Arbeidsproductiviteit in NL onder druk, SER wil forse investeringen

quote:

Arbeidsproductiviteit in Nederland onder druk, SER wil forse investeringen
Auteur: BNR Webredactie | 19-6-2025

De overheid moet flink investeren om zo de arbeidsproductiviteit van Nederland te verhogen. Het gaat dan om investeringen in technologie, onderwijs en onderzoek en ontwikkeling ten behoeve van nieuwe innovatieve bedrijven. Die adviezen deelt de Sociaal-Economische Raad (SER). Volgens het adviesorgaan staat op dit moment de ‘arbeidsproductiviteitsgroei in Nederland sterk onder druk’.



Om de arbeidsproductiviteit te verhogen moet de overheid met een langetermijnvisie komen. Daarin moet duidelijk worden hoe bedrijven en overheden kunnen innoveren en 'effectiever en efficiënter' kunnen omgaan met het beschikbare personeel. Alleen op die manier kan de 'brede welvaart' in Nederland worden versterkt. Volgens de SER is de noodzaak hoog met de dreigende vergrijzing, terwijl de vraag naar arbeid alleen maar toeneemt door allerlei ontwikkelingen. Het om- en bijscholen van personeel zou kunnen bijdragen, ziet de SER. Maar kleine bedrijven hebben 'te weinig prikkels om te investeren in de generieke kennis en vaardigheden van hun werknemers', constateert het adviesorgaan.

De SER heeft daarom een aantal aanbevelingen voor investeringen om de arbeidsproductiviteit een boost te geven. Zo wil het adviesorgaan dat er geïnvesteerd wordt in het funderend- en beroepsonderwijs. Het kabinet-Schoof heeft echter juist bezuinigingen gepland op het onderwijs. Die bezuinigingen noemt de SER 'ongelukkig'. 'Bezuinigingen op onderwijs zijn ongelukkig en hebben negatieve gevolgen voor kansengelijkheid.'

Administratielast
Naast investeringen in het onderwijs moet de overheid ook geld steken in technologie die de productiviteit van arbeid verhoogt. 'Daarvoor is het van belang dat reële lonen voldoende stijgen in lijn met de toename van de arbeidsproductiviteit.'

De SER hecht ook veel belang aan de ruimte die innovatieve start-ups krijgen. Voor hen moet er meer ruimte komen zodat zij regionaal, nationaal en internationaal kunnen doorgroeien. Daarvoor zijn ook investeringen nodig in onderzoek en ontwikkeling. Mogelijkheden om deze bedrijven te laten floreren liggen op het vlak van nieuwe verdienmodellen die ondersteund kunnen worden en het wegnemen van 'onnodige administratieve lasten'.

Marktfalen
Met name op het gebied van het mkb schort er veel, ziet de SER. Volgens het adviesorgaan is er op dit moment 'sprake van marktfalen' bij de financiering van mkb'ers. Er moet een nieuwe financiële infrastructuur komen om dat te verbeteren. Het gaat dan onder meer over risicofinanciering voor innovatieve bedrijven, een markt die in Nederland nog 'onderontwikkeld' is. 'Innovatieve scale-ups kunnen in Nederland moeilijker aan voldoende durfkapitaal komen in vergelijking met de VS.' Daardoor dreigen innovatieve bedrijven naar de VS te verkassen, ziet de SER.

Niet alleen kijkt de SER naar de acties die Nederland moet ondernemen. Ook is van belang dat de Europese interne markt beter toegankelijk wordt. Daarvoor kan de Nederlandse overheid zich ook inzetten zodat 'de mogelijkheden voor de internationalisering' verbeteren voor het Nederlandse bedrijfsleven.