quote:
“Ons doel? Blijven feesten. Ik vraag thuis wel wie gewonnen heeft”: waarom de cross van Loenhout de reputatie van “zuipcross” heeft
Liefhebbers die al om 7 uur ‘s ochtends “inpilsen” en een burgemeester die baldadige jongeren weert met huisarrest: de cross in Loenhout bruist van de sfeer, maar heeft ook een ietwat bedenkelijke reputatie. “Wij supporteren voor Thibau Nys! Hoezo, die verschijnt niet aan de start?”
“Dit is de cross van de zware mannen van de Kempen.” Zo klonk het bij Sporza-commentator Paul Herygers in aanloop naar de veldrit in Loenhout. Al een half seizoen kondigt Herygers, die als ex-prof samen met Ruben Van Gucht commentator is, deze veldrit in de Noorderkempen aan als “dé cross der crossen”.
Met de “zware mannen van de Kempen” heeft Herygers het niet over thuisrijders Wout van Aert en Mathieu van der Poel, die beiden zo dichtbij wonen dat ze met de fiets naar de cross kwamen. Nee, die “zware mannen”, dat zijn de supporters in Loenhout, die al jaren door organisatoren gevierd maar ook gevreesd worden. En dat bleek deze editie meer dan ooit het geval.
“Hou het alsjeblieft netjes, dames en heren, dit was bijna einde verhaal voor de wereldkampioen.” De cross is nog maar vijf minuten bezig wanneer de omroeper de supporters ter orde moet roepen via de luidsprekers. Een achteloze toeschouwer had Van der Poel in de openingsronde bijna ten val gebracht met zijn hand. De politie haalde de man onmiddellijk van het parcours voor verhoor.
Op basis van dat verhoor en van de videobeelden bleek dat de man onopzettelijk handelde. De organisatoren slaakten een zucht van opluchting. Want kwaad opzet, dat kan een cross die in de volksmond “de zuipcross” genoemd wordt, missen. Met supporters die ver boven hun theewater zijn, liep het er al eerder fout. Zoals toen Sven Nys in 2012 naar eigen zeggen in elke ronde een pint over zich kreeg (ter info: het parcours in Loenhout is goed voor zeven pinten).
“Als je mensen in een varkensstal steekt, krijg je varkens”, zegt Dieter Wouters. De burgemeester van Wuustwezel, de fusiegemeente waaronder Loenhout valt, vertelt over zijn taak om het volksfeest in goede banen te leiden. “Ieder jaar is het een geweldig feest, maar het is ook altijd bang wachten op het verlossende berichtje dat het plein zonder grote incidenten afgesloten is.”
“Vroeger liep het te vaak uit de hand, daarom hebben we besloten de hele feestbeleving op te waarderen”, aldus de burgervader, die vertelt hoe een kwaliteitsvollere belichting en bevloering de feesttent op het crossterrein vandaag minder tot een varkensstal maakt. “Er ligt planché tegen de modder”, aldus Wouters, die ook hardere maatregelen trof, zoals meer camera’s en een “crossverbod”.
“Er zijn een aantal jongeren die we proberen weg te houden van bepaalde evenementen, waaronder de cross”, aldus Wouters. Hij zegt dat het moeilijk is voor een burgemeester om iemand écht thuis te houden, maar een “preventief gesprek met de ouders” werpt vaak al zijn vruchten af. Kortom, wat in grootsteden gebruikt wordt tegen rellen tijdens oudejaarsavond, wordt in Loenhout ingezet tijdens de cross: huisarrest.
“De zware mannen van de Kempen? Da zin de bouwvakkers”, zegt Jo (43), een zelfstandig muurmetser uit Mol. “Toen ik dat hoorde, dat den Herygers het op tv had over ‘de zware mannen van de Kempen’, wist ik: wij moeten onze taak volbrengen vandaag.” Die taak omschrijft Jo in maateenheden bier. Ook voor zijn Kempische vrienden is de koers bijzaak. “Voor wie supporteren wij vandaag?”, vraagt de ene zich luidop af. “Voor Thibau Nys!”, antwoordt een andere. Wisten zij veel dat de kleine Nys in Loenhout niet aan de start zou komen.
Wat verder troept een andere Kempische vriendengroep samen. “Met de cross hebben we niks”, zegt Dieter, een 29-jarige loodgieter. De vriendengroep uit Mol kwam maandagochtend om zeven uur samen, om “in te pilsen”. Met de bus kwamen ze naar Loenhout, waar de cafés voor de gelegenheid om acht uur openden.
“Vandaag draai ik een derde van mijn jaaromzet”, zegt Lou, cafébaas van Bij Sonja en Lou. Drie uur vóór de eerste eliterenner in Loenhout moet opdraven, staat zijn dansvloer vol. Hetzelfde tafereel iets verderop in café De Zwaluw, waar pinten per bak besteld worden.
“Dit zie je nergens anders”, zegt Danny (55). De Nederlandse crossfanaat staat in de hoek van het café met pretoogjes naar het ‘officieuze WK-polonaisedansen voor twaalf uur ‘s middags’ te kijken. “Bij ons in Nederland komen ze voor het rondje (op het parcours, red.). En dan nog interesseert het hen enkel als er een Nederlander wint. Hier weten ze dat een Nederlander wint, en komen ze tóch. Gewoon voor de sfeer.”
Alarm gezet
Net als de cafés in Loenhout, blijft ook de feesttent tijdens de hele cross afgeladen vol. Volgens de organisatie goed voor 5.000 mensen, oftewel een derde van het publiek. Je staat er helemaal weg van het parcours, zelfs de grote schermen kun je van in de tent niet zien. Kortom, van de cross maak je niks mee. Een gevaar voor de renners vormen de meest feestlustigen zo alvast niet.
Tussen de “zware mannen” die hier en daar de ambitie uitspreken “om een vélo te zien”, staat ook Charissa, een Kempische vrouw van in de twintig. “Wat de bedoeling is? Hier in de tent blijven feesten tot onze bus naar Kasterlee vertrekt, en thuis vragen wie er gewonnen heeft.”
Wanneer Van der Poel over de finish rijdt, neemt de dj in de feesttent dan toch het woord door de micro. Om de winnaar aan te kondigen? Nee hoor, om het volgende nummer in te zetten: “En we gaan naar links... En rechts.”
Nu begrijp ik waarom een van die “zware mannen van de Kempen” me vooraf had verteld dat hij een alarm had gezet om 16 uur. Zodat hij wist “wanneer de koers gedaan was”, en de bus naar Mol weer zou vertrekken.