Ondernemers worden bestookt met neprecensies op Google, waarna ze een bericht krijgen: betalen om ze te laten verwijderen of om te voorkomen dat er nog meer negatieve recensies worden geplaatst. De NOS sprak met achttien bedrijven uit allerlei sectoren die met de chantage te maken krijgen: van bouwbedrijven tot slotenmakers, verhuurbedrijven en dakdekkers.
De bedrijven krijgen vaak tientallen slechte recensies op hun Google-profiel. Met dat profiel zijn ze vindbaar in de Google-zoekmachine en Google Maps. In veel gevallen krijgen ze daarna een WhatsAppbericht van een buitenlands telefoonnummer. "Daarin staat dat ze een bestelling hebben gekregen om slechte reviews te plaatsen", zegt Mike Kock, slotenmaker in de regio Zuid-Holland. "Het is aan jou of die bestelling doorgaat of niet. In andere woorden: of je betaalt."
De oplichters vragen vaak honderden euro's, blijkt uit WhatsAppgesprekken van meerdere slachtoffers die de NOS heeft ingezien. "Ik weet wel wat er gebeurt als je betaalt: dan trekken ze je helemaal leeg", zegt Kock. "Ik zei dat ik niet ga betalen. 'Weet je het zeker?', vroeg hij. 'Wacht even'. En een halfuur later had ik er weer vijftig recensies bij. Ik blokkeer deze nummers direct. Dan weten ze dat er bij mij niets te halen valt."
Nieuwe klanten blijven weg
De oplichters richten zich op bedrijven waarvoor de online score belangrijk is om nieuwe klanten te krijgen. De bedrijven kunnen de recensies niet zelf verwijderen. Ze zijn daarvoor afhankelijk van Google, waardoor het lang kan duren voordat alle nepreviews zijn weggehaald.
"In een paar minuten kregen we een stuk of dertig nepreviews", vertelt Esra Ersoy van een bedrijf uit Schiedam dat een verhuislift verhuurt. "Onze score ging van 5 sterren naar 3,9 sterren. Ik ben daardoor absoluut nieuwe klanten misgelopen. Zelfs een vaste klant vertelde dat hij twijfelde. Gelukkig had hij gezien dat ik onder de neprecensies had gereageerd dat het een lastercampagne was. Maar veel mensen kijken niet verder dan het aantal sterren."
"Het had zeker impact op de omzet", denkt ook dakdekker Kevin Güner uit Almere. "Uit het niets kreeg ik vijftig reviews van 1 ster. Daarna kwamen er minder kliks via Google en minder aanvragen. Een aantal klanten vroeg ook naar die reviews. Ze krijgen toch argwaan en terecht. Als ik iemand wil inhuren en zie allemaal reviews van 1 ster, ga ik ook twijfelen."
Ook het Google-bedrijfsprofiel van dakdekker Tahir werd bestookt met neprecensies, waarna hij werd benaderd door iemand die hem chanteerde:
Ondernemer gechanteerd met neprecensies: 'Je gaat ineens omlaag in de ranking'
"Ik dacht: dit kost me mijn naam straks", zegt timmerman Recep Yarar uit Tilburg. "Ik heb een stuk of zestig goede reviews van klanten. Toen de nepreviews werden geplaatst, ging mijn score omlaag van 5 sterren naar 4 of zo. Ze chanteren je: als je 300 euro betaalt, halen we het weg. En de eerlijke, hardwerkende ondernemer is de dupe. Ik heb een tijd lang bijna geen aanvragen gehad. Pas toen de neprecensies weg waren, kreeg ik weer opdrachten binnen."
De oplichters gaan vooral achter kleine bedrijven aan die erg afhankelijk zijn van online reviews, zoals aannemers, verhuisbedrijven en loodgieters, zegt de Amerikaanse onderzoeker Kay Dean tegen de NOS.
Onder de naam Fake Review Watch doet zij onderzoek naar neprecensies en chantage. "Ik heb over de hele wereld bedrijven gezien die het doelwit zijn van afpersers." Omdat de oplichters bij bedrijven in meerdere landen neprecensies plaatsen, kwam ze ook Nederlandse slachtoffers op het spoor.
Moeilijk contact met Google
Bedrijven kunnen de neprecensies melden via hun Google-profiel, maar ondernemers met wie de NOS sprak, vertellen dat het dagen, weken of soms maanden duurt voordat alle neprecensies zijn verwijderd. Veel slachtoffers geven aan dat een mens binnen een paar minuten zou kunnen zien dat het om neprecensies gaat, maar dat het enorm moeilijk of onmogelijk is om met Google in contact te komen.
Google zegt in een reactie dat het "meestal een paar dagen" duurt voordat een melding wordt beoordeeld, en dat het daarmee "snel actie" onderneemt. Het bedrijf geeft geen antwoord op de vraag hoe gedupeerde bedrijven direct met een Google-medewerker in contact kunnen komen.
"Ik hoor continu van gedupeerde bedrijven dat het een heel moeilijk en tijdrovend proces is", zegt onderzoeker Dean. "Google moet duidelijk meer doen. Dat ik deze netwerken van oplichters en afpersers kan vinden voordat Google ze ziet, laat duidelijk zien dat er een probleem is."
https://nos.nl/artikel/25(...)precensies-op-google