Eerste januariweek breekt warmterecords in groot deel van EuropaDe eerste week van het nieuwe jaar is het in bijna heel Europa extreem warm. Werd een groot deel van de VS rond de Kerstdagen getroffen door uitzonderlijke winterkou, nu zijn aan de andere kant van de oceaan in veel Europese landen warmterecords gebroken.
Records op zich zijn niet uitzonderlijk, maar doorgaans gaat het om tienden van graden. Deze week zijn op sommige plekken records verpulverd met meerdere hele graden.
Wind cruciaal
Temperaturen van 10 tot bijna 20 graden boven normaal leidden ertoe dat deze week duizenden records gebroken werden. Het roept de vraag op of de weerfenomenen in de VS en Europa iets met elkaar te maken hebben, en welke rol klimaatverandering speelt. Een ding is zeker, zegt Peter Siegmund van het KNMI: "De wind speelt bij beide een doorslaggevende rol. In de VS kwam de wind uit het koude Noordpoolgebied, bij ons kwam de wind uit het warme zuidwesten."
De kou in de VS had in vroeger tijden nog extremer kunnen zijn, zegt Siegmund. De Noordpool is sinds het begin van de metingen namelijk relatief het sterkst opgewarmd. Daar komt bij dat van alle seizoenen juist de winter in het Noordpoolgebied het snelst warmer wordt. Door dezelfde oorzaak warmen bij ons de koudste dagen van de winter meer op dan de gemiddelde wintertemperatuur.
Deels klimaat, deels toeval
Dat er op dit moment zoveel warmterecords worden gebroken in Europa hangt voor een deel samen met klimaatverandering, en voor een deel met toeval. Het noordelijk halfrond is sinds begin vorige eeuw gemiddeld anderhalve graad warmer geworden. Lokale weersomstandigheden kunnen er daarnaast nog een flinke schep bovenop doen. Zo waaide er deze week in de Alpen een föhn-wind, een luchtstroom die extra warmte met zich meebrengt.
bron