten_GuiRo het volgende:
welke van de volgende zinnen is goed?

a) Wat houd je tegen?
b) Wat houdt je tegen?
c) Wat hout je tegen?

---

Maar Leonardo, is er geen taalkundige\grammaticale website waar die onlogische Nederlandse regeltjes hieromtrent staan beschreven ?

quote:

---

Op donderdag 12 februari 2004 16:50 schreef Cybarite het volgende:

[..]

a) hé

Maar Leonardo, is er geen taalkundige\grammaticale website waar die onlogische Nederlandse regeltjes hieromtrent staan beschreven ?

---

quote:

---

Op donderdag 12 februari 2004 16:43 schreef Maarten_GuiRo het volgende:
welke van de volgende zinnen is goed?

a) Wat houd je tegen?
b) Wat houdt je tegen?
c) Wat hout je tegen?

---

quote:

---

Op woensdag 11 februari 2004 22:01 schreef Atreidez het volgende:
Die d of t is t probleem niet echt. Maar bij bv. messchien of inderdaat heb ik ook zo m'n twijfels waar de taal heen gaat..

---

'Misschien' en 'inderdaad' zijn unieke woorden, en fouten daarin zijn dus unieke gevallen. Schrijf je 'inderdaad' fout? Dan leer je even hoe het wél moet en het probleem is opgelost.
Ik vind het daarentegen veel erger als iemand geen werkwoorden blijkt te kunnnen vervoegen. Dat doe je bij elk werkwoord opnieuw, honderden keren per dag dus. De vervoegingsregels zijn al tientallen jaren hetzelfde. En bij elke keer dat je een werkwoord moet vervoegen (honderden keren per dag dus), zijn de vervoegingsregels hetzelfde. En toch presteren mensen het steeds weer om het fout te doen. Dat vind ik vele malen erger dan een willekeurig woordje fout schrijven.

Werkwoorden vervoegen: het is zó ontzettend makkelijk, er hoeven eigenlijk maar zó ontzettend weinig regels onthouden te worden, en je ziet op tv, in tijdschriften, in boeken, op reclameborden etc. zo ontzettend veel voorbeelden van hoe het wél moet, dat ik niet snap hoe iemand het toch nog fout kan doen

[Dit bericht is gewijzigd door Frollo op 12-02-2004 17:02]

Meest gebruikte excuus:
Bij MSN hoef je toch niet zo op te letten

en

Ik ben dyslectisch (blijkbaar is dat volksziekte nummer 1, want iedereen die niet kan spellen gebruikt dit excuus.. )

quote:

---

Op donderdag 12 februari 2004 17:03 schreef Leonardo1504 het volgende:

altijd

---

_{Ik heb me ooit voorgenomen om niet meer in dit soort topics te posten vanwege slecht voor m'n hart, maar ik tuin er toch weer in!}

quote:

---

Op woensdag 11 februari 2004 21:47 schreef Leonardo1504 het volgende:
Het valt me op dat de laatste maanden heel erg vaak, en steeds vaker bovendien, door een flink aantal personen werkwoorden in de derde persoon enkelvoud tegenwoordige tijd vervoegd worden met een d in plaats van een t. Voorbeeldje uit een Fok!topic:
[..]

Ook "hij/zij betaald" en "hij/zij veranderd" ben ik al een paar keer tegengekomen.

Iemand enig idee waarom juist deze fout de laatste tijd zo vaak (niet alleen op Fok!) gemaakt wordt?

---

Maar goed, Nederlands is een levende taal, dus over 50 jaar zullen deze problemen wellicht niet meer bestaan. Als maar genoeg mensen het vaak genoeg fout doen raken de fouten vanzelf ingeburgerd. (met een d toch? )

quote:

---

Op donderdag 12 februari 2004 17:03 schreef Leonardo1504 het volgende:

[..]

Dit is een hele simpele regel: Op een enkele uitzondering na (bijvoorbeeld: "hij is") wordt de derde persoon enkelvoud tegenwoordige tijd altijd vervoegd met een t. Het is immers ook: "hij loopt" en niet "hij loopd". Ook werkwoorden waarvan de stam eindigt op een d, krijgen dan een t er achter: "hij wordt" en "zij vindt". Derde persoon enkelvoud slaat uiteraard op het onderwerp van de zin, en is hij/zij/het. Als je in de multiple choice vraag hierboven het onderwerp kan aanwijzen kan je met deze kennis zelf bedenken wat wel het goede antwoord is.

Kennelijk worden vooral vervoegingen die erg veel lijken op het voltooid deelwoord van hetzelfde werkwoord verkeerd geschreven. Het is een fout die de laatste tijd erg in opkomst is. Zou er (op school) opeens minder aandacht aan zinsontleding worden geschonken?

---

quote:

---

Op woensdag 11 februari 2004 21:47 schreef Leonardo1504 het volgende:
Het valt me op dat de laatste maanden heel erg vaak, en steeds vaker bovendien, door een flink aantal personen werkwoorden in de derde persoon enkelvoud tegenwoordige tijd vervoegd worden met een d in plaats van een t. Voorbeeldje uit een Fok!topic:
[..]

Ook "hij/zij betaald" en "hij/zij veranderd" ben ik al een paar keer tegengekomen.

Iemand enig idee waarom juist deze fout de laatste tijd zo vaak (niet alleen op Fok!) gemaakt wordt?

---

tegenwoordig controleer ik bij twijfel bij google even wat de meeste hits heeft en dat gebruik ik dan

quote:

---

Op donderdag 12 februari 2004 20:05 schreef Dr_Flash het volgende:
Ik moet zeggen, ik sluit me aan bij TS. De mensen weten gewoonniet beter, en dat is een beroerde zaak. Wat me ook steeds opvalt is de substitutie van "eens" door "is". Ik vraag me af of mensen dat expres doen. Anders is het wel HEEL dom

---

quote:

---

Op donderdag 12 februari 2004 20:50 schreef Maarten_GuiRo het volgende:

[..]

Ja daar kan ik me ook enorm aan irriteren

---

quote:

---

Op donderdag 12 februari 2004 21:07 schreef The_Lizard_Queen het volgende:

[..]

Bespeur ik daar een contaminatie?

---

quote:

---

Op donderdag 12 februari 2004 21:07 schreef The_Lizard_Queen het volgende:

Bespeur ik daar een contaminatie?

---

Schande! Taalverloedering!

quote:

---

Op donderdag 12 februari 2004 21:13 schreef Maarten_GuiRo het volgende:

[..]

nee, niet echt...

---

quote:

---

Op donderdag 12 februari 2004 21:13 schreef Maarten_GuiRo het volgende:

[..]

nee, niet echt...

---

Maar die fout wordt door heel veel mensen gemaakt hoor.

quote:

---

Op donderdag 12 februari 2004 21:21 schreef Dr_Flash het volgende:

[..]

Strikt genomen wel op zich hoor Maar goed, er worden dus duidelijk wel ergere fouten gemaakt qua taalpuristiciteit hierzo

---

quote:

---

Op donderdag 12 februari 2004 21:22 schreef Maarten_GuiRo het volgende:

[..]

Wat is de contaminatie dan?

---

quote:

---

Op donderdag 12 februari 2004 21:25 schreef Leonardo1504 het volgende:

[..]

De samentrekking van "irriteren" en "je ergeren aan".

---

ze mogen heel dat d t gedoe van mij helemaal los gooien. doe gewoon wat je wil, slaat echt nergens op allemaal. misschien dat buitenlanders dan iets sneller de taal leren, hoeven ze niet die fokschip onzin aan te leren.
en kunnen ze meteen door naar hoe de maatschappij in nederland 'werkt'.

quote:

---

Op donderdag 12 februari 2004 16:43 schreef Maarten_GuiRo het volgende:
welke van de volgende zinnen is goed?

a) Wat houd je tegen?
b) Wat houdt je tegen?
c) Wat hout je tegen?

---

A is goed als het gaat om "iets tegenhouden" in de zin van een voorwerp
B is goed als er "iets is dat jou tegenhoudt"

quote:

---

Op donderdag 12 februari 2004 21:38 schreef Leonardo1504 het volgende:

[..]

Bij mijn weten kan "irriteren" niet wederkerig gebruikt worden. (Zich) irriteren aan is dus fout. Zoek irriteren en ergeren maar eens op in de van Dale. Let op de tweede vermelding bij "ergeren". Dat is de wederkerige vorm die bij "irriteren" ontbreekt.
[..]

Kofschip/Fok!schip/schaafkip/fokschaap heeft betrekking op voltooid deelwoorden, niet op de derde persoon enkelvoud.

---

Irriteren op/in/over ?

Ik zou zeggen over, of het komt er op neer dat irriteren eigenlijk niet als werkwoord bedoelt is anders....

quote:

---

Op donderdag 12 februari 2004 23:04 schreef Leonardo1504 het volgende:

[..]

Jij irriteert me. Ik erger me aan jou.

---

Maar hoe noem je dat woord 'aan' dan ook al weer ? Dat had toch iets met het voltooid deelwoord te maken ?

Ja, sorry, ik weet het ook niet meer precies...

Ik spel gewoon met m'n basisschoolkennis... hebt proefwerkjes met werkwoordsvormen altijd op mijn gevoel gedaan, en daar haalde ik altijd goede punten voor.... tja... dat speelt je nu toch weer op hé ?

Maar weet jij dan geen site over de Nederlandse grammatica ? Ik ga als ik tijd heb zelf nog wel eens op zoek met Google hoor, want op zich best wel interessant onderwerp.

Geef eens je mening over de volgende zin:
"Dat is echter toebedeeld aan werkgroep 1."

Vraag me af of hij correct is, en zo nee, wat de correcte versie zou zijn....
Het is iig geen toebedeeldt.

quote:

---

Op vrijdag 13 februari 2004 00:02 schreef Cybarite het volgende:
Geef eens je mening over de volgende zin:
"Dat is echter toebedeeld aan werkgroep 1."

Vraag me af of hij correct is, en zo nee, wat de correcte versie zou zijn....
Het is iig geen toebedeeldt.

---

• Als de stam van een zwak werkwoord eindigt op een medeklinker die voorkomt in "'t kofschip" dan krijgt het werkwoord in de verleden tijd een T, anders een D.

Voorbeeld:
werkwoord: werken
stam ("werk") eindigt op de letter K
de K komt voor in "'t kofschip"
dus de verleden tijd gaat met een T:
"hij werkte"

Nog een voorbeeld:
werkwoord: vertellen
stam ("vertel") eindigt op de letter L
de L komt niet voor in "'t kofschip"
dus de verleden tijd gaat met een D:
"hij vertelde"

• 't Kofschip

Het zogenaamde 't kofschip is een ezelsbruggetje voor de juiste vervoeging van zwakke werkwoorden.
Men neme het hele werkwoord (de onbepaalde wijs), dus bijvoorbeeld bakken. De stam is bak, de stammedeklinker is een k.
De vraag is nu: is die k stemloos of stemhebbend?

Stemloos zijn: t, k, f, s, ch, p ('t kofschip of 't fokschaap). De stemloze krijgen een t, de andere een d.
Dus: bakken (bakte), bluffen (blufte), lanflaufen (gelanglauft)

Maar: wuiven (wuifde). De stammedeklinker is een v!

Zo ook: kruisen (kruiste), kuisen (kuiste), briesen (gebriest).
Maar: bonzen (bonsde).
(bron: www.renia.net)

Een ezelsbruggetje is ook om van het voltooid deelwoord een bijvoeglijk naamwoord te maken: dan is de correcte uitgang vanzelf te horen. (Is de hond ontluist of ontluisd? De ontluisde hond, dus d.)
(bron: Onderwijs FSW - Aanwijzingen bij het schrijven van een tekst)

• ZWAKKE WERKWOORDEN VERVOEGEN

Overzicht:

A. Onvoltooid Tegenwoordige Tijd
B. Onvoltooid Tegenwoordige Tijd
C. Voltooid Deelwoord na een persoonsvorm
D. Voltooid Deelwoord als bijvoeglijk naamwoord
E. Engelse werkwoorden in het Nederlands

A. Onvoltooid Tegenwoordige Tijd
1. Als je twijfelt om een <t> toe te voegen aan de werkwoordstam (infinitief zonder <en>), vervang dan het werkwoord door SMURFEN. Hoor je een /t/, voeg dan een <t> toe aan de werkwoordsstam.
b.v. Jij (antwoorden) niet.--> Jij smurft => Jij antwoordt niet.

2. In de imperatief (bevelende vorm van het werkwoord) voeg je geen <t> toe aan de werkwoordsstam
b.v. Loop zo snel als je kunt.
b.v. Antwoord nu.

3. Het modale hulpwerkwoord willen zorgt soms voor problemen. Je vervoegt dit werkwoord als volgt:
ik wil
jij wilt
hij/zij wil (soms ook wilt, maar deze vorm is te vermijden)

B. Voltooid Deelwoord als werkwoord na een persoonsvorm
1. In geval van twijfel voor het voltooid deelwoord, luister je naar de Onvoltooid Verleden Tijd.
b.v. gevreesd want vreesde

2. Als je dan nog twijfelt, moet je de regel de regel van 'T KOFSCHIP X gebruiken. Als een werkwoordsstam eindigt op een van de medeklinkers uit 'T KOFSCHIP X (t, k, f, s, ch, p of x), dan krijgt de stam een <t>. Pas op, gebruik hiervoor de werkwoordsstam zoals hij geschreven wordt.
b.v. Hij heeft zijn naam in een boom gekerfd. want de werkwoordsstam is hier KERV (de infinitief zonder <en>) en de <v> zit niet in 'T KOFSCHIP X!!!

C. Voltooid Deelwoord gebruikt als een bijvoeglijk naamwoord
Pas op! Als een voltooid deelwoord gebruikt wordt als bijvoeglijk naamwoord (b.v. als bepaling voor een zelfstandig naamwoord staat), dan wordt het deelwoord gespeld zoals andere bijvoeglijke naamwoorden.
b.v. vergroot zoals groot --> het grote plein => het vergrote plein

D. Onvoltooid Verleden Tijd
In geval van twijfel gebruik je de regel van 'T KOFSCHIP X. Als een werkwoordsstam eindigt op een van de medeklinkers uit 'T KOFSCHIP X (t, k, f, s, ch, x of p), dan wordt de werkwoordsstam gevolgd door <te>. In alle andere gevallen voeg je <de> aan de werkwoordsstam toe.
b.v. lachen --> CH in T KOFSCHIP X => Ze lachte
b.v. verhuizen --> Z niet in T KOFSCHIP X => Ze verhuisden

E. Vervoeging van Engelse werkwoorden
Engelse werkwoorden worden vervoegd als zwakke Nederlandse werkwoorden en volgen dus de regels van 'T KOFSCHIP X (t, k, f, s, ch, p of x).

b.v. promoten wordt vervoegd zoals het zwakke werkwoord vergroten
dus
ik vergroot --> ik promoot
wij vergroten --> wij promoten
ik vergrootte --> ik promootte
b.v. checken en updaten worden vervoegd zoals het zwakke werkwoord werken
dus
zij heeft gewerkt --> zij heeft gecheckt en zij heeft geüpdatet
zij werkte --> zij checkte en zij updatete
b.v. stagediven wordt vervoegd zoals het zwakke werkwoord lenen
dus
hij leende --> hij stagedivede
hij heeft geleend --> hij heeft gestagedived
Toch zijn er soms problemen om de stam van het werkwoord te vinden:

Wanneer er spraakverwarring mogelijk is, wordt de <e> uit de stam behouden.
b.v. leasen --> leas als stam
b.v. breakdancen -->breakdance als stam (anders lees je /k/ i.p.v. /s/)
Wanneer voor de eind-e een o-klank in de vorige lettergreep staat, valt die eind-e in de stam weg en wordt de <o> verdubbeld.
b.v. scoren --> scoor als stam
Als een werkwoord eindigt in een dubbele <l> in de stam, dan blijft die dubbel als het werkwoord op een Engelse manier uitgesproken wordt, maar verdwijnt er een <l> in de stam als het werkwoord op een Nederlandse manier uitgesproken wordt.
b.v. baseballen --> baseball als stam
b.v. basketballen --> basketbal als stam