Getuigen van Koninginnedag in 2009: ‘Het is secondenlang stil’

Komende dinsdag is het vijftien jaar geleden dat Karst T. op Koninginnedag met zijn auto door een mensenmenigte in Apeldoorn reed. Bij de aanslag vielen acht doden en meerdere gewonden. NU.nl-lezers Ton Hardon en Thijs Bertels waren erbij en vertellen hun verhaal.

Volgens het Openbaar Ministerie had T. het op het koninklijk huis gemunt en wilde hij de bus aanrijden. Het rapport van de Nationale Recherche suggereerde wel dat T. een anoniem leven leidde en affiniteit had met rechts-radicale en antimonarchistische ideeën, maar dat dit geen aanleiding voor de aanslag was. Het motief van T. is altijd onduidelijk gebleven.

“Ik werd de dag voor Koninginnedag getipt door een kennis om naar Apeldoorn te komen”, begint Ton. Hij stelt het idee voor aan zijn vrouw en zijn zoons van destijds zeven en tien. Iedereen reageert enthousiast. “Apeldoorn heeft een historische lading voor het koningshuis en we hadden de Oranjes nog nooit gezien.” Voor het gezin is het dus een uitgelezen kans.

Omdat Ton en zijn gezin uit de regio komen, weet hij op Koninginnedag in de buurt van het monument De Naald te parkeren. De dranghekken staan pas net op het kruispunt, waardoor ze nog een goed plekje kunnen uitzoeken. Ton kiest in eerste instantie een plekje uit, maar zijn vrouw wil toch op een andere plek staan.

“Ik ben een eigenwijze man, maar besloot toen maar naar mijn vrouw te luisteren.” Dat Ton luisterde, blijkt later belangrijk. “Precies op de plek waar we eerst stonden, zag ik de auto door de mensenmenigte razen.”

“Ik ben eigenlijk altijd, bewust en onbewust, met de veiligheid van mijn gezin bezig”, gaat Ton verder. “Ik heb nog naar de Jachtlaan (waar de auto vandaan kwam, red.) gekeken en gedacht: daar zou een auto vandaan kunnen komen. Maar het lijkt zo onrealistisch. Je denkt dat het toch niet kan gebeuren.”

“En ineens zag ik de zwarte auto door de menigte komen.” Ton denkt in eerste instantie dat de auto onderdeel van de optocht was. “Daarna zag ik mensen als poppen door de lucht vliegen en op het asfalt terechtkomen.”

Thijs werkt die dag voor EditieNL. Hij heeft speciale toestemming als cameraman om te kunnen filmen. Hij staat midden op de kruising als rond 11.45 uur een harde knal klinkt. “De dranghekken schoten als luciferstokjes door de lucht, waarna er ook mensen door de lucht heen vlogen”, herinnert Thijs zich. “Een paar tellen later reed de Suzuki Swift heel hard voor mijn neus voorbij.”

De cameraman verstijft een paar seconden. “Maar de knop ging om. De verslaggever met wie ik werk, schreeuwde: ‘Thijs, draaien, draaien, draaien.'” Thijs loopt vervolgens over de kruising. “Ik zwenkte door de slachtoffers heen, die je op beeld bijna niet kon ontwijken. Volgens mij filmde ik de politieagent bij de Suzuki Swift en de ambulances die komen aanrijden.”

Ton: “Het was alsof de tijd stilstond. Het was secondenlang stil.” De stilte maakt plaats voor paniek en chaos. “Ik zag helikopters boven ons vliegen, agenten op fietsen en mensen die rennen, gillen, zoeken naar bekenden en omstanders die hulp verlenen.”

De vader van twee is verbijsterd en gelooft niet wat er gebeurt. Hij denkt dat hij midden in een terroristische aanslag is beland en vraagt zich af of er nog iets zal volgen. “Mijn kinderen moeten hier weg, dacht ik meteen, dus we vluchtten naar onze auto.”

De beelden die Thijs die dag maakte, heeft hij niet meer teruggezien. “Ik ben de hele wereld overgegaan voor rampen, van Mali tot aan de tsunami in Japan, maar daar ga je voorbereid naartoe. In Apeldoorn verwacht je niet dat dit kon plaatsvinden.” Wat hem altijd is bijgebleven, is de omslag van feestvreugde naar paniek en chaos.

Thijs is voorzichtiger geworden bij grote evenementen. “Ik ben alerter bij harde knallen, ik zoek altijd een vluchtroute en kijk of er betonblokken zijn die auto’s kunnen tegenhouden.”

De aanslag heeft ook zijn sporen nagelaten bij Tons gezin. “We zoeken geen plekken op waar veel mensen samenkomen. Daarom vieren we Koningsdag heel ingetogen en op een veilige plek.” Maar als hij terugdenkt aan Koninginnedag in 2009, is Ton zijn vrouw dankbaar. “Zij stelde voor dat we een paar meter verder moesten staan.” Het heeft daarom ook iets wonderlijks voor hem. “Schijnbaar is onze tijd die dag nog niet gekomen.”

Dit gebeurde er tijdens de aanslag op Koninginnedag in 2009
De 38-jarige Karst T. rijdt op 30 april 2009 met ruim 110 kilometer per uur in op de Koninginnedagoptocht in Apeldoorn. De zwarte Suzuki Swift waar T. in rijdt, raast vanuit de Jachtlaan richting de Zwolseweg door dranghekken en schept zeventien mensen uit het publiek.

T. rijdt richting de bus op het kruispunt waar de koninklijke familie in zit. De auto komt tot stilstand tegen het monument De Naald. De koninklijke familie blijft ongedeerd. Er komen acht mensen om het leven, onder wie T. zelf.

Volgens het Openbaar Ministerie had T. het op het koninklijk huis gemunt en wilde hij de bus aanrijden. Het rapport van de Nationale Recherche suggereerde wel dat T. een anoniem leven leidde en affiniteit had met rechts-radicale en antimonarchistische ideeën, maar dat dit geen aanleiding voor de aanslag was. Het motief van T. is altijd onduidelijk gebleven.

https://www.nu.nl/nujij/6(...)condenlang-stil.html


Alweer 15 jaar geleden. Na de aanslag werden Suzuki Swift-eigenaren nog een tijdje lastiggevallen:

Agressie tegen zwarte Suzuki Swift
Eigenaren van een oude zwarte Suzuki Swift durven zich nauwelijks op straat te begeven na het drama in Apeldoorn. De auto is het mikpunt van agressie. Dat meldt De Telegraaf enkele dagen na de aanslag op Koninginnedag, toen een 38-jarige man met een zwarte Suzuki Swift uit 1993 in Apeldoorn dood en verderf zaaide.

De vriendin van Niels Franken uit Wassenaar is de eigenares van een zwarte Swift uit 1992. De auto lijkt helaas sprekend, vertelt de 25- jarige Franken aan De Telegraaf. "In de nacht van donderdag op vrijdag werden in Wateringen van deze auto in de straat de spiegels vernield.Eerst dacht ze dat het toeval was." Daarna werd ze bij het tankstation aangesproken door een man. Hij kwam dreigend op haar af en zei: dat is dezelfde auto, hè. Dat je daarin durft te rijden." Ook steken de laatste dagen continu mensen hun middelvinger naar haar op. "En dat is niet vanwege haar rijstijl. Die auto roept agressie op." De Suzuki Swift Club bevestigt dat het lijkt of de wagentjes in het verdomhoekje zitten. "We hopen dat het snel overwaait", aldus bestuurslid Ernst Schilperoord.
https://www.automobielman(...)i-swift/?gdpr=accept