Mysterie blijft rond ‘Russische omkoping’: kabinet gaat geen

quote:

Zijn er Nederlandse politici omgekocht door Rusland om propaganda te verspreiden en zo ja: wie? Die vraag gaat het kabinet niet beantwoorden, liet minister Hugo de Jonge maandagavond weten. Zo blijven de speculaties.

Het mysterie blijft vooralsnog: het kabinet wil niet ‘ingaan op namen’ die circuleren na berichten dat Rusland verschillende Nederlandse politici zou hebben omgekocht.

Verklaringen van de Tsjechische inlichtingendienst, de evenknie van onze inlichtingendienst AIVD, zorgden vorige week voor beroering in de Tweede Kamer. De Tsjechen lieten weten dat de door Rusland gerunde en betaalde nieuwssite Voice of Europe honderdduizenden euro’s zou hebben betaald aan Europese politici, waaronder Nederlandse. Om wie dat zou gaan werd niet duidelijk, maar de beschuldigende vinger ging in Den Haag direct naar PVV-leider Geert Wilders en Forum voor Democratie-voorman Thierry Baudet.

Die twee lieten zich door Voice of Europe interviewen. Sterker nog: Wilders zei na afloop daarvan dat de site ‘als tegengif diende van fake media’. ,,Met grote bewondering kijk ik naar jullie waardevolle en unieke werk.”

Wilders en Baudet wordt toch al langer verweten een pro-Rusland koers te varen. De PVV-leider legde - ook na de aanslag op vlucht MH17 - daarnaast een vriendelijk bezoekje aan Moskou af. Terwijl Baudet de Russische president Vladimir Poetin na de inval in Oekraïne nog ‘een prachtvent’ noemde en naar eigen zeggen contacten onderhield met iemand ‘die voor Poetin werkt’, zo bleek uit gelekte app’jes. De zweem van innige banden met Rusland, al dan niet tegen betaling, schudde Baudet niet meer van zich af. Vorige week nog botste hij erover met GroenLinks-PvdA en D66, die herhaaldelijk vroegen naar zijn vermeende relatie met Rusland en eventuele betalingen.

Maar De Jonge gaat aan dat soort speculaties geen einde maken. Hij schrijft in een brief aan de Tweede Kamer dat het noemen van namen ‘die in de berichtgeving circuleren (...) in strijd is met de taak’ van de AIVD en de nationale veiligheid niet zou ‘dienen’. ,,Bovendien past dit niet bij de wettelijke plicht tot geheimhouding van de werkwijze van de dienst.’’

Wel schrijft De Jonge dat als het nodig is dat de Kamer ‘hierover geïnformeerd dient te worden’, dit ‘via de Commissie voor de Inlichtingen- en Veiligheidsdiensten (CIVD) wordt gedaan’. Dit wordt ook wel de commissie-Stiekem genoemd, waarin de fractieleiders van de grootste partijen zitten. Let wel: Geert Wilders zit daar wél in, Thierry Baudet niet - omdat hij een kleine fractie leidt.

Vragen
Zo blijft dus boven de markt hangen óf Nederlandse politici zijn benaderd en wie dan. Wilders en Baudet zullen dinsdag, als de Tweede Kamer over de kwestie debatteert, een spervuur aan vragen krijgen. Tegelijk past de reactie van De Jonge in hoe de AIVD opereert in dit soort situaties. Openbaarmaking van alleen al contacten met Russen zou een politieke carrière kunnen breken. Is dat wel aan een geheime dienst? Die kan op die manier er zelf van verdacht worden critici uit te schakelen.

Wat vaker gebeurt is dat er ‘waarschuwingsgesprekken’ worden gehouden. Een politicus wordt dan ‘geïnformeerd’ dat landen als Rusland hen als doelwit zien voor propaganda-doeleinden. Volgens De Volkskrant gebeurde dat in 2020 met Baudet, toen er ‘serieuze aanwijzingen’ waren dat Russische agenten hem zouden hebben benaderd. Baudet deed het gesprek met AIVD-directeur Erik Akerboom af als ‘vaag en onwerkelijk’, verder bleef de kwestie mistig. En in 2019 gebeurde CDA’er René van der Linden hetzelfde, hij bleek contact te hebben gehad met ten minste één Russische spion.

Als het wél ernstiger is, denk aan landverraad, dan kan de AIVD gewoon aangifte doen bij justitie. Ook als het Kamerleden zijn. Maar De Jonge laat dus in het midden wat er nu precies aan informatie is en wat daarmee is gedaan.

Zo blijven er nog meer vragen op de zeef. Zoals: beschikt de Tsjechische geheime dienst nou wel of niet over namen? De AIVD wist volgens De Jonge dat de Tsjechen zouden komen met het vermeende omkoopschandaal. Maar volgens De Jonge meldden de Tsjechen alleen dat het ging om politici uit zes EU-landen: Nederland, België, Duitsland, Frankrijk, Hongarije en Polen. Het waren media die speculeerden over namen, schrijft hij. Naast de Tsjechische krant Deník N ging het onder meer om het Duitse Der Spiegel en het Franse Le Monde.

Volgens De Jonge hebben de Tsjechen ook deze week in contact met het kabinet géén namen genoemd. De minister zegt dat de Tsjechen ‘desgevraagd verwijzen’ naar eerdere verklaringen. Maar dat wil niet zeggen dat de Tsjechen geen namen wéten. Het zijn vragen die de Tweede Kamer ook zal hebben.

https://www.ad.nl/politie(...)de-affaire~a84f41f8/