Over skepsis, pseudo-skepsis en bewijslast...

quote:

---

Over the years, I have decried the misuse of the term "skeptic" when used to refer to all critics of anomaly claims. Alas, the label has been thus misapplied by both proponents and critics of the paranormal. Sometimes users of the term have distinguished between so-called "soft" versus "hard" skeptics, and I in part revived the term "zetetic" because of the term's misuse. But I now think the problems created go beyond mere terminology and matters need to be set right. Since "skepticism" properly refers to doubt rather than denial -- nonbelief rather than belief -- critics who take the negative rather than an agnostic position but still call themselves "skeptics" are actually pseudo-skeptics and have, I believed, gained a false advantage by usurping that label. In science, the burden of proof falls upon the claimant; and the more extraordinary a claim, the heavier is the burden of proof demanded. The true skeptic takes an agnostic position, one that says the claim is not proved rather than disproved. He asserts that the claimant has not borne the burden of proof and that science must continue to build its cognitive map of reality without incorporating the extraordinary claim as a new "fact." Since the true skeptic does not assert a claim, he has no burden to prove anything. He just goes on using the established theories of "conventional science" as usual. But if a critic asserts that there is evidence for disproof, that he has a negative hypothesis -- saying, for instance, that a seeming psi result was actually due to an artifact -- he is making a claim and therefore also has to bear a burden of proof. Sometimes, such negative claims by critics are also quite extraordinary -- for example, that a UFO was actually a giant plasma, or that someone in a psi experiment was cued via an abnormal ability to hear a high pitch others with normal ears would fail to notice. In such cases the negative claimant also may have to bear a heavier burden of proof than might normally be expected.

Critics who assert negative claims, but who mistakenly call themselves "skeptics," often act as though they have no burden of proof placed on them at all, though such a stance would be appropriate only for the agnostic or true skeptic. A result of this is that many critics seem to feel it is only necessary to present a case for their counter-claims based upon plausibility rather than empirical evidence. Thus, if a subject in a psi experiment can be shown to have had an opportunity to cheat, many critics seem to assume not merely that he probably did cheat, but that he must have, regardless of what may be the complete absence of evidence that he did so cheat and sometimes even ignoring evidence of the subject's past reputation for honesty. Similarly, improper randomization procedures are sometimes assumed to be the cause of a subject's high psi scores even though all that has been established is the possibility of such an artifact having been the real cause.

Of course, the evidential weight of the experiment is greatly reduced when we discover an opening in the design that would allow an artifact to confound the results. Discovering an opportunity for error should make such experiments less evidential and usually unconvincing. It usually disproves the claim that the experiment was "air tight" against error, but it does not disprove the anomaly claim.

Showing evidence is unconvincing is not grounds for completely dismissing it. If a critic asserts that the result was due to artifact X, that critic then has the burden of proof to demonstrate that artifact X can and probably did produce such results under such circumstances. Admittedly, in some cases the appeal to mere plausibility that an artifact produced the result may be so great that nearly all would accept the argument; for example, when we learn that someone known to have cheated in the past had an opportunity to cheat in this instance, we might reasonably conclude he probably cheated this time, too. But in far too many instances, the critic who makes a merely plausible argument for an artifact closes the door on future research when proper science demands that his hypothesis of an artifact should also be tested. Alas, most critics seem happy to sit in their armchairs producing post hoc counter-explanations.

Whichever side ends up with the true story, science best progresses through laboratory investigations. On the other hand, proponents of an anomaly claim who recognize the above fallacy may go too far in the other direction. Some argue, like Lombroso when he defended the mediumship of Palladino, that the presence of wigs does not deny the existence of real hair. All of us must remember science can tell us what is empirically unlikely but not what is empirically impossible. Evidence in science is always a matter of degree and is seldom if ever absolutely conclusive. Some proponents of anomaly claims, like some critics, seen unwilling to consider evidence in probabilistic terms, clinging to any slim loose end as though the critic must disprove all evidence ever put forward for a particular claim. Both critics and proponents need to learn to think of adjudication in science as more like that found in the law courts, imperfect and with varying degrees of proof and evidence. Absolute truth, like absolute justice, is seldom obtainable. We can only do our best to approximate them.

Marcello Truzzi is a professor of sociology at Eastern Michigan University. This article is reprinted, at the author's suggestion, from the Zetetic Scholar, #12-13, 1987. In his view this criticism of pseudo-skepticism claiming the authority of science, but actually impeding science, is as relevant as ever.

---

Volgens professor Truzzi kunnen we spreken van skeptici en zogenaamde pseudo-skeptici. De pseudo-skeptici gaan, bij voorhand vaak, uit van een negatieve houding m.b.t. anomalieën (onregelmatigheden) en zij die hierin geloven. De echte skepticus gaat uit van een agnostische houding t.a.v. eerdergenoemde afwijkingen. Marcel Hulspas, de grote man van Skepsis, valt volgens SkepsisWatchers, als je zijn texten doorleest, niet in de categorie der skeptici, maar in die der pseudo-skeptici. Wat ook valt af te leiden uit zijn denigrerende terminologie t.o.v. "UFO-fascisten", terwijl van fascisme niet echt sprake is.

Zoals Truzzi in het uitstekende stuk hierboven uitlegt is de claim dat bedrog mogelijk is nog niet het empirische bewijs dat bedrog ook daadwerkelijk heeft plaats gevonden. Daarbij komt dat ook als een pseudo-skepticus met een alternatieve verklaring voor een anomalie komt, en die kunnen aldus de text eveneens nogal extraordinary zijn, dan is de bewijs last net zo zwaar als bij de aanvankelijke extraordinary verklaring. En dat is dus een zware bewijslast.

Doordat pseudo-skeptici na het aantonen dat bijv. bedrog mogelijk is geweest of eventueel een andere verklaring meer voor de hand ligt, beide zonder empirisch bewijs, de deur dichtgooien voor verder wetenschappelijk onderzoek, ontstaan er felle discussies zoals hier ook vaak ontstaan tussen aanhangers en zogenaamde skeptici.

Truzzi geeft, in lijn met Karl Popper, terecht aan dat wetenschap slechts aantoont wat empirisch onwaarschijnlijk is en niet wat empirisch onmogelijk is. De ware skepticus knalt dus niet alles wat volgens hem eigenaardig is meteen af!!!

quote:

---

Op zondag 13 oktober 2002 14:59 schreef fokje het volgende:

[..]

Nee natuurlijk niet.
ervaringen die buiten de zintuiglijke wereld liggen zijn onmeetbaar, de agnost zegt daar ook over dat het daarmee nog niet gezegd is dat het niet bestaat. Het rare daarvan is, als je zegt agnost te zijn of zogenaamd een agnostische houding aanneemt betreffende wetenschappelijk onderzoek, je opzoek bent naar iets te 'weten', of op zoek naar een waarschijnlijkheid waar het artikel over spreekt als het gaat om de 'ware skepticus t.o.v. de pseudo-skepticus. Het is wel aardig dat het srtikel spreekt over waarschijnlijkheden, maar dat gebeurt nooit qua persoonlijke denkwijzen, zo ook niet hier.

---

Ik denk natuurlijk dat er legio uitspraken vallen te doen binnen de categorie 99,99% waarschijnlijk. Hoewel we ook hier mee moeten oppassen. D.w.z. die legio uitspraken/theorieën van 99,99% waarschijnlijkheid binnen de wetenschap is wat Kuhn het paradigma heeft genoemd. Op zich is het paradigma een redelijk starre bedoening. Als je als wetenschapper hiervan afwijkt dan wordt je snel afgemaakt. Dit ter bescherming tegen charlatans (Hulspas' encyclopedie der pseudo-wetenschappen laat hiervan een mooie opsomming zien). Gevaar is echter dat je niet openstaat voor theorieën die de wetenschappelijke kennis weldegelijk vooruit brengen en tegengesteld zijn aan het heersende paradigma... Kortom in het gewone leven wordt te weinig rekening gehouden met het voorlopige karakter van kennis.

quote:

---

Wat ik wel vind is dat sommigen gekker zijn op het geloofsbeeld zelf dat ze hebben dan het geloof in iets op zichzelf.

---

Jij bedoelt aanhangers van de Grote Samenzwering-theorie...? Toch zou ik pleiten voor meer serieus onderzoek in deze materie.

[Dit bericht is gewijzigd door Ryan3 op 13-10-2002 15:35]

quote:

---

Op zondag 13 oktober 2002 14:13 schreef Nyrem het volgende:
Zit wat in.

Wat dat betreft past Feyerabends postmoderne wetenschapsopvatting, wel een beetje in dit topic.

Die gaat uit van pluralisme in de wetenschap. Wetenschappelijke rationaliteit is namelijk 1 van de opvattingen binnen de diverse andere metafysiche kenwijzen van deze wereld.
Door zich te verschuilen achter de vermeende waarheid of zekerheid van het monisme (1 'waarheid') ontloopt men de eigen verantwoordelijkheid. Veeleer is het zo dat er geen zekerheid te verkrijgen valt en we zo volwassen moeten zijn om zelf de verantwoordelijkheid te dragen.

Skeptici doen dit niet, waarschijnlijk uit angst.

---

Ik ken Feyerabend wel, maar z'n theorie niet helemaal. Toch denk ik dat Truzzi op zich niet gelooft dat buiten het monisme van de empirie andere methoden aanwezig zijn om kennis te vergaren. Hij pleit alleen voor een correctere toepassing van empirie en logica volgens mij.

Waar is ParAlien nou...?

quote:

---

Op zondag 13 oktober 2002 16:46 schreef Nuoro het volgende:

[..]

Nah, daarin verschilt 'ie dan in niets van dr. Carl Sagan.

Sagan was zelf een van de pioniers in het onderzoek naar buitenaardse intelligentie, iemand ook die er bovendien tot z'n dood aan toe van overtuigd was dat er meer intelligent leven in het heelal moet zijn, maar hij was tevens serieus wetenschapper en waakte er wel voor om zich niet mee te laten slepen door allerlei wilde verhalen en het is juist deze eigenschap waardoor 'ie nu door sommige UFO-watchers zo ongeveer als de Satan himself gezien wordt.

---

Precies wat ik ook voorsta. Ik ken van hem ook die formule die de kans op buitenaards leven voorspelt, hoewel ook daartegen wel enige kritiek is gerezen. Van wie en welke kritiek, weeit ik niet op dit moment...

quote:

---

Kijk hier maar eens naar: http://www.skeptics.com.au/journal/baloney.htm dat lijkt me toch een behoorlijk correcte werkwijze.

---

Om te watertanden idd...

quote:

---

Op zondag 13 oktober 2002 19:27 schreef ParAlien het volgende:

[..]

Hier.

---

Nou, reageer dan eens...

quote:

---

Op maandag 14 oktober 2002 00:44 schreef Semjase het volgende:

[..]

Misschien wel, maar wel een interessante. Ik vind het goed dat er eens wordt duidelijk gemaakt dat de Skepsis-skeptici vaak simpelweg alles wat maar een beetje afwijkt van het normale, en wetenschappelijk bewezen feiten, simpelweg ontkent.

Als die vereniging in de tijd van Galileo bestond, vonden ze Galileo's ideeen ongetwijfeld waanzin.

Kortom zulke pseudo-skeptici zijn IMO vaak te conservatief, en niet open-minded. Ze beweren dat de wereld werkt volgens natuur-wetten, terwijl die slechts een waarneming beschrijven.

---

Nu is het wel zo dat er natuurlijk een kerngebied van natuurwetten bestaat dat al miljoenen keren is gefalsifieerd en dat verder niet meer in aanmerking komt voor paradigmaverschuivingen. Iedere zg. "paranormale" anomalie die hiermee in strijd is valt apriori (d.w.z. dus zonder wetenschappelijk onderzoek) in de categorie "onwaarschijnlijk". We spreken dan bijv. vooral over psi-fenomenen als telepathie, telekinese, helderziendheid, maar natuurlijk ook erg veel UFO-waarnemingen en z. Ze voldoen bijv. niet aan de relativiteitstheorie, het onzekerheidsprincipe van Heisenberg, de wet van behoud van energie, en de entropie (3de wet van de dynamica (?)). Waarom deze psi-fenomenen door de wetenschap niet onderzocht worden, heeft te maken met de prioriteitstelling die de wetenschap moet maken. Anders komt men nl. niet toe aan het echte werk, zal ik maar zeggen... Andere redenen om het "paranormale" apriori af te wijzen zijn: verhalen gebaseerd op oude mythen waarvan verscheidenheid zeer groot is (dus waarom de bijbel wel geloven en het scheppingsverhaal van de Apaches, om een zijstraat te noemen, niet?); verhalen gebaseerd op oude mythen gecombineerd met moderne wonderverhalen over monsters of vreemde wezens (Yeti, Loch Ness et c.) veroorzaakt door de mythopoëtische tendens van mensen; alles wat te maken heeft met de fascinatie voor het magische en duistere (wat eerder een vorm van omgaan is met de eigen angsten en begeerten) en het Lourdeseffect (wonderbaarlijke genezingen, maar als God, Maria or what ever idd kan genezen, waarom kunnen ze er bijv. niet voor zorgen dat bij iemand met 1 been terugkomt uit Lourdes met 2 benen?).

Ik denk dat ook Truzzi deze categorieën erkent.

quote:

---

Op maandag 14 oktober 2002 00:50 schreef Koekepan het volgende:

[..]

O ja, nee, nu snap ik waarom het allemaal maar onzin is.

Wát een argument!

---

Verklaar U nader...

quote:

---

Op maandag 14 oktober 2002 02:18 schreef Mythrandir het volgende:
Ik word zelf een beetje lichtelijk gestoord van het continue gehak op sceptici. Iemand met de wildste en vreemdste theorieen worden serieus genomen, een scepticus die een kritische noot geeft over de betrouwbaarheid van bepaalde bronnen wordt compleet afgemaakt.

---

Nou, wees maar niet bang, ik zit gewoon in het kamp der skeptici, alleen het zou best kunnen dat veel skeptici in het kamp van de pseudo-skeptici zitten.

quote:

---

Way to go voor een open discussie.

---

Doordat gelovigen en "skeptici" eerder 1 of andere emotionele strijd aan het uitvoeren zijn, althans daar lijkt het op, dan daadwerkelijk ergens over te debatteren, dan daadwerklijk elkaar met argumenten te bestoken, zie je dat de tegenstellingen steeds dieper worden en er op den duur nergens meer over gedebatteerd wordt met alle overdrijving en wrevel van dien. Anders geformuleerd: zowel gelovigen als atheïsten zijn aanhangers van een kerk.

quote:

---

Net zoals Galileo, zijn mening werd ook niet getolereerd.

---

Volgens mij zie je op Fok! nu juist dat de aanhangers van de Grote Samenzwering niet getolereerd worden... Andersom ook niet, alleen de gelovigen zijn duidelijk in de minderheid.
-------------------

quote:

---

Er wordt voortdurend gezeikt op de pseudo-sceptici,

---

Volgens mij ben ik dat begrip (pseudo-skeptici) nog niet eerder tegengekomen op Fok! (maar ik kan het mis hebben).

quote:

---

maar ik ben nog maar 1 of 2 personen tegengekomen die aan die criteria voldoen. Kijk eens naar het andere camp, daar heb je de tegenhangers van de pseudo-sceptici, de personen die geen enkel tegenargument aanvaarden en slechts hameren op de argumenten voor.

---

Persoonlijk denk ik dat hier alleen maar gelovigen en pseudo-skeptici rondlopen, maar dat is mijn inschatting. Overigens verwar mij niet met een gelovige.

quote:

---

typisch geval van pot verwijt de ketel.

---

Noch pot, noch ketel dus...