Nieuw land (72 mil) gevormd in Afrika: Alliantie van Sahelstaten (AES)

Mali, Niger, Burkina Faso: Hoe een triumviraat van militaire leiders de kaart van West-Afrika herschrijft

De militaire junta's van Mali, Niger en Burkina Faso hebben op zaterdag een confederatieverdrag ondertekend dat 72 miljoen mensen samenbrengt in de Alliantie van Sahelstaten (AES). Het is een beslissing, zeggen zij, die niet alleen de drie landen in staat zal stellen de plaag van jihadistisch geweld uit hun landen te verdrijven, maar ook een nieuw economisch bondgenootschap zal opbouwen dat West-Afrika zal hervormen.

In een volle zaal in de hoofdstad van Niger, Niamey, legde het jongste staatshoofd ter wereld zijn met handschoenen bedekte handen op het bureau voor hem en dankte God. Niet alleen, zei hij, voor het aanbreken van deze dag, zaterdag 6 juli, maar voor alles wat Hij had gedaan en zou blijven doen voor de mensen van Mali, Niger en Burkina Faso – nu verenigd, zei kapitein Ibrahim Traoré, in de gefedereerde Alliantie van Sahelstaten (AES).

Glimlachend en zelfverzekerd in zijn vertrouwde kaki uniform en rode baret, vertelde Burkina Faso’s 36-jarige interimleider zijn gehoor dat hij tot hen sprak, niet als buren, maar als broeders en zusters.

"Wij hebben hetzelfde bloed dat door onze aderen stroomt," zei hij. "In onze aderen stroomt het bloed van die dappere krijgers die voor ons dit land hebben bevochten en gewonnen dat wij Mali, Burkina en Niger noemen. In onze aderen stroomt het bloed van die dappere krijgers die de hele wereld hielpen bevrijden van het nazisme en vele andere plagen. In onze aderen stroomt het bloed van die dappere krijgers die uit Afrika werden gedeporteerd naar Europa, Amerika, Azië ... en die hielpen die landen op te bouwen als slaven. In onze aderen stroomt het bloed van waardige mannen, robuuste mannen, mannen die fier en rechtop stonden. En hiervoor zouden we trots en dankbaar moeten zijn om burgers van de AES te zijn."

Zijn mede-triumviren herhaalden deze boodschap. Zacht van stem en vaderlijk achter een dikke zwarte baard, zei Mali’s interim-president kolonel Assimi Goïta dat door "de vrije circulatie van mensen en goederen" binnen het drie landenblok toe te staan, de confederatie die ze aan het opzetten waren, op een dag zou overgaan in een volwaardige federatie, die 72 miljoen mensen zou verenigen in één gemeenschap.

"Wij gaan verder dan de individuele nationale identiteiten," zei hij. "In plaats van burgers van Mali, Burkina Faso, of Niger, zullen we onszelf als mensen van de AES aanduiden. In deze alliantie zal een Burkinees of Nigerees zich thuis voelen in Mali, en omgekeerd, zonder administratieve belemmeringen tegen te komen."

Het gezamenlijke communiqué van de top legde de langetermijnambities van deze op handen zijnde unie vast: de drie landen zouden hun uiteenlopende middelen bundelen om een wijdvertakte transport- en communicatiestructuur op te bouwen; om handel en de vrije beweging van goederen en mensen te faciliteren ter ondersteuning van een industriële transformatie; en om te investeren in de landbouw-, mijnbouw- en energiesectoren van de drie landen.

Deze gedurfde agenda, aldus het document, zou worden bevorderd door overheid-gecertificeerde digitale platforms die gevoed worden door "een verhaal dat overeenkomt met de aspiraties van de mensen" en hen aanspreekt, niet in het Frans van hun oude koloniale meesters, maar in hun eigen moedertalen.

De weg naar deze steeds minder verre federatie is een hobbelige geweest. De drie landen zijn sinds 2020 zorgvuldig naar elkaar toe gegroeid na een reeks staatsgrepen die militaire regeringen aan de macht brachten in Mali, Burkina Faso en uiteindelijk Niger in juli vorig jaar.

De drie leiders die naar voren kwamen – Mali's Goïta, Burkina Faso's Traoré en Nigers Abdourahamane Tiani – zeiden dat ze gedreven waren om in actie te komen door het falen van wat zij beschreven als corrupte en gecompromitteerde burgerregeringen die hun burgers niet konden beschermen tegen jihadistisch geweld. Dit geweld, benadrukten zij, trok zich niets aan van de zwarte lijnen die mensen op kaarten hadden getrokken – een groot deel van de felste gevechten vond plaats in de regio Liptako-Gourma, de uitgestrekte en poreuze grensgebieden waar de drie staten samenkomen.

De Economische Gemeenschap van West-Afrikaanse Staten (ECOWAS), een economische groep die momenteel wordt geleid door de regionale grootmacht Nigeria, reageerde streng op de staatsgrepen door zware handelsboycots op te leggen en zelfs te dreigen met militaire actie tegen Niger – een idee dat de voormalige koloniale macht Frankrijk snel ondersteunde. De dreiging werd met verontwaardiging ontvangen door de coupplegers, waarbij Bamako en Ouagadougou beloofden Niger te hulp te komen als het werd aangevallen door de andere West-Afrikaanse landen.

Sindsdien zijn alle pogingen tot verzoening tussen het West-Afrikaanse blok en zijn opstandige leden in de kiem gesmoord. Ondanks het besluit van ECOWAS om zijn sancties en grenssluitingen tegen Niger op te heffen, kondigden de drie opstandige staten in januari 2024 aan dat zij zich terugtrokken uit het blok.

In een verklaring bij de ondertekening van het verdrag van confederatie door de drie staten op zaterdag, zei Niger's Tiani dat de alliantie "onherroepelijk" had gebroken met ECOWAS. De drie staten lijken hun samenwerking al te verdiepen: in april van dit jaar stemde Niger ermee in om Mali 150 miljoen liter diesel te verkopen tegen bijna de helft van de gangbare prijs, wat broodnodige steun bood aan een land dat wordt geteisterd door aanhoudende energietekorten.

Virginie Baudais, senior onderzoeker en directeur van het Sahel- en West-Afrika-programma van het Stockholm International Peace Research Institute, zei dat de beslissing van de drie staten gedeeltelijk werd gedreven door meer dan tien jaar falen van door het Westen gesteunde regimes in de Sahel om het tij van opstandige jihadistische bewegingen te keren.

"Het is een reactie op het verlies van geloofwaardigheid van de Europese staten en van ECOWAS in de regio in de strijd tegen terrorisme," zei ze. "De drie leiders beweren allemaal dat ze goede resultaten behalen in de strijd tegen terrorisme dankzij hun gevestigde militaire samenwerking. Het is duidelijk dat elk land afzonderlijk deze groepen die in de Liptako-Gourma-regio opereren, niet kan bestrijden, en de enige optie is samenwerking."

Baudais zei dat de Franse regering de mate van wrok die haar schijnbaar eindeloze militaire interventie in haar voormalige koloniën had opgewekt, ernstig had onderschat.

"Het is misschien een positief aspect van de crisis: de breuk met de geschiedenis van koloniale heerschappij," zei ze. "Het had soepel kunnen verlopen, maar de Franse autoriteiten begrepen niet wat er op het spel stond in de Sahel. De breuk was daarom extreem gewelddadig."

De politiek analist uit Niger vond de breuk van de AES met ECOWAS een ongelukkige stap achteruit en voegde eraan toe dat geen enkel land volledige soevereiniteit geniet in een geglobaliseerde wereld.

"We leven in een context van globalisering, we kunnen onszelf niet isoleren," zei hij. "Soevereiniteit begint eerst bij productie – we hebben veel natuurlijke hulpbronnen, maar we hebben niet de capaciteit om ze zelf te verwerken."

"We veranderen dingen niet alleen door toespraken te houden," voegde hij eraan toe.

Baudais zei dat de drie militaire leiders voor grote uitdagingen staan.

"Soevereiniteit kun je niet eten," zei ze. "Deze regimes leggen zichzelf grote verwachtingen op. Economische moeilijkheden zoals die waarmee Mali vandaag de dag te maken heeft, met een gebrek aan elektriciteit, kunnen en zullen het regime verzwakken als de levensomstandigheden blijven verslechteren."

https://www.france24.com/(...)ng-west-africa-s-map

Dit nieuws van 6 juli ging geruisloos voorbij, niets van opgepikt door de Nederlandse media? Straks ga ik een gerelateerd nieuwsbericht posten waardoor ik achter de AES kwam.

Berbers (Toearegs) richten zware slachting aan onder Russische huurlingen in Mali.

Weet niet meer wie ik moet geloven, Toeareg-rebellen, Oekraïne en al-Qaeda claimen de aanval.

Bloedbad bij Wagnerstrijders in Malinese hinderlaag, opgeëist door Al Qaeda
https://www.bnr.nl/nieuws(...)geeist-door-al-qaeda

Oekraïne zegt geholpen te hebben bij dodelijke hinderlaag Wagner-leden in Mali

Oekraïne zegt dat het rebellen in Mali heeft geholpen om het Wagner-huurlingenleger zware verliezen toe te brengen. Door informatie van de Oekraïense militaire inlichtingendienst zouden de Malinese rebellen Wagner-strijders in een hinderlaag hebben weten te lokken.
Wagner bevestigde maandag in een zeldzame verklaring dat het huurlingenleger zware verliezen heeft geleden in Mali. De Russische huurlingen vechten daar aan de zijde van het regeringsleger.

Tientallen soldaten werden afgelopen weekend gedood of gevangengenomen door separatistische Toearegstrijders in het noorden van het Afrikaanse land. Onder de doden is volgens BBC News een hoge Wagner-commandant.

De aanval zou hebben plaatsgevonden bij het dorp Tinzaouatène, dicht bij de grens met Algerije. De Malinese rebellen zouden gebruik hebben gemaakt van een zandstorm om Wagner-troepen in een hinderlaag te lokken.

Een woordvoerder stelde maandag dat de aanval mede mogelijk werd gemaakt door de Oekraïense militaire inlichtingendienst. "De rebellen ontvingen van ons de benodigde informatie om een succesvolle operatie uit te voeren tegen Russische oorlogsmisdadigers."

Volgens Oekraïne steunt het de Malinese rebellen "niet alleen met informatie". De woordvoerder wilde niet zeggen of er Oekraïense militairen aanwezig zijn om te vechten in Mali.

https://www.nu.nl/spannin(...)r-leden-in-mali.html