Diversiteit op de Spelen: 'TeamNL is nog veel te wit'

Diversiteit op de Spelen: 'TeamNL is nog veel te wit'

Wanneer je het Nederlandse team in Tokio voor de geest haalt, zie je een overwegend wit beeld. Is onze olympische ploeg te wit? "TeamNL reflecteert niet onze samenleving, maar wel het ledenbestand van Nederlandse sportclubs en -verenigingen."

Iedereen in Nederland heeft toegang tot sport, maar sommige sporten zijn van oudsher heel wit en elitair. Neem bijvoorbeeld het roeien, legt Roos de Jong uit. Zij won dit jaar samen met Lisa Scheenaard brons op de dubbel twee vrouwen bij het roeien in Tokio. "Veel roeiers beginnen met de sport als lid van een studentenvereniging. Vroeger waren die verenigingen altijd verbonden aan de universiteit, iets wat ooit alleen toegankelijk was voor witte mensen."

'Oneerlijke start'
En dat terwijl het in de sportwereld gaat om eerlijkheid. In zekere mate is het natuurlijk ook wel eerlijk, legt De Jong uit. "Als het startschot gaat, heeft iedereen een even grote kans om te winnen. Maar niet iedereen heeft een kans om aan de start te komen."

Dit beeld bevestigt bijzonder hoogleraar Jacco van Sterkenburg van de Erasmus Universiteit in Rotterdam. Hij is gespecialiseerd in etnische diversiteit in de sport. "Een aantal sporten die Nederland vertegenwoordigt op de Olympische Spelen in Tokio zijn overwegend witte sporten. En vaak is dat historisch zo gegroeid en in stand gehouden."

Hier is ook de Koninklijke Nederlandse Hockey Bond (KNHB) zich bewust van. Zowel het Nederlandse vrouwenteam als het mannenteam op de Olympische Spelen is volledig wit. "Hoe graag we het ook anders zouden willen zien, de diversiteit binnen TeamNL is op dit moment nog veel te beperkt", zegt de woordvoerder.

Daarom startte de hockeybond de afgelopen jaren meerdere campagnes en initiatieven om ervoor te zorgen dat iedereen zich welkom voelt. "Maar ondanks het feit dat we de afgelopen jaren al mooie stappen hebben gemaakt, staan we gevoelsmatig nog aan het beginpunt van deze belangrijke missie. Tussen het uitspreken dat je als sport openstaat voor alle doelgroepen en het daadwerkelijk laten voelen dat je openstaat voor alle doelgroepen, zit immers nog een groot verschil."

Minder brede sportkeuze
Hoogleraar Van Sterkenburg legt uit dat het voor iemand van kleur lastig kan zijn om zich tot een sport als hockey of roeien aangetrokken te voelen. "Mensen van kleur zouden niet snel voor die sport kiezen, omdat ze zich wellicht niet of minder welkom of thuis voelen. Dat houdt zich zo ook in stand, tenzij clubs en sportbonden hier actief iets aan doen."

Van Sterkenburg is als gastonderzoeker ook gelieerd aan het Mullier Instituut. Daar doen ze onder meer onderzoek naar diversiteit in sport. Hieruit bleek onder meer dat de sportkeuze van etnische minderheden niet breed is. Zo zijn sporten die in een land van herkomst populair zijn, hier ook graag beoefend. Denk bijvoorbeeld aan voetbal of atletiek. Daar zie je een ander beeld. Denk bijvoorbeeld aan Sifan Hassan en Churandy Martina.

Overwegend witte beeld aanpakken
De roeibond heeft besloten zich daarvoor uit te spreken. Met een diversiteitscommissie die onder meer enquêtes en brainstormavonden opzet, willen ze het overwegende witte beeld aanpakken. "Ik schrok van de verhalen die naarboven kwamen tijdens de brainstorm", zegt De Jong die in Tokio olympisch brons won. Ze is onderdeel van de zevenkoppige commissie. "Je hoopt altijd dat die verhalen er niet zijn, dat het niet in jouw wereld voorkomt, maar het is toch echt zo."

Ook de hockeybond spreekt zich ervoor uit en organiseert campagnes waarmee kinderen laagdrempelig kennis kunnen maken met de sport, vertelt de woordvoerder. "Maar tussen het uitspreken dat je als sport openstaat voor alle doelgroepen en het daadwerkelijk laten voelen dat je openstaat voor alle doelgroepen, zit nog een groot verschil."

Het NOC*NSF reageert dat het bij de uiteindelijke kwalificatie voor het olympisch team gaat om het talent en de sportprestaties van iemand. "We kunnen daarin niet sturen om meer diversiteit in de rolmodellen te hebben." De woordvoerder legt uit dat in de fase waarin de sportkoepel betrokken is bij de topsport, de sporters al een heel traject van talentontwikkeling en selectie hebben doorlopen.

Het aanpakken begint bij de verenigingen en clubs, weet ook roeister De Jong. "Al bij studieverenigingen voor roeien is het beeld overwegend wit. Ik denk dat we actiever leden moeten gaan werven bij diverse groepen en wijken, maar hiervoor is het noodzakelijk om binnen de roeisport een open, eerlijk en veilig klimaat te hebben. Op dat gebied is nog heel wat te winnen. En dan gaat het natuurlijk over álle aspecten van diversiteit en inclusie."

Daarom startte de hockeybond in september 2020 in samenwerking met Rabobank de Hockey Foundation: om de sport toegankelijker te maken. "Onze ambitie is om 30 nieuwe verenigingen op te starten in lage sociaal economische status (SES) wijken. Daarmee zullen we meer diversiteit in onze sport creëren."

Samenleving niet gerepresenteerd
Want als je kijkt naar de leden van amateurclubs in de sport, is daar ook de indruk dat het overwegend wit is, geeft hoogleraar Van Sterkenburg aan. "Dat houdt zich zo ook in stand, tenzij clubs en sportbonden hier actief iets aan doen." We zien de samenleving niet gerepresenteerd in de sportwereld, legt hij uit. "TeamNL reflecteert dus niet de samenleving, maar waarschijnlijk wel het ledenbestand."

Dat weet ook de hockeybond. "We willen zowel als de sportorganisatie als de sport zelf in de komende jaren een betere afspiegeling van de samenleving kunnen representeren." De KNHB wil de hockeysport zo laagdrempelig mogelijk maken, zodat iedereen kennis kan maken met de sport. Dit doen ze met bijvoorbeeld strippenkaarten, zodat iemand niet gelijk een jaar lang aan een vereniging vast zit. "Los van het feit dat we hiermee drempels denken weg te nemen is het zeker ook belangrijk om de sport bij iedereen onder de aandacht te brengen", zegt de woordvoerder. Dit doen ze onder meer met de zogeheten Urban formats in de wijk. "Hoe iemand een hockeystick vasthoudt is dan niet belangrijk, zolang diegene maar plezier heeft. Daar draait het om."

"Daarom hebben we ook met 30 sportbonden gezegd dat we stappen willen zetten op het gebied van inclusie en diversiteit." De Nederlandse sportbonden ondertekenden afgelopen januari het Charter Diversiteit, dat ze samen met NOC*NSF hebben opgesteld. Het gaat onder meer om het voetbal, hockey, roeien, schaatsen, gymnastiek, korfbal, tafeltennis, badminton en skiën. "Door ons hard te maken voor een diversiteitsbeleid kunnen we concreet aan de slag met inclusieve sport", zegt de woordvoerder van NOC*NSF.

Vlaggendragers zijn voorbeeld
Maar op andere zaken heeft de sportkoepel nu al invloed, zegt de woordvoerder. Hij neemt als voorbeeld het tweetal dat de vlag mocht dragen bij de openingsceremonie van de spelen. Skateboardster Keet Oldenbeuving en sprinter Churandy Martina. "Zij geven een beeld waar meer kinderen zich aan kunnen spiegelen. We laten een oude en een nieuwe tak van sport zien, maar ook een man en een vrouw, een volwassene en een jongere, een wit persoon en iemand van kleur."

De Jong is zelf wit, maar heeft besef van haar positie binnen de roeiwereld. "Ik hoop dat ik met de positie die ik heb binnen de roeiwereld een bijdrage kan leveren aan een eerlijke en meer open roeisport waarin iedereen zich thuis en welkom kan voelen."

https://www.rtlnieuws.nl/(...)olympisch-team-sport

Zusjes de Witte:


POLL