Seismische onrust rondom Santorini Griekenland

quote:

De seismische activiteit rondom Santorini Griekenland gaat door. Hoewel er tussen Kreta en Santorini de laatste tijd enkele 'flinke' bevingen zijn geweest is het lastig in te schatten of die bevingen gelinkt kunnen worden met vulkanische activiteit. Het wordt nu wel interessanter om de situatie te gaan volgen vanwege een artikel in een Griekse krant over wat er aan de hand kan zijn bij Santorini. Volgens Griekse geleerden, die de omgeving van de vulkaan in de gaten houden, is de caldera tussen 1993-2010 stelselmatig gedaald met ca 1 cm per jaar. Echter is er sinds 2010 een lichte stijging waar te nemen in het gebied. De stijging van de calderavloer, aan de noordzijde, lijkt gerelateerd aan de seismische onrust in het gebied, aldus het artikel. De koolstofdioxide uitstoot in het gebied zijn ca 39 ton/dag, wat relatief laag is als we het over actieve vulkanen hebben (normaal honderden ton per dag), maar is wel degelijk een verandering voor Santorini. Ook de temperatuur van het zeewater in het gebied stijgt, al is niet duidelijk met hoeveel. Misschien is wel de belangrijkste aanwijzing een grondverplaatsing van ruim honderd kubieke meters op de zeebodem, zo'n vier kilometer ten noorden van het centrum van de seismische activiteit. Ook dit is relatief weinig, maar wel degelijk een verandering en tevens een aanwijzing dat magma zich lijkt te verplaatsen.
De vraag blijft: Blijft het hier bij of zien we de komende tijd (maanden/jaren) wel degelijk een uitbarsting bij Santorini en hoe groot kan die dan zijn?

quote:

Santorini quake swarm continues- Greek media pick up news now
The highly unusual swarm of earthquakes SW of Santorini on the main fault zone that also defines the volcanic vents of the region continues with about 10 quakes larger than magnitude 2 during the past 24 hours. 2 of the quakes were magnitude 4 and 4.7, respectively.
Greek media start to pick up the story and become increasingly interested:

Today the wall of silence seems to be falling as a major Sunday newspaper has exclusive interviews with a number of Greek seismologists and geologists on the matter and some information is now public.

1. Inflation
From 1993 until 2010 there was deflation in the caldera of about 1cm/year, since the beginning of 2011 that has changed to inflation centered at a radius of 15 km on the north part of the caldera, rapid episodes of inflation have been recorded at intervals that coincide with bursts in seismic activity. Since August the intensity of the phenomenon warranted a rise to alert level 4 (red), where it has remained ever since.

2. Magma column
A displacement of 107 cubic meters has been located 1km north of the central island of Nea Kameni at a depth of 4 km, it is hypothesized that it is a magma intrusion, located right at the center of the most seismicity active part of the caldera.

3. CO2.
Co2 levels have jumped to 39 tonnes/day along with the emission of other gasses, a rising gas column has been observed outside the port of Thirassia in the caldera (the island on the west rim).

4. Water temperature.
The rise in sea water temperature in the caldera has been confirmed.

Most of the Greek scientists have brushed any concerns saying that conditions are normal and that has happened before, Euthimios Lekkas, geologist from Athens University, even said on TV that there is no danger even of a large earthquake in the vicinity of the island, the next day there were 3 earthquakes magnitude 5 and above, 50 km to the SW at the other end of the fault line.
Noticeable exception, foreign geologists have a very different opinion, Michelle Parks, a geologist from Oxford, mentioned that the evidence points to something important, there is volcanic activity and the volcano is now potentially active at depth.

Consensus is that the volcano has woken up in early 2011, but opinions differ mainly on the lines of nationality of the scientists.

quote:

Kolumbos submarine volcano (Santorini, Greece): 3.2 magnitude earthquake
At 19h22 GMT (21h22 local time), a 3.2 earthquake occurred at the little-known submarine volcano Kolumbos ca. 8 km NE of Santorini, Island, Greece. This marks one of the largest events in recent months.

The submarine volcano whose peak rises to just 18 m below sea level, is located on the tectonically active SW-NE fault system across Santorini which confines most volcanic vents of the Santorini volcanic complex in the past 500,000 years.

Kolumbus volcano last erupted in September 1650 following a year of frequent earthquakes. The eruption produced a large explosive pumice eruption, with ash fall recorded as far as Turkey, and built a temporary island. The main phase of the eruption triggered a devastating tsunami. Toxic gasses killed more than 25 people and hundreds of livestock on Santorini by suffocation (probably H2S).

There is no reason to state that new activity from Santorini or Kolumbus is likely in a foreseeable future but on the other hand, there are very few data available, unfortunately, to judge the situation.

We regret that the Greek monitoring institutes are not publishing more details about the ongoing activity. Access to important earthquake details such as as their depth, are not published (they are available for earthquakes in all the other regions in Greece, raising some suspect why not for Santorini...)

quote:

Vulkanisch Santorini beweegt weer
Santorini is een verzameling eilandjes en het restant van een caldera: een ingestorte vulkaan. Het gebied is een enorme toeristische trekpleister: in de zomermaanden bezoeken dagelijks meer dan 50.000 toeristen het gebied. Logisch, want Santorini is prachtig.

Vervorming
Maar niet alleen toeristen zijn geïnteresseerd in Santorini. Ook geologen houden het gebied nauwlettend in de gaten. De laatste keer dat hier een eruptie plaatsvond, was in 1950. Maar anno 2012 laat de vulkaan weer van zich horen. “Na tientallen jaren van weinig activiteit begon er in de caldera in januari 2011 een serie aardbevingen en vervormingen op te treden,” vertelt onderzoeker Andrew Newman. “Sinds die tijd zijn onze instrumenten op het noordelijk deel van het eiland letterlijk vijf tot negen centimeter opgeschoven.”

De archipel. Foto: NASA.
Snel
De vervormingen zijn – zeker met het oog op het tijdsbestek – enorm. Wetenschappers hebben zo’n snelle vervorming op Santorini nog nooit waargenomen. “De magmakamer van de vulkaan vult zich en we houden de activiteit goed in de gaten.” Inmiddels zou er al zo’n veertien miljoen kubieke meter magma in de kamer zijn gepompt.

Eruptie?
Maar dat wil niet zeggen dat het ook daadwerkelijk tot een eruptie komt, zo benadrukt Newman. Vergelijkbare caldera’s hebben vergelijkbare activiteit vertoont zonder dat daar een eruptie op volgde. Er is dus nog geen reden voor paniek.

Maar als er een uitbarsting volgt, kan dat wel gevaarlijk zijn. Een onderzeese uitbarsting kan kleine tsunami’s veroorzaken die weer problemen vormen voor de vele boten die zich in de caldera bevinden. Ook aardverschuivingen behoren tot de mogelijkheden. Genoeg reden voor onderzoekers om Santorini heel goed in de gaten te houden.

quote:

Santorini magma chamber is filling
Santorini has remained relatively calm for 60 years since its last eruption in 1950, but started to re-awake in early 2011 with beginning inflation and increased seismic activity under the volcano.
A brand-new study of a team around Professor Andrew Newman, a geophysicist from Georgia Tech university, is now publishing the results of deformation measurements using precise GPS measurements in the scientific journal Geophysical Research Letters.

The scientists have set up more than 20 GPS stations on the island in 2006. From 2006 until early 2011, no significant relative movements were measured. This changed in early 2011: "After decades of little activity, a series of earthquakes and deformation began within the Santorini caldera in January of 2011," said Newman. "Since then, our instruments on the northern part of the island have moved laterally between five and nine centimeters. The volcano’s magma chamber is filling, and we are keeping a close eye on its activity."

Newman cannot be certain whether an eruption is imminent since observations of such activity on these types of volcanoes are limited. In fact, similar calderas around the globe have shown comparable activity without erupting. However, Newman says the chamber has expanded by 14 million cubic meters since last January. That means enough magma has been pumped into the chamber to fill a sphere 3 football fields across.

The most likely scenario for the next eruption (should it occur within years to decades) would be an event comparable to the eruptions in the past centuries, such as the 1925-28,l 1939-41 eruptions.
"That could be dangerous," notes Newman. "If the caldera erupts underwater, it could cause local tsunamis and affect boat traffic, including cruise ships, in the caldera. Earthquakes could damage homes and produce landslides along the cliffs."

More than 50,000 tourists a day flock to Santorini in the summer months (from May to October), and it is common to see 5-10 cruise ships in the caldera near Fira.

Santorini has produced one of the largest eruptions in human history. The Minoan eruption which occurred in around 1613 BC, was a major plinian eruption ranking 6-7 on the VEI scale and erupted about 30 cubic km of rhyolite magma. It devastated and reshaped the island at that time, which was inhabited by a sophisticated people related to the Minoans, and caused regional and world-wide disturbances.

Such an event is fortunately not likely to be expected any time soon. The geologic history of Santorini suggests that such major eruptions have been occurring at large intervals of roughly 20-30,000 years, during several cycles during the past 400,000 years, and follow long (thousands of years) quiescence intervals. According to the study of Newman, the current inflation in the magma chamber is less than 1 percent of the Minoan blast.

quote:

Update Wed 21 Mar 21:30
The earthquake swarm that had started 4 days ago continues with more small quakes inside the caldera at shallow depths of around 6 km. This could suggest another magmatic intrusion the volcanic system.


Update Mon 19 Mar 21:16
Small earthquake swarm at Santorini and near Kolombo submarine volcano

After 6 weeks of calm, another seismic swarm has started yesterday at Santorini, clustered in the NE sector of the island and near the submarine Kolumbo volcano. The quakes are very small and will not have been felt. The largest was a magnitude 2.0 quake on 18 March at 10:37 GMT at 11 km depth beneath Kolumbo.

quote:

Eiland komt centimeters omhoog

Het Griekse eiland Santorini is in een ruim een jaar tijd 8 tot 14 centimeter omhoog gekomen. Tussen januari 2011 en april dit jaar is onder meer met gps vastgesteld dat het oppervlak fors hoger boven de zeespiegel is komen te liggen.

Oorzaak is een ophoping van magma onder het eiland. Het vloeibare vulkanische gesteente duwt het oppervlak omhoog.

Britse wetenschappers zeggen dat er in ruim een jaar 10 tot 20 miljoen kubieke meter magma vanuit diepere aardlagen in de zogeheten magmakamer onder het eiland is gestroomd. Daar is normaal 10 tot 20 jaar voor nodig.
Magmakamer

Santorini is een vulkanisch eiland. De laatste uitbarsting was 3600 jaar geleden. Hoewel de toename van de magmakamer opmerkelijk groot is, kan toch niet worden voorspeld of het binnenkort weer tot een uitbarsting komt.

In januari 2011 werd een serie kleine aardbevingen gevoeld. De meeste waren alleen met seismische apparatuur vast te stellen. Het was voor het eerst in 25 jaar dat er weer seismische activiteit op Santorini werd vastgesteld.