'Soms is het even slikken', QR-codes op begraafplaats

quote:

APELDOORN - "Het zijn stuk voor stuk bijzondere verhalen die veel indruk maken." Dat zeggen de initiatiefnemers van de nieuwe herdenkingsroute op Begraafplaats Soerenseweg in Apeldoorn. 23 oorlogsslachtoffers die daar begraven zijn, krijgen nu - 80 jaar na de Tweede Wereldoorlog - hun gezicht terug. "Dit moet je blijven vertellen."

Jolanda Kerkmeijer en Naomi Hoogenberg, in het dagelijks leven collega's bij een grafmonumentenfirma, kregen afgelopen najaar het idee om de herdenkingsroute te gaan maken. De onthulling van de route, afgelopen zaterdag, viel samen met het 125-jarig bestaan van de begraafplaats. "Daar wilden we graag iets mee doen", vertelt Naomi.

QR-codes
En dus doken de dames de archieven in. Onder meer bij CODA vonden ze veel informatie, maar ook via de oorlogsgravenstichting kwamen ze meer te weten. "Zo konden we bij 23 oorlogsslachtoffers een verhaal schrijven", zegt Jolanda. "Ook hebben we veel foto's gevonden, die we hebben gebruikt. Zo komt een verhaal echt tot leven."

Bezoekers van de begraafplaats die de route willen lopen, zijn ongeveer een uur kwijt. "Bij de graven staan QR-codes die je kunt scannen", legt Naomi uit. "Vervolgens komt de informatie over de persoon die in het graf ligt naar boven."

'Zonder vorm van proces'
De 23 slachtoffers die in de route voorkomen, zijn divers. "We vertellen bijvoorbeeld het verhaal van Dirk van Breenen, een heel jonge jongen die bij een razzia is opgepakt en in kamp Rees terechtkwam. We hebben gevonden dat hij door de Duitsers is vrijgelaten, maar zo verzwakt was door alles wat hij heeft doorstaan, dat hij dat uiteindelijk niet heeft overleefd", zegt Naomi.

We hopen dat bezoekers wat meer stil gaan staan bij het verleden en zich beseffen dat we nu in vrijheid leven
Of het verhaal van Reinier Gerrevink. "Dat is een bekende naam in Apeldoorn", vertelt Jolanda. "Reinier was verzetsman en is met zes anderen opgepakt en zonder vorm van proces ter dood veroordeeld. Hij is op het huidige terrein van 's Heeren Loo geëxecuteerd."
Indruk

De verhalen hebben veel indruk gemaakt op de vrijwilligers. Jolanda: "Veel dingen wist ik zelf ook nog niet. Soms is het wel even slikken als je leest wat er met iemand is gebeurd." Naomi vult aan: "We hopen dat bezoekers wat meer stil gaan staan bij het verleden en zich beseffen dat we nu in vrijheid leven."

Dat hoopt Cees Jeths ook. Hij is namens de gemeente Apeldoorn verantwoordelijk voor de gemeentelijke begraafplaatsen. "De wereld staat op dit moment op z'n kop. We hebben heel veel gedoe. En daarom is het zo belangrijk om stil te staan bij de offers die oorlogsslachtoffers hebben gebracht."

Extra informatie
De herdenkingsroute is in principe af, maar meer informatie blijft welkom. "We hebben bijvoorbeeld niet bij elk slachtoffer een foto. We zouden het fijn vinden om die nog te kunnen toevoegen, als iemand die misschien heeft", zegt Jolanda. "Daarnaast willen we de verhalen ook uitbreiden met extra informatie, als die er is."
Bovendien sluiten de initiatiefnemers niet uit dat er nog meer oorlogsslachtoffers worden uitgelicht. "Dat zou in de toekomst zo maar kunnen", besluit Naomi.