Veel meer daklozen in Nederland (meer structurele armoede in NL #3)

quote:

Langdurige armoede is een veel groter probleem dan vaak wordt aangenomen. Bijna 600.000 Nederlanders verkeren drie jaar of langer in armoede, staat in een nieuw rapport van het Sociaal en Cultureel Planbureau (SCP). Dat is bijna twee keer zoveel als aan het licht kwam bij eerdere tellingen.

''Eenmaal arm betekent vaak blijvend arm'', constateren de onderzoekers. Ze hebben verspreid over een langere periode gekeken of mensen drie jaar op rij onder de armoedegrens verkeerden. Het blijkt dat het aantal armen in Nederland eigenlijk al jaren voor ruwweg de helft bestaat uit mensen die langdurig arm zijn.

quote:

In zes jaar tijd zijn er in Nederland 13.000 daklozen bij gekomen, meldt het Centraal Bureau voor de Statistiek. Dat is een stijging van 74 procent. De toename van daklozen met een niet-westerse achtergrond was het grootst; die groep is verdubbeld.

Volgens het CBS waren er vorig jaar zo'n 31.000 mensen zonder vaste woon- of verblijfplaats. 13.000 van hen hadden een niet-westerse achtergrond.

De voorzitter van de Federatie Opvang Jan Laurier wijst twee belangrijke oorzaken aan voor de stijging. Ten eerste zijn de bezuinigingen in de geestelijke gezondheidszorg van invloed; daardoor worden mensen met problemen minder goed begeleid en komen ze sneller op straat te staan, zegt Laurier.

Verder heeft de financiële crisis een stijging veroorzaakt, zegt Laurier. Veel mensen gingen toen achteruit qua inkomen en volgens de voorzitter is 90 procent van alle huisuitzettingen om financiële redenen.

Het CBS heeft alleen cijfers over geregistreerde daklozen. Mensen die illegaal in Nederland zijn en dakloos, worden niet meegerekend.



Laurier vindt dat er vaker preventief gewerkt moet worden om het aantal daklozen terug te dringen. "Het is belangrijk dat er geen wachtlijsten zijn bij de schuldhulpverlening. En als je merkt dat mensen financieel in de problemen komen, moet er direct worden ingegrepen. Ook bij huurcorporaties. Wacht niet tot de schuld zo hoog is opgelopen dat het niet verder kan."

Ook roept Laurier op om meer plekken te creëren waar daklozen kunnen wonen. Hij vindt dat er op dit moment te weinig betaalbare woningen beschikbaar zijn voor daklozen, waardoor ze vaak langer in de opvang moeten blijven.

quote:

Niet alleen zijn sinds de economische crisis van 2008 veel Nederlanders in armoede vervallen, ze komen ook steeds minder snel weer uit het dal. Volgens het Sociaal en Cultureel Planbureau (SCP) verkeren zo'n 600.000 Nederlanders in min of meer chronische armoede, van drie jaar of langer. Dat schrijft het SCP in het rapport 'Een lang tekort', dat vandaag verschijnt.



Armoede blijft je achtervolgen, ook als je weer in de groene cijfers zit.

Het probleem is veel groter dan uit eerdere onderzoeken bleek, schrijft het planbureau, dat beschikbare cijfers tot en met 2013 onder de loep nam met nieuwe meetmethoden.

Armoede nestelt zich, ontdekte het SCP. Hoe langer je erin verkeert, hoe moeilijker het is je eraan te ontworstelen. Slechts 20 procent van de armen slaagt er na twee jaar nog in om de penibele leefomstandigheden de baas te worden. Na één jaar lukt 60 procent dat.

Overigens is het gevaar dan nog steeds niet geweken. Armoede blijft je achtervolgen, ook als je weer in de groene cijfers zit. De terugval is hoog. 40 procent van wie omhoog klimt, duikelt binnen vijf jaar opnieuw onder de armoedegrens.



Opvallend is dat de helft van de langdurig armen werkende mensen zijn.

Net hoofd boven water
Het totaal aantal armen (dus langdurig én kortstondig) lag volgens het SCP in 2013 op 1,25 miljoen. Ruim 850.000 mensen waren zo arm dat ze zelfs te weinig hadden voor de noodzakelijke levensbehoeften, zoals eten, woonruimte en kleding. De rest van de armen kon nog net het hoofd boven water houden, ook al verdienden ze maar net boven de 1000 euro netto per maand.

Dat de crisis velen tot de bedelstaf veroordeelde, was al langer bekend. Nieuw aan de SCP-cijfers is vooral dat nu ook bekend is hoe duurzaam armoede in Nederland is.

Het is volgens de onderzoekers 'onzeker' of de armoedecijfers zullen dalen nu de economie weer aantrekt. Onderzoeker Stella Hoff, een van de auteurs van het rapport, verwacht in ieder geval niet dat ze terugkeren tot het niveau van voor de crisis (toen er in totaal 850.000 armen in Nederland waren).

Dat komt volgens haar omdat veel van de huidige armoede samenhangt met een trend die al voor de crisis inzette en nog onverminderd doorgaat: het verdwijnen van vaste banen. Opvallend is namelijk dat de helft van de langdurig armen werkende mensen zijn. Hof: "Dat verraste me toch. Van uitkeringsgerechtigden of gepensioneerden die onder de armoedegrens leven, verwacht je dat ze niet zomaar weer boven Jan zijn. Maar van werkenden? Dat is echt een trend van de laatste jaren."

Verborgen armoede
Hof ziet onder werkenden veel 'verborgen' armoede, zegt ze: "Vooral bij zzp'ers en mensen met een parttimebaan of nul-urencontract. Daar komen er alleen maar meer van. Voor gemeenten en instanties is het een moeilijk bereikbare groep. Ze hebben geen uitkering, staan niet in de computer. Deze mensen weten vaak ook niet dat ze recht hebben op voorzieningen voor armen, zoals huurtoeslag of kwijtschelding van lokale heffingen. Ze zijn te trots om aan te kloppen bij instanties of hebben geen zin in gezeur en gedoe."

Andere groepen die er qua armoede uitspringen in de SCP-cijfers: paren met kinderen en pensioensgerechtigden. Bij die laatste groep is de kans op armoede zeer klein, al groeit die licht. Maar áls gepensioneerden eenmaal onder de armoedegrens zijn gezakt, komen ze er bijna nooit weer boven. Paren met minderjarige kinderen halen eenoudergezinnen in als het om langdurige armoede gaat.

Niet-Westerse migranten met kinderen raken het vaakst aan de bedelstaf, schrijven de onderzoekers.