De vakbonden die ooit veel meer macht hebben stellen dus tegenwoordig nauwelijks nog wat voor, omdat ze steeds minder leden hebben. Opvallend wel, als je ziet wat de vakbonden in de geschiedenis voor de werknemers hebben betekend. Tegenwoordig denken mensen vaak aan ontregelende stakingen (dus negatief) als ze aan vakbonden denken, maar om een tegenwicht tegen de (behoorlijk machtige) werkgevers te bieden moeten werknemers zich wel op de een of andere manier verenigen en dat is precies wat vakbonden doen. Ze hebben in de geschiedenis voor heel veel dingen gezorgd, niet alleen goede cao's, pensioenrechten, betere arbeidsomstandigheden, maar ook niet te vergeten de 40-urige werkweek, en een vrij weekend. Was zonder vakbonden waarschijnlijk niet gelukt.quote:In 2023 waren opnieuw minder werknemers lid van een vakbond: 15 procent. Hiermee heeft de daling van de afgelopen jaren doorgezet. Het percentage vakbondsleden onder werknemers, ook wel de organisatiegraad genoemd, was in 2022 nog ongeveer 16 procent, meldt het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) op basis van de Nationale Enquête Arbeidsomstandigheden.
Mannen zijn vaker lid dan vrouwen: 17 procent tegenover 14 procent. Tussen 2018 en 2023 is het vakbondslidmaatschap het sterkst afgenomen onder de oudere leeftijdsgroepen tot 65 jaar. Van de 55- tot 65-jarige werknemers was in 2023 25 procent lid, tegenover 31 procent in 2018. Onder de jongere leeftijdsgroepen nam het percentage vakbondsleden ook af, maar wel minder sterk.
De gemiddelde leeftijd van vakbondsleden was 47 jaar in 2023. Werknemers die geen vakbondslid zijn, waren gemiddeld 40 jaar. De organisatiegraad is het hoogst onder werknemers in het openbaar bestuur: 27 procent. Direct daarna volgt het onderwijs (26 procent) en in vervoer en opslag (24 procent). Aan de andere kant zijn werknemers in de informatie en communicatie met 6 procent het minst vaak vakbondslid.
Wel of geen cao
Verder valt op dat werknemers die in grote organisaties werken het vaakst zijn aangesloten bij een vakbond. Van de werknemers die in een bedrijf met 1 tot 5 personen werken, was 9 procent lid. Bij bedrijven met 1000 of meer personen was dit 20 procent, meldt het CBS.
Ook is er in 2023 een verschil in lidmaatschap te zien tussen werknemers met een vaste arbeidsrelatie en werknemers met een flexibele arbeidsrelatie: 18 procent tegenover 9 procent. En werknemers die onder een cao vallen (19 procent) zijn veel vaker lid van een vakbond dan werknemers zonder cao (7 procent).
Waarom geen lid
Het CBS heeft voor dit onderzoek niet gevraagd aan niet-leden waarom ze geen lid zijn. Vorig jaar deed het statistiekenbureau dat wel: toen zei 54 procent dat ze er nooit serieus over hadden nagedacht. Daarna zei 12 procent dat vakbonden geen invloed (meer) hebben op hun arbeidsvoorwaarden. En 8 procent vond het lidmaatschap te duur.
Volgens Evert Verhulp, hoogleraar arbeidsrecht (Universiteit van Amsterdam) zegt het ledental niet alles over de representativiteit van de vakbonden. "Uit enquêtes die het ministerie van Sociale Zaken onder alle werkenden houdt, blijkt dat de meesten, echt 70 tot 80 procent, de vakbond nog steeds als hun vertegenwoordiger beschouwen", zegt hij in het NOS Radio 1 Journaal.
Volgens Verhulp is het zorgwekkender als het aantal werkgevers afneemt dat is georganiseerd. "Dan moeten werkgevers op een andere manier aan hun arbeidsvoorwaarden werken. Dan wordt er met ondernemingsraden onderhandeld of met hele kleine, net opgerichte vakbonden. Soms wordt alleen maar op individueel niveau onderhandeld, maar dat leidt natuurlijk tot allerlei problemen, zoals ongelijkheid tussen werknemers en bijzondere arbeidsvoorwaarden."
Om het ledental weer op te schroeven, zijn volgens de hoogleraar meerdere methoden denkbaar. "Een opt-outsysteem, met dus als uitgangspunt dat je als werknemer lid bent tenzij je uitdrukkelijk aangeeft dat je dat niet wilt. Je kunt ook denken: het ledental doet er niet zoveel toe, het gaat over representativiteit en de bereidheid van werknemers om een vakbond te steunen. Niet financieel, maar op een andere manier. Of je kunt aan stemmingen of verkiezingen denken."
Meebetalen
Toch is ledental wel belangrijk voor de financiële onderbouwing van vakbonden, omdat leden zorgen voor contributie en die contributie de vakbonden draaiende houden, zegt Verhulp. "Op het moment dat dat niet gebeurt en werkgevers gaan bijspringen om die vakbond te betalen, kan dat problemen opleveren. Want als een vakbond te veel werkgeversbijdragen krijgt, dan komt de onafhankelijkheid natuurlijk in gevaar."
Meer geld genereren voor vakbonden kan op verschillende manieren. "Eén ervan is dat je het via belastingen doet. Of via een algemene heffing", zegt Verhulp. "En daar zijn ook goede redenen voor: als bijna alle werknemers, op dit moment nog 72 procent, onder een cao vallen, dan hebben zij ook voordeel van die cao. Terwijl ze daar financieel niet aan bijdragen. Je kunt dan ook zeggen: dan betaalt u ook maar mee."
Ja heel naar wanneer er structuren zijn waarin werknemers zich kunnen verenigen en zodoende wél voor hun belangen kunnen opkomen.quote:Op maandag 9 september 2024 11:43 schreef Nober het volgende:
Mooi. Weg met die extreemlinkse bonden.
Wat voor werk doe jij?quote:Op maandag 9 september 2024 11:43 schreef Nober het volgende:
Mooi. Weg met die extreemlinkse bonden.
Hoezo? In onze sector hebben ze toch maar mooi voor een hele goede CAO gezorgd.quote:Op maandag 9 september 2024 11:43 schreef Nober het volgende:
Mooi. Weg met die extreemlinkse bonden.
[ x ]
Als 20 euro in de maand je koopkracht ondermijnt dan lijkt de vakbond me juist een goed idee, investering in je toekomstige koopkracht. Samen sta je sterker.quote:Op maandag 9 september 2024 12:06 schreef Abrikozentaart het volgende:
20 euro in de maand zie ik als contributie bij de FNVdaar gaat je koopkracht
@Nober werkt misschien graag 60 uur, 6 dagen per week voor een paar cent, zonder ontslagbescherming of andere rechten.quote:Op maandag 9 september 2024 12:12 schreef Vincent_student het volgende:
[..]
Hoezo? In onze sector hebben ze toch maar mooi voor een hele goede CAO gezorgd.
Zonder vakbonden krijg je het nooit voor elkaar. Zonder vakbonden hadden we nog in het jaar nul gezeten wat arbeidsrechten betreft.quote:Op maandag 9 september 2024 12:16 schreef Farenji het volgende:
[..]
@:Nober werkt misschien graag 60 uur, 6 dagen per week voor een paar cent, zonder ontslagbescherming of andere rechten.
Lid worden van een vakbond doe je natuurlijk niet alleen voor jezelf, maar ook voor de andere mensen in je omgeving/situatie/vakgebied die het misschien harder nodig hebben. Hoe meer leden hoe meer invloed. Ik heb mijn vakbond ook nog nooit nodig gehad, ik dop mijn eigen boontjes wel en verdien genoeg, maar voor heel veel andere (al dan niet schijn-)zelfstandigen is dat heel anders.quote:Op maandag 9 september 2024 12:18 schreef over_hedge het volgende:
Zo ver ik weet is er geen vakbond voor mijn werk. En als ze dat wel hadden dan heb ik er ook niet echt behoefte aan.
Wij krijgen aan het einde van het jaar 40% van de contributie terug van de werkgever.quote:Op maandag 9 september 2024 12:06 schreef Abrikozentaart het volgende:
20 euro in de maand zie ik als contributie bij de FNVdaar gaat je koopkracht
Nouja er is überhaupt geen vakbond voor me. Dus maakt ook weinig uitquote:Op maandag 9 september 2024 12:36 schreef Farenji het volgende:
[..]
Lid worden van een vakbond doe je natuurlijk niet alleen voor jezelf, maar ook voor de andere mensen in je omgeving/situatie/vakgebied die het misschien harder nodig hebben. Hoe meer leden hoe meer invloed. Ik heb mijn vakbond ook nog nooit nodig gehad, ik dop mijn eigen boontjes wel en verdien genoeg, maar voor heel veel andere (al dan niet schijn-)zelfstandigen is dat heel anders.
Dat valt wel mee, de meeste arbeidsrechten hebben we toch echt te danken aan politici en niet aan de vakbonden. En daar zit gelijk ook mijn probleem met vakbonden: ik ben het lang niet altijd met hun methodes eens. Ik geloof in democratie, in dingen regelen via de politiek.quote:Op maandag 9 september 2024 12:18 schreef Vincent_student het volgende:
[..]
Zonder vakbonden krijg je het nooit voor elkaar. Zonder vakbonden hadden we nog in het jaar nul gezeten wat arbeidsrechten betreft.
Nober is een troll, meer niet.
Veel (grotere) werkgevers hebben een regeling waarbij ze de contributie bruto/netto verrekenen. Daar kun je nog eens naar kijken.quote:Op maandag 9 september 2024 12:06 schreef Abrikozentaart het volgende:
20 euro in de maand zie ik als contributie bij de FNVdaar gaat je koopkracht
Bij ons wordt de helft van de eerste jaarlijkse contributie vergoed door de werkgever. Daarnaast kunnen we via het Keuzemodel Arbeidsvoorwaarden 40-50% korting krijgen op de resterende contributie.quote:Op maandag 9 september 2024 12:06 schreef Abrikozentaart het volgende:
20 euro in de maand zie ik als contributie bij de FNVdaar gaat je koopkracht
Ten eerste, check de geschiedenis eens, die fijne rechten waar we nu allemaal van genieten waren er nooit gekomen als het aan de politiek had gelegen, hier hebben de vakbonden samen met de arbeiders echt keihard voor moeten knokken.quote:Op maandag 9 september 2024 13:13 schreef Hanca het volgende:
[..]
Dat valt wel mee, de meeste arbeidsrechten hebben we toch echt te danken aan politici en niet aan de vakbonden. En daar zit gelijk ook mijn probleem met vakbonden: ik ben het lang niet altijd met hun methodes eens. Ik geloof in democratie, in dingen regelen via de politiek.
Ik heb er ook nog een rechtsbijstandverzekering bij. Ik had een keer ruzie met een baas die me gewoon weigerde te betalen voor werk dat ik goed had gedaan. Hij vroeg me een tijd over te werken om een opdracht op tijd af te hebben. Ik heb toen met hem een afspraak gemaakt voor extra betaling (liep in de duizenden voor een paar weken in de avonduren werken). Ik was toen geen lid van een vakbond. Ik heb nog steeds spijt. Hij heeft me nooit betaald. Met vakbond had ik gewoon betaald gekregen. Hij is na een tijdje eenzaam dood gegaan, niemand op zijn begrafenis. Dat was voor mij dè voldoening.quote:Op maandag 9 september 2024 12:36 schreef Farenji het volgende:
[..]
Lid worden van een vakbond doe je natuurlijk niet alleen voor jezelf, maar ook voor de andere mensen in je omgeving/situatie/vakgebied die het misschien harder nodig hebben. Hoe meer leden hoe meer invloed. Ik heb mijn vakbond ook nog nooit nodig gehad, ik dop mijn eigen boontjes wel en verdien genoeg, maar voor heel veel andere (al dan niet schijn-)zelfstandigen is dat heel anders.
Ze worden dus juist steeds kleinerquote:Op maandag 9 september 2024 14:30 schreef RamboDirk het volgende:
Ben wel lid maar ik vind de vakbonden zelf veels te groot en te log geworden. Met allerlei randzaken waardoor het lidmaatschap steeds duurder wordt.
Als je je niet vertegenwoordigd voelt dan komt dat misschien ook doordat vooral oudere mensen nog het nut van vakbonden begrijpen, en dus veel vaker lid zijn dan jongere mensen. De oplossing hiervoor lijkt me juist om ook lid te worden, en er desnoods zelf actief te worden. De samenleving, dat ben jijquote:Op maandag 9 september 2024 14:24 schreef Eix het volgende:
Ik twijfel al heel lang of ik lid van de vakbond wil zijn. Want aan de ene kant is het een goede zaak dat je als werknemers samen optrekt bij het onderhandelen over de arbeidsvoorwaarden. Tegelijkertijd wringt daar ook de schoen. Want mijn beeld is dat de huidige boomerbonden vooral bezig zijn met het veilig stellen van allerhande 55+-regelingen.
Neem de stakingen van komende woensdag vanwege de RVU-regeling. Gevoelsmatig is de definitie van zwaar werk niet zozeer gerelateerd aan ‘zwaar werk’ maar vooral aan beroepsgroepen met een sterke vakbond-vertegenwoordiging. Terwijl ook iemand met een niet zwaar-beroep allicht moeite heeft om tot de pensioenleeftijd door te gaan. Lekker selectief dus. Van een vakbond zou ik dus verwachten dat ze écht voor een goede regeling voor het collectief gaan. Maar hun boomerstrijd mogen ze zonder mijn steun voortzetten.
|
Forum Opties | |
---|---|
Forumhop: | |
Hop naar: |