Avantgarde Metalbands

Het leek me een goed idee om mijn kennis van en liefde voor avantgarde metalbands hier vast te leggen, in de hoop dat meer liefhebbers van metal + avantgarde naar deze geweldige bands gaan luisteren.

Als je naar de ontwikkeling van het metalgenre over de afgelopen jaren kijkt, valt het op dat telkens minder bands nog langer tevreden zijn met het spelen van muziek die gemakkelijk te classificeren is. Nu is het aantal bands die verschillende stijlen combineren niet te tellen, maar het zijn naar mijn mening met name de bands die echt grensverleggende muziek maken die interessant zijn. Dit zijn de bands die zich niet beperken tot één of twee of zelfs drie genre's, en er niet voor terugschrikken om alle invloeden waaraan ze worden blootgesteld in hun muziek te verwerken, hoe moeilijk ze ook met metal te combineren vallen. Hieronder een selectie van bands die aan dit beeld voldoen.

Arcturus

Een Noorse all-star band met sterke wortels in de nationale black metal scene. Arcturus bestaat momenteel uit bandbrein, componist en (geniale) toetsenist Steiner "Sverd" Johnsen, de alom gerespecteerde drummachine Hellhammer, Ulver's Garm / Trickster G., en de gitaristen Knut Valle en Dag Gravem. Na enkele demo's, een EP en een 7" debuteerde de band in 1995 met "Aspera Hiems Symfonia", een zeer afwijkende black metal plaat die voor z'n periode zeer dromerig en spacey klonk. Maar het was met het populaire "La Masquerade Infernale" dat de band echt blijk gaf van avantgarde trekjes. De lichte black metal sound maakte langzamerhand plaats voor een wat technische, zeer progressieve stijl met veel ruimte voor zeer melodieuse zanglijnen en chamber music-achtige arrangementen. Het vele gebruik van keyboards (inclusief schitterende solo's van Sverd) doet wat aan Dream Theater denken, en de muziek zit vol onverwachte wendingen en stukken waar geen label op te plakken is. Met het geweldige "The Sham Mirrors" ging de band wat meer op de elektronische toer, en dit album tekende tevens een Arcturus dat volledig tot muzikale wasdom is gekomen.

Discografie:
My Angel 7" - 1991
Constellation EP - 1993
Aspera Hiems Symfonia - 1995
La Masquerade Infernale - 1997
Disguised Masters - 1999
Aspera Hiems Symfonia/Constellation/My Angel - 2001
The Sham Mirrors - 2002

Aanrader:

The Sham Mirrors

Wat mij betreft de belichaming van progressiviteit. Iets wat avant-metal bands typeert is dat hun songs totaal niet aan verwachtingen voldoen en zich vaak in allerlei onverwachte richtingen bewegen, dit is tevens een van de sterkste eigenschappen van "The Sham Mirrors". Het album kent een fris, licht klinisch karakter (zeer spacey), wat zich ook reflectreert in het ontwerp van de hoes. Zelden heb ik een album leren kennen waar de hoes zo representatief voor is.
Een beschrijving van Trickster G. himself:

quote:

---

This is classically-engendered synthesized metal/rock to vaudeville/cabaret-tinged progressive rock conceptuals on to a myriad of deformations into jazz, experimental/Alt. electronics, beats, etc. Arcturus run the gamut as gracefully as acclaimed purists in the respective fields."

---

Dødheimsgard / DGH

Deze geschifte Noren gaven met de mcd "Satanic Art" al aan dat ze de vertrouwde 'evil' black metal stijl van de eerste twee albums moe waren, maar niets had de wereld voor kunnen bereiden op de abstracte muzikale slachting van 1999's "666 International". Het was alsof uit de assen van de band een totaal nieuwe entiteit was ontstaan! Toen ik dit album voor het eerst luisterde ervoer ik een mengeling van ontzag, onbegrip, plezier en verwarring. De muziek kwam zo chaotisch over, met riffs die geen kant op gaan, schijnbaar compleet willekeurig ingezette breaks, wendingen die je in de verste verte niet aan ziet komen, elektronische beats die uit het niets opduiken en al weer verdwenen zijn voordat je je aan heb kunnen passen, en herhaaldelijk een hoger aantal BPM dan een op driedubbele snelheid afgespeelde Thunderdome-cd. Wat een ervaring. Nu ik de plaat al een tijdje in de kast heb staan, moet ik zeggen dat ik wat meer grip op de muziek heb gekregen. "666 International" is nog steeds een van de meest extreme, waanzinnige albums in mijn collectie, maar ik ben er over de jaren erg veel waarde aan gaan hechten. Alleen voor super-freaks zoals ik, dus.

quote:

---

If any of the words "electronic", "industrial", "synthesizer" or "progression" frighten you, then by all means grasp your old Darkthrone records close to your little chest and do not bother with this album. But for anyone who welcomes a jarring and inventive new honest progression within the Norwegian scene, "666 International" is a violent and rewarding album.

---

Tevens mijn aanrader.

Discografie:
Kronet Til Konge - 1995
Monumental Possession - 1996
Satanic Art - 1998
666 International - 1999

Dornenreich

Het Oostenrijkse Dornenreich liet met "Her Von Welken Nächten" horen wat er allemaal nog mogelijk was qua vernieuwende metal met een black tintje. Lieden die black metal niet zien zitten zullen zich waarschijnlijk aan de helft van dit album storen, want er word nog veelvuldig met blastpartijen en screams gegooid. Vergis je echter niet, deze band staat vast en zeker erg hoog op de zwarte lijst van het true black metal collectief, aangezien men net zo lief met mierzoete melodieën, vrolijke refreintjes en ellenlange stukken met akoestische gitaren, violen en cello's smijt.
Meest opvallend is de 'zuivere' zang. Het klinkt alsof ze een klein meisje van vijf jaar hebben ingehuurd voor de zang, maar het is toch echt zanger Eviga die je hoort.

Ik heb van een aantal mensen gehoord dat ze het een verschrikkelijk irritante band vinden (voornamelijk vanwege de excentrieke vocalen), dus het is echt een love-it-or-hate--it-band. Personally, I love 'em.

Discografie:
Nicht Um Zu Sterben - 1997
Bitter Ist´s Dem Tod Zu Dienen - 1999
Her Von Welken Nächten - 2000

Ephel Duath

Ook een relatieve nieuwkomer aan het avant-metal front, maar wat een nieuwkomer! Na het goede doch weinig opmerkelijke symfonische black metal album "Phormula" (en de superieure re-release "Re-Phormula"), verraste deze Italiaanse band me enkele maanden geleden met "The Painter's Palette", een album dat op geen enkele manier doet vermoeden dat de band een black metal verleden heeft. De reden hiervoor is dat frontman en componist Davide Tiso in de tussentijd schoon schip heeft gemaakt, en enkele muzikanten uit andere genres voor z'n band aangetrokken heeft. Meest opmerkelijk is de toetreding van de geweldige vijftig-jarige jazz-drummer Davide Piovesan, een genot voor het oor als je van strak en inventief drumwerk houdt. Zanger Davide Tolomei (die de band helaas al weer verlaten heeft) heeft een stem die je zelden in een metal-band hoort, en hij wordt voor de agressieve stukken dan ook afgewisseld door schreeuwlelijk Luciano George Lorusso.
Je hoeft alleen de eerste paar seconden van "The Painter's Palette" maar te horen, om te leren dat dit een grenzeloos bont album is. Het begint met een funky basstukje, dat ineens aan de kant geschoven wordt voor een oorverdovend hysterische trompetsolo. Ephel Duath is vaak technisch tot op het intimiderende af, maar doet zich ook vaak te goed aan zowel rustige, meer laid-back stukken als aangename, pakkende refreinen. Een geweldige band!

quote:

---

Far from the standard-black-metal-cum-wacky-other-stuffness of their previous work, this album is truly unique, with its blend of technical jazzy-metal runs à la Cynic, unexpected mood changes, muted trumpet, melodic and shrieked vocals, funky slap bass ("Labyrinthine") and swinging drum beats. The material is very complex and performed flawlessly, yet never falls into the trap of coldly calculated progmetal stiffness. Some of the breaks do wander off a bit too far into complex-for-its-own-sake wackoland, and the lead guitar parts are a tad insecure, but on the whole everything on this record sounds just right, even when it sounds remarkably wrong (which happens regularly).

---

Discografie:
Phormula - 2000
Re-Phormula - 2002
The Painter's Palette - 2003

Fleurety

Fleurety is een band die ik nog maar net leer kennen. De band hanteerde ten tijde van "Min Tid Skal Komme" nog een lichte avantgarde aanpak á la mid-periode Arcturus. Het meest recente album, "Department of Apocalyptic Affairs" heb ik nog niet gehoord, maar afgaande op deze review van allmusic moet ik daar zo snel mogelijk verandering in brengen:

quote:

---

With this album, Fleurety unofficially recast themselves as the Steely Dan of the Norwegian post-black metal scene, calling on a huge cast of guest musicians to flesh out their songs. But, instead of a bunch of slick studio session cats, the list of contributors here is a bit more motley, including Hellhammer and Maniac of Mayhem, Carl-Michael Elde of Ved Buens Ende, Carl August Tidemann, Einar Sjurso of Beyond Dawn, Knut Magne Valle and Sverd of Arcturus, and Tore Ylvisaker and G. Playa (aka Garm) of Ulver plus three separate female vocalists, a saxophonist, and more. With that out of the way, it's important to note that this isn't some all-star black metal get-together. This is very much Fleurety's (aka Alexander Nordgaren and Svein Egil Hatlevik) show there are some similarities to late-'90s works by Ulver and Arcturus in terms of how they mix trip-hop and other electronic elements with metal guitars and so forth, but Fleurety manages to out-weird even those groups. What's unusual here is not just the broad range of sounds and styles at work which also include jazz vocals and saxophones, death metal growls, circus horns, some industrial textures, and a few nods to Frank Zappa and other art rockers but also how these elements are put together. Some of the transitions are downright jarring, such as the part during "Facets 2.0" where the song abruptly switches from an industrial metal-type section to a disjointed circus waltz. The vocal melodies also take some unsettling turns (see the end of "Shotgun Blast"); presumably this is a result of some type of contemporary classical influence, although it's hard to pin down. Then there are the lyrics: "I had a rusty nail hammered through my temple/And I'm not sure if what I felt was pain" (from "Last Minute Lies") is a good example of what to expect in this category. Tie it all together with a pervasive espionage/intelligence mission vibe (reinforced by the dossier-like packaging) and an oddly dry-sounding production job, and you have an album that sounds like no other. Whether it works is not always easy to reduce to a "yes" or "no," but listeners who have been fed a steady diet of the likes of Mr. Bungle, Portishead, Ulver, and Arcturus will have some fun trying to figure it all out.

---

Discografie:
A Darker Shade Of Evil EP - 1994
Min Tid Skall Komme - 1995
Last-Minute Lies EP - 1999
Department Of Apocalyptic Affairs Full-length - 2000

Maudlin of the Well / Kayo Dot

Voor een uitgebreide beschrijving van deze geweldige band(s), lees het centrale topic.

Pan-Thy-Monium

quote:

---

Imagine if John Zorn, Chris Barnes (with a bad throat cold), various members of Yes, Rush, and a demon all met in an alleyway somewhere and got into a fistfight. And suppose the omnipotent Dan Swano happened to be there to capture this on tape. This is very similar to what Pan-Thy-Monium is about.

---

Een schitterende beschrijving van Pan-Thy-Monium, wel eens de Mr. Bungle van de metal genoemd. Oke, nu is dat niet echt een toepasselijke vergelijking, maar ik kan geen andere band dan Pan-Thy-Monium verzinnen die daar meer voor in aanmerking komt. Deze band heeft dezelfde neigingen als Mr. Bungle om totaal verschillende muziekstukken erg snel en abrupt met elkaar af te wisselen, waardoor een wat schizofreen, nerveus effect ontstaat. De basis van de band is death metal, maar men speelt klaarblijkelijk net zo lief prog-rock, jazz en vele andere stijlen. Dit is (of beter: was) een band met oa Dan Swanö in de gelederen.

Aanrader:

Khaooohs & Kon-Fus-Ion

Het laatste album van de band, en qua speelduur niet zo riant, maar wel een goed album om mee te beginnen. Als je een beetje een geoefend Mr. Bungle luisteraar bent, zul je hier zonder meer van genieten, maar pas op voor die gemene sax.

Discografie:
Dawn of Dreams - 1992
Khaoohs - 1993
Dream II - 1995
Khaooohs & Kon-fus-ion - 1996

*note: Er is ook een centraal Pan-Thy-Monium topic, van de hand van _Etter_.

Sigh

quote:

---

So three Japanese thrash metal fiends eat some mushrooms and head to the cinema to check out a cannibal-zombie flick featuring a score by John Zorn. The blood flows, the credits roll and the band Sigh is born. Okay, so maybe that's not exactly the way it happened, but it might as well be a true story.

Not getting the picture? Take two parts black metal, a dose of late-eighties thrash metal, the spirit of Coltrane-inspired free jazz, a dash of pop sensibility, a hint of twentieth century classical music and some hallucinogenics-that's Sigh, an extraordinary trio hell-bent on introducing the world to their bizarre brand of extreme music.

---

Ik vond deze biografie op de site van Century Media, en ook al is de muziek van Sigh moeilijk met woorden te beschrijven, vind ik dit nog de meest passende beschrijving die ik tot nu toe tegen gekomen ben. Van alle avant-metal bands gaat Sigh misschien wel het meest ver wat betreft het erbij halen van allerlei genres. Wat Pan-Thy-Monium voor de death metal is, is Sigh voor de black metal. Een totale deviant dus. En als het je niet bevalt, kun je de vinger krijgen. Wat betreft kritiek uit conservatieve black metal kringen is Sigh vrij direct:

quote:

---

"Every sound on this album is deliberate and if you find that some parts of the album are strange, it isn't because the music in itself strange, but because your conscious self is ill-equipped to comprehend the sounds produced on this recording."

---

De grote ontwikkelingen begonnen met "Hail Horror Hail" (1997), maar de grote knaller is tot nu toe het in 2001 verschenen "Imaginary Sonicscape", wat als voornaamste kenmerk een lekker '70s geluid kent. Moeilijk voor te stellen misschien, maar het is echt zo. Sigh is echt zo'n band die je moet horen, om het te geloven.

Aanrader:

Imaginary Sonicscape

quote:

---

While Sigh has been most aligned with black metal, the traces of that particular strain have been largely confined to the raspy vocals of Mirai. The music, generally speaking, is a mix between 80s thrash with a rock'n'roll groove tying things together. On top of that base, the band includes such disparate styles such as occasional programmed beats, classical piano interludes, symphonic segments, reggae dub beats and an overwhelming richness found in many 70s progressive rock records. And as stated above, this seemingly overwhelming barrage of clashing styles actually works and flows remarkably well throughout the record.

---

Solefald

Het duo Solefald is een van kwalitatief meest consistente avant-metal bands. Het gaat hier om de Noor Lazarre Nedland (ook in Borknagar en Asmégin) en de in Frankrijk woonachtige Cornelius Jakhelln. Deze twee heren bestoken de scene vanaf 1997 met wat zij ietwat pretentieus 'radical designer rock & roll' of 'red music with black edges' noemen. Hoe ver zij hierin gaan verschilt erg per album, zo staat het debuut nog vrij dicht bij (progressieve) black metal, en was het derde album "Pills Against the Ageless Ills" een klein stapje terug ten opzichte van de 'mindfuck' die het tweede album "Neonism" is. Het dit jaar verschenen vierde album, "In Harmonia Universali" is een wat kunstzinniger album waarop de black metal invloeden praktisch geheel verdwenen zijn, om plaats te maken voor de uiteenlopende muzikale texturen van de klanken van orkesten, mannenkoren, saxofoon, akoestisch gitaar, hammonds en veel synths. Solefald is zonder meer een van de meest zorgvuldige, progressieve bands die ik ken.

Discografie:
The Linear Scaffold - 1997
Neonism - 1999
Pills Against The Ageless Ills - 2001
In Harmonia Universali - 2003

Aanrader:

Neonism

Voor veel mensen ging dit album echt te ver. En dat lag niet eens aan de abrupte afwisselingen tussen razende black metal passages en vrolijke, zuiver gezongen stukken. Nee, de voornaamste reden hiervoor was het gebruik van trip-hop achtige beats en zelfs raps. Je kunt veel zeggen over Solefald, maar niet dat de heren kritiek vrezen.
"Neonism" is een groot avontuur voor liefhebbers van muziek die je een beetje uitdaagt. Nevermind de wat zwakke productie, deze plaat fucked vijftig minuten lang met je mind, door de meest onmogelijke stijlen en sfeerbeelden aan black metal te koppelen. Misschien wel hét definitieve avant-metal album.

***********************************************************

Eenmalige gelukstreffers:

Mayhem - Grand Declaration of War

Mayhem verraste vriend en vijand door in plaats van verder te gaan in de stijl van "Wolf's Lair Abyss", een album te maken dat bijna niets te maken had met de robuuste black metal stijl waar de band om bekend stond. "Grand Declaration of War" was vernieuwend, prikkelend, verbazingwekkend en bovenal gedurfd. Lieden die Mayhem in het verleden een rommelige, technisch matige band noemden werd met dit album voor eens en altijd de mond gesnoerd. De drums op dit album lijkt haast wel door een androïde gespeeld te zijn, in plaats van een mens van vlees en bloed. Zijn naam is Hellhammer, en dat hij een geweldige drummer is was al lang bekend, maar zijn werk op dit album is onovertroffen. Technical beyond belief.
"Grand Declaration of War" is een van de meest afwijkende black metal albums die er bestaan. Mayhem experimenteert stoutmoedig met elektronica, wat zich voornamelijk uit in vreemde effecten over de vocalen van Maniac, sfeervolle flarden ambient en zelfs trip-hop achtige beats. Ook zeer apart zijn de veelvuldig voorkomende gesproken stukken van Maniac, iets wat gemakkelijk verkeerd uitgepakt zou kunnen hebben. Dit werkt echter prima in combinatie met de militaristische ritmes, en weet een zeer oorlogszuchtige sfeer op te wekken. En dat is nou juist waar dit album om draait.

***********************************************************

LET OP: dit topic is nog niet af, er komen er nog een aantal bij.

[Dit bericht is gewijzigd door Summoner op 16-10-2003 23:42]

quote:

---

Op woensdag 15 oktober 2003 02:07 schreef Vandaahl het volgende:
mooi artikel
veel tijd aan besteed (of veel copy paste gedaan)

---

Wat quotes, maar die staan als zodoende gemarkeerd.

quote:

---

om maar even een extreem voorbeeld te noemen;
straks zie je een metalband met een blokfluit erbij (omdat dat dan vernieuwend is)

---

Als het goed klinkt, dan waarom niet? Ik betwijfel het dat deze bands zo te werk gaan, het is meer een kwestie van je fantasie gebruiken. Ik denk niet dat deze bands zozeer inventief en origineel over willen komen, maar dat het echt muziek is die uit hun hart komt. Ik denk niet dat ze er al te bewust mee bezig zijn.

quote:

---

Op woensdag 15 oktober 2003 08:12 schreef mr_cucumber het volgende:
Enige band die ik een (beetje) mis in je lijstje is Beyond Dawn, geevolueerd van depri blackmetal op een eerdere albums (Pity Love)naar een soor van electropop op hun laatste (Frysh)

---

Die band heb ik nog niet beluisterd, maar als er geen metal elementen meer in de muziek zitten hoort Beyond Dawn er ook niet in thuis. Om die reden heb ik Ulver en In the Woods er ook niet bijgezet.

quote:

---

Op woensdag 15 oktober 2003 13:53 schreef mr_cucumber het volgende:
Andere band die je er misschien wel bij kan zetten is ...And Oceans die zijn ook wel redelijk 'avantgardistisch' (en metal)

---

Ik heb er over gedacht om die band erbij te zetten, maar er is eigenlijk maar weinig avantgarde aan die band, wat zij doen is het combineren van black metal met industrial en techno, en daar houden ze het bij. Goede band verder hoor!

quote:

---

Op woensdag 15 oktober 2003 13:57 schreef bas-beest het volgende:
Kovenant
Ram-Zet
Coal Chamber
Notre Dame

---

Wat is er bijvoorbeeld zo avantgarde aan Coal Chamber?

quote:

---

Op woensdag 15 oktober 2003 14:07 schreef Zander het volgende:
Ik zal toch eens wat meer suggesties uit dit topic proberen. Ephel Duath en Pan-Thy-Monium lijken me wel interessant, als ik op de omschrijving af ga. Flink technische muziek mag ik vaak wel graag horen

---

Met name Ephel Duath vind ik erg bij jou passen, Zander.