[TV-tip]: De Gouden Eeuw

Ik keek op toen in deel I gezegd werd dat de helft van de Antwerpse bevolking vluchtte na de Spaanse overname.
Ik wist niet dat het aantal zo groot was. Maar hoeveel vertrokken ook naar Duitsland.
Prachtig is het om de gouden eeuw te laten beginnen met de val van Antwerpen, (deed Goedkoop) maar om de Belgen als belangrijkste economisch stuwende kracht te zien van de republiek, zoals sommigen nu vaagjes noemen, is ook wel kras gesteld.
Goedkoop probeert toch wel die oude nationalistische visie op de 17e eeuw door te prikken. Bijv door het idee van " we werden zo tolerant " te relativeren met zijn aandacht voor die godsdienstigen die weggedrukt werden door de heersende godendiensten.
Toch doet hij de geschiedenis te veel vertellen vanuit het gewest Holland, mn Amsterdam.
Dat zag je ook bij de canon van 5 jaar geleden.
Twee vensters voor het wonen van de Amsterdamse sjieke burgerij:
http://www.entoen.nu/
http://www.entoen.nu/grachtengordel
http://www.entoen.nu/buitenhuizen

Waren er dan geen rijke lui met dure bouwwerken buiten het gewest Holland?
En hoe zat het met 90% van de bevolking die niet zo rijk woonden ?

quote:

Op zondag 17 februari 2013 11:46 schreef Bluesdude het volgende:
Ik keek op toen in deel I gezegd werd dat de helft van de Antwerpse bevolking vluchtte na de Spaanse overname.
Ik wist niet dat het aantal zo groot was. Maar hoeveel vertrokken ook naar Duitsland.
Prachtig is het om de gouden eeuw te laten beginnen met de val van Antwerpen, (deed Goedkoop) maar om de Belgen als belangrijkste economisch stuwende kracht te zien van de republiek, zoals sommigen nu vaagjes stellen, is ook wel kras gesteld.
Goedkoop probeert toch wel die oude nationalistische visie op de 17e eeuw door te prikken. Bijv door het idee van " we werden zo tolerant " te relativeren met zijn aandacht voor die godsdienstigen die weggedrukt werden door de heersende godendiensten.
Toch doet hij de geschiedenis te veel vertellen vanuit het gewest Holland, mn Amsterdam.
Dat zag je ook bij de canon van 5 jaar geleden.
Twee vensters voor het wonen van de Amsterdamse sjieke burgerij:
http://www.entoen.nu/
http://www.entoen.nu/grachtengordel
http://www.entoen.nu/buitenhuizen

Waren er dan geen rijke lui met dure bouwwerken buiten het gewest Holland?
En hoe zat het met 90% van de bevolking die niet zo rijk woonden ?

Die waren er ook, echter Holland, Zeeland, en Friesland liepen voorop in de volgende fase, volgens mij, de expansie.

quote:

Op zondag 17 februari 2013 11:50 schreef Ryan3 het volgende:

[..]

Die waren er ook, echter Holland, Zeeland, en Friesland liepen voorop in de volgende fase, volgens mij, de expansie.

Maar maakt dat de andere gewesten dan oninteressant of niet belangrijk? Bluesdude kaart terecht het ouderwetse hollandocentrisme aan. De serie prikt veel nationale mythes door, zoals de vermeende tolerantie en rijkdom, maar loopt hier toch echt in een oude valkuil.

Amsterdam heeft dan ook wel een heel grote (17e eeuwse) binnenstad, 1 van de grootste van de wereld, daar valt gewoon veel over te vertellen, maar over andere gewesten dan Holland valt ook genoeg te vertellen, van nationaal belang is b.v. het West-Indisch verleden van Zeeland,

http://nos.nl/audio/14590(...)zeeuwse-schepen.html

[ Bericht 8% gewijzigd door zakjapannertje op 18-02-2013 06:58:19 ]

quote:

Op zondag 17 februari 2013 20:41 schreef Kabouter_Krulleput het volgende:

[..]

Maar maakt dat de andere gewesten dan oninteressant of niet belangrijk? Bluesdude kaart terecht het ouderwetse hollandocentrisme aan. De serie prikt veel nationale mythes door, zoals de vermeende tolerantie en rijkdom, maar loopt hier toch echt in een oude valkuil.

Er zijn wrs ook minder bronnen aanwezig mbt tot overige 4 provinciën en wrs vertellen die bronnen ook een minder interessant verhaal?

Vanavond weer.

Leuke aflevering.

Zit bij aflevering 9 nu, de prijs van kunst, maar wat me tot nu toe een beetje verbaast, is dat die Gouden Eeuw van de Nederlanden qua rijkdom en extravagantie eigenlijk nog gekker is geweest dan wat ik me er eerder van voorstelde... Maar ook het kapitalisme begon er (inclusief handelen met voorkennis en het globalisme en imperialisme), migratie, de moderne wetenschap, de kunst en de kunsthandel, de armenzorg, de vrijheid van geweten... (Er was veel out of the box denken toen in de Nederlanden.... dat later in de 18de en 19de eeuw verloren ging, mooie uitdaging voor Goedkoop (de immer enthousiaste historicus) om daar ook een docu-serie aan te wijden btw... De Jan Saliegeest van Nederland).


Dat is ook meteen de reden natuurlijk waarom de vaderlandse geschiedenis Hollandocentrisch van aard is wrs... ik denk dat buiten Holland, een deeltje Zeeland en een deeltje Friesland, de Nederlanden (dwz de overige 4 provinciën) wrs nog min of meer in de middeleeuwen leefde, idem de rest van Europa, dito rest van de wereld...
De impact van de Gouden Eeuw is gewoon heel erg groot geweest op die 3 voornoemde provinciën. Op de wereld zelfs?

Btw het pak dat Goedkoop droeg was van de film Nova Zembla, zei hij, maar dat dateerde dan als het historisch adequaat was gemaakt van eind 16de eeuw (1584 of zoiets).

[ Bericht 2% gewijzigd door Ryan3 op 26-02-2013 05:22:49 ]

Interessante serie waarin geschiedenis op een leuke manier gebracht wordt, al krijgt Amsterdam wel erg veel aandacht. Volgens mij is b.v. Middelburg ook belangrijk geweest in de Gouden Eeuw, daarover heb ik nog niets gezien.

quote:

Op dinsdag 26 februari 2013 03:14 schreef Ryan3 het volgende:
Zit bij aflevering 9 nu, de prijs van kunst, maar wat me tot nu toe een beetje verbaast, is dat die Gouden Eeuw van de Nederlanden qua rijkdom en extravagantie eigenlijk nog gekker is geweest dan wat ik me er eerder van voorstelde... Maar ook het kapitalisme begon er (inclusief handelen met voorkennis en het globalisme en imperialisme), migratie, de moderne wetenschap, de kunst en de kunsthandel, de armenzorg, de vrijheid van geweten... (Er was veel out of the box denken toen in de Nederlanden.... dat later in de 18de en 19de eeuw verloren ging, mooie uitdaging voor Goedkoop (de immer enthousiaste historicus) om daar ook een docu-serie aan te wijden btw... De Jan Saliegeest van Nederland).

Dat is ook meteen de reden natuurlijk waarom de vaderlandse geschiedenis Hollandocentrisch van aard is wrs... ik denk dat buiten Holland, een deeltje Zeeland en een deeltje Friesland, de Nederlanden (dwz de overige 4 provinciën) wrs nog min of meer in de middeleeuwen leefde, idem de rest van Europa, dito rest van de wereld...
De impact van de Gouden Eeuw is gewoon heel erg groot geweest op die 3 voornoemde provinciën. Op de wereld zelfs?

Btw het pak dat Goedkoop droeg was van de film Nova Zembla, zei hij, maar dat dateerde dan als het historisch adequaat was gemaakt van eind 16de eeuw (1584 of zoiets).

Dat is dus het punt. De vaderlandse geschiedenis, een negentiende-eeuws product, was tot de jaren '60 voornamelijk een protestantse lofzang op de Nederlandse natie, waarbij Holland en vooral Amsterdam de norm was. Een échte Nederlander was een protestantse Amsterdamse man (zie bijv. deze protestants-nationalistische historicus, maar ook zijn katholieke tegenhanger). De hoogtepunten van de natie speelden zich dan ook in de hoofdstad af, waaronder de Gouden Eeuw. Dát was de identiteitsverschaffende nationale geschiedenis tijdens de 19e eeuw, toen Nederland 'gecreëerd' werd. Helaas is die insteek nogal hardnekkig gebleken. Maar doe je recht aan de geschiedenis van dit gebied als je slechts de materiële hoogtijdagen in Holland in kaart brengt?

Die Gouden Eeuw was sowieso niet Nederlands, die beperkte zich dus slechts tot een zeer klein rijk groepje in het westen, zoals we ook in de serie hebben kunnen zien. Schrijnend was de opmerking van Goedkoop bij Pauw en Witteman dat 'wij toen een protestantse natie waren', nogal ouderwets dus. Ten eerste was een groot bevolkingsdeel katholiek, ten tweede bestond er absoluut niet zoiets als een natie (een eensgezind volk dat zich ook zo voelde en zich als Nederlander identificeerde).
Tijdens die 16e en 17e eeuw gebeurde er ook genoeg interessants buiten Holland. De oorlogshandelingen van 'de Opstand' en 'het Rampjaar' vonden er geheel plaats, de Nassaus konden hun stadhouderschap slechts in Friesland en Groningen voortzetten en 'provinciale' steden waren dan wel laat-Middeleeuws, maar deden daarmee niet heel veel onder voor de westerse steden. Groningen en Middelburg waren bijvoorbeeld grote steden. 'Middeleeuws' is sowieso een wat holle en generaliserende opmerking gezien de culturele prestaties van de hoge en lage Middeleeuwen; de opkomst van universiteiten bijvoorbeeld. En als je het over wetenschappelijke prestaties hebt (ook al in de Middeleeuwen ingezet), was Vlaming Vesalius toch echt meer een pionier dan Swammerdam.
Veelzeggend en ook van grote invloed is de 'onderdrukte' status van Noord-Brabant en Limburg geweest. Dat waren geen vrije, autonome gewesten, maar vielen direct onder het bewind van de protestantse Staten-Generaal (Generaliteitslanden). Niet voor niets leefden hier lang sterke antihollandse sentimenten. Overigens bloeide deze regio door verbeterde landbouwtechnieken in de achttiende eeuw juist enorm op, terwijl de rijkdom in het westen relatief gezien wat afnam, iets wat je ook niet snel zal tegenkomen in de oude vaderlandse geschiedenissen.

De zeventiende-eeuwse nationale hoogtijdagen zijn al een tijdje een verouderd onderwerp onder historici. De zeventiende eeuw als periode natuurlijk niet, maar een lofzang of een geschiedenis van 'grote heren' wordt nauwelijks nog geschreven. Veel nationale mythes, gecreëerd in de negentiende eeuw, zijn inmiddels doorgeprikt, zo laat de serie ook mooi zien (rijkdom, rol Antwerpen, 'tolerantie'). De serie is sowieso van een prima kwaliteit, maar valt dus wel in de valkuil de Gouden Eeuw als vaderlands te bestempelen. Maar dat is nou eenmaal een tendens in Nederland. Vaderlandse geschiedenis wordt langzaamaan weer als identiteitverschaffer beschouwd, getuige de (zeer Hollandocentrische) canon van de geschiedenis, discussies rond het nationale historische museum en tv-programma's als deze. Want hoezeer historisch correct de serie ook is, de onderwerpkeuze komt niet uit het niets. Daarbij wil Goedkoop de periode juist gebruiken als spiegel voor de huidige maatschappij, waar op zich niets mis mee is. Hij wil die vooronderstelde (tolerante, rijke) identiteit juist afbreken, of actuele zaken als immigratie als iets positiefs of iets gewoons laten tonen. Maar zoals gezegd ontbreekt er nog genoeg aan.

Pff, dit is een lange post geworden

"Dooie eenden en aalscholvers, en allerlei andere flauwekul..."

quote:

Op woensdag 27 februari 2013 18:47 schreef Trashcanman het volgende:
"Dooie eenden en aalscholvers, en allerlei andere flauwekul..."

Hehe, wat een held was dat.