[KSC #11376] Ik kan het niet hebben als het avondeten is

De half-Indische dakdekker Henk Vinke (42) is op 13 mei 2000 alleen thuis met zijn dochtertje Cecil als de brand uitbreekt bij de vuurwerkopslag S.E. Fireworks. Denise is op haar werk, de anderen zijn even naar de winkels.

Henk grijpt z’n dochter en brengt haar naar zijn neef vlakbij in de Nieuwluststraat. Daar zou ze veilig moeten zijn. „Zelf ging pap meteen terug. Want door zijn bedrijf stonden er gasflessen bij ons huis en die wilde hij weghalen. Hij zei: straks knalt me de hele boel.” Cecil voelt zich later schuldig, dat ze niet heeft gesmeekt: „Papa blijf nou hier.”

Kokende teer
Henk Vinke is als de dood voor vuur. In 1980 heeft hij een zwaar bedrijfsongeval, waarbij kokende teer over zijn voeten en onderbenen stroomt. Hij vecht zich met wilskracht uit een rolstoel en is opnieuw begonnen. Tien jaar later krijgt zijn jongere broer een auto-ongeluk, waarbij zijn wagen in brand vliegt. Zijn broertje sterft in de vlammen. Vandaar dat Henk meteen z’n dochter wegbrengt. Daarna gaat hij zijn eigen vuurdood tegemoet...

Als hij terugloopt explodeert de vuurwerkopslag die de wijk in puin legt. Tien dagen later krijgt zijn zeven maanden zwangere vrouw Jacqueline bezoek van het Rampen Identificatie Team, het RIT. Ze kunnen Henk niet vinden, zelfs geen spoortje DNA. Ze zeggen dat hij versplinterd en verpulverd moet zijn door de explosies en de vuurzee erna. Dat is het dan.

Kwaadsprekerij
De kwaadsprekerij van mensen die op eigen houtje speuren naar ‘het eerste vlammetje’ komt snel op gang. Er zijn mensen - ook ‘vrienden’ - die beweren dat Henk niet dood is, maar vast wat met de ramp te maken heeft. Hij zou in Spanje zitten of Brazili�. Zo zou hij zijn gezin met een smak verzekeringsgeld op het droge hebben geholpen. Hij had namelijk verteld dat het binnenkort financieel beter zou gaan.

Dat verhaal komt ook in een boek terecht over de ramp als een mogelijk scenario. Iemand zet op internet een lange lijst met telefoonnummers, die Henk Vinke na de ramp gebeld zou hebben. Er zijn zelfs mensen die beweren dat ze een ansichtkaartje bij Jacqueline hebben gezien van na de ramp: groeten van Henk.

Justitie maakt er gehakt van. Over zijn onschuld en zijn dood is geen twijfel.

Roddels
Maar de impact is groot. Zijn dochters: „We hebben ons jaren moeten verdedigen tegen zulke schandalige roddels. En echt n�g steeds. Je krijgt die verhalen ook niet van het internet, want wij zijn niet beroemd of de koningin. Hebben mensen dan echt geen schaamte om zo maar dingen de wereld in te slingeren?”

Hun moeder Jacqueline is in die tijd van de wereld en zoekt troost in de fles. Ze probeert de kinderen gelukkig te maken door te strooien met het rampgeld dat ze krijgt uit een rampfonds. Dat voedt bij kwaadwillenden alleen maar meer de fantasie over Henk: in de brand, uit de brand. De kinderen zeggen: „Dat geld heeft alleen maar ellende gebracht.” Jacqueline, achteraf: „Het was bloedgeld.”

Van Henk is officieel nooit iets teruggevonden. Maar het gezin weet inmiddels voor zichzelf wel ‘heel zeker’ dat die lezing van het RIT niet klopt. Ze weten waar hun vader gestorven moet zijn. Hij is wel gevonden, zeggen ze. Maar geen hond bij de autoriteiten die alsnog helpt die waarheid boven tafel te krijgen. Ze hebben gesmeekt. „Maar nee, niemand thuis. Dan moeten ze een fout toegeven. En dat kunnen ze niet.”

Getuigenis
Het is jaren later, als Henks weduwe de getuigenis van toenmalig politieman Jaap Knotter onder ogen krijgt. Knotter vertelt dat hij een man ziet ‘die na de eerste explosie een steen op zijn hoofd krijgt’. Knotter sleept hem een woning binnen aan de Nieuwluststraat. De politieman weet niet of de man dan nog leeft. Hij beweegt in elk geval niet meer. Maar door een nieuwe explosie kan de politieman het slachtoffer niet verder helpen. „Die agent beschrijft de man als half Indisch en met nog wat meer gelijkenissen. Het kan toch niet anders, dat dit papa was? Hoeveel slachtoffers waren er nou met zulke kenmerken? En in precies die straat waar hij Cecil naar toe bracht?”

Ze twijfelen niet: in de hectiek is op die plek later gewoon niet goed gezocht, ook om dat al heel snel de koningin een rondleiding kreeg en dan door die straat loopt. Jacqueline heeft contact gehad met de politieman. Hij heeft niet meer informatie, maar ze weet eigenlijk wel genoeg en licht de kinderen in. De schok: „Wil je zeggen dat papa op de vuilstort Boeldershoek ligt?” Nu zeggen ze zelf ook volmondig ‘ja’. „Hij is met met de shovels vol puin meegegaan. Ze zijn hem toen gewoon vergeten.”

Hij is met met de shovels vol puin meegegaan. Ze zijn hem toen gewoon vergeten

Niet goed gezocht
De dochters nemen die agent niets kwalijk. „Hij moest ook rennen voor zijn leven.” Het RIT nemen ze wel iets kwalijk: te snel opgeruimd, niet goed gezocht. Maar de heftigste pijn zit richting gemeente en de burgemeester, toen inmiddels Peter den Oudsten. Ze vroegen zijn hulp. „Maar hij zei alleen: wat willen jullie hier nou mee?”, beweren ze. Er gebeurde dus niks. „We zijn in de steek gelaten en genegeerd. Het kan ze geen zak schelen. Maar het gaat niet om schuld! Maar voor ons had het zoveel uitgemaakt in de verwerking. En het had alle roddel en achterklap kunnen smoren, maar het is ons blijkbaar niet gegund.”

Dat voelt eenzaam, net als toen het net gebeurd was. De dochters vertellen dat ze door alle ervaringen met moeite nieuwe mensen in hun levens toelaten. Cecil, Sammy en Denise vertrouwen mensen niet gauw. De vrienden die er zijn, die zijn van ver n� de ramp. Al die verhalen toen… „Kinderen mochten vaak niet meer met ons spelen.” Er is ook een hand in eigen boezem. Met een moeder die jarenlang troost zocht in de drank was het thuis een zooitje, met weinig opvoedkundige ‘sturing’, zeggen ze. „We deden maar wat. Dus lagen we er buiten.”

Ongrijpbare angst
Die vreemde ongrijpbare angst om uitgestoten te worden is er nog steeds. Denise: „Bij een sollicitatie probeer ik zo lang mogelijk te verzwijgen dat ik Vinke heet.” Sammy herkent dat: „Bizar eigenlijk. Als ik iemand leer kennen, zeg ik eigenlijk nooit direct mijn achternaam.” Alsof ze een niet bestaande schuld op hun schouders dragen.

Na de dood van hun vader is het gezin in een zwart gat gevallen. De drie zussen hebben meer spreekkamers van hulpverleners van binnen gezien dan hen lief is. Alle drie de dochters ontwikkelden na 13 mei 2000 een vorm van ptss en emotie- en angststoornissen. Ze vertellen er open en rauw over, met het hart op de tong. Denise: „We hebben alle drie een manier ontwikkeld om te overleven.” Want dat was het, overleven, bijna twintig jaar lang.

Een van de weinige bewaarde foto’s van het gezin Vinke, ongeveer vier jaar voor de ramp. Tweeling Sammy en Cecil en oudste dochter Denise met hun ouders Henk en Jacqueline. Zij heeft de bijna 1-jarige Jaimy op de knie.
Een van de weinige bewaarde foto’s van het gezin Vinke, ongeveer vier jaar voor de ramp. Tweeling Sammy en Cecil en oudste dochter Denise met hun ouders Henk en Jacqueline. Zij heeft de bijna 1-jarige Jaimy op de knie. � Lenneke Lingmont
Valse belangstelling
Contact met de familie van hun vader is er niet meer. „Ze hadden blijkbaar geen belangstelling voor ons.” Van enkele anderen bleek de belangstelling destijds ‘vals’ - die kwamen blijkbaar thuis kijken om daarna kwaad te spreken over hun vader en het gezin. Er zijn geen vrienden meer van toen.

Sammy heeft een angststoornis, kan niet goed tegen mensenmassa en raakt bij het minste of geringste in paniek. Als ze ��n van haar kinderen eventjes kwijt is vreest ze een noodlot. Als haar vriend na tien minuten de telefoon niet opneemt is ze er al haast van overtuigd dat hij dood is. Denise over haar zus: „Zo overdreven, je zou d’r soms wel even eentje op haar gezicht willen geven om bij te komen. Ze maakt zo haar eigen kinderen angstig.”

Zelf vindt Sammy het tegenwoordig nog best meevallen. „Je kunt wel zeggen: hoe groot is nou de kans dat er iets ergs gebeurt? Maar hoe realistisch is een ramp? Dat je huis instort, je wijk wordt weggeblazen en je vader dood is en nooit meer wordt teruggevonden?” De dokter zegt dat ze er mee moet leren leven.

We waren kinderen, maar konden geen kind meer zijn

Sammy Vinke
Leven als zwerfkei
Sammy’s tweelingzus Cecil heeft lang moeite gehad om ergens te aarden en leefde als een zwerfkei. „Ik had een enorme onrust in me; ik moest door, door, door.” Ze verhuisde in Twente om de haverklap, ook naar plaatsen waar ze geen hond kende en dan dacht d��r het geluk te vinden, om een half jaar later weer weg te vluchten.

In Haaksbergen zegde ze haar huis op, zonder dat ze wat nieuws had en vond zichzelf dakloos terug. „Toen heb ik wel diep gezeten. Ik had niks. Geen huis, geen vriend, geen kind, geen vader”, zegt ze. „Voor mij hoefde het toen allemaal niet meer.” Verder wil ze er niets over zeggen. Ze is ook de stilste van de drie en onttrekt zich aan de foto bij het interview. Ze doet het interview alleen voor haar tweelingzus Sammy. „Ik heb er een slot op gedaan.”

Preventief in therapie
En dan Denise, de oudste die tijdens de ramp net op zichzelf woonde en al een vriend had, met wie ze nu is getrouwd. Ze is een paar maanden geleden bevallen van haar derde kindje en is min of meer preventief in therapie ‘voor de zoveelste keer’. Om te voorkomen zeggen dokters, dat ze een psychose krijgt. Ze lacht, als ze het zegt. Beter lachen dan huilen, vindt ze nu.

Ze vertelt dat ze een emotiestoornis heeft, met soms een kort lontje. „Of helemaal geen lontje.” En dan kan ze gruwelijk tekeer gaan, waar de anderen ongemakkelijk van worden. Pas bij de stacaravan van haar moeder nog, waar een vrouw bleef mekkeren dat de familie daar niet genoeg coronaproof bij elkaar zat. „Ja en moet je dat dan blijven zeggen? Na de zoveelste keer ging ik uit mijn plaat. We hebben allemaal stoornissen opgelopen van de ramp maar zeker van daarna. Ons leven was gewoon ��n grote puinhoop. En ik vind dat de gemeente en de instanties ons in de kou hebben laten staan.”

Het gaat niet om schuld! Maar voor ons had het zoveel uitgemaakt in de verwerking

Maar nu zijn ze gelukkig, zeggen ze. Huisje, boompje, beestje, met partners en kinderen. Maar dus nooit echt trauma vrij. Elke 13de mei gaan ze terug naar de rampdag. Of ze willen of niet. Ze bezoeken nooit het offici�le monument in Roombeek, maar gaan wel drie keer per jaar naar de eigen gedenksteen langs de vijver aan de Buurserstraat, waar hun pa vaak zat te vissen: ze gaan op de rampdag, zijn verjaardag en met Vaderdag.

Hun moeder laat de drank staan, is al weer zeven jaar nuchter en een fijne oma. Zij heeft een nieuwe relatie, maar verbitterd is ze wel.

Vastklampen aan het idee van een snelle dood
Dat is het enige positieve aan de ramp. Er zijn maar weinig families, die zo hecht zijn als wij.

De drie dochters zeggen dat het nog steeds pijn doet om niet te weten wat er precies met hun vader is gebeurd. „Je klampt je maar vast aan het idee dat hij een betonstuk op z’n hoofd kreeg en meteen dood was. Je probeert er niet aan te denken dat hij geleden heeft door vuur.”

De andere twee kinderen van Henk en Jacky (24 en 20 jaar) houden zich afzijdig en zetten als jongsten liever een punt, net als haar tweelingzus. Sammy: „Maar ik wilde het een keer gezegd hebben hoe gemeen het was. We waren kinderen, maar konden geen kind meer zijn. We zijn zonder enig bewijs door veel mensen behandeld als kinderen van ‘de dader’. Maar onze vader is dood, we waren slachtoffer.”

Daarom zitten haar twee zussen bij het interview. „Dat is het enige positieve aan de ramp. Er zijn maar weinig families, die zo hecht zijn als wij.”

FranticDJ	woensdag 13 mei 2020 @ 16:58
	Fles - overwegbomenopenneerdoener Whis - advocate met slagroom en hagelslag Muck - eigenaresse hobbywinkel & rechter Liesje - kinderopvang Buda - burgemeester Molo - huisarts, slager des duivels Uitstraling - wilde weldoener en dorpspsycholoog Kwiwi - architecte en agente Bitterbal - serveerster Gegnoomde Gerbil en eigenaar L'Estate Bitterboulette Karzai - chefkok uitGewoonde Gerbil Tamieke - beheerster bieb & ballenbak Ygritte - bingoballenroepster & meditatiemiep Koen - nachtwaker & brugwachter Bos - bostpode Frantic - broodjesbakker, zeebonk en beroepshobbyist IJsdraakje - spellingsnazi LTVDK - klusjesman van L'Estate Bitterboulette crv - wijnboer Amarantha - koffieshop exploitatie CherryLips - cavia trainer RockNijntje - programmerende nomade Haags - beroepsweigeraar DaMart - ? Choo Choo motherfucker ? Mschol - Lego Kluizenaar. Friemelaar - Vuilnisman DerRabbit - beroepshipster Gianni61 - melk- en chocoladeveehouder Toek - Gameshop Las Ketchup - The Ketchup Song (Asereje) (Spanish Version) (Official Video)
Haags	woensdag 13 mei 2020 @ 16:58
	Dit had beter gekund
FranticDJ	woensdag 13 mei 2020 @ 16:59
	alles kan beter
bitterbal	woensdag 13 mei 2020 @ 16:59
	Gegnoomde gerbi?!
FranticDJ	woensdag 13 mei 2020 @ 16:59
	even aan dek kijken en dan eten.
Haags	woensdag 13 mei 2020 @ 16:59
	quote: Op woensdag 13 mei 2020 16:59 schreef FranticDJ het volgende: alles kan beter Dit is voorlopig je laatst geopende topic
FranticDJ	woensdag 13 mei 2020 @ 16:59
	quote: Op woensdag 13 mei 2020 16:59 schreef bitterbal het volgende: Gegnoomde gerbi?! genomen was beter ?
FranticDJ	woensdag 13 mei 2020 @ 17:00
	quote: Op woensdag 13 mei 2020 16:59 schreef haags_kwartiertje het volgende: [..] Dit is voorlopig je laatst geopende topic correct
bitterbal	woensdag 13 mei 2020 @ 17:00
	quote: Op woensdag 13 mei 2020 16:59 schreef FranticDJ het volgende: [..] genomen was beter ? zal jou es nemen
Haags	woensdag 13 mei 2020 @ 17:00
	quote: Op woensdag 13 mei 2020 17:00 schreef FranticDJ het volgende: [..] correct
FranticDJ	woensdag 13 mei 2020 @ 17:00
	quote: Op woensdag 13 mei 2020 17:00 schreef bitterbal het volgende: [..] zal jou es nemen Kom Dan..
Haags	woensdag 13 mei 2020 @ 17:01
	quote: Op woensdag 13 mei 2020 17:00 schreef FranticDJ het volgende: [..] Kom Dan.. Jij hebt fucking NUL notes !!!!
Budapestenaar	woensdag 13 mei 2020 @ 17:02
	Dit zijn ook flinke jongens hoor
FranticDJ	woensdag 13 mei 2020 @ 17:02
	quote: Op woensdag 13 mei 2020 17:01 schreef haags_kwartiertje het volgende: [..] Jij hebt fucking NUL notes !!!!
Budapestenaar	woensdag 13 mei 2020 @ 17:03
	quote: Op woensdag 13 mei 2020 17:02 schreef FranticDJ het volgende: [..] Iemand die nog braver is dan ik.
Haags	woensdag 13 mei 2020 @ 17:03
	quote: Op woensdag 13 mei 2020 17:03 schreef Budapestenaar het volgende: [..] Iemand die nog braver is dan ik. Ja
Budapestenaar	woensdag 13 mei 2020 @ 17:04
	quote: Op woensdag 13 mei 2020 17:03 schreef haags_kwartiertje het volgende: [..] Ja Wist niet dat dat kon.
Haags	woensdag 13 mei 2020 @ 17:04
	quote: Op woensdag 13 mei 2020 17:04 schreef Budapestenaar het volgende: [..] Wist niet dat dat kon. Brave Hendrik
Budapestenaar	woensdag 13 mei 2020 @ 17:04
	quote: Op woensdag 13 mei 2020 17:04 schreef haags_kwartiertje het volgende: [..] Brave Hendrik @brave_hendrik
Haags	woensdag 13 mei 2020 @ 17:05
	quote: Op woensdag 13 mei 2020 17:04 schreef Budapestenaar het volgende: [..] @:brave_hendrik Werkt goed.