Wat me de laatste tijd steeds meer opvalt of beter gezegd wat me jaren geleden opviel maar ik nu pas kan verwoorden is dat het mij lijkt alsof er een strijd gaande is om aandacht.
Zoals ik geloof dat het brein werkt is dat er 1 centraal punt is (het zelf beeld) in de hersenen waar alle verwerkte informatie via de zintuigen samenkomt. Dat punt bestaat ook weer uit meerdere cellen die ook weer onderdelen vormen en zo een reactie maken op basis van reacties uit het verleden. Dus stel je ziet voor de eerste keer een boom met al je aandacht dan wordt die ervaring opgeslagen in het geheugen en de volgende keer dat je je aandacht richt op een boom dan worden die geheugen cellen aangesproken om dezelfde reactie te maken waarbij een gevoel komt.
Die informatie in het geheugen is het hele leven lang onderhevig aan verandering of het blijft min of meer hetzelfde, er gaat niets af maar komt ook niets meer bij. Bijvoorbeeld later kan de boom geassocieerd worden met zuurstof en stikstof, zijn de processen bekend van het groeien, de ringen die het vormt ieder jaar, hoe fotosynthese werkt, hoe hars ontstaat enz. Of kunnen bomen een romantische betekenis krijgen omdat je je eerste liefde onder een boom hebt gezoend nadat je een liefdesverklaring in de bast kerfde.
Dit gebeurt bij alle objecten, animaat of inanimaat. Maar bij animate objecten werkt de aandacht anders. Zo kunnen personen mijn aandacht vasthouden, op een positieve manier of negatieve manier. Positief door bijvoorbeeld een optreden van een artiest waar ik zo volledig met mijn aandacht bij ben dat ik in de muziek opga.
Negatief als iemand me ergens van wil overtuigen wat in mijn nadeel is maar in de ander zijn voordeel. Bijvoorbeeld bij onderhandelingen over loon, ik kan mezelf nog een bepaald salaris waard vinden maar als ik bij de ander niet overkom alsof ik het waard ben dan zal het salaris niet erg hoog worden. Of bij het beeindigen van een relatie, zelden zullen beiden vaststellen dat het gewoon niet goed is en jarenlang vrienden blijven.
Maar wat mij dan opvalt is dat ik mensen ben tegengekomen in mijn leven die op de 1 of andere manier mijn aandacht proberen te eisen, op een manier die ik nog niet kan verklaren. Bij enkele leidinggevenden heb ik dit gemerkt, zonder dat het verwoord werd. Ook al weet ik rationeel 100% zeker dat ik de eigen regie heb over mijn brein toch lijkt er een deel van mijn aandacht vast te zitten. Alsof de ander iets heeft gezegd of gesuggereerd wat ik niet bewust heb opgevangen waardoor ik op de 1 of andere manier een deel van mijn aandacht afsta.
Omdat ik dit wilde onderzoeken ging ik er nog meer aandacht aan besteden, wat natuurlijk fout is omdat het dan verergerd maar ik had het gevoel alsof ik dit voor mezelf moest verklaren zodat ik er mee om kan gaan. Zo heb ik extra goed gelet op mijn lichaamstaal en zoveel mogelijk geprobeerd een pokerface te maken. Ik kwam er zelfs achter door meer bij mezelf te blijven dat ik misschien al jarenlang zo dacht, dat een deel van mijn aandacht bij de ander was alsof het een wolkje energie was maar dat ik nog genoeg energie in een denkbeeldig centrum had om mijn dingen te kunnen doen.
Ik merkte dat ik ergens in mijn leven het idee had opgevat om mezelf ondereschikt op te stellen tegenover oudere mannen waarbij ik het idee had dat er een soort pikorde was en als ik me niet zo zou opstellen dat ik dan op een nare manier gecorrigeerd zou worden. Dus pesterijen zoals verwijfd of gewoon dom. Ik gaf nooit toe, heb altijd gevonden dat iedereen evenveel aandacht verdiend omdat iedereen in de basis gelijk is. De kant van complimenten geven of afkraken/zwart maken ben ik nooit opgegaan, het was net alsof ik iedere dag een stukje van mijn aandacht verloor maar er niets voor terugkreeg. Ergens had ik het gevoel dat mensen dat merkten aan mijn houding en het leek zelfs alsof er een paar collega's waren die iets teveel moeite deden om me daar van af te brengen zodat ik weer meer aandacht zou geven als ik daarvoor deed.
Onbewust bouwde ik er een heel systeem omheen en wrong ik mezelf in allerlei geestelijke bochten om het hoofd boven water te houden. Zoals dat ik 100% aandacht zou hebben en de helft daarvan moest afstaan aan collega's, het meeste aan de hoogste in rang (directeur) en zo verdeeld over alle daaronder. Het gekke is dat het zelfs ergens nog werkte, toen ik er meer in opging werden pesterijen minder alsof collega's doorhadden dat ik me aanpaste en ze me niet meer hoefden te corrigeren.
Na verloop van tijd kreeg ik een burnout en allerlei psychische problemen. Mijn aandacht was versnipperd en het lukte me niet meer alle aandacht te verenigen zodra ik thuis kwam van werk en kon genieten. Net alsof er een laagje weg was, als informatie via de zintuigen binnenkomt en je hersenen er iets bij verzinnen wat alles levendig maakt voelde alles doods en leeg aan. Ik zag in wat er was gebeurd en alhoewel ik inmiddels redelijk hersteld ben heb ik nog steeds moeite met aandacht geven. Het ergste van alles was dat als iemand me vroeger negatief behandelde door me willen doen geloven dat ik een loser ben ik dat makkelijk van me af kon zetten maar sindsdien lijkt het alsof ik daar weinig controle op heb en ik me akelig voel zodra iemand het maar zegt. Op de ergste momenten voelde ik me zelfs akelig als iemand op straat een ander voor loser uitmaakte.
Waar ik nu nog veel moeite mee heb is dat ik mensen niet meer dezelfde aandacht wil geven zoals ik dat vroeger deed, bang dat de nachtmerrie weer begint. Ik kan mijn reacties wel onder controle houden maar innerlijk wordt ik toch nog geirriteerd als ik merk dat mensen mijn aandacht op een voor mij onjuiste manier vragen en ik een reactie 'moet' geven voor iemand me uitmaakt voor autist. Die irritatie ziet de ander soms wel, soms niet wat sociaal verkeer erg lastig maakt.
In de engelse cultuur kent men de uitdrukking "Pay attention", is aandacht een ruilmiddel, een valuta geworden? Kennen we onbewust wat we aan mensen moeten betalen, afhankelijk van hun positie? Dus de koningin zou bij een ontmoeting een grote hoeveelheid aandacht moeten ontvangen maar een zwerver hoef je niets te geven. Ergens zou het toch moeten kunnen, immers om aandacht te maken gebruik ik eten, de energie die vrijkomt uit het eten zet ik om in aandacht wat ik aan een ander kan geven. Dus omgerekend is mijn aandacht over een uur genomen die ik aan de Koningin besteed misschien 2,50 waard van het broodje gezond wat ik daarvoor at. Of het is 10 euro waard omdat ik een pizza had besteld.
Natuurlijk is een broodje ook maar zoveel waard als dat het smaakt en niet vanwege de voedingswaarde op zich. Zou het zo bezien kunnen worden dat als ik iemand het gevoel geef dat ik mijn (positieve) aandacht bewust op diegene richt diegene zich dan levendiger voelt, zoals aan het strand liggen zonnen je in een roes komt. En als ik negatieve aandacht op een ander richt is het dan zoals in een onverlichte steeg 's nachts dat door angst iemand voor even heel aanwezig en scherp is? Is het geld waard, mag een werkgever dit beoordelen om zo positieve medewerkers te belonen en negatieve medwerkers te korten?
Wat ik van mijn aandacht weggeef kan ik niet zelf meer gebruiken, ieder heeft aandacht voor zichzelf nodig om te focussen op het eigen leven en je kan ook aandacht terugkrijgen, is het weg dan is het niet in de ander maar voorgoed verdwenen. Ik kan mijn aandacht volledig op mezelf richten maar dan ben ik voor de ander in 'mijn eigen wereldje'. Geef ik de helft weg dan heb ik vaak niet het gevoel dat het wederzijds is, dat de ander ook evenveel aandacht aan mij besteed.
Ook kent men in het engels "Time is money" dus je betaald eigenlijk dubbel, niet alleen ben je aandacht kwijt maar ook tijd. Maar of je het geinvesteerde eerlijk terugkrijgt is maar de vraag.