De eerste Joodse ijshockeyer in de Bundesliga sinds de jaren '30
Door: redactie
23-3-12 - 07:28 column Renate Verhoofstad.
Zijn remigratie kwam hem op nogal wat kritiek te staan binnen de Joods-Amerikaanse gemeenschap. Met name, omdat Kaufmann zich inmiddels ook tot Duitser heeft laten naturaliseren en vorige maand zijn eerste interland speelde tegen Wit-Rusland. Mét een adelaar op de borst, terwijl Das Lied Der Deutschen klonk.
Evan Kaufmannn (r) in actie voor Duitsland. © epa.
Wat zou ik eigenlijk hebben gedaan als ik Evan Kaufmann was geweest; de ijshockeyende kleinzoon van een Joodse opa die de concentratiekampen overleefde en na de oorlog naar Amerika trok? Samen met zijn enige nog in leven zijnde zusje Ilse, dat vanwege de dodenmarsen in de vrieskou ook nog een been was kwijtgeraakt.
Kurt en Ilse Kaufmann pakten de boot en voeren hun ultieme droom achterna, om ver weg van het land van de dader toekomstige kinderen en kleinkinderen op te kunnen laten groeien in the Land of the Free.
Zou ik rechtsomkeert hebben durven maken, zoals Evan heeft gedaan, bijna zeventig jaar na de vlucht van zijn opa? Omdat hij, net niet over voldoende talent beschikkend voor de Amerikaanse NHL, zijn geluk in de Deutsche Eishockey Liga zocht. Op de minst voor de hand liggende plek, wellicht. En bij DEG Metro Stars in Düsseldorf inmiddels een gevierde forward is en de eerste Joodse ijshockeyer sinds de jaren '30.
Zijn remigratie kwam hem op nogal wat kritiek te staan binnen de Joods-Amerikaanse gemeenschap. Met name, omdat Kaufmann zich inmiddels ook tot Duitser heeft laten naturaliseren en vorige maand zijn eerste interland speelde tegen Wit-Rusland. Mét een adelaar op de borst, terwijl Das Lied Der Deutschen klonk. 'Vergiffenis is een individuele keuze, voor hen die de oorlog zelf hebben meegemaakt. Maar iedereen verdient een tweede kans', zei Kaufmann onlangs in de New York Times. 'Ik voel me Amerikaan, maar als ijshockeyer ben ik een Duitser. En daar ben ik trots op'.
Ik durf als niet-Joods kind van de jaren '70 amper een oordeel te vellen over Kaufmanns keuze. Het enige dat ik met de Tweede Wereldoorlog heb, is dat ik vroeger graag luisterde naar verhalen over mijn oma die tijdens de hongerwinter regelmatig vanuit Waalwijk de polder introk, met een kinderwagen vol met schoenen. Duitse wegblokkades omzeilend, hollend over dijken en bruggen, om in Elshout een mud aardappelen te ruilen tegen een paar handgemaakte schoenen voor de zoon van een boer, die klompvoeten had.
Of ik denk aan mijn opa die mooi kon vertellen over twee Amerikaanse piloten die zich per schietstoel uit hun neerstortende toestel katapulteerden, hoog boven de Loonse- en Drunense duinen en die hij een paar dagen bij zich in huis nam. Zodat ze aan konden sterken. Dát waren pas helden, vond hij. Aan wie we onze vrijheid dankten. Over de moffen had hij het liever niet.
Ze hebben elkaar bij leven nooit ontmoet uiteraard; mijn Nederlandse opa en oma en Evans grootvader Kurt. Maar in mijn fantasie zie ik ze met z'n drieën bovenop een wolkje zitten.
Fel discussiërend over de keuze van de kleinzoon van Kurt. Die ergens hoog in de lucht uiteindelijk de meest barmhartige van het stel zou blijken en diens kleinzoon vlak voor zijn dood in 1990 al toevertrouwde dat hij ondanks alle ellende dichtbij vergeving was.
Hoe dan ook woog Evan Kaufmanns verlangen om zijn eigen ijshockeydroom te vervullen uiteindelijk zwaarder dan de erfenis van een tragische familiegeschiedenis.
En zo hoort het misschien ook. Bijna zeventig jaar na dato
Bizar verhaal
"We moeten ons bewust zijn van de superioriteit van onze beschaving, met zijn normen en waarden, welvaart voor de mensen, respect voor mensenrechten en godsdienstvrijheid. Dat respect bestaat zeker niet in de Islamitische wereld".