Checklist goede psycholoog / therapeut

Aan welke voorwaarden moet volgens jou een goede psycholoog of goede psycholoog voldoen? Wat zijn voor jou groene vlaggen? Wat zijn voor jou rode vlaggen?

Voor mij houdt de basis als volgt in:

Een goede behandelaar zet zijn/haar expertise in om met de client mee te denken om de problemen waarmee hij/zij worstelt op te lossen of in ieder geval draaglijker te maken. Niks meer en niks minder. De behandelaar doet zijn/haar best voor de client binnen de mogelijkheden waartoe hij/zij beschikking heeft.

Voor clienten is het belangrijk dat zij ten eerste zo eerlijk mogelijk zijn. Een behandelaar kan je immers niet helpen als hij/zij niet weet waarover jij je zorgen maakt. Ik weet uit eigen ervaring hoe moeilijk het kan zijn om voor jezelf helder te kunnen krijgen wat jouw problemen zijn, laat staan dat je het kan verwoorden op zo'n manier dat een ander je begrijpt. Bij psychische problemen kunnen heftige emoties zoals angst en schaamte de gedachten behoorlijk vertroebelen; het beroep van een psycholoog houdt nou juist o.a. in om dat te ontrafelen. Hoe duidelijker je voor jezelf helder krijgt wat de problemen precies inhouden, hoe duidelijker het ook wordt waar je de oplossingen daarvoor kan vinden.

Voor beide partijen is het een uitdaging om je niet te laten meeslepen door aannames en eigen opvattingen. Uiteraard heeft iedereen wel recht om zijn/haar eigen mening uit te kunnen spreken. Als een behandelaar bijvoorbeeld iets zegt waar jij het niet mee eens bent, is het juist goed dat je het vertrouwen en de ruimte krijgt om dat te kunnen uitspreken. Het gaat immers om jouw leven en je bent de enige die kan ervaren wat goed voelt en wat nou juist niet. Wat ik al zei: een goede behandelaar probeert met jou als client zijnde mee te denken om uit te vinden waardoor jij je gelukkiger kan voelen. Een goede behandelaar dwingt je nooit. Andersom is het echter wel belangrijk dat je de behandelaar in ieder geval aanhoort en erover nadenkt. Als het bijvoorbeeld confronterend is en heftige emoties oproept, dan raakt de behandelaar in ieder geval een gevoelige snaar bij jou. Hoe moeilijk het ook is: daar zit wel de pijn ... hoe mooi zou het zijn als je dat in de toekomst niet langer meer hoeft te verdringen, net alsof doen dat het niet bestaat, terwijl het er wel degelijk is en door de psychische problemen merk je dat het aan jouw ziel blijft vreten? Hoe mooi zou het zijn als je niet langer meer hoeft te overleven en meer de vrijheid ervaart om te kunnen leven op de manier waarbij je echt voelt dat het past bij jouw authentieke zelf?

Een groene vlag is voor mij als een behandelaar naar mij toe authentiek is en op dezelfde manier communiceert als naar ieder ander mens.

Iemand die zich bijvoorbeeld teveel als een moederfiguur of als een vriend gaat opstellen met de bedoeling dat ik mij daardoor meer op mijn gemak zou moeten voelen, is juist een rode vlag. Dat komt namelijk neer op manipulatie: een omslachtige manier om informatie uit mij te kunnen krijgen.

Het zou bijvoorbeeld kunnen dat ik hoop een behandelaar te krijgen die heel warm en tactvol is omdat ik mij bij zo'n persoon het meest op mijn gemak voel en in plaats daarvan is de behandelaar heel direct en vind ik hem/haar in het begin nogal kil en afstandelijk. In dat geval heb ik wat langer de tijd nodig om aan die persoon te wennen. Echter als hij/zij verder authentiek en eerlijk is, komt het vertrouwen vanzelf wel. Liever dat dan dat ik mij in het begin heel erg op mijn gemak voel, maar later ga twijfelen of de persoon authentiek is of zich verschuilt achter een persona, bijvoorbeeld als ik merk dat hij/zij tegen een collega op een heel andere manier praat dan tegen mij.