[Giro] Etappe 18: Pinzolo - Laghi di Cancano #1

Tappa 18: Pinzolo - Laghi di Cancano (Parco Nazionale dello Stelvio), 207 km

De rit naar Madonna di Campiglio baarde een muis, kunnen we wel stellen. Een grote kopgroep kreeg weer alle ruimte van het peloton, bepaalde ploegen zijn zich blijkbaar niet helemaal bewust van het feit dat er steeds minder geklommen moet worden. De voorlaatste rit is bijvoorbeeld helemaal op de schop gegaan, drie keer Sestriere in plaats van een zware rit met de Agnello en de Izoard. Op zaterdag gaat helemaal niets meer gebeuren, dus had je beter gisteren iets kunnen ondernemen. Dat gebeurde niet, maar dan ook echt totaal niet. Tien klassemenstsrenners in dezelfde tijd, tja. Wel een leuk sprintje van Geoghegan Hart, bedankt voor niets. Vijf minuten na Ben O'Connor, die het zomaar voor elkaar kreeg dat NTT iets won. Blijkbaar helpt een afhakende sponsor enorm, bepaalde renners stijgen boven zichzelf uit. De altijd wisselvallige Ben O'Connor was ook tijdens deze Giro weer eens ouderwets wisselvallig, maar de afgelopen twee dagen beschikte hij toch over zijn goede klimmersbenen. We stonden er niet echt op te wachten en we drongen er ook niet op aan, van de andere kant was het alternatief Pernsteiner geweest. Na Pantani en Landa zou de volgende winnaar in Madonna di Campiglio sowieso gelijk zijn geweest. O'Connor heeft nooit de guidon van onder, absoluut geen fenomeen. Snel vergeten deze rit, hopen dat het vandaag leuker gaat zijn. Het zal wel moeten, eigenlijk de laatste kans om het klassement overhoop te gooien. Met onderweg de Stelvio is er geen enkel excuus, het moet en het zal nu gebeuren.




We herhalen een trucje uit 2015. Toen reden we vanuit de omgeving van Bassano del Grappa, Marostica om precies te zijn, richting Madonna di Campiglio. Vervolgens gingen we een dag later van start in Pinzolo om via Campo Carlo Magno de rit te beginnen. Ik heb dus al wat tekst over Pinzolo, scheelt. Pinzolo is een klein dorpje met 3000 inwoners dat al vaker is voorgekomen in de Giro. In 2015 dus, maar ook in 1977 en 1985. In die jaren vertrok hier een rit en kwam er een aan. Winnaars in Pinzolo zijn Giuseppe Saronni en Gianbattista Baronchelli. Niet alleen Pinzolo kennen de renners, de hele eerste klim kennen ze. Meteen na de start gaan de renners klimmen naar Campo Carlo Magno. Het eerste deel van deze klim is gewoon de klim naar Madonna di Campiglio, maar daarna nemen ze een andere afslag om in Campo Carlo Magno uit te komen. Deze beklimming van de tweede categorie is 13 kilometer lang en gemiddeld 6,7%. Het stuk na Madonna di Campiglio is nog het zwaarste stuk van deze klim ook. Meer dan 11% richting de top. Alvast een goede klim om het peloton uit te dunnen en een kopgroep te formeren. Weet niet of er nog golfers zijn die dit lezen, maar hier kan je op een bijzondere locatie golfen. In 2015 gingen we overigens naar Aprica waar Landa weer zou winnen, held.




Een afdaling van meer dan 15 kilometer volgt. De eerste kilometers van de afdaling gaat het rechtdoor, maar voorbij het dorpje Folgarida volgt een verzameling haarspeldbochten. Een stuk of tien richting het volgende dorp, Dimaro. In Dimaro zijn de renners bijna beneden, daarna rijden we een kilometer of 15 over brede, rechte en vrij vlakke wegen door de vallei. Aan het eind van de vallei wordt het bochtig en beginnen we aan de tweede klim van de dag, een klim in meerdere etappes. Via flink wat bochten rijden we richting Scanna en Preghena, het gaat een kilometer of zes aan 5% omhoog. Daarna loopt het vijf kilometer vals plat omhoog verder, voor er in de buurt van Rumo een afdaling van een kilometer of twee begint. Stelt niet veel voor. Wel wat bochten, maar de weg is breed en het gaat niet enorm steil naar beneden. Aan het eind van deze afdaling volgt het serieuze deel van de klim, we gaan de Hofmahdjoch beklimmen. Jazeker, we zijn in Zuid-Tirol. Passo Castrin in het Italiaans, dan vind ik Hofmahdjoch wel een stuk mannelijker klinken, ook al heb ik geen idee hoe ik het precies moet uitspreken. Het is een lastig joch, die Hofmahd. Negen kilometer aan 9%, voor de lol. Nog nooit gebruikt in de Giro, blijkbaar. Terwijl het een pas is met een brede weg, goede percentages, ook nog wel te verbinden met andere klimmetjes. Maar goed, klim van de eerste categorie. Paar lastigere stroken van 10% of meer, ook wat stukken aan 7%. Lastig, kort samengevat. Nutteloos, dat ook. Hierna volgt een vrij lang vlak stuk in aanloop naar de Stelvio. Top bereiken we na 66 kilometer.




De top is makkelijk te herkennen, we rijden dan namelijk een tunneltje in. In de afdaling die volgt komen we nog meer tunnels tegen. Het gaat tien kilometer serieus naar beneden. Hoge percentages, maar het stelt niet veel voor. Brede weg, weinig bochten, alleen aan het eind van dit stuk een paar haarspeldbochten. Na tien kilometer dalen slaan we rechtsaf en rijden we nog eens 15 kilometer verder naar beneden. Van dit stuk van de afdaling is de eerste tien kilometer vrij vlak, het gaat niet echt enorm naar beneden, het gaat zelfs nog heel kort naar boven. Brede weg nog steeds, een vrij minimaal aantal bochten ook. De laatste vijf kilometer gaat het dan weer wat forser naar beneden, met ook meer bochten onderweg. Na nog een reeks haarspeldbochten komen we uit in Lana, we rijden vervolgens acht kilometer over een brede en vlakke weg door de vallei. In de omgeving van Merano gaat het zelfs een tijdje omhoog, al laat het echte klimmen nog heel wat kilometers op zich wachten. Na een kort klimmetje gaat het 30 kilometer vals plat omhoog verder, dwars door een vallei. We fietsen door wat dorpjes, eten na 110 kilometer in Naturns, zien af en toe een kasteeltje boven op een berg. Het is wachten tot het begin van de Stelvio, voor die tijd gaan we weinig beleven.



Voorbij dit kasteeltje rijden we een kilometer of tien over vrij vlakke wegen. Vooral rechtdoor. In de buurt van Schlanders wordt het net even anders, een kilometer of vijf aan een procent of vier met onderweg de nodige bochten richting Laas. Mooie ode aan Martin. Voorbij Laas is het dan weer een kilometer of tien behoorlijk vlak en recht tot in Prato allo Stelvio, of Prad am Stilfserjoch. Gaan we klimmen? We gaan klimmen. Eerst wel even sprinten nog, de eerste tussensprint van de dag volgt in Prad na 144 kilometer. Goed, even graven in het archief hoor, komt ie: De Stelvio is ook dit jaar weer de Cima Coppi. Iedere keer als de klim wordt opgenomen in de Giro is het ook meteen de hoogste klim, want de Stelvio is de hoogste bergpas van Italië. De Cima Coppi is natuurlijk vernoemd naar Fausto Coppi, die hier in 1953, bij de eerste beklimming van de Stelvio, als eerste boven kwam. Het was de voorlaatste etappe van die Giro, waarin de Stelvio voor het eerst werd beklommen. De rit zou eindigen in Bormio en Hugo Koblet reed aan de leiding. Hij leek op weg naar de eindzege, Coppi had al een aantal keer geprobeerd hem te lossen tijdens eerdere etappes, maar dat draaide steeds op niets uit. Hij had het eigenlijk al opgegeven, maar op de Stelvio kende Hugo Koblet een slechte dag. Coppi profiteerde optimaal en reed weg van Koblet. Met vier minuten voorsprong kwam hij aan op de top en uiteindelijk hield hij op de streep genoeg over om de roze trui over te nemen van Koblet, waardoor hij zijn vijfde en laatste Giro won. In 1965, vijf jaar na de dood van Coppi, besloot de organisatie om hem te eren. De Stelvio werd weer opgenomen in het parcours en werd beklommen vanuit Bormio. De naam van de top van de Stelvio werd voor de gelegenheid veranderd in Cima Coppi en sindsdien is de hoogste berg van iedere Giro de Cima Coppi. In totaal zijn al 17 verschillende bergen Cima Coppi geweest en de Stelvio zal dat nu voor de tiende keer zijn. Als eerste bovenkomen op de Cima Coppi levert je de Trofeo Torriani en een aanzienlijk geldbedrag op. De laatste keer dat we op de Stelvio waren was in 2017, vandaar dat het archief leeft. Iedere passage op de Stelvio mogen we onze handjes mee dichtknijpen, het feest gaat namelijk niet altijd door. Al een paar keer geschrapt, merkwaardig genoeg lukt het nu eind oktober juist wel. Altijd memorabele beklimmingen, Stelviootje. In 2014 was het slecht weer, maar men besloot toch door te gaan. Langs metershoge sneeuwmuren fietste men naar de top. In de afdaling ontstond er commotie, er kwamen berichten over de koersradio dat de afdaling geneutraliseerd zou worden. Er reden motoren rond met rode vlaggetjes, maar Quintana had zich in het wiel van zijn ploeggenoot Gorka Izagirre genesteld en samen reden zij de motor voorbij. De rest lette even niet op en de vogels waren gevlogen. Mede door deze actie in de afdaling zou Quintana de rit met meer dan drie minuten voorsprong op de andere favorieten winnen. De laatste keer dat er een rit eindigde op de Stelvio was in 2012. Dit was het wonderjaar van een pareltje van Vacansoleil, Thomas De Gendt. Hij reed op zijn vroegere trainingsklim zoals hij nog nooit reed, won met minuten voorsprong op de rest en eindigde als derde in het klassement. Dat sloeg helemaal nergens op, blijft grappig. In 2017 begonnen de darmen van ONZE Tom dan weer te rommelen tijdens de beklimming van de Stelvio. In de afdaling werd het alleen maar erger, waarna hij in de aanloop naar de volgende beklimming van de Stelvio, via de Umbrailpas, toch eventjes een grote boodschap moest doen.




In 2017 kwam Mikel Landa als eerste boven op de Stelvio, helaas won hij die rit uiteindelijk niet. In Bormio liet hij zich in de luren leggen door Nibali, erg jammer. Voor het eerst sinds 2005 beklimmen we de Stelvio overigens weer vanuit Prato allo Stelvio. Dit is de lastigste kant, de kant met de 48 haarspeldbochten. De fotogenieke kant die iedereen kent, maar die we dus meestal niet beklimmen. Nu wel. Het gaat 25 kilometer lang omhoog aan 7,5% gemiddeld. De eerste tien kilometer valt het eigenlijk nog wel mee, we gaan van 5,5% naar 6,5% gemiddeld. Het gaat dan ook nog vooral rechtdoor, pas in de buurt van Trafoi en even verderop in de buurt van de oneindigde reeks haarspeldbochten gaat het echt steil omhoog. 15 kilometer aan 8,5%, laten we het zo maar samenvatten. Er zit soms een strook aan 10% tussen, soms weer wat minder, maar de conclusie blijft hetzelfde. Een monsterlijke klim, waar de Giro in de plooi kan vallen. Als het hier niet is, waar dan? Een iconische klim ook, het zou de heren renners sieren als ze 'm nog wat iconischer maken. We bereiken de top van de klim na 169 kilometer, op een kleine 40 kilometer van het eind. Vooral met de lange afdaling in het achterhoofd kun je hier zonder problemen alvast oorlog maken, doe maar gewoon.



Na de klim dalen we af richting Bormio, maar die stad gaan we net niet helemaal bereiken. Een kilometer of 20 gaat het naar beneden. In 2017 gingen we hier ook naar beneden, een bezeten Tom Dumoulin deed toen z'n best om de schade te beperken. Hij nam veel risico maar vloog nergens uit de bocht, deze afdaling valt wel mee dus. Het is natuurlijk wel vrij bochtig, we komen soms kort achter elkaar tien haarspeldbochten tegen. Niet te vergelijken met de 48 haarspeldbochten aan de andere kant, maar toch. Een pittige afdaling, maar te doen. Mooie omgeving, niks mis mee. Paar tunneltjes tussendoor. Soms wat langere stukken rechtdoor, soms een flink aantal haarspeldbochten achter elkaar. Vlak voor we Bormio bereiken slaan we rechtsaf, daarna rijden we acht kilometer over een vrij vlakke weg richting Isolaccia Valdidentro, waar na 196 kilometer de tweede tussensprint van de dag volgt. Eigenlijk wel jammer dat we nog naar dit dorp moeten, we hadden ook op een andere manier naar de voet van de slotklim kunnen fietsen om wat vlakke kilometers over te slaan. Maar goed, in Isolaccia slaan we rechtsaf en dan begint de slotklim. We klimmen naar Torri di Fraeli, een berg van de eerste categorie. Het gaat ongeveer negen kilometer aan 7% omhoog. Lastig, dat zonder meer. Vrij onregelmatig ook, na een vals plat begin gaat het een kilometer aan 8% omhoog vooraleer we een klein stukje moeten dalen. In de kilometers daarna gaat het weer steil omhoog, er zit een keer een kilometer aan 9% tussen met een steilste strook aan 12%. Ideaal stuk om iets te proberen, als het nog nodig is. Daarna wordt het tot aan de top iets minder lastig, al gaat het in de laatste halve kilometer van de klim wel aan 8% omhoog. Weer een bochtige klim, overigens. Bijna net zoveel haarspeldbochten als de Stelvio. Net niet helemaal, 21 is net iets minder dan 48 natuurlijk, maar de klim blijft een lust voor het oog. Vooral omdat de naam niet uit de lucht gegrepen is ook, we komen tijdens de klim torentjes tegen.




Op de top van Torri di Fraeli zijn we er nog niet, er volgt daarna nog een vlak stuk van twee kilometer richting Laghi di Cancano. Na de top gaat het heel kort naar beneden, daarna is het zo goed als vlak terwijl we over een brede weg door een groen gebied fietsen. Veel bomen hier. Veel water ook, we zien langzaam een meertje in beeld verschijnen. Even verderop rijden we zelfs direct langs het water, zou dat dan het einde van Wielco zijn? Dat ie rechtstreeks in de plomp stuurt? Op een paar flauwe bochten na gaat het wel vooral rechtdoor langs het water, zou moeten lukken. Voorbij het water houden we de linkerkant van de weg aan, het gaat daarna nog een tijdje omhoog tot aan de finish, de laatste 500 meter aan 3,5% gemiddeld blijkbaar. Bochtje naar links nog op 200 meter van het eind, daarna rechtdoor tot aan de streep langs het Lago di Cancano. Op een parkeerplaats waar in het verleden grind lag, dat zal ongetwijfeld geasfalteerd zijn ondertussen? De rit eindigt bij Laghi di Cancano, meervoud dus. Het zit zo: eerst fietsen we langs Lago Scale. We eindigen langs Lago di Cancano. Even verderop, verstopt achter de dam, ligt Lago di San Giacomo. Stuwmeertjes, allemaal. Gelegen in het nationale park van de Stelvio. Bij het meer van Cancano kun je een mountainbike huren, dat valt vooral op aan de finishlocatie. Het Nationaal park Stelvio-Stilfser Joch (Italiaans: Parco nazionale dello Stelvio/ Duits: Nationalpark Stilfser Joch) is een van de oudste en grootste nationale parken van Europa. Het sluit aan bij het Zwitsers Nationaal Park en het zuidoostelijker gelegen natuurpark Adamello-Brenta, samen vormen deze parken ruim 400.000 hectare beschermd gebied. Ja, de organisatie wil dit graag genoemd hebben, dus dan doe ik dat. Sinds 1977 hoort het meer van Cancano en de rest van de omgeving bij het nationale park. Dat was het wel, zo'n beetje. Leuke omgeving, hoor. De Giro is op deze exacte locatie nog nooit geweest, prima primeur. Blijkbaar pas een aantal jaar geleden volledig geasfalteerd, ofzo, lees ik ergens. Voor die tijd was het vooral een populaire plek voor mountainbikers, vandaar die toko op de top, sinds die tijd wordt het ook steeds populairder onder de gemiddelde dikke toerder. Na deze passage zal dat alleen maar erger worden.



In Pinzolo wordt het overdag 14 graden. De kans op regen is minimaal, veel wind zal er niet zijn. Een beetje wind vanuit het zuiden, dan staat ie in het begin wel mooi in de rug. Boven op de Stelvio zal het amper 4 graden zijn, dat is verdorie koud. Vooral die afdaling daarna, ik moet er niet aan denken. Is wellicht ongunstig voor het spektakel, als iedereen het koud heeft en half zit af te sterven denken ze waarschijnlijk niet aan aanvallen. Wind vanuit het zuiden daar nog steeds, deels tegenwind dan wel misschien eventueel. Aan de finish zal het een paar graden warmer zijn, maar met 9 graden is het nog steeds fris. Kleine kans op regen gedurende de dag, doe dat maar niet. Zonder regen is het al koud genoeg. Wind vanuit het zuiden uiteraard, staat ie op de slotklim vooral in de rug. De rit begint om 10:20, na een korte neutralisatie van vijf minuten. De mogelijk beslissende rit in de Giro wordt niet integraal uitgezonden, dat is wel een doodzonde. Om 12:25 zijn we er pas weer bij, verdorie toch. Tegen die tijd zijn we al bijna boven op de Hofmahdjoch, joh. De finish wordt verwacht tussen 16:03 en 16:52.



Je kan er lang of kort over lullen, maar het liefst kort. Dit moet de beslissende rit worden voor de klassementsrenners. Die rit naar Sestriere stelt nu geen ruk meer voor. De vlakke rit gaat het ook niet doen. De tijdrit is vrij kort, de verschillen zullen daar niet gigantisch zijn. Nee, je moet nu je slag slaan. Dus eis ik dat Sunweb, Astana, Trek, wie dan ook, alles uit de kast haalt om ons na een paar flopdagen een grandioze topshow voor te schotelen. Geen vluchters, niks van dat gezeik. Koers van de voet van de Stelvio tot de finish. Bij voorbaat dank. In principe zou dit te zwaar moeten zijn voor Almeida waardoor Kelderman het roze overneemt, maar het blijft een merkwaardige sport he. Ik heb zomaar het gevoel dat Wielco eindelijk gaat laten zien waarom niemand buiten een paar vlaggetjesadepten hem heel serieus neemt. Maar dat gevoel heb ik ondertussen al bijna drie weken, dus ja. Heb je niks aan.
1. Geoghegan Hart. Op basis van de rit naar Piancavallo de beste bergop. Ineos heeft al een paar dagen niet gewonnen, er moet weer een nieuwe ritzege bij.
2. Hindley. Beter dan Wielco? Dat zou toch wel hilarisch zijn he. En niet wachten natuurlijk, absoluut niet.
3. Nibali. Dit gaat niet gebeuren, want Nibali kan er niks meer van, maar het zou toch ook wel weer enorm grappig zijn als hij dan ineens toch een goede derde week heeft. Deze etappe is wel geschikt om op z'n minst iets te proberen. Op de eerste klim meteen een paar mannetjes in de aanval sturen, al heeft ie er niet veel meer over. Nee, ja, eigenlijk gaat ieder droomplan meteen niet door. Maar toch.
4. Almeida. Zou ook wel lollig zijn. En Pat zag dat het goed was. De Stelvio bevalt hem wel, blijkbaar. Hij is er al twee keer geweest. Dat was in 2012 ook het verhaal van De Gendt. Hij had zo vaak op de Stelvio getraind, daarom was ie zo goed. Altijd genieten. Ik zet me schrap voor een topshowtje en de vlag gaat alvast half stok.
5. Majka. Kelderman bestaat niet.