Ernstig astma treft vooral kinderen uit gezinnen met lage inkomens: kans op ic tot 2,6 keer groter
Kinderen met ernstig astma wonen opvallend vaak in huurwoningen, komen vaker uit gezinnen met lage inkomens en hebben geregeld een migratieachtergrond. Dat blijkt uit een grootschalige analyse van het Emma Kinderziekenhuis van Amsterdam UMC. In sommige regio's is het risico op een ernstigastma-aanval zelfs ruim tweeėnhalf keer hoger bij kinderen uit de laagste inkomensgroep. Jaarlijks belanden zo'n 275 kinderen op de intensive care.
Artsen benadrukken dat astma bij kinderen niet alleen te maken heeft met erfelijke of medische factoren. Ook de leefomgeving en sociale omstandigheden spelen een grote rol, legt kinderarts-intensivist Berber Kapitein van het Emma Kinderziekenhuis uit.
"Veel mensen denken dat erfelijkheid het belangrijkste is, omdat kinderen van ouders met astma of allergieėn meer kans hebben op de ziekte. Maar factoren als luchtvervuiling, zoals fijnstof, uitlaatgassen en blootstelling aan sigarettenrook, verhogen het risico. Ook ernstige virusinfecties in de vroege jeugd kunnen de luchtwegen beļnvloeden", zegt Kapitein. "Nu komen daar andere risicofactoren bij."
Onderzoek gebaseerd op 4,5 miljoen kinderen
De onderzoekers baseren hun conclusies op een analyse van 4,5 miljoen Nederlandse kinderen van 2 tot 17 jaar. Dankzij geanonimiseerde CBS-data konden zij woon- en inkomensgegevens koppelen aan ziekenhuisbezoeken, waardoor voor het eerst zichtbaar werd welke groepen extra risico lopen.
Berber Kapitein onderzoekt naast haar klinische werk al vele jaren ernstig astma bij kinderen, zij is tevens een van de onderzoekers. De analyse toont alleen verbanden, geen oorzaken. Toch zijn er aanwijzingen. Kapitein: "Veel huurwoningen kampen met schimmel of slechte ventilatie. Gezinnen met lagere inkomens hebben vaker financiėle stress, wat astma-aanvallen kan verergeren. En een migratieachtergrond kan zorgen voor een taalbarričre of minder toegang tot zorg."
In Nederland worden jaarlijks zo'n 2300 kinderen met ernstig astma opgenomen in het ziekenhuis; 200 tot 300 van hen belanden op de ic. Internationale onderzoeken laten zien dat 1 op de 6 kinderen met astma in Nederland de ziekte kreeg door luchtvervuiling. Nederland scoort hierin volgens Kapitein het slechtste van heel Europa. Daarnaast maken langere en hevigere pollenseizoenen door klimaatverandering astma-aanvallen vaker ernstiger.
Hotspots in Nederland
Het onderzoek toont ook duidelijke regionale verschillen. Astma komt veel vaker voor in zogenoemde hotspots, zoals Haaglanden, Flevoland, Amsterdam-Amstelland, Rotterdam-Rijnmond en Kennemerland.
Binnen deze regio's lopen kinderen uit lage inkomensgroepen het grootste risico. Kapitein: "Zij hebben 2,6 keer meer kans op een ic-opname voor ernstig astma dan kinderen uit de hoogste inkomensklasse."
Omdat de exacte oorzaak daarvan nog onbekend is, start het Amsterdam UMC, in samenwerking met de gemeente Amsterdam, GGD en sociologen, een vervolgonderzoek bij de mensen thuis. Onderzoekers bekijken de woonomstandigheden, zoals schimmel, ventilatie en luchtkwaliteit, het gebruik van gas bij het koken, het aantal bewoners per huis en de rol van taalbarričres of beperkte toegang tot gezondheidsinformatie bij gezinnen met een migratieachtergrond.
Meer dan medische aandoening
Kapitein benadrukt dat dit belangrijk is voor bewustwording en aanpak. "Astma is meer dan alleen een medische aandoening. We moeten ook kijken naar de omgeving van het kind. Zo kunnen artsen en gemeenten samen gezinnen ondersteunen, bijvoorbeeld bij vocht- of schimmelproblemen, en kunnen ouders beter advies krijgen over leefomstandigheden die astma-aanvallen verergeren."
https://www.rtl.nl/nieuws(...)e%20intensive%20care.