quote:

Noorse weerdienst waarschuwt landgenoten met code rood voor bomcycloon ‘Ingunn’: “Wind van deze storm zal orkaankracht halen”

Het Europese stormseizoen draait nog steeds op volle toeren. Na stormen Isha en Jocelyn eerder deze maand daagt alweer een volgende storm op in de weerkaarten, storm Ingunn. Deze stormdepressie trekt vandaag richting Scandinavië en zal daar aankomen als een zogenaamde ‘bomcycloon’. Maar hoe fel zal storm Ingunn precies tekeer gaan? Hoe krachtig is zo’n bomcyloon? En waar verwacht men de meeste overlast? Noorwegen heeft alvast code rood afgekondigd.

Op dit moment heersen er grote temperatuurverschillen over het Europese continent. Een groot deel van West-Europa heeft te maken met aanvoer van relatief zachte oceaanlucht uit het zuidwesten. Het zuiden van Europa bevindt zich zelfs in de zeer zachte subtropische lucht. Het is ook deze extreem zachte luchtsoort die voor de uitzonderlijke temperaturen tot wel 30 °C zorgde in Spanje afgelopen week. Het noorden krijgt dan weer te maken met een bel ijskoude arctische lucht afkomstig van de Noordpool. Die komt opzetten vanuit het westen op de Atlantische Oceaan.

Deze ijskoude lucht botst tegen de zachte oceaanlucht en op de scheidingslijn tussen deze twee ontstaat er een sterke straalstroom die z’n pijlen zal richten op Schotland en Scandinavië. Hoe groter de temperatuurcontrasten zijn, hoe sterker de straalstroom is. De luchtrivier, die zich op grote hoogte bevindt, haalt woensdag snelheden tot wel 300 km/u. Onder invloed van zo’n sterke straalstroom komt vaak een onstuimig weertype op gang, met stormdepressies die zich in sneltempo kunnen ontwikkelen. Dit proces noemt men in de meteorologie ook wel ‘cyclogenese’. Dit gebeurt vooral in een zone gelegen aan de linker flank van de straalstroom.

Waarom groeit deze stormdepressie uit tot een ‘bomcycloon’?
De sterke straalstroom zorgt ervoor dat storm Ingunn zich vandaag razendsnel kan ontwikkelen. De kern van het lagedrukgebied trekt in de loop van de dag ten noorden van Schotland richting de Noorse zee. Vanavond en vannacht zal de kern verder opschuiven via Noorwegen om daarna verder naar het noordoosten te trekken. Tijdens haar reis richting de Noorse kust zal de druk in de kern van Ingunn in sneltempo dalen. Volgens de meest recente voorspellingen zal de kerndruk dalen van zo’n 970 hectopascal op woensdagochtend naar om en bij de 940 hectopascal op donderdagochtend. Zo’n lage kerndruk is uitzonderlijk en ook de snelheid waarmee de druk in de depressie zal dalen is opmerkelijk. In dit geval gaat het om een daling van zo’n 30 hectopascal op nog geen 24 uur tijd. Bij zo'n snelle drukdaling in een stormdepressie spreken meteorologen over ‘explosieve cyclogenese’.

Sommige weermodel­len berekenen tijdelijk zelfs windstoten tot 190 km/u

Wanneer de kerndruk van een stormdepressie met meer dan 24 hectopascal daalt in minder dan 24 uur, gaat het officieel om een ‘bomcycloon’. Dat is bij storm Ingunn duidelijk het geval. ‘Bomcycloon’ verwijst naar de termen ‘bom’ en ‘cycloon’. ‘Bom’ is een verwijzing naar de explosieve manier waarop een stormdepressie zich uitdiept. ‘Cycloon’ is een ander woord voor depressie of lagedrukgebied. Een ‘bomcycloon’ is dus niets meer dan een zeer explosief lagedrukgebied. Door het explosieve karakter van zo’n bomcycloon en de snel dalende druk kunnen de windsnelheden in zo’n cycloon fors oplopen.

Hoe fel zal storm Ingunn tekeer gaan en waar?
Momenteel dient storm Ingunn zich als eerste aan over het noordwesten van Ierland en Schotland. De rest van de dag trekt de stormdepressie verder via Schotland de Noordzee op. Tijdens deze reis is de storm zich nog maar aan het ontwikkelen, waardoor de windstoten nog relatief beperkt zullen blijven. Desondanks moet de Britse Eilanden zich opmaken voor windstoten tussen 80 en 100 km/u, in het uiterste noorden kan dat zelfs nog iets meer zijn. Over Schotland worden vandaag windstoten verwacht tussen 100 en 120 km/u. Zowel de Ierse als de Britse weerdienst hebben hiervoor een gele waarschuwing afgekondigd.

Het stevigste windveld bevindt zich net ten zuiden van de depressiekern. Dit windveld zal zich in de loop van woensdag ontwikkelen ten noorden van Schotland en vervolgens verder doortrekken via de Noorse zee richting de kust van Noorwegen.

Woensdagavond en donderdagnacht zal de storm z’n hoogtepunt bereiken, wanneer deze aan land gaat over Noorwegen. Op zee en langsheen de Noorse kust worden de hoogste windstoten verwacht. Vooral de kust van Nordfjord, Møre og Romsdal, Trøndelag en Helgeland zullen er stevig van langs krijgen. In eerste instantie gaat het om een zuidwesterstorm, aan de achterzijde van de stormdepressie ruimt de wind naar het westen.

Op dit moment wordt uitgegaan van extreme windstoten die kunnen pieken tot 170 km/u op grote schaal in de Noorse kustgebieden. Sommige weermodellen berekenen tijdelijk zelfs windstoten tot 190km/u. Zulke windsnelheden zijn verwoestend en vergelijkbaar met windsnelheden die gehaald worden in een orkaan. De Noorse weerdienst waarschuwt dan ook met code rood voor grote delen van het noordwestelijk kustgebied. Verder landinwaarts worden windstoten tot 130 km/u voorspeld. Hier geldt in sommige zones code oranje en verder landinwaarts code geel.

Op donderdag zal Ingunn verder doortrekken naar het oosten als een wester- tot noordwesterstorm. Ook in Zweden mag men zich dan nog verwachten aan stevige windstoten. Vooral in het noorden kunnen deze uithalen boven 100 km/u. Daarvoor geldt ook in Zweden een code oranje in sommige gebieden. Verder het binnenland in en naar het zuiden geldt op de meeste plekken code geel voor windstoten tot 100 km/u.

Er wordt heel wat overlast verwacht ten gevolge van het stormweer. De storm zal niet alleen gepaard gaan met hoge windsnelheden, er worden bovendien ook erg hoge waterstanden verwacht door de combinatie van de harde wind, hoge golven en stormvloed. De golven kunnen op zee pieken tot boven 10 meter hoogte net voor de noordwestkust van Noorwegen. Vooral in de nauwe fjorden kan dit zorgen voor stormvloed en overstromingen, met mogelijke schade aan gebouwen.

Ook de wind zal naar verwachting voor heel wat overlast zorgen. De weerdiensten waarschuwen nu al voor grootschalige stroomuitval, vertragingen en annuleringen in het verkeer, alsook voor materiële schade. “Blijf binnen en volg het advies op van de hulpdiensten”, luidt het. Men waarschuwt ervoor dat het gevaarlijk is om in zulk weer buiten te komen en men verwacht dan ook grote schade aan gebouwen, infrastructuur, bossen en elektriciteitsnetten.

Op donderdag wordt bovendien ook een sneeuwstorm verwacht, waarbij er makkelijk 20 tot 50 centimeter verse sneeuw zou kunnen vallen in het noorden van Noorwegen als gevolg van talrijke sneeuwbuien. Ook in Zweden worden sneeuwbuien verwacht. De combinatie met de harde wind zal daarbij zorgen voor erg gure omstandigheden.

quote:

Zeer zware storm Ingunn treft Noorwegen

Grote delen van Noorwegen krijgen de komende 24 tot 48 uur te maken met een zeer zware storm. Het hoogtepunt van de storm is woensdagavond: op zee bereikt de wind mogelijk orkaankracht en in de Noorse bergen kunnen extreem zware windstoten tot circa 200 kilometer per uur voorkomen. Lokaal wordt meer dan een meter sneeuw verwacht.

De storm, die de naam Ingunn heeft gekregen, heeft zich snel ontwikkeld en is onderweg naar de Noorse kust. Vooral de westkust in het midden en noorden van Noorwegen krijgt het woensdagavond tot en met donderdag zwaar te verduren. De Noorse weerdienst heeft voor de kustgebieden van Møre en Romsdal en verder langs Trøndelag tot aan Helgeland (inclusief de Lofoten) de hoogste code rood uitgegeven voor extreem harde windstoten tijdens de zeer zware storm (windkracht 11). Zo kunnen er windstoten voorkomen van 170 kilometer per uur en in de bergen zelfs lokaal 200 kilometer per uur. Op zee is er kans op windkracht 12, wat orkaankracht is. Ook wordt er gewaarschuwd voor hoge golven, lawines en aardverschuivingen.

In twee dagen tijd kan er regionaal 50 tot 100 millimeter neerslag vallen. Aan de kust is dat in de vorm van regen of natte sneeuw door temperaturen boven nul, maar in de bergen valt alles als sneeuw en kan er lokaal wel meer dan een meter vallen. Het Noorse Meteorologische Instituut waarschuwt voor grootschalige stroomuitval, vertragingen en annuleringen in het verkeer en voor grote schade aan gebouwen, infrastructuur, bossen en stroomvoorzieningen.

Scholen in kustgebieden zijn woensdag gesloten en mensen worden opgeroepen om binnen te blijven omdat het te gevaarlijk is buiten en het advies van de hulpdiensten op te volgen. Ook in buurland Zweden geldt er in sommige gebieden code oranje. Vanaf donderdagmiddag neemt de wind naar verwachting af.

Grootste natuurramp aller tijden in Noorwegen
Op 1 januari 1992 raasde een storm met orkaankracht over Noorwegen, de grootste natuurramp aller tijden voor het land. Tussen de 50.000 en 60.000 gebouwen raakten beschadigd, waarvan sommige volledig verwoest waren.