Burgemeester en Wethouders
Postadres Postbus 16200, 3500 CE Utrecht
Telefoon 030 - 286 10 00 Fax 030 - 286 12 24
www.utrecht.nlGemeenteraad
Behandeld door
J. Bakker
Datum
1 mei 2015
Doorkiesnummer
030 - 28 61109
Ons kenmerk
15.504333
E-mail
j.bakker@utrecht.nl
Onderwerp
Onregelmatigheden paspoorten
Bijlage(n)
Persbericht Openbaar Ministerie
Geachte raadsleden,
Op 4 februari 2015 hebben wij u, op uitdrukkelijk verzoek van het Openbaar Ministerie (OM) onder geheimhouding, geïnformeerd over onregelmatigheden bij het aanvragen en verstrekken van paspoorten, bij de afdeling Burgerzaken van het onderdeel Publiekszaken. Nu het strafrechtelijke onderzoek zich in een afrondende fase bevindt, heeft het OM een persbericht uitgebracht (zie bijlage). Daarmee kan de geheimhouding worden opgeheven en kunnen wij u nader informeren.
Onderzoek Openbaar Ministerie
Na onze aangifte van het afgeven van een vervalst paspoort is het OM een strafrechtelijk onderzoek gestart naar deze zaak. Het OM heeft vorige week, op 22 april 2015, tijdens een vergadering van de Driehoek, de burgemeester geïnformeerd over de stand van zaken.
Feiten
• Op 21 januari 2015 werd duidelijk dat een vervalst paspoort is afgegeven.
• Een stagiair werd daarvan verdacht en is direct geschorst.
• In daarop volgend intern onderzoek zijn op 28 januari 2015 nog twaalf andere gevallen van vervalsing ontdekt. In totaal gaat het dus om dertien paspoorten.
• Bij vier van de dertien gevallen was ook sprake van onregelmatigheden bij de betaling.
• Publiekszaken heeft naast onderzoek naar onregelmatigheden met paspoorten direct ook onderzoek gedaan naar mogelijk ten onrechte afgegeven identiteitskaarten en rijbewijzen. Daarbij zijn geen andere onregelmatigheden ontdekt.
• Uit het onderzoek van Publiekszaken blijkt dat er geen andere medewerkers betrokken zijn bij de onregelmatigheden.
• De onregelmatigheden vonden plaats in de periode eind oktober 2014 tot 21 januari 2015.
• Burgerzaken verstrekt circa 50.000 paspoorten per jaar (1.000 per week).
Ontdekking
Het eerste vervalste paspoort is ontdekt doordat de rechtmatige eigenaar merkte dat zijn paspoort ten onrechte geblokkeerd bleek te zijn. Hij deed aangifte bij de politie, die hem naar ons doorverwees. Het paspoort bleek door iemand anders dan de rechtmatige eigenaar, als vermist te zijn opgegeven. Na deze melding heeft Publiekszaken direct een intern onderzoek gestart, waardoor de vervalsing aan het licht kwam. De stagiair had een paspoort aangevraagd waarbij pasfoto en handtekening niet bij de persoonsgegevens op het paspoort horen.
Snelle eerste maatregelen
Na melding bij het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijkrelaties (BZK), is het ten onrechte verstrekte paspoort geregistreerd en geblokkeerd. Publiekszaken heeft aangifte gedaan bij de politie. De stagiair is onmiddellijk geschorst en is de toegang tot Publiekszaken ontzegd.
Resultaten onderzoek
Publiekszaken heeft een intern onderzoek gedaan naar paspoorten, identiteitskaarten en rijbewijzen die de stagiair heeft behandeld, om aard en omvang van de onregelmatigheden vast te stellen. Er zijn daarbij nog twaalf andere vervalste paspoorten ontdekt. Ook deze paspoorten zijn geregistreerd en geblokkeerd. Bij vier van de dertien gevallen was ook sprake van onregelmatigheden bij de betaling; dit bleek later uit het politieonderzoek. Bij de identiteitskaarten en rijbewijzen zijn geen onregelmatigheden gebleken. Uit onderzoek is ook gebleken dat er geen andere medewerkers betrokken zijn bij de onregelmatigheden. In totaal zijn er meer dan 1.400 dossiers onderzocht. De politie heeft een aantal medewerkers van Burgerzaken als getuige gehoord over de werkwijze bij afgifte, procedures en dergelijke.
Verdere maatregelen
Publiekszaken voert de werkwijzen en protocollen uit volgens de landelijke wetgeving (BZK). Publiekszaken heeft haar bevindingen daarom ook met het ministerie van BZK besproken. Gezien de gebeurtenissen zijn er inmiddels extra maatregelen genomen, zoals een extra controle bij het aanvragen van een vervangend paspoort na vermissing, en een systeemblokkade waardoor de aanvraag en uitgifte van het paspoort niet door dezelfde medewerker kunnen worden verricht. Publiekszaken onderzoekt nog, in overleg met BZK, of de landelijke procedures wellicht aanscherping behoeven en of extra beveiliging binnen de systemen kan worden aangebracht.
Personeelsbeleid
Publiekszaken heeft jaarlijks twaalf stageplekken, waarvan zes op WO/HBO niveau, vier op MBO 3/4 niveau en één op (V)MBO 1/2 niveau. Stagiairs volgen veelal een juridische opleiding. Tijdens lange stages (honderd dagen) kunnen stagiairs ook ingewerkt worden voor baliewerkzaamheden. De stagiair is op de gebruikelijke, zorgvuldige wijze gedurende enkele maanden ingewerkt. Hij is gestart met het meekijken met verschillende ervaren medewerkers en vervolgens onder toezicht van die medewerkers aan de balie gaan werken. Na deze inwerkperiode is hij zelfstandig aan de balie gaan werken. De stagiair voldeed aan alle criteria die ook gelden voor onze vaste medewerkers. Hij kende de protocollen, werkwijzen en systemen. Hij beschikte over een Verklaring Omtrent Gedrag, nam deel aan de integriteitsbijeenkomst en heeft een verklaring over integriteit en geheimhouding ondertekend. Publiekszaken geeft de medewerkers binnen de geldende kaders de verantwoordelijkheden die horen bij hun functie. Deze stagiair heeft het in hem gestelde vertrouwen misbruikt, dat heeft ons geschokt.
Hoogachtend,
Burgemeester en wethouders van Utrecht,
de secretaris,