Na het overweldigende succes van het
SES / "Look and say" leesonderwijs in de VS topic (

) ben ik me gaan verdiepen in het belabberde rekenonderwijs in de VS, en met terugwerkende kracht in het belabberde Nederlandse rekenonderwijs.
Lesgeven is lastig, maar niet zo moeilijk als de onderwijsdeskundigen ons doen geloven. De twee meest bekende onderwijzers in de wereld (Yoda en Mr. Miyagi) hebben ons samen met hun Hollywoodvrienden laten zien hoe je het beste les geeft.
Wax in, wax out, Daniel-san.Oefening baart kunst, en dat lijken de onderwijsspecialisten maar niet in te willen zien.
Wat blijkt namelijk: in de VS hebben ze bedacht dat kinderen een concept langer vasthouden als ze het:
a) zelf hebben ontdekt
b) kunnen toepassen in hun eigen omgeving
Dit is de belangrijkste leidraad achter het Amerikaanse rekenonderwijs. De gedachte hierachter is zo gek nog niet. Als je als leraar alles voorkauwt, dan wordt de leerling passief, en wordt er niet meer nagedacht. Een beetje leraar ontdekt dit zelf heel snel. Je bent lekker aan het uitleggen, alles loopt op rolletjes, maar als je heel eerlijk bent dan zie je dat de ene helft van de klas aan het slapen is, en de andere helft van de klas je aankijkt alsof ze water zien branden.
Hoe anders is het als de kinderen zelf op onderzoek uit mogen gaan, zoals zelf de lengte van hun klasgenootjes opmeten om daar dan allerlei rekenkundige bewerkingen op los te laten. Men is actief met de stof bezig, de klas is vol energie en kinderen blijven maar vragen stellen. Prima toch?
Voor een klein deel van de klas zal zoiets werken. Voor een groot deel niet. Dat blijkt ook uit de cijfers. Amerikaanse kinderen rekenen slechter dan kinderen in de meeste andere landen. Huiswerkbegeleidingsinstituten verdienen goud geld in de VS, omdat rijke ouders hun kinderen daar naar toe sturen. Die instituten gebruiken ouderwetse methodes, en spijkeren kinderen bij. De arme kinderen zijn zoals gewoonlijk de dupe.
Het probleem in deze is zelfvertrouwen.
Ik ben eens op een (heel erg dure) cursus
inquiry based learning gestuurd. Daarbij moesten promovendi (!) experimenten uitvoeren, waarbij ze zelf allerlei vragen stelden, om ze daarna zelf te gaan beantwoorden. De leraar was een
facilitator die met vragen de studenten op de juiste weg hield, maar eigenlijk geen antwoord mocht geven. Ik ben zowel als student als facilitator bij het proces betrokken geweest, en het was me meteen duidelijk dat je ballen moest hebben om een experiment tot een goed einde te brengen. Als je niet stevig in je schoenen stond, omdat bijvoorbeeld je theoretische achtergrond zwak was, dan was inquiry based learning erg frustrerend. Ik heb er zelf wel wat dingen van opgepikt, maar terugkijkend was die hele cursus onzin.
Ik ben een groot voorstander van de Feynman methode. Feynman liet je niet zelf op onderzoek uitgaan. Hij nam niet aan dat je bepaalde dingen al wist, en hij liet je nooit zwemmen. Ieder concept werd vanaf het begin in alle details tot het einde toe uitgelegd. Werkt niet voor iedereen, geef ik meteen toe. Vooral nu bijna alle kinderen ADHD hebben, omdat ze ouders met ADHD hebben die hun kinderen geen fatsoenlijke opvoeding mee kunnen geven, is het niet meer van deze tijd dat iemand vijf minuten z'n mond houdt om aandachtig naar een
goede leraar te luisteren.
Waar ligt de oplossing dan wel? Zoals ik al eerder aangaf, bij
wax in, wax out.
Oefenen!
Ik snapte bar weinig van electrotechniek, totdat ik de boeken van Schaum ontdekte, en vraagstukken bleef maken totdat ik een expert was. Op het VWO had ik heel veel moeite met wiskunde, en dat kwam gewoonweg door een gebrek aan oefening. Het substitueren bijvoorbeeld, dat kregen ze maar niet uitgelegd. Dat kun je ook niet uitgelegd krijgen: je kunt dat alleen met voldoende ervaring ( = oefenen) doen. Als je maar vaak genoeg de verschillende truukjes hebt gezien, dan weet je wel hoe je ze toe moet passen.
Oh oh.... truukjes. En nu heb ik natuurlijk de onderwijsexperts op m'n dak, want die zijn allergisch voor truukjes. De leerling moet namelijk wel
snappen hoe iets in elkaar steekt, en dat gebeurt niet als de leerling een truukje gebruikt.
Mijn kijk in deze: uiteindelijk zullen met genoeg oefening alle blokjes op de goede plaats vallen. Zodra de leerling
volledig overzicht heeft van een bepaald vakgebied, dan wordt alles begrepen. De truukjes helpen de leerling om dat volledige overzicht te krijgen. Te lang met het snappen bezig zijn (zonder ook maar in de buurt te komen van een volledig begrip van de stof) is enorm frustrerend en kost zelfvertrouwen.
Dus: terug naar de tafels, terug naar het stampen. We hebben nu ook elektronisch onderwijs, waarbij je met gemak cursusmateriaal (sommen) aan kunt passen op het niveau van het kind. Sommen worden pas moeilijker als het kind de stof volledig onder controle heeft, en daarop verder kan bouwen.
Amerikaanse onderwijsexperts hadden gelijk dat pratende hoofden niet meer van deze tijd zijn. Maar ik ben van mening dat hun oplossing niet toereikend is.
Good intentions and tender feelings may do credit to those who possess them, but they often lead to ineffective — or positively destructive — policies ... Kevin D. Williamson