Dinokiller asteroïde kwam uit buitenste regionen van ons zonnestelsel

quote:

Dinokiller kwam uit de buitenste regionen van ons zonnestelsel

Wetenschappers hebben de oorsprong en samenstelling achterhaald van de asteroïde die 66 miljoen jaar geleden in één klap 70 procent van alle soorten op aarde wegvaagde. De asteroïde blijkt afkomstig te zijn uit de buitenste regionen van ons zonnestelsel, ver voorbij Jupiter.

De onderzoekers, onder meer van de Vrije Universiteit Brussel, concluderen dat uit een analyse van een kleilaag die overal ter wereld voorkomt, en is afgezet ten tijde van de inslag.

Daaruit blijkt dat de asteroïde van het koolstofhoudende soort is. Van dat type is bekend dat het oorspronkelijk niet voorkwam in het binnenste deel van het zonnestelsel. Het onderzoek is gepubliceerd in het wetenschappelijke blad Science.

Philippe Claeys / Science
De 66 miljoen jaar oude grens tussen het Krijt en Paleogeen, waar wereldwijd sporen van de inslag zijn te zien.
De resultaten werpen niet alleen licht op het verre verleden, maar ook op het heden, benadrukt aardwetenschapper Steven Goderis van de Vrije Universiteit Brussel, een van de onderzoekers. "Dit onderzoek geeft ons een beter beeld van de samenstelling van asteroïden. Zo weten we beter wat er rondzweeft in ons zonnestelsel, en wat de aarde al dan niet bereikt."

Botsing voorkomen
Die kennis is van belang om een eventuele toekomstige botsing met een asteroïde te kunnen voorkomen. De Amerikaanse ruimteorganisatie NASA bereidt zich al voor op zo'n mogelijke ramp met behulp van de DART-missie.

In 2022 liet de ruimteorganisatie doelbewust een onbemand ruimtevaartuig kapotslaan op een ruimtesteen, met als doel deze van richting te doen veranderen. Die techniek moet worden ingezet als een asteroïde daadwerkelijk op de aarde afkoerst.

Daarnaast laat het onderzoek zien dat de impact daadwerkelijk door een asteroïde werd veroorzaakt, en niet door een komeet.

Bovendien werd er tot voor kort nog rekening mee gehouden dat de uitstervingsgolf enkel het gevolg was van vulkanisme. "Dit is de laatste nagel aan de doodskist van de vulkaanhypothese", vindt Goderis.

Moeder van alle kraters
Wetenschappers blijven nieuwe dingen ontdekken over de fatale inslag bij Chicxulub in Mexico. Twee jaar geleden werd nog bekend dat de inslag in het voorjaar moet hebben plaatsgevonden, een ontdekking van de Nederlandse paleontoloog Melanie During. Dat leidde ze af uit de 'groeiringen' in de botten van fossiele vissen.

Goderis gaat zich de komende tijd toeleggen op micrometeorieten, zij het met pijn in zijn hart. "Ik kan maar moeilijk afscheid nemen van de Chicxulub-inslag", vertelt hij. "Het is echt een speciaal geval, de moeder van alle impactkraters".

quote:

Scientists pinpoint dino-killing asteroid's origin: past Jupiter

An intense debate surrounding the cosmic rock that killed the dinosaurs has stirred scientists for decades, but a new study has revealed some important -- and far-out -- data about the impactor's origin story.

Researchers, whose findings were published Thursday in the journal Science, used an innovative technique to demonstrate that the apocalyptic culprit which slammed into the Earth's surface 66 million years ago, causing the most recent mass extinction, had formed beyond Jupiter's orbit.

They also refute the idea that it was a comet.

The new insights into the apparent asteroid that cratered into Chicxulub, in what is present-day Mexico's Yucatan Peninsula, could improve the understanding of celestial objects that have struck our planet.

"Now we can, with all this knowledge... say that this asteroid initially formed beyond Jupiter," Mario Fischer-Godde, lead author of the study and a geochemist at the University of Cologne, told AFP.

The conclusions are particularly notable, given how rarely this type of asteroid collides with Earth.

Such information may well prove useful in assessing future threats, or determining how water arrived on this planet, Fischer-Godde said.

- Samples -

The new findings are based on analysis of sediment samples formed at the period between the Cretaceous and Paleogene eras, the time of the asteroid's cataclysmic impact.

Researchers measured the isotopes of the element ruthenium, not uncommon on asteroids but extremely rare on Earth. So by inspecting the deposits in multiple geological layers that mark the debris from the impact at Chicxulub, they could be sure that the ruthenium studied came "100 percent from this asteroid."

"Our lab in Cologne is one of the rare labs that can do these measurements," and it was the first time such study techniques were used on impact debris layers, Fischer-Godde said.

Ruthenium isotopes can be used to distinguish between the two main groups of asteroids: C-type, or carbonaceous, asteroids that formed in the outer solar system, and S-type silicate asteroids from the inner solar system, nearer the sun.

The study affirms that the asteroid that triggered a mega-earthquake, precipitated a global winter and wiped out the dinosaurs and most other life, was a C-type asteroid that formed beyond Jupiter.

Studies from two decades ago had already made such an assumption, but with far less certainty.

The conclusions are striking, because most meteorites -- pieces of asteroids that fall to Earth -- are S-types, Fischer-Godde pointed out.

Does that mean the Chicxulub impactor formed beyond Jupiter and made a beeline for our planet? Not necessarily.

"We cannot be really sure where the asteroid was kind of hiding just before it impacted on Earth," Fischer-Godde said, adding that after its formation, it may have made a stopover in the asteroid belt, located between Mars and Jupiter and where most meteorites originate.

- Not a comet -

The study also dismisses the idea that the destructive impactor was a comet, an amalgam of icy rock from the very edge of the solar system. Such a hypothesis was put forward in a much-publicized study in 2021, based on statistical simulations.

Sample analyses now show that the celestial object was far different in composition from a subset of meteorites which are believed to have been comets in the past. It is therefore "unlikely" the impactor in question was a comet, Fischer-Godde said.

As to the wider usefulness of his findings, the geochemist offered two suggestions.

He believes that more accurately defining the nature of asteroids that have struck Earth since its beginnings some 4.5 billion years ago could help solve the enigma of the origin of our planet's water.

Scientists believe water may have been brought to Earth by asteroids, likely of the C-type like the one that struck 66 million years ago, even though they are less frequent.

Studying past asteroids also allows humanity to prepare for the future, Fischer-Godde said.

"If we find that earlier mass extinction events could also be related to C-type asteroid impacts, then... if there's ever going to be C-type asteroid on an Earth-crossing orbit, we have to be very careful," he said, "because it might be the last one we witness."