Was de vulkaan Thera de kickstart voor een nieuw religieus tijdperk?

1600BCE was de uitbarsting van Thera. "De wereld" als in een wereld van volkeren die handel dreven zag er grofweg zo uit als op de afbeelding hierboven.

- Ik hoef me niet tegenover een groeiende Amerikaanse 30% of een Nederlandse 5 tot 10% Christelijke Dinofans te verantwoorden die historie, geografie en biologie graag willen ombuigen en alles op de tijdlijn van het ontstaan van menselijke beschavingen willen zetten.

- Eveneens is het krom dat er www-breed topics vol over YEC zijn met aanvullingen en hier vooral aan getrokken wordt ipv mee wordt gebouwd. Als er geen massale weerstand is tegen YEC/AIG dan neem ik aan dat we met deze theorie ook kunnen werken. Tenzij het met het Amerikanisme en 'Dino's en de Bijbel' moet uitlijnen, want dan past er geen werkelijke catastrofe als deze tussen.

Het idee van Thera op de tijdlijn is niet vergezocht. Zoals aangegeven was het de locatie en de kracht dat dit iets was wat de recente geschiedenis daar niet heeft herhaald. Tambora lag in een gebied dat begin 19e eeuw dunner bevolkt was dan de midellandse zee. Eveneens is de Tambora cultuur uitgeroeid zoals de Minoïsche beschaving. Maar het nieuws verliep langzaam. Pas maanden na de gebeurtenis druppelde het via-via berichten Europa binnen.

En pas zeer recent trok men de lijn tussen het jaar zonder zomer hier en Tambora aan bijna de andere kant van de wereld.

Het is moeilijker om zowel historisch als theologisch om Thera heen te zeilen dan het mee te nemen. En ik zie niet zo in waarom Thera "niet" als "manifestatie van God" in te passen valt. Wat ontheiligd het precies? Ik denk dat de geschiedenis werkelijker te duiden het zelfs een mooier geloof wordt dan de groeiende grassroots-route van Ham en Hovind.

De geboorte van het nieuwe monotheïsme / Abrahamisme (om het zo even te noemen omdat het Christendom 1600BCe) nog niet bestond, is binnen deze theorie eigenlijk waaraan we een omslag (polytheisme naar steviger monotheisme) te danken hebben en de hele modernisering van de tijd daar achteraan.

[ Bericht 3% gewijzigd door Beathoven op 20-11-2025 12:21:21 ]

quote:

Op vrijdag 21 november 2025 19:57 schreef EttovanBelgie het volgende:

[..]
En YEC wordt wetenschappelijk gezien volledig weggelachen.

Onderstaand een registratie van een categorie 5/6 vulkanische uitbarsting in 2022. De kracht van +/-100 kernbommen. En het effect op de wereld eromheen. En deze lag vrij afgelegen.

https://youtube.com/shorts/3__gv7wmNJo?si=a6Gy988z6GP-yxqf

Thera was een 7 en wordt soms als een kleine 8 beschreven. Een zogenaamde super colossale eruptie. Midden in de middellandse zee.

En het schijnt dat buitenproportionele tsunami's inmiddels voorgesteld mogen worden. Maar kettingreacties liggen nog steeds in het voorstellingsvermogenstaboe begrijp ik.

[ Bericht 4% gewijzigd door Beathoven op 21-11-2025 22:49:41 ]

quote:

Op vrijdag 21 november 2025 13:24 schreef ejtleeditnA het volgende:

[..]
Je lijkt hiermee te suggereren dat iedereen die de Thera-theorie niet accepteert of betwijfelt, automatisch een jonge-aarde-creationist (“Christelijke Dinofan”) zou zijn.

Jij bent de eerste die dit topic langs YEC legde en vraagtekens zette over de validiteit met YEC ernaast. Of je nu wilt aantonen dat het beide bs zou zijn of een ervan bs is maakt niet veel uit. Het blijft appels met peren.

Terwijl er een enorm fundamenteel verschil in het ene of het andere zit. Thera als gebeurtenis zou zowel bij een OEC als YEC tijdlijn een rol moeten spelen. Je kunt zoiets niet wegpoetsen of er een workaroundje omheen leggen als de Bijbelse geschiedenis ook de wereldgeschiedenis is.

Ik presenteer wat versies. Welke heeft je voorkeur.

Scenario 1: De wereld is zo jong als YEC 'm dateren. De immense Thera uitbarsting heeft 100% zeker plaatsgevonden in de tijdlijn en is in verslagen indirect beschreven. De jonge leeftijd van de aarde moet als een werkelijke leeftijd worden gezien.

Scenario 2: De wereld is zo jong als YEC 'm dateren. De immense Thera uitbarsting heeft 100% zeker plaatsgevonden in de tijdlijn en is in verslagen indirect beschreven. De jonge leeftijd van de aarde moet als een symbolische leeftijd worden gezien. Het symboliseerde de geboorte van het monotheïsme. De bredere wereldgeschiedenis past gewoon op een oude aarde tijdlijn.

Scenario 3. De wereld is zo oud of jong als OEC of YEC 'm dateren. De immense Thera uitbarsting heeft 100% zeker plaatsgevonden in de tijdlijn, maar alles wat beschreven is vertelt helemaal niets over een vulkaan. Dat zou in de documentatie van het verval van de oude wereld zeer wonderlijk zijn.

Scenario 4. De wereld is zo oud of jong als OUC of YEC m dateren, maar de immense Thera uitbarsting heeft niet plaatsgevonden.

quote:

Ik ben niet christelijk of een jonge-aarde-creationist en lees al helemaal geen dino’s in de Bijbel. Voor zover ik heb kunnen nagaan wordt de Thera-theorie door veel seculiere historici en archeologen als speculatief beschouwd, en dat zijn ook geen Christelijke Dinofans.

Het lag opzich nog op voldoende afstand tussen tijd en teksten om een mogelijkheid tot documentatie van collectieve herinneringen aan die tijden op papier te krijgen.

quote:

Zoals ik eerder aangaf: dat anderen fouten maken, wil niet zeggen dat jij diezelfde fouten mag maken.

Ik snap uberhaupt niet waarom je met YEC kwam aanzetten. Een werkelijk historisch event binnen een menselijke overgangsfase in de geschiedenis is niet "dezelfde fout" als iemand die de hele ontstaansgeschiedenis van de aarde en de laatste fractie van het leven in een tijdlijn propt.

Bovendien zou, als alles naadloos moet aansluiten, het betekenen dat ik de eerste hier zou zijn die in een diep historisch topic niet zou mogen speculeren over werkelijke geschiedenis en de Bijbel in F&L. Terwijl er in andere topics enorm gespeculeerd wordt over alles wat los en vast zit.

quote:

Dat YEC het fout heeft over dino’s in de Bijbel en de leeftijd van de aarde, maakt de Thera-theorie niet automatisch waar of geloofwaardig.

Er is ook een bronstijd-instorting theorie buiten de Bijbelse werken, waarin Thera wel een meer geaccepteerde rol heeft. Je kunt die instorting van de oude wereld met meerdere goden en het inschrijven van een God ook in die evolutie zien met de Hebreeuwse Bijbel en de latere unificatie naar 1 God.

Genesis 1:26: "Let Us make mankind in Our image..."

Psalm 82: "God (Elohim) stands in the divine assembly [`adat-el`]; among the gods [`elohim`] he judges. He says: 'How long will you judge unjustly and show partiality to the wicked? ... I had taken you for gods [`elohim`], sons of the Most High [`Elyon`], all of you; but you shall die as men do, fall like any prince.'"

Ik zie die hele leeftijd van 'duizenden' jaren van YEC alleen als een startpunt van de symbolische geboorte van het monotheisme. Niet als het startpunt van de werkelijke ontstaansgeschiedenis met evolutie en alles erin.

quote:

het is vergelijkbaar met iemand die zegt: “YEC heeft het fout over de leeftijd van de aarde, dus moet de platte-aarde- of holle-aarde-theorie wel kloppen.” Los van dat die redenering niet klopt, zijn het ook twee verschillende onderwerpen.

Nogmaals.. ik haalde YEC er niet bij als een soort meetlat. En het wegwuiven van Thera als irrelevant in de geschiedenis met de Bijbel is best moeilijk. Welke workaround daarvoor zal worden ingezet blijft tot op heden een raadsel.

quote:

Ik denk, als de theorie niet vergezocht was, zou het breder wetenschappelijk worden gedragen.

Hoe vergezocht is een werkelijke gebeurtenis precies? Thera is uitgebarsten, was enorm catastrofaal en speelde een rol bij eeuwenlang verval en een nieuwe spreekwoordelijke phoenix van het monotheisme dat boven de puinhopen van de gestrafte polytheisten uitrees.

quote:

Je moet om te beginnen al selectieve dateringen aannemen voor zowel de tijd van Mozes als de Minoïsche uitbarsting, en dat is op zichzelf al speculatief. Vervolgens wordt daar bovenop gesteld: Minoïsche uitbarsting --> tien plagen --> ontstaan van een wereldreligie. Dat is een opeenstapeling van aannames. Het argument over bevolkingsdichtheid verandert naar mijn idee niets aan het feit dat Tambora, een veel krachtigere uitbarsting met wereldwijde invloed (zoals je ook zegt), en dat nota bene in een tijd van kranten, scheepvaart, enz., geen nieuwe religie en geen Exodus-achtige reeks van plagen heeft veroorzaakt.

Tambora lag om te beginnen al niet in een dichterbevolkte middellandse zee met kusten relatief dichtbij. We zijn in de 19e eeuw tov 1600 voor Christus al ruim richting globalisatie ipv bekrompen "regionalisatie" waar alle handelsbeschavingen zaten. Dat is het eerste grote verschil. Daarnaast zijn we vulkanen over die tijdspanne beter gaan begrijpen. Maar zelfs in de 19e eeuw met die hele kennisboost over eeuwen had je erbij die het jaar zonder zomer als een groot teken zagen. Zie post 2 van dit topic.

quote:

Ik heb uitgelegd waarom de theorie niet met de Bijbel strookt en ook historisch gezien lastig in te passen is. Wat het “ontheiligd” is dat hiermee een groot deel van het Exodus-verhaal als niet serieus of onzin wordt neergezet. Maar als je de Thera-theorie wel overtuigend vindt, is dat natuurlijk helemaal aan jou. Ik deel hier ook alleen mijn kijk op het onderwerp. Ik laat het hierbij en succes met je topic.

Als we er vanuit zouden gaan dat al die verslagen waarin men het over een dreunende grond / aarde heeft en rook en brandende as, een vloed (tsunami) etc. Dat dat over een manifestatie in een vulkaan gaat, dan is de God die zich zo uit nog steeds gewoon machtig voor degenen die geloven dat natuurrampen ook anno nu een manifestatie van God zijn.

[ Bericht 0% gewijzigd door Beathoven op 22-11-2025 00:29:10 ]

quote:

Op vrijdag 21 november 2025 22:59 schreef ejtleeditnA het volgende:

[..]
Je kunt de Thera-theorie prima aanhangen hoor, ik snap eerlijk gezegd niet waarom je het een taboe noemt.

Vanuit het perspectief van YEC/AiG kan ik begrijpen waarom zij de Thera-theorie afwijzen maar wel vasthouden aan hun eigen interpretatie van dinosauriërs in de Bijbel. Die laatste opvatting tast hun geloof of de betrouwbaarheid van de Bijbel niet aan. De Thera-theorie daarentegen doet dat in hun ogen wel, omdat die suggereert dat een groot deel van de Bijbelse verhalen niet waar is.

Voor mij persoonlijk heeft dit allemaal niets met YEC/AiG te maken. Ik kijk gewoon naar de inhoud van de theorie zelf en kan me vinden in wat de mainstream wetenschap hierover zegt. Met mijn opmerking dat de Thera-theorie “wetenschappelijk niet breed gedragen wordt” geef ik mijn persoonlijk kijk weer, als niet-christen. Dat is vrijwel zeker niet de reden waarom YEC de theorie afwijst, bij hen speelt vooral hun geloof een beslissende rol.

Ja, in die context begrijp ik YEC.

Maar het is zelfs binnen Christelijke kringen een lelijke en onnodige strohalm. Beetje de teletubbieficatie van religie en iets waar buitenstaanders terecht van zeggen dat men aan sprookjes doet. En dan bedoel ik de YEC saus die men erbij serveert. Niet de Bijbel met zn wortels in de wereldgeschiedenis.

Een interessante spinoff over Tartessos en de Tartessianen in het huidige Spanje. Een cultuur die na de "Bijbelse oerknal" van Thera opbloeide en ook weer ten onder ging.

- De Tartessianen komen in Griekse legendes en geschiedenis voor als een semi-mythisch, ongelooflijk rijk volk "aan de rand van de wereld"

- Herodotus schreef over een koning van Tartessos genaamd Arganthonios (letterlijk "zilverman") die Grieks Fenicianen steunde.

- Het OT refereerde waarschijnlijk maar hen als Tarshish (ivm taalverschillen). Een rijke handelsplaats 'ver weg' voorzienend in zilver, tin en andere luxe voor koning Salomon en de Finecianen (Phoenecians) van Tyre.



Dat de Bijbelse werken van het OT en de OT "wereld" hoofdzakelijk tussen de Tigris / Eufraat en zo ongeveer tot Egypte lag, tekent zich in dat men naar Tartessos verwijst als iets ver weg en aan het einde van de wereld.







Wat ook een beetje schetst dat, ja.. er zal mogelijk weleens een enkeling een avontuur zijn begonnen door een reisje te maken. Maar dat culturen buiten de handelscontacten zelfs niet echt plaatsen buiten hun eigen leefwereld verkenden. De Straat van Gibraltar was "van horen zeggen".

Internationalisering was nog lang niet aan de orde. Het was heel erg de bubbel van het vertrouwde.

[ Bericht 2% gewijzigd door Beathoven op 22-11-2025 11:24:30 ]

quote:

Op zondag 23 november 2025 19:30 schreef ejtleeditnA het volgende:

[..]
Ik heb het daar over het feit dat je steeds opnieuw suggereert dat ik een jonge-aarde-creationist zou zijn, terwijl ik herhaaldelijk heb aangegeven dat ik geen christen ben. Die insinuatie is een stropop-redenering.

Joden en Moslims kunnen dat idee ook dragen. Maar goed, excuses als het verkeerd is overgekomen.

quote:

Dat ik in mijn eerste post verwees naar YEC was een relevante opmerking. Jij uitte in een ander topic kritiek op christenen die dinosauriërs in de Bijbel proberen te lezen, maar doet vervolgens zelf precies hetzelfde met de Minoïsche uitbarsting. Het is dus geen geval van ‘appels met peren vergelijken’. In beide gevallen gaat het erom dat je een historisch fenomeen in de Bijbel probeert te plaatsen, terwijl je eerder juist betoogde dat de Bijbel vooral ‘figuurlijk’ gelezen moet worden voor een ‘mooiere wereld’.

Sta ik nog steeds achter.

Ik denk net als Ali, waar dit topic mee begon, dat er werkelijk 'snippers' geschiedenis in de Bijbel zitten omdat verhalen uit vertellingen komen en door series aan hertalingen zijn gegaan voor ze werden gebundeld in de canon.

Het verschil met Ali is dat ik de kadering anders zie en meer in de hoek zit van onderzoeken die de heilige boeken niet over de in de teksten genoemde piketpalen van beschreven regio's en tijdsperken heen tillen. De heilige boeken beschrijven hun eigen bubbel daarin. Wel kun je die bubbel van buitenaf beschouwen. Als in, wat rapporteren de Chinezen e.a. volkeren in die tijd. Al was er niet veel noemenswaardigs buiten de bubbels van China en de bubbel van de volkeren rond de Midellandse zee tot de Levant. We mogen blj zijn dat men in China toen al het schrift had, anders hadden we China ook niet als bron van info.

Daarnaast vind ik dat de 'lessen' in het boek figuurlijk gelezen zouden moeten worden als adviezen die men in die tijd gaf als antwoord op een situatie waar men geen grip op had en toch wilde krijgen. Predikers door de eeuwen heen wisten wat de hoofd- en bijzaken waren in deze lessen.

Om die hoofdlijnen, de kernen van verzen te kennen, kun je als gelovige ook prima die 'snippers' geschiedenis vergeten. Het is niet belangrijk welke naam een farao had, het gaat om de les. Prima, als dat zo kan. Maar evangelisten nemen maar al te graag de Bijbel als letterlijk en Bijbelse geschiedenis en YEC als werkelijk.

Ik zie de periode van het OT en NT vooral als periodes waarin er veel ongeletterdheid was en waarin de oude generatie aan de nieuwere generaties hun grootse en kleinere verwonderingen willen doorgeven. Ook van verhalen van mond tot mond, van generatie tot generatie. Een gids door verandering in een tijd, met wellicht door de tijd ingehaalde lessen en tijdlozere lessen.

quote:

Er is verder geen “workaroundje”. Om dat te doen, moet je bepaalde tijdlijnen voor beide gebeurtenissen selectief aannemen, en dat is al speculatief. Daarbovenop moet je dan ook nog aannemen dat één vulkaanuitbarsting zowel de 10 plagen als het ontstaan van een wereldreligie heeft veroorzaakt. Uiteindelijk heb je dus eerder een “workaroundje” nodig om alle tegenargumenten en problemen te omzeilen, zowel vanuit de Bijbel als vanuit de wetenschap, om die theorie überhaupt geloofwaardig te laten lijken.
[..]
Ik ga uit van een 5de scenario:

Het is irrelevant hoe er in YEC, OEC, Boeddhisme of Scientology wordt gedacht. De Thera-uitbarsting heeft plaatsgevonden, maar het is speculatief om die tijdlijn te koppelen aan die van Mozes en het is zeer onwaarschijnlijk dat het verantwoordelijk is voor de 10 plagen of het ontstaan van een wereldreligie.

Ik zie hetgeen zoals het nu in de Bijbel staat qua menselijke beschouwingen niet als hoe het in de werkelijke tijd aan toe ging, maar wel dat er sporen zijn naar de werkelijke tijd. Meer multilineair en herbewerkt dan lineair. Er is ook een uitleg van Israëlische onderzoekers die het splijten van de zee toewijzen aan getijdewerking.

De verhalen zijn vooral een sausje geworden waar zoals ik hierboven schreef nog mogelijke hints naar de geschiedenis in te plaatsen zijn. Vooral tijdsframes in het OT met alle tijdmeetschalen die er waren BCE, kunnen schuren. Wanneer een karakter als een farao bij naam genoemd wordt mag je aannemen dat iets in dat verhaal naar een bepaalde periode onder die farao zich afspeelde

quote:

Wat eventueel enigszins in dezelfde tijdlijn van Thera zou kunnen passen, is de nasleep die wordt beschreven in de Egyptische Tempest Stele (die je in de OP noemt). Maar zelfs die tekst komt niet overeen met wat de Bijbel beschrijft.
[..]
Dat op zich is weer speculatief. Je kunt op die manier heel veel gebeurtenissen met elkaar verbinden, zolang je maar aanneemt dat er mondelinge tradities zijn doorgegeven. Het probleem is dat “er was genoeg tijd voor collectieve herinnering” geen argument is dat dit ook gebeurd is.

Daar zou ik tegenover willen zetten dat er passages in de Bijbel zijn waar je over zou kunnen zeggen dat het "wel redelijk aansluit" bij een tijdsbeeld. En dat het wel vreemd zou zijn dat we van dat idee moeten afstappen zodra we het OT in duiken.

quote:

Ik heb al meerdere keren uitgelegd waarom ik met YEC kwam aanzetten. Dinosauriërs hebben historisch ook bestaan, maar als christenen het in de Bijbel lazen, dan had je daar scherpe kritiek op. Je zei dat de Bijbel vooral figuurlijk gelezen zou moeten worden voor een mooiere wereld, terwijl je nu bij de Minoïsche uitbarsting precies hetzelfde doet. En de vasthoudendheid waarmee je het erin leest komt sterk overeen met de vasthoudendheid van jonge-aarde-creationisten die er dinosauriërs erin lezen.

Hierboven toegelicht.

Van mij mag je neutraal gezien beide theorieen verwerpen. Maar ik vind de Thera theorie interessanter om te verkennen en testen dan het uitgebluste YEC. Ook zou het naar mijn mening vanuit Christelijk oogpunt een betere theorie kunnen zijn dan die van YEC. Als 30% van de Amerikaanse Christenen in de Thera theorie zouden geloven als manifestatie van God, zou dat heel wat minder weerstand geven dan dino's en geologie erin proppen. Men zou Christenen niet verwijten dat ze er een sprookjesboek van maken.

quote:

Verder heb ik ook duidelijk aangegeven dat speculeren prima is (hier en hier). Alleen vroeg je in je openingspost zelf of je stelling klopt, en daar geef ik mijn visie op. Misschien was het beter geweest als je in de OP had vermeld dat alleen reacties welkom zijn van mensen die de theorie accepteren.
[..]
Zowel vóór, tijdens als lang na de periode die met Mozes wordt geassocieerd werden in en rondom de gebieden waar de Israëlieten woonden meerdere goden vereerd. Dit blijkt zowel uit de Bijbel als uit archeologisch historische aanwijzingen. Daar is echt geen einde aan gekomen door de Thera-uitbarsting. Het is verder bekend dat ‘Elohim’ kan verwijzen naar God, andere goden, engelen of zelfs rechtvaardige mensen, afhankelijk van de context.

Dat kan.
[..]
En nogmaals, zie hierboven, mijn verwijzing naar YEC was inhoudelijk relevant. Jij gebruikt het echter telkens als een soort meetlat én als stropop om te suggereren dat ik een aanhanger van YEC zou zijn.

Vanuit een wetenschappelijk als een Bijbels oogpunt gaat het wegwuiven van de Thera-uitbarsting in de Bijbel net zo makkelijk als met het lezen van dinosauriërs erin. Voor beide ontbreekt simpelweg de onderbouwing.

Voor YEC is genoeg poging tot onderbouwing op theologisch gebied gedaan. Alleen is het meer Ancient aliens niveau dan Thera.

quote:

Een “workaround” zou ik vooral nodig moeten hebben bij het aannemen van de Thera-theorie: ik zou daarbij de Bijbel, wetenschappelijke historische inzichten, vergelijkbare vulkaanuitbarstingen en logica moeten omzeilen.
[..]
Het gaat niet om óf de Thera-uitbarsting heeft plaatsgevonden. Het gaat om de verbanden die jij trekt: Thera-uitbarsting --> tijdlijn met Mozes --> 10 plagen --> ontstaan van een wereldreligie --> einde polytheïsme. Die keten van conclusies is wat nogal vergezocht is (of zelfs niet klopt) en wat zowel vanuit Bijbels als wetenschappelijk perspectief zeer speculatief en onwaarschijnlijk is.

Ook het idee dat de Minoïsche uitbarsting een einde zou hebben gemaakt aan het polytheïsme en het monotheïsme zou hebben ingeluid, wordt niet ondersteund door Bijbelse of archeologisch-historische aanwijzingen. Die laten juist zien dat polytheïsme nog lang na de Thera-uitbarsting en de periode die met Mozes wordt geassocieerd wijdverspreid bleef bestaan, zelfs in en rond de gebieden waar de Israëlieten woonden.

Uiteraard, maar wat ik daarmee bedoel is dat je sterke transities door de tijd heen ziet in tijden dat men zich nog sterk verwonderde over natuurlijke manifestaties. En een oerknal als Thera was in staat om een regionale leefwereld grondig op zn kop te zetten. Iets wat ik trouwens met opzet een oerknal noem zodat we niet steeds dat 'men wist wat ["kleinere uitbarstingen" van] vulkanen waren' krijgen.

quote:

Dat is inderdaad een groot verschil: Tambora was een veel krachtigere uitbarsting met wereldwijde impact

Thera wordt minstens op even sterk en soms sterker ingeschat dan Tambora. Je bewering dat Tambora 'veel krachtiger' was lijkt niet gegrond. Beide worden minstens op dezelfde schaal ingedeeld. De wereldwijde impact van beide was mogelijk hetzelfde. In China beschreef men na Thera ongeveer wat men hier in Europa na Tambora beschreef. Geen zomer en mislukte oogsten.

quote:

en dat in een tijd waarin globalisering net op gang kwam, waardoor de effecten sneller en breder werden opgemerkt. Toch heeft die gebeurtenis geen nieuwe wereldreligie doen ontstaan en geen Exodus-achtige reeks plagen veroorzaakt.

Ik stel me even voor dat jij of ik het niet ben.

Maar dat "iemand" deze theorie verdedigt tegenover Ken Ham of Kent Hovind en hun 30%. Inhoudelijk is de Thera theorie daarin sterk, want ze moeten 'm dan in zien te passen omdat ze "alles" willen inpassen qua historie.

Met die workaround bedoelde ik dat men in het geval van zo'n debat moeilijk dinosauriers wél kan insluiten aan YEC zijde, maar dan niet met een boog om Thera heen kan gaan of het reduceert tot een "vulkaantje". Alsof iemand er ooit bij kan hoe enorm een ingeschatte 1000 megaton Explosie was. Dat was 20x de Czar Bomba. Maar laat degenen die de rapportages deden die in het OT kwamen zich vooral verwonderen over Goddelijke krachten terwijl we de "werkelijkheid aan Goddelijke krachten" (Thera) opzij proberen te schuiven.

En dat je in zo'n situatie "mogelijke" kettingreacties van twee vulkanen in twee verschillende tijdperken op twee verschillende locaties moet verdedigen, bij welke de locaties ook nog belangrijk kunnen zijn in hoe de interactie is met de omgeving plaatsvindt op micro niveau.

Iets waar we op macro niveau uberhaupt nog maar redelijk kort iets van weten door Tambora. Want het moet ergens pak en beet na 2000 zijn geweest voor er publiekelijk wat meer de link gelegd werd tussen Tambora en het jaar zonder zomer en mislukte oogsten.

Een vulkaan (Thera) in een zee omsloten door land met "de wereld rond de middelandse zee" t/m de Levant. (Wat in die tijd, door de bril van de volkeren in die regio, hun wereld was. Maar zich ook in een tijdperk van grote verwondering afspeelde. De wereld waaraan Abrahamistische gelovigen vooral hun eigen geschiedenis aan zijn gaan ophangen. De heilige boeken doen niets met het bredere Azie, Australie of de Amerikaanse continenten. Je ziet dat ook aan kaarten en tijden. Hun wereld breidde zich langzamerhand uit.

En ondanks dat Tambora zich iets beter laat bestuderen doordat de vertraagde verslagen iets dichter tegen onze huidige tijd zitten, is nog lang niet alles daarin onderzocht. Het was niet het social media tijdperk waarin we elke regionale uitwerking zien van een supervulkaan waarvan de wereld het a la minuut weet.

quote:

Dat maakt het imo een bruikbare vergelijking. Het laat zien dat de theorie niet standhoudt. Maar ook dat wil je niet erkennen, en dit naast dat de hypothese zowel vanuit Bijbels als vanuit wetenschappelijk perspectief uiterst vergezocht is. En het is niet alleen de Tambora-uitbarsting: er zijn er wel meer geweest die even of krachtiger waren dan die van Thera en die geen reeks plagen en nieuwe wereldreligie hebben voortgebracht.

Alle categorie 7 vulkanen buiten Thera om lagen ver voorbij de leefwereld van de beschavingen waarmee wij ons via de Bijbel identificeren.

Als ik er tenminste vanuit mag gaan dat wij ons via de historie van het geloof meer met de Abrahamistische tak identificeren dan met de oude volkeren die in de hoek van Noord Korea woonden of BCE in de buurt van het huidige El Salvador. Zelfs met de oude Chinezen voelen we weinig verbinding hier. En de kans dat de Bijbel die kanten van de wereld beschrijft is zo goed als 0.

Kijk voor t gemak ook even op de tijdlijn die ik poste over in welke tijd, welke beschavingen er wanneer waren en het dichtst bij ons stonden.

Het kan zijn dat verdergelegen vulkanen zeer ver weg van "de wereld van de uitwerking hadden in een slecht oogstjaar, maar alles was minder direct in de omgeving dan Thera.

quote:

En dat is precies de simplistische benadering waar ik niet in kan meegaan. Zelfs als je ervan uitgaat dat het een manifestatie is van God, dan zou het alsnog betekenen dat een groot deel van het verhaal niet waar is. In mijn ogen getuigt het van een beperkt begrip van zowel het Bijbelse verhaal als van wat we op dit moment wetenschappelijk weten over beide gebeurtenissen. Zoals ik al aangaf kun je in de Thera-theorie geloven, maar als ik mijn visie mag geven: ik vind het behoorlijk vergezocht.

Dat mag je vinden. Ik wil er wel tegenin brengen dat als YEC met voorwerk van Hovind / Ham sterk zou groeien, dat deze theorie veel meer voeten in de aarde zou kunnen en moeten krijgen. Thera in de tijdlijn is niet zozeer een sprookje vergeleken met dino's op de tijdlijn.

Het idee dat ik erbij heb is dat het OT 'een' venster is in de periode van het verval van de bronstijd met nieuwe grassroots bewegingen en het OT en NT de geboorte van het monotheisme laten zien met een langzaam verval van polytheisme met de tijd mee door de opkomst van Abrahamistische religies. Het is niet dat polytheisme in één klap verdween. Ook nooit beweerd. Zo zijn er ook meerdere bronstijd uitlopers elders. Maar ik durf het best aan om Thera aan te wijzen als een zeer belangrijk keerpunt in de tijd voor de Eurazische geschiedenis.

[ Bericht 1% gewijzigd door Beathoven op 24-11-2025 00:31:51 ]

quote:

Op maandag 24 november 2025 10:22 schreef Watuntrik het volgende:

[..]
Explaining the ninth plague, the “day turning to night,” as a result of the eruption; some even linking the account of the Israelites being led in the wilderness by a “cloud by day” and a “pillar of fire by night” as a reference to the eruption.

Beschrijft wel iets dat heel erg veel lijkt op vulkanische activiteit, zonsverduistering door aswolken en bij nacht een pilaar van vuur aan de horizon zien. Mag dan ver gezocht zijn om dit aan Thera te linken omdat de dateringen niet overeenkomen. Je kunt er natuurlijk verschillende kanten mee op o.a. ook dat de dateringen mogelijk niet correct en te ver gezocht zijn. Daar zijn de archeologen nog steeds over aan het kibbelen.

Thera en wat er aan vooraf en erna zou zijn gekomen is een beetje een "smoking gun" van de niet zover wegstaande oudheid.

Er is altijd meer studie nodig, maar ik vind dat er al genoeg ligt om er een cirkel omheen te kunnen zetten.

Het voordeel van de Bijbel (of nadeel voor sommige stromingen) is dat het hints geeft naar tijdsbeelden via o.a. farao's . Als de Bijbelsamenstellers ooit de intentie hadden om de geschiedenis vaag te houden of te verbergen, had dan tenminste alle sporen uitgegumd. Maar dat is nooit de bedoeling geweest in de oudheid.

Want met namen kun je werken. En wat ik zo mooi vind is dat een Ali trots aankwam met dat de Hettieten dankzij de Bijbel herontdekt zijn. Nog een markering waar je een vergrootglas op kunt zetten.

Maar dan kom je aan andere delen en is het ineens zoiets als 'oh nee.. hier is geen geschiedenis meer.' Hier is alles vaag en wonderlijk.

Nadeel van de oude tijd (voor de gestandariseerde universelere jaartelling zoals we 'm nu kennen) is dat de bijbelverhalen sowieso al een loopje nemen met tijdsbeelden. En het OT wel degelijk verzamelde verhalen zijn, die soms opgetekend zijn na een orale traditie. En 1600BCE is ver weg, maar ook weer niet té ver weg voor een enorme catastrofe om vergeten te worden. Ik reken Antideeltje er niet op af, hij is geen YEC. Maar ik vind het zo raar dat 30% van de Christenen in de VS smult van predikers als Hovind die miljoenen jaren verbuigen en Disneyficeren. Maar wanneer hetgeen wat je hier uit het artikel deelt ter discussie zou komen dat ze zouden stellen dat een supervulkaan in de middellandse zee absoluut geen onderwerp is.

quote:

Niet ver gezocht dat het de suggestie wekt of het mogelijk gelinkt zou kunnen worden. Al dan niet aan de (grootste) uitbarsting van Thera maar ook mogelijk een of zelfs meerdere voorlopers. Want ook dit blijkt niet voor 100% zeker te zijn of het 1 enkele grote knal is geweest of dat er meer hebben plaatsgevonden verspreid over langere periodes.

De suggestie dat de Minoïsche beschaving naar de Filistijnen is gegaan in dit artikel is ook wel een aardige analogie.

Haha

Er is trouwens ook een theorie dat een deel van de beschaving het eiland al op tijd ontsnapt is.

Nog wat dingen die voorbij komen in algemene zin.

- kritiek op de stelling dat het mogelijk Abrahmistisch monotheïsme de wind in de rug gaf.

Wanneer dit over 1600 jaar (en doorlopend) ging en we een instorting van structuren zien dan zijn er altijd nieuwe winnaars.

De Egyptenaren spraken over een opstand / invasie van 'the sea peoples'. De "Ancient aliens" hoek vindt dit mysterieus.

Maar deze opstand lag op een +/- 150 tot 250 jaar na Thera. Iets wat men ook wel in de hoek van vluchtelingen ziet uit alle hoeken van de Middellandse Zee, waarvan de Egyptenaren precies wisten waar ze vandaan kwamen, maar dat het een mix was van alle volkeren waarmee ze handelden rond die Middellandse zee. Vandaar de container 'sea peoples'. Een tijdspanne in een domino effect van mislukte oogsten, schaarste en hevige onrust. De Cyprioten, de Hettieten, de volkeren in de Levant regio etc. Maar ook richting het westen (de kant van het huidige Spanje op) wat door de volkeren in het Oosten vaak een beetje als verweggistan wordt beschreven.

Een Ramses III periode inscriptie "The foreign countries made a conspiracy in their islands. No land could stand before their arms, from Hatti, Kode, Carchemish, Arzawa, and Alashiya on... They were coming forward toward Egypt."

Egypte was voor de oude leefwereld "van de Eurazische scope op de wereld" de mastodont. En als mastodont werd Egypte door de ogen van andere volkeren van meest belangrijke partner beschouwd, tot je iets van die partner mocht verwachten en toen werd men gezien als arrogant en mogelijk egoïstisch defensief mbt verdedigen in alles waar men beslag op kon leggen in nasleep van een klimaatcatastrofe.

De Abrahamistische religies groeiden mogelijk extra sterk dankzij de puinhoop van deze catastrofe. De geschiedenis van de overwinnaars.

[ Bericht 0% gewijzigd door Beathoven op 25-11-2025 10:19:43 ]