Dit zou 'm dan zijn, een van de weinige afbeeldingen die ik er van kan vinden, de echte 'zopie'. Een alcholische cocktail.
Rond 1900 kreeg iedereen bij de koek & zopiestalletjes deze drank geserveerd, ook de kinderen. Ook nu kunt u er ouderwets lekker mee opwarmen. Wel raadt Landleven voor moderne kinderen chocomelk aan.
Bereidingstijd: 30 min.
Dit heb je nodig
1 l bier
2 plakjes citroen
1 pijpje kaneel
2 kruidnagels
2 eieren
125 gr donkerbruine basterdsuiker
1 dl rum
Zo ga je te werk
Meng bier, citroen, kaneel en kruidnagels.
Breng het mengsel aan de kook en laat het op laag vuur ongeveer twintig minuten trekken (niet koken!).
Roer de eieren goed los met de basterdsuiker.
Haal het bier van het vuur en meng met het eimengsel.
Voeg tot slot de rum toe.
bron: https://www.landleven.nl/lekker-eten/drankjes/echte-zopie/
Het schijnt wat weg te hebben van Gluhwein van een gelezen beoordeling en een terugkeer van echte zopie lijkt me een ideale terugkeer in cultuur bij Nederlandse kerstmarkten.
Of: zonder ei lust ik de drank wel, met ei erin niet.
goed punt. Ei of geen ei. Jammer dat het niet meer populair is. Waarschijnlijk had 't iets te maken met dat ook kinderen gewoon fijn aan de sterke drank zaten in die goede ouwe tijd.quote:Op maandag 2 december 2024 08:59 schreef yessie234 het volgende:
In sommige recepten voor grog staat ook dat er ei in moet, ik vind het zonder de eieren veel smakelijker.
Of: zonder ei lust ik de drank wel, met ei erin niet.
Wij hadden thuis ook een rumtopf waar de gasten van met hun voorhoofd in hun vuile bord van vielen. Soms van hun stoel.
Tafelbier zie je ook niet meer. Dat kon ik altijd wel waarderen. Zal wel door die grog en rumtopf van bij ons thuis komen.
Tafelbier is of bier met water voor bij de lunch, of gebotteld 2,5 % bier in een 7,5 dl fles.quote:
Rumtopf is een nagerecht versierder. Bij vla of ijs.
Zomervruchten op sterk water, strohrum90%, was het lekkerst vonden ze bij ons.
Is ook een beetje zoetig. In de cola vindt strohrum nog steeds het lekkerst al cola-tic.
Ik denk dat er best wat nodig is om te weten hoe zopie werkelijk smaakte als er nog uitgedokterd moet worden welk bier gangbaar was in momentopnames van de 17e t/m vroege 19e eeuw.
Zou een Ale of een witbiertje volstaan? Geen idee.
Geen pils iig. Ik denk ook dat zopie echt zoiets is waar iedereen een eigen recept voor had.quote:Op maandag 2 december 2024 11:52 schreef Beathoven het volgende:
https://www.nederlandsebi(...)-1835-bier-in-verval
Ik denk dat er best wat nodig is om te weten hoe zopie werkelijk smaakte als er nog uitgedokterd moet worden welk bier gangbaar was in momentopnames van de 17e t/m vroege 19e eeuw.
Zou een Ale of een witbiertje volstaan? Geen idee.
quote:Zopie, het traditionele warme drankje dat vaak werd geserveerd bij koek-en-zopie-kraampjes op het ijs, bevatte in vroegere tijden bier en rum. Hoewel exacte ingrediënten varieerden afhankelijk van de regio en beschikbaarheid, zijn hier enkele details:
Bier
• Voor zopie werd meestal donker bier of een ander licht gefermenteerd bier gebruikt.
• Het ging vaak om een eenvoudige en goedkope variant van bier, zoals bokbier of een soort bruin tafelbier, omdat de drank werd gekookt en op smaak gebracht met andere ingrediënten, waardoor de specifieke kwaliteit van het bier minder belangrijk was.
Rum
• Er werd vaak gebruik gemaakt van goedkope donkere rum, omdat het hoofdzakelijk diende om de drank op smaak te brengen en een verwarmend effect te geven.
• Donkere rum voegde een zoete, rijke smaak toe die goed samenging met de kruiden en suiker die ook in zopie zaten.
Andere ingrediënten
Naast bier en rum bevatte zopie vaak kaneel, kruidnagel, citroen(schil), suiker of honing, en soms zelfs melk of water. Het geheel werd verwarmd, wat de drank perfect maakte voor koude winterdagen op het ijs.
Tegenwoordig worden moderne versies van zopie vaak zonder alcohol gemaakt, maar de originele versie had zeker een stevige slag door de combinatie van bier en rum!
quote:In de 18e eeuw was bier een populaire drank in Nederland, en er waren verschillende soorten bier in omloop. De smaken, stijlen en het alcoholpercentage varieerden, afhankelijk van de regio, ingrediënten en brouwmethode. Hier zijn enkele van de meest voorkomende soorten bier die in Nederland in die tijd werden gedronken:
1. Oud bier
• Oud bier (niet te verwarren met modern Oud Bruin) was een bier dat langere tijd rijpte. Dit bier had vaak een zure smaak omdat het door natuurlijke gisting of oxidatie werd beïnvloed.
• Het werd vaak gemengd met jong bier om de smaak te balanceren, wat bekend stond als 'snijbier'.
2. Jong bier
• Jong bier werd kort na het brouwproces gedronken en was minder sterk van smaak. Het had een relatief laag alcoholpercentage en werd vaak als dagelijks gebruiksbier genuttigd.
3. Kuytbier
• Kuytbier was een typisch Nederlands bier dat tot ver in de 18e eeuw populair was. Het werd gebrouwen met een hoog percentage haver (soms meer dan 50%), samen met gerst en tarwe.
• Kuytbier had een relatief lichte smaak en een laag alcoholpercentage, waardoor het een algemeen toegankelijk bier was.
4. Gerstenbier
• Dit was een eenvoudige, lichte biersoort gemaakt van gerstemout. Het was goedkoop en vaak wat zwakker van alcoholpercentage.
5. Bokbier
• Bokbier begon aan populariteit te winnen in de 18e eeuw, vooral als seizoensbier. Het was vaak wat zwaarder en rijker van smaak.
6. Kruidenbier
• In sommige streken werden bieren gekruid met lokale specerijen, zoals jeneverbessen, kruidnagel en andere kruiden. Dit werd gedaan voor de smaak of om bieren langer houdbaar te maken.
Productie en consumptie
In de 18e eeuw hadden veel steden en dorpen lokale brouwerijen die bier produceerden. Het water in steden was vaak niet schoon, waardoor bier een veiliger en gezonder alternatief was. Brouwen gebeurde met lokale ingrediënten, en het alcoholpercentage was doorgaans laag, omdat bier een dagelijks consumptieproduct was.
Hoewel wijn en sterkere dranken zoals jenever in opkomst waren, bleef bier in de 18e eeuw een belangrijk onderdeel van de Nederlandse eetcultuur.
Lijkt mij aannemelijk gezien het seizoen ook dat er na die tijd vooral bokbier werd gebruikt.quote:
Als ik google vind ik vooral bockbier en dat lijkt me zeker lekkerder dan witbier, maar volgens wikipedia kwam het eerste bockbier pas in 1868 op de Nederlandse markt.
Een alternatief 'zonder' bier en rum zoals CGPT ook aangeeft, lijkt me niet een alternatief. Dat is als een koffievariant zonder koffie. Mogelijk zijn die er geweest nadat men erachterkwam dat drank aan kinderen serveren niet het beste idee was; wat ook wel weer verklaard waarom er zopie-alternatieven ontstonden.
Aanlengen met melk.. nah, met water, misschien.. als het te sterk is.
Ik denk niet dat ik hier speciaal rum voor ga halen, maar als ik eens een flesje heb en wat bockbier dan ga ik 'm eens proberen.
Vertekend beeld. Komt door de zopie.quote:
Zie ik dat nou goed op het schilderij? Waren de boeren toen ook al in protest tegen de regering?
Als het echt lekker was zou het toch niet uitgestorven zijn geweest denk ik dan? Dit is niet per se extreem moeilijk te maken.
En ik kreeg als kind gewoon gluehwein en ik ben van de jaren 90 hoor.
Haha inderdaad.quote:
Zie ik dat nou goed op het schilderij? Waren de boeren toen ook al in protest tegen de regering?
Ik denk dat het best lekker geweest kan zijn, anders had t de naam niet bepaald. Misschien dat het bezatten tijdens het schaatsen niet een goed idee was en met die kou.quote:
Leuk, dit wist ik niet. Een soort grog/punch/gluehwein/eggnog achtig iets.
Als het echt lekker was zou het toch niet uitgestorven zijn geweest denk ik dan? Dit is niet per se extreem moeilijk te maken.
En ik kreeg als kind gewoon gluehwein en ik ben van de jaren 90 hoor.
Lijkt me wel een leuke voor historiek.net
Ik vind het ook niet echt lekker, ik lust het niet met ei, grog ook niet.quote:
Leuk, dit wist ik niet. Een soort grog/punch/gluehwein/eggnog achtig iets.
Als het echt lekker was zou het toch niet uitgestorven zijn geweest denk ik dan? Dit is niet per se extreem moeilijk te maken.
En ik kreeg als kind gewoon gluehwein en ik ben van de jaren 90 hoor.
Maar er zijn wel meer van die oude drankjes die niet meer gemaakt worden: bloedwijn en braakwijn.
Bloedwijn zit geen bloed in maar is volgens mij gewoon een kruidenwijn die je nog wel kan krijgen. Braakwijn ken ik niet.quote:
[..]
Ik vind het ook niet echt lekker, ik lust het niet met ei, grog ook niet.
Maar er zijn wel meer van die oude drankjes die niet meer gemaakt worden: bloedwijn en braakwijn.
De vlaggen hangen ondersteboven.quote:
[..]
Vertekend beeld. Komt door de zopie.
Komt ook door zopiequote:
[..]
De vlaggen hangen ondersteboven.
Ook van bloedwijn verschillen de recepten, en lijkt op gluhwein. Leuk voor het kringgesprek op de school van je kind: "ik kreeg wijn van bloed van mijn moeder en vond het nog lekker ook," en je hebt meteen een melding bij Veilig Thuis en Jeugdzorg te pakken.quote:
[..]
Bloedwijn zit geen bloed in maar is volgens mij gewoon een kruidenwijn die je nog wel kan krijgen. Braakwijn ken ik niet.
Braakwijn maakte mijn moeder vroeger ook. Als er eentje boven zijn theewater was, dan bood ze het aan.
"Dan is het er maar allemaal uit, dan voel je je direct beter."
Met de instructie voor de wc te gaan staan of op het balkon. Teiltje naast je, kreeg je niet. Balkon was beter want direct te koude in, was ook erg goed. Werd je daarna direct fietsend of autorijdend naar huis gestuurd.
Een keer heeft de hond van de buren de kots opgegeten en op hem had het hetzelfde effect, maar die mensen hadden net nieuw vloerbedekking. Ik kan me herinneren dat mijn moeder zelden zo hard gelachen heeft, toen ze van de buren hoorde dat hun hond ziek was geweest.
Een ontploffende pot rumtopf hadden we ook een keer. We hebben toen veel geluk gehad. Meestal stond de pot onder de geiser met het waakvlammetje, toen op een andere plek.
Klopt, in de jaren '80 werden ijsbanen in Friesland nog bezocht door firma Natterman, met hun zopie, maar dat was toen al een nostalgisch iets. Chocolademelk was blijkbaar gangbaarder geworden, en alcoholvrij.quote:
De reden dat zopie uiteindelijk verdween kan trouwens veel te maken hebben met de opkomst van het toen relatief nieuwe (toen exotischere) chocolademelk.
Wat zit er in braakwijn in godsnaamquote:
[..]
Ook van bloedwijn verschillen de recepten, en lijkt op gluhwein. Leuk voor het kringgesprek op de school van je kind: "ik kreeg wijn van bloed van mijn moeder en vond het nog lekker ook," en je hebt meteen een melding bij Veilig Thuis en Jeugdzorg te pakken.
Braakwijn maakte mijn moeder vroeger ook. Als er eentje boven zijn theewater was, dan bood ze het aan.
"Dan is het er maar allemaal uit, dan voel je je direct beter."
Met de instructie voor de wc te gaan staan of op het balkon. Teiltje naast je, kreeg je niet. Balkon was beter want direct te koude in, was ook erg goed. Werd je daarna direct fietsend of autorijdend naar huis gestuurd.
Een keer heeft de hond van de buren de kots opgegeten en op hem had het hetzelfde effect, maar die mensen hadden net nieuw vloerbedekking. Ik kan me herinneren dat mijn moeder zelden zo hard gelachen heeft, toen ze van de buren hoorde dat hun hond ziek was geweest.
Een ontploffende pot rumtopf hadden we ook een keer. We hebben toen veel geluk gehad. Meestal stond de pot onder de geiser met het waakvlammetje, toen op een andere plek.
Tot in de jaren ‘80 nog echte zopie? Bedoelde met dat exotische trouwens meer de 18e eeuwquote:
[..]
Klopt, in de jaren '80 werden ijsbanen in Friesland nog bezocht door firma Natterman, met hun zopie, maar dat was toen al een nostalgisch iets. Chocolademelk was blijkbaar gangbaarder geworden, en alcoholvrij.
Braakwijn...is wijn waar je van gaat vomeren. Het werkzame bestanddeel is ipaca, braakwortel. Zat in hoestsiropen. Zat lange tijd standaard in scheepsapotheken als remedie tegen vergiftigingsverschijnselen. Er was ook een poeder variant, en daar kon je pillen van maken, om bijeenkomsten mee op stelten te zetten. "Je eten/ je woorden/wat je doet/ bevallen mij niet", daar op door blijven acteren, en dan het nog uitbeelden ook. Allemaal theater, net doen of je er echt misselijk van wordt.quote:
[..]
Wat zit er in braakwijn in godsnaam
In het huismiddel van mijn moeder was de basis Madeira wijn van 10 jaar oud en hoestsiroop, met extra braakpoeder. En gebruikelijke toevoegingen bij alcoholische kruidendrankjes:kaneel, kruidnagel,honing etc.
Middel werd overigens ook voorgeschreven als behandeling van Munchhausen by proxy, dat zal haar op ideeën hebben gebracht.
Middel is al heel oud, raakte in de jaren '60 uit de mode.
Edit:
Link toegevoegd:
https://en-m-wikipedia-or(...)r_hl=nl&_x_tr_pto=rq
[ Bericht 6% gewijzigd door yessie234 op 03-12-2024 13:27:05 (aanvulling) ]
Ik moest even voor je zoeken, maar gevonden. Krant uit elfstedenjaar 1986.quote:
[..]
Tot in de jaren ‘80 nog echte zopie? Bedoelde met dat exotische trouwens meer de 18e eeuw
Natterman was ook fabrikant van hoestsiroop (zie mijn reactie op @pedaalemmerzak) En er gingen geruchten, dat er een vervuilde partij hoestsiroop ergens was opgedoken, die giftig was voor kinderen. Zal de concurrent van andere kruidenbittertjes wel geweest zijn, de verspreider van het gerucht. Jaegermeister of Sonnema Berenburg. Ik weet niet of dit zopie uit de mode heeft doen geraken, maar dit soort geruchten helpen niet (kuch). Ik zal nog eens zoeken, op youtube heb ik wel eens een oude commercial van Natterman gezien. Wel leuk om die erbij te doen
<edit>
Niet zo'n mooi screenshot zie ik nu, dus hier de link naar de krant van Delpher.
https://www.delpher.nl/nl(...)mpeg21:a0191&rowid=1
[ Bericht 2% gewijzigd door yessie234 op 03-12-2024 13:24:56 (aanvulling) ]
Tof.quote:
[..]
Ik moest even voor je zoeken, maar gevonden. Krant uit elfstedenjaar 1986.
Natterman was ook fabrikant van hoestsiroop (zie mijn reactie op@pedaalemmerzak) En er gingen geruchten, dat er een vervuilde partij hoestsiroop ergens was opgedoken, die giftig was voor kinderen. Zal de concurrent van andere kruidenbittertjes wel geweest zijn, de verspreider van het gerucht. Jaegermeister of Sonnema Berenburg. Ik weet niet of dit zopie uit de mode heeft doen geraken, maar dit soort geruchten helpen niet (kuch). Ik zal nog eens zoeken, op youtube heb ik wel eens een oude commercial van Natterman gezien. Wel leuk om die erbij te doen
[ link | afbeelding ]
Je comment en het artikel lezend..
ik kan me wel voorstellen waarom Zopie uiteindelijk met Natterman verdween na vele eeuwen.
Ik stelde me zo voor dat de verkopers het zelf brouwden, maar in de jaren '80 dus al waarschijnlijk niet meer. Is er trouwens ook wat bekend over de variant die Natterman brouwde?
Klimaatje hè? Dit is een oudje van Natterman. Misschien wel uit de tijd van elfstedentocht '86.quote:
[..]
Tof.
Je comment en het artikel lezend..
ik kan me wel voorstellen waarom Zopie uiteindelijk met Natterman verdween na vele eeuwen.
Ik stelde me zo voor dat de verkopers het zelf brouwden, maar in de jaren '80 dus al waarschijnlijk niet meer. Is er trouwens ook wat bekend over de variant die Natterman brouwde?
Bekijk deze YouTube-video
Ik weet niet of het bedrijf nog bestaat. Misschien is het archief overgedragen en is daar nog iets over te vinden. Of nabestaanden, werknemers die dat nog weten. Leuk artikel voor Historiek of iets dergelijks zit er wel in.
Er stond een nog oudere reclame online, uit de jaren 70. Met zo'n typisch dokter-sfeertje waar die middelen toen nog mee in de markt geze werden. Misschien dat ik die ook nog tegen kom. Zat in een geupload reclameblok, dus moeilijker terugvinden.
Volgens het gedeelde artikel zou dit weer het bedrijf of de bedrijfstak zijn van zijn broer die in de zelfzorgmiddeltjes zit / zat.quote:
[..]
Klimaatje hè? Dit is een oudje van Natterman. Misschien wel uit de tijd van elfstedentocht '86.
Bekijk deze YouTube-video
Ik weet niet of het bedrijf nog bestaat. Misschien is het archief overgedragen en is daar nog iets over te vinden. Of nabestaanden, werknemers die dat nog weten. Leuk artikel voor Historiek of iets dergelijks zit er wel in.
Er stond een nog oudere reclame online, uit de jaren 70. Met zo'n typisch dokter-sfeertje waar die middelen toen nog mee in de markt geze werden. Misschien dat ik die ook nog tegen kom. Zat in een geupload reclameblok, dus moeilijker terugvinden.
Ik weet niet hoe dit bedrijf ooit begonnen is. Hoe en wanneer het familiebedrijf is opgesplitst tussen de broers, iets waar ik vooralsnog vanuit ga.quote:
[..]
Volgens het gedeelde artikel zou dit weer het bedrijf of de bedrijfstak zijn van zijn broer die in de zelfzorgmiddeltjes zit / zat.