abonnement Unibet Coolblue Bitvavo
pi_88504230
06-11-2010

De uitbarsting van de Merapi vulkaan

Achtergrond en nieuws

Sinds 26 oktober is de Merapi-vulkaan op Java actief. Dit is geen uitzondering voor deze vulkaan, want het is de zoveelste uitbarsting in het afgelopen decennium.

De vulkaan Merapi op Java houdt de gemoederen weer bezig! Sinds eind oktober is de vulkaan actief en de activiteit neemt dag na dag toe sinds de eerste uitbarsting op 26 oktober. Al meer dan honderd mensen vonden de dood en duizenden mensen die dichtbij de vulkaan wonen zijn geëvacueerd. Het is niet voor het eerst dat de Merapi actief is. Eigenlijk is de vulkaan continu onrustig, bijvoorbeeld nog in het voorjaar van 2006, maar ook in 2007, 2002 en 2001.


De locatie van de Merapi-vulkaan op Java. Afbeelding: © Google Earth

De Merapi vulkaan en plaattektoniek
De Merapi-vulkaan staat bekend als een stratovulkaan, een vulkaan opgebouwd uit lagen as en ander pyroclastisch materiaal én gestold lava. De vulkaan is geologisch gezien jong en begon met uitbarsten in het Pleistoceen, de periode van 2,6 miljoen tot ongeveer 12.000 jaar geleden. Door de vele uitbarstingen van de vulkaan is de top onbegroeid, geholpen door de moeilijke klimatologische omstandigheden op bijna 3000 m hoogte. Uiterst dodelijke pyroclastische stromen én lahars (modderstromen) zijn eerder regel dat uitzondering bij een grote uitbarsting. Vooral de gebieden ten zuiden en ten westen van de vulkaan worden vaak getroffen.

De locatie van de vulkaan op Java is geen toeval en heeft alles te maken met plaattektoniek. De Australische aardplaat schuift onder de Eurazische aardplaat in een noordoostelijke richting. Java ligt net op de rand van de Eurazische plaat. De Australische plaat neemt veel water mee de aardmantel in waardoor het smeltpunt van gesteente daalt. Zelfs zo ver dat magma ontstaat en zorgt voor grootschalig vulkanisme in Indonesië.


De belangrijkste lavastromen vanaf de Merapi van 1911-2006. Afbeelding: © Geologische dienst van Indonesië

4 november
De activiteit van de vulkaan op 4 november was erg hoog. De aswolk as die de vulkaan uitspuwt reikte tot 10 km hoog: dat is het echte werk. In een straal van 15 km werd iedereen geëvacueerd. Ook de plaatselijke Indonesische geologen zien de ontwikkeling van de uitbarsting met angst tegemoet. We have no idea whats happening now, stelde één van de geologen. De beschrijving van het aantal aardbevingen (die gepaard gaan met de uitbarsting) is op 4 november naar continu (Berentetan in Indonesisch) gegaan.


Askolom van de Merapi op 4 november, tot 10 kilometer hoogte.

5 november
De hete aswolken zijn meer dan 15 km van de Merapi naar beneden komen razen en hebben nieuwe slachtoffers geeist, veel mensen hebben brandwonden. Yogjakarta, een stad met meer dan een half miljoen inwoners, ligt op ruim 30 km ten zuiden van de Merapi. De stad werd voor de tweede keer door een asdeken bedekt, ditmaal dikker dan de eerste keer. Ook kolken er modderstromen door Kali Code, de rivier die door de stad loopt. De uitbarsting spuwt niet alleen hete aswolken de berg af (pyroclastische stromen), maar ook lavastromen. Op meer dan 30 kilometer is het gerommel van de vulkaan te horen.

De aardbevingen in de vulkaan zijn zo hevig dat de naalden van de seismografen van het papier schieten en zelfs spetters inkt rondslingeren. Bovendien zijn de bevingen dieper (68 kilometer) dan bij vorige uitbarstingen. Met al deze activiteit is dit nu al de zwaarste uitbarsting in ruim 100 jaar. Het hoofd van de Vulkanologie en Geologische Hazard Mitigation, Dr. Surono, verklaarde: Dit is nu al het derde scenario, waar ik niet van houd. Een echt grote uitbarsting behoort tot de mogelijkheden.

Er is veel onzekerheid of de evacuatiezone nu op 20 of zelfs 25 kilometer is gesteld. De waarnemingsapparatuur ter plekke (o.a. webcams) is waarschijnlijk door erupties kapot gegaan en we moeten het nu doen met ooggetuigenverslagen via Twitter en blogs.

De Merapi torent op het eiland Java uit boven de vruchtbare vlakte rond Yogjakarta en heeft zelf ook vruchtbare flanken. Het gebied is dichtbevolkt en daarmee extra kwetsbaar. Het maakt het ook lastig mensen op tijd en wellicht voor langere tijd te evacueren.


Gassen bemonsteren op de flanken van Merapi. Afbeelding: © Jane Chadwick, VU Amsterdam

6 november
In de nacht van 5 op 6 november werden vele mensen verrast door hete aswolken die neerdaalden op verschillende dorpen. Vele tientallen mensen vonden de dood. Er zijn gebieden waar zelfs hulpverleners en het leger niet durven te komen.

Ook vandaag is de vulkaan nog actief. Grote aswolken hangen boven een deel van Java. Daarom heeft de KLM, net zoals andere luchtvaartmaatschappijen, besloten om niet naar de hoofdstad Jakarta te vliegen voorlopig. Niet omdat het niet mogelijk zou zijn op dit moment, maar uit voorzorg. Een deel van de luchtvaart lag ook stil in april van dit jaar vanwege de uitbarsting van de IJslandse Eyjafjallajökull vulkaan. Later bleek dat een deel van de vluchten wel door had kunnen gaan.

In Jakarta wordt aan 36.000 mensen humanitaire hulp verleend in het plaatselijke stadion. CNN meldt dat meer dan 200.000 mensen op de vlucht zijn geslagen.

Supervulkaan?
De Merapi is door zijn activiteit één van de best bestudeerde vulkanen. Aan de hand van waarnemingen aan gassen, temperatuur, aardbevingen en veranderingen in vorm van de vulkaan pogen wetenschappers de vulkaan beter te leren kennen. Die veranderingen in vorm kunnen worden waargenomen door satellieten, maar ook ter plekke door lasers of GPS-apparaten die op de hellingen zijn geplaatst. Toch blijft de natuur te grillig om duidelijke voorspellingen te kunnen doen over wanneer en hoe zwaar de uitbarstingen zullen zijn. En als ze eenmaal aan het uitbarsten zijn, hoe lang dat nog gaat duren. Dat maakt het bestuderen van vulkanen zeer uitdagend.

Wat ondertussen is gebleken, is dat er zich onder de Merapi een grote zone bevindt waarin gesteente deels vloeibaar is. Niet een grote magmakamer, maar een stelsel aan kamers die met elkaar in verbinding staan. Dat heeft als gevolg dat er op het contact met het magma in de aarde veel gesteente van de aardkorst smelt en wordt opgenomen in de magma. Dat verhoogt de stroperigheid van het magma en maakt de vulkaan erboven des te explosiever: het magma kan een hogere druk aan, voor het in beweging komt.

Dit betekent dat op langere termijn de vulkaan een zeer grote uitbarsting kan veroorzaken. Kan dit een supervulkaan-uitbarsting zijn? Daarvoor zal de totaal aantal uitgestoten massa meer dan 1000 km3 moeten zijn, iets dat zeer zelden gebeurt.

Wanneer zou de Merapi met zeer grote kracht kunnen uitbarsten? Misschien binnenkort, maar op een geologische tijdschaal is 200 jaar ook binnenkort. Met andere woorden: het kan nog even duren. De Merapi is wel een kandidaat om de hele wereld een keer op zijn kop te zetten. Andere vulkanen in Indonesië zijn eerder catastrofaal uitgebarsten zoals de Krakatau in 1883 en de Tambora in 1815 (gevolgd door een jaar zonder zomer). Deze staan echter bij lange na niet bekend als supervulkaan. Wèl de Indonesische Toba die 74.000 jaar geleden uitbarstte.

Meer onrust?
Zijn er nou ineens veel meer uitbarstingen? Ja, het kind van de Krakatau, Anak Krakatau is bijvoorbeeld ook actief. Dit is niets uitzonderlijks, want de uitbarstingen doen zich al jaren achtereen op dezelfde manier voor. Wèl is het opvallend dat van de 130 actieve vulkanen op Indonesië er begin november 2010 twintig vulkanen alarmfase 2 of hoger hebben (Merapi zit in fase 4 van de 4, twee andere vulkanen in fase 3). Niet eerder waren zoveel vulkanen tegelijk onrustig in Indonesië. Het is natuurlijk zo dat de enorme aardbevingen in de regio van de afgelopen jaren voor massabewegingen zoals aardverschuivingen hebben gezorgd waardoor er minder druk op het magma zou kunnen liggen. Het ligt dan voor de hand om te bedenken dat daardoor er nu ook meer magma opstijgt. Het lastige is dat geologen dit nooit direct kunnen waarnemen, aardwetenschappers kunnen nu eenmaal moeilijk tientallen kilometers in de korst kijken.


Regen
Hevige regenval maakt de situatie nog minder prettig: het neergekomen as mengt zich met water tot modder en komt als modderstroom omlaag. Indonesië is bekend met dit verschijnsel, want het heet internationaal lahar. Een erg indrukwekkende video laat zien dat de modder ook grote rotsen meesleurt.


(Kennislink)

[ Bericht 8% gewijzigd door ExperimentalFrentalMental op 09-11-2010 09:16:56 ]
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
  dinsdag 9 november 2010 @ 09:11:24 #202
1872 Jumparound
bedankt voor de vis
pi_88504863
informatief stukje :)
Inorbit: zeg dat dan typluie triangeljosti
Beauregard: Een beetje FOK!ker laat het brood door z'n moeder smeren.
Ecosia
ek's 'n flash drive, jy's 'n floppy
pi_88505003
Er ontbrak nog een stuk zie ik net. :)
Ik heb het even toegevoegd.
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
pi_88506317
Thanks! ^O^
  dinsdag 9 november 2010 @ 10:59:40 #205
22416 elcastel
Maggot Brain
pi_88507702
Interessant stuk, al moet ik het nog lezen ...
:P.
Als het goed is is Obama trouwens net geland op Jakarta, ik heb al gelezen dat de Merapi boos is over zijn komst, er zijn al demonstraties geweest. Verder is de prijs van rijst (en andere grondstoffen) in Indonesië al flink gestegen heb ik begrepen.
The Hick from French Lick
The camera always points both ways. In expressing the subject, you also express yourself.
pi_88507902
quote:
7s.gif Op dinsdag 9 november 2010 10:59 schreef elcastel het volgende:
Interessant stuk, al moet ik het nog lezen ...
:P.
Als het goed is is Obama trouwens net geland op Jakarta, ik heb al gelezen dat de Merapi boos is over zijn komst, er zijn al demonstraties geweest. Verder is de prijs van rijst (en andere grondstoffen) in Indonesië al flink gestegen heb ik begrepen.
Toen ik vorig jaar op java was verbaasde ik me er in ieder geval over dat het nog meer bebouwd (zowel landbouw als dorpjes) als nederland is. Op java vond ik weinig natuur meer over, dat kan dan natuurlijk ook aan mijn reis gelegen hebben.
  dinsdag 9 november 2010 @ 11:50:48 #207
22416 elcastel
Maggot Brain
pi_88509440
quote:
1s.gif Op dinsdag 9 november 2010 11:06 schreef Basp1 het volgende:
Toen ik vorig jaar op java was verbaasde ik me er in ieder geval over dat het nog meer bebouwd (zowel landbouw als dorpjes) als nederland is. Op java vond ik weinig natuur meer over, dat kan dan natuurlijk ook aan mijn reis gelegen hebben.
Ik heb inderddad wel gelezen dat Java dichter bevolkt is, ik durf het niet te zeggen. Als ik in de trein zit tussen bijvoorbeeld Surabaya en Yogya, dan zie ik enorme hoeveelheden groen (wel veelal sawa's). Als ik bij de Madakaripura waterval sta, dan zie ik enorme hoeveelheden water. Ontstaan uit condens van een enorm regenwoud, als ik vervolgens op Google Earth kijk, dan is dat stuk ogenschijnlijk niet groter dan het het centrum van Amsterdam. Ik kan het heel moeilijk inschatten, dat het overgrote deel gecultiveerd is weet ik wel zeker.
The Hick from French Lick
The camera always points both ways. In expressing the subject, you also express yourself.
  dinsdag 9 november 2010 @ 12:02:57 #208
108582 Daywalk3r
Eigenlijk Dayrunner.
pi_88509848
Het zal mijn benieuwen of er zo'n mega eruptie komt. Dan heb je de poppen aan het dansen.
Just remember, you can't climb the ladder of success with your hands in your pockets. ~Arnold Swarzenegger
  dinsdag 9 november 2010 @ 12:54:16 #209
22416 elcastel
Maggot Brain
pi_88511719
De Wajang poppen hè !! Wel een beetje ontopic blijven.
The Hick from French Lick
The camera always points both ways. In expressing the subject, you also express yourself.
  dinsdag 9 november 2010 @ 13:32:21 #210
88758 Isiolo
Tek'ma'tek
pi_88513166
Uitbarsting Merapi schaadt natuur
»
De Merapi-vulkaan heeft veel schade aangericht aan flora en fauna
AFP Toegevoegd: dinsdag 9 nov 2010, 10:07
Update: dinsdag 9 nov 2010, 11:35

De uitbarstingen van de vulkaan op Java, de Merapi, hebben veel schade aangericht aan de flora en fauna in de omgeving. Ruim een kwart miljoen bomen zijn verbrand of beschadigd. Duizenden dieren zijn gedood of op de vlucht geslagen.

Het Merapi National Park is volgens de beheerder zwaar getroffen. Het zal jaren duren voordat het natuurlijk evenwicht daar weer enigszins is hersteld.

De Merapi werd twee weken geleden weer actief. Bij diverse uitbarstingen van de vulkaan zijn 151 mensen om het leven gekomen. Meer dan 250.000 omwonenden zijn geëvacueerd
pi_88546029
Ik kwam deze foto's tegen op Indahnesia.com. Voor de meesten denk ik veel van hetzelfde, maar mensen die van Yogya naarde Borobudur reden herkennen deze weg door Muntilan misschien ook gelijk.
Foto's komen van Indahnesia.com
The Hick from French Lick
The camera always points both ways. In expressing the subject, you also express yourself.
  Moderator woensdag 10 november 2010 @ 10:23:14 #212
8781 crew  Frutsel
pi_88546729
quote:
Dodental vulkaan Merapi naar ruim 190

JAKARTA - Het aantal mensen dat als gevolg van de recente uitbarstingen van de vulkaan de Merapi op Java is overleden, staat op 191. Dit hebben de Indonesische autoriteiten woensdag meegedeeld. Naar schatting 340.000 mensen hebben hun woning moeten verlaten als gevolg van de uitbarsting.

De plotselinge stijging van het aantal doden van 151 tot 191 komt volgens een anonieme zegsman van de rampenbestrijding op Java door het feit dat lijken zijn aangetroffen rond de vulkaan. De bijna 3000 meter hoge vulkaan is een van de actiefste ter wereld. Op 26 oktober kwam de Merapi opnieuw tot uitbarsting. In de morgen van 30 oktober was er volgens waarnemers een uitbarsting die krachtiger was dan die van vier dagen eerder
  donderdag 11 november 2010 @ 01:13:25 #213
304120 Bramdecaviaeter
"LSD, 100 µg, i.m."
pi_88581951
quote:
1s.gif Op dinsdag 9 november 2010 13:32 schreef Isiolo het volgende:
Uitbarsting Merapi schaadt natuur
»
De Merapi-vulkaan heeft veel schade aangericht aan flora en fauna
AFP Toegevoegd: dinsdag 9 nov 2010, 10:07
Update: dinsdag 9 nov 2010, 11:35

De uitbarstingen van de vulkaan op Java, de Merapi, hebben veel schade aangericht aan de flora en fauna in de omgeving. Ruim een kwart miljoen bomen zijn verbrand of beschadigd. Duizenden dieren zijn gedood of op de vlucht geslagen.

Het Merapi National Park is volgens de beheerder zwaar getroffen. Het zal jaren duren voordat het natuurlijk evenwicht daar weer enigszins is hersteld.

De Merapi werd twee weken geleden weer actief. Bij diverse uitbarstingen van de vulkaan zijn 151 mensen om het leven gekomen. Meer dan 250.000 omwonenden zijn geëvacueerd
Zolang je de platgebrande stukken niet vol zet met rijst is er niets aan de hand. Het gaat al miljoenen jaren zo, Het overgebleven eiland van Krakatau was ook binnen no time weer begroeid.
Inter faeces et urinam nascimur,
pi_88592705
Nou is het natuurlijk wel zo dat miljoenen jaren geleden de biotoop nog niet zo onder druk stond als nu en dus kunnen de gevolgen van de vulkaanuitbarsting nu wel als schadelijker bekijken. Toch?
pi_88593849
quote:
1s.gif Op donderdag 11 november 2010 13:28 schreef cynicus het volgende:
Nou is het natuurlijk wel zo dat miljoenen jaren geleden de biotoop nog niet zo onder druk stond als nu en dus kunnen de gevolgen van de vulkaanuitbarsting nu wel als schadelijker bekijken. Toch?
Dan kunnen we beter de druk die we als mensen door de grote populatie uitoefenen op de natuur als een nog veel schadelijker fenoneem beschouwen en niet eens dit bericht over de verwoesting van de natuur door een vulkaan serieus nemen. :+
  Moderator vrijdag 12 november 2010 @ 15:12:35 #216
8781 crew  Frutsel
pi_88636283

A farmer walks across the paddy field as heat clouds of ash continues to spew out of the Mount Merapi eruptionin Sleman on November 12, 2010. Since Mount Merapi began erupting in late October, a total of 194 people have died according to yesterday's updated toll and more than 360,000 people have been forced to live in makeshift camps outside the danger zone.


A motorcyclist rides through a village covered with ash from Mount Merapi eruption in Dukun, central Java on November 11, 2010. Indonesia's most active volcano Mount Merapi was shooting clouds of ash high into the sky after a series of major eruptions and an alert status remains in force an official said
pi_88648998
Kakt de Merapi weer in ?
  Moderator zaterdag 13 november 2010 @ 17:56:23 #218
8781 crew  Frutsel
pi_88675903
quote:
1s.gif Op vrijdag 12 november 2010 21:10 schreef Isiolo het volgende:
Kakt de Merapi weer in ?
Het lijkt er op dat het ergste voorbij is, maar zeg nooit nooit

quote:
Dodental Merapi loopt op naar 240
De uitbarsting van de vulkaan Merapi in Indonesië heeft al aan 240 mensen het leven gekost. Dat heeft een verantwoordelijke van de hulpdiensten zaterdag gemeld, nadat weer nieuwe lichamen gevonden zijn.

"De balans is opgelopen tot 240 doden. Zowat 390.000 mensen hebben hun huizen moeten verlaten en zijn ondergebracht in een noodopvang", aldus de verantwoordelijke, die anoniem wil blijven.
Vrijdag stond de dodentol op 204 en waren 380.000 mensen geëvacueerd.

De Merapi is de actiefste vulkaan in Indonesië. Op 26 oktober begon de vulkaan weer uit te barsten.
  zondag 14 november 2010 @ 13:41:58 #219
22416 elcastel
Maggot Brain
pi_88697461
quote:
1s.gif Op zaterdag 13 november 2010 17:56 schreef Frutsel het volgende:
Het lijkt er op dat het ergste voorbij is, maar zeg nooit nooit
Ik las dat de druk gelijk blijft, de hoeveelheid uitgestoten zwaveldioxide neemt af, wat betekent dat de magma-activiteit binnen ook afneemt. De veiligheidszones worden wat beperkt, Klaten naar 10 kilometer en Magelang naar 15 kilometer, alleen Sleman blijft op de 20 kilometer hangen. Dat komt omdat de vulkaan van vorm is veranderd en nu openstaat richting zuid en zuid-west.

Verder zijn ze weer meetapparatuur aan het plaatsen. En ik las ook dat de Anak Krakatau vannacht 3 harde klappen heeft gegeven, geen grote paniek nog, maar die is flink actiever de laatste dagen, van 100 boertjes per dag naar 700 en nu zelfs 1000 per dag. Status blijft vooralsnog op 2 en de veiligheidszone is zoals altijd nogsteeds 2 kilometer.

[ Bericht 0% gewijzigd door elcastel op 14-11-2010 13:47:12 ]
The Hick from French Lick
The camera always points both ways. In expressing the subject, you also express yourself.
  Moderator maandag 15 november 2010 @ 09:18:52 #220
8781 crew  Frutsel
pi_88728633


quote:
Opnieuw lichamen gevonden rond Merapi
Er zijn opnieuw lichamen gevonden van mensen die in Indonesië om het leven gekomen zijn bij de uitbarsting van de vulkaan Merapi. De dodentol is zo opgelopen tot 242, maar omdat er nog veel vermisten zijn, zal de tol wellicht nog verder stijgen.

Reddingswerkers vonden drie lichamen in een dorpje op de flanken van de Merapi. Door de hete vulkanische as zijn vele lichamen die teruggevonden werden onherkenbaar.

Volgens het Indonesische agentschap dat de hulpverlening bij nationale rampen coördineert, heeft de uitbarsting van de Merapi ook meer dan 500 mensen verwond. Ruim 380.000 Indonesiërs die in de omgeving van de vulkaan woonden, worden momenteel nog in voorlopige tehuizen opgevangen.
  Moderator maandag 15 november 2010 @ 09:20:26 #221
8781 crew  Frutsel
pi_88728672
quote:
Thousands return to Merapi-area
YOGYAKARTA (Indonesia) - THOUSANDS of Indonesian families returned to their villages on Monday even as scientists warned Mount Merapi volcano remained a severe threat and more bodies were found buried in the ash.

Carrying their belongings on motorcycles and pickup trucks, more than 30,000 people had left emergency shelters after the government reduced a 20km exclusion zone by as much as half in certain districts.

But officials said Indonesia's most active volcano remained a severe threat as search teams pulled another 17 bodies from the ash that seared swathes of the central Javan countryside in a series of eruptions starting on October 26.

'The eruption process is still ongoing but the intensity has reduced significantly. The status is still alert,' volcanologist Subandrio told AFP.

Disaster Management Agency spokesman Sutopo Purwo Nugroho said 367,548 people were still living in shelters on Monday, about 30,000 fewer than on Sunday.

Most of the returnees were from Boyolali, Klaten and Magelang districts where the danger zone had been reduced. 'We expect more to go home today,' he added. Mount Merapi, a sacred landmark in Javanese tradition whose name translates as 'Mountain of Fire', had killed 259 people as of Monday's count.
  Moderator maandag 15 november 2010 @ 11:46:57 #222
8781 crew  Frutsel
pi_88732519
quote:
Death toll climbs to 259 on Monday
Jakarta, Indonesia (CNN) -- The death toll from recent eruptions of Indonesia's Mount Merapi volcano climbed to 259 on Monday, government officials said.

The toll keeps rising as rescuers search for victims, the National Disaster Management Agency said.

"Five hundred and eleven people suffered from severe burns and are now being treated in the hospital," said Haartje Robert Winerungan of the National Disaster Management Agency.

The government's volcano alert level remains at its highest level.

On Monday, volcanic activity included 12 earthquakes, 14 avalanches and continual tremors, according to the Center for Volcanology and Geological Hazard Mitigation. There also have been signs of continuing eruption over the past few days.
People flee Mt. Merapi's fury

Merapi continued to shoot ashy, white smoke as high as 1,300 meters [4,265 feet], and hot ash rain was reported in a region close to the volcano.
  maandag 15 november 2010 @ 16:04:05 #223
22416 elcastel
Maggot Brain
pi_88741280
Dat aantal doden (voor zover dat van enige waarde is) is natuurlijk natte vingerwerk. Een flink deel kan nog niet bereikt worden (eigenlijk het ernstigste deel), door de vele dode dieren ruik je niet meer de verbrande lichamen (sorry voor dit detail) en ... nou ja.
:{.
The Hick from French Lick
The camera always points both ways. In expressing the subject, you also express yourself.
  maandag 15 november 2010 @ 16:05:13 #224
308876 Relko
A force to be reckoned with.
pi_88741324
quote:
15s.gif Op maandag 15 november 2010 16:04 schreef elcastel het volgende:
Dat aantal doden (voor zover dat van enige waarde is) is natuurlijk natte vingerwerk. Een flink deel kan nog niet bereikt worden (eigenlijk het ernstigste deel), door de vele dode dieren ruik je niet meer de verbrande lichamen (sorry voor dit detail) en ... nou ja.
:{.
Ga door dude, shit wordt net spannend.
  maandag 15 november 2010 @ 18:57:24 #225
11839 DemonRage
[ Eindhoven ]
pi_88748288
quote:
1s.gif Op dinsdag 9 november 2010 08:31 schreef ExperimentalFrentalMental het volgende:
06-11-2010

De uitbarsting van de Merapi vulkaan

Achtergrond en nieuws

Sinds 26 oktober is de Merapi-vulkaan op Java actief. Dit is geen uitzondering voor deze vulkaan, want het is de zoveelste uitbarsting in het afgelopen decennium.

De vulkaan Merapi op Java houdt de gemoederen weer bezig! Sinds eind oktober is de vulkaan actief en de activiteit neemt dag na dag toe sinds de eerste uitbarsting op 26 oktober. Al meer dan honderd mensen vonden de dood en duizenden mensen die dichtbij de vulkaan wonen zijn geëvacueerd. Het is niet voor het eerst dat de Merapi actief is. Eigenlijk is de vulkaan continu onrustig, bijvoorbeeld nog in het voorjaar van 2006, maar ook in 2007, 2002 en 2001.

[ afbeelding ]
De locatie van de Merapi-vulkaan op Java. Afbeelding: © Google Earth

De Merapi vulkaan en plaattektoniek
De Merapi-vulkaan staat bekend als een stratovulkaan, een vulkaan opgebouwd uit lagen as en ander pyroclastisch materiaal én gestold lava. De vulkaan is geologisch gezien jong en begon met uitbarsten in het Pleistoceen, de periode van 2,6 miljoen tot ongeveer 12.000 jaar geleden. Door de vele uitbarstingen van de vulkaan is de top onbegroeid, geholpen door de moeilijke klimatologische omstandigheden op bijna 3000 m hoogte. Uiterst dodelijke pyroclastische stromen én lahars (modderstromen) zijn eerder regel dat uitzondering bij een grote uitbarsting. Vooral de gebieden ten zuiden en ten westen van de vulkaan worden vaak getroffen.

De locatie van de vulkaan op Java is geen toeval en heeft alles te maken met plaattektoniek. De Australische aardplaat schuift onder de Eurazische aardplaat in een noordoostelijke richting. Java ligt net op de rand van de Eurazische plaat. De Australische plaat neemt veel water mee de aardmantel in waardoor het smeltpunt van gesteente daalt. Zelfs zo ver dat magma ontstaat en zorgt voor grootschalig vulkanisme in Indonesië.

[ afbeelding ]
De belangrijkste lavastromen vanaf de Merapi van 1911-2006. Afbeelding: © Geologische dienst van Indonesië

4 november
De activiteit van de vulkaan op 4 november was erg hoog. De aswolk as die de vulkaan uitspuwt reikte tot 10 km hoog: dat is het echte werk. In een straal van 15 km werd iedereen geëvacueerd. Ook de plaatselijke Indonesische geologen zien de ontwikkeling van de uitbarsting met angst tegemoet. We have no idea whats happening now, stelde één van de geologen. De beschrijving van het aantal aardbevingen (die gepaard gaan met de uitbarsting) is op 4 november naar continu (Berentetan in Indonesisch) gegaan.

[ afbeelding ]
Askolom van de Merapi op 4 november, tot 10 kilometer hoogte.

5 november
De hete aswolken zijn meer dan 15 km van de Merapi naar beneden komen razen en hebben nieuwe slachtoffers geeist, veel mensen hebben brandwonden. Yogjakarta, een stad met meer dan een half miljoen inwoners, ligt op ruim 30 km ten zuiden van de Merapi. De stad werd voor de tweede keer door een asdeken bedekt, ditmaal dikker dan de eerste keer. Ook kolken er modderstromen door Kali Code, de rivier die door de stad loopt. De uitbarsting spuwt niet alleen hete aswolken de berg af (pyroclastische stromen), maar ook lavastromen. Op meer dan 30 kilometer is het gerommel van de vulkaan te horen.

De aardbevingen in de vulkaan zijn zo hevig dat de naalden van de seismografen van het papier schieten en zelfs spetters inkt rondslingeren. Bovendien zijn de bevingen dieper (68 kilometer) dan bij vorige uitbarstingen. Met al deze activiteit is dit nu al de zwaarste uitbarsting in ruim 100 jaar. Het hoofd van de Vulkanologie en Geologische Hazard Mitigation, Dr. Surono, verklaarde: Dit is nu al het derde scenario, waar ik niet van houd. Een echt grote uitbarsting behoort tot de mogelijkheden.

Er is veel onzekerheid of de evacuatiezone nu op 20 of zelfs 25 kilometer is gesteld. De waarnemingsapparatuur ter plekke (o.a. webcams) is waarschijnlijk door erupties kapot gegaan en we moeten het nu doen met ooggetuigenverslagen via Twitter en blogs.

De Merapi torent op het eiland Java uit boven de vruchtbare vlakte rond Yogjakarta en heeft zelf ook vruchtbare flanken. Het gebied is dichtbevolkt en daarmee extra kwetsbaar. Het maakt het ook lastig mensen op tijd en wellicht voor langere tijd te evacueren.

[ afbeelding ]
Gassen bemonsteren op de flanken van Merapi. Afbeelding: © Jane Chadwick, VU Amsterdam

6 november
In de nacht van 5 op 6 november werden vele mensen verrast door hete aswolken die neerdaalden op verschillende dorpen. Vele tientallen mensen vonden de dood. Er zijn gebieden waar zelfs hulpverleners en het leger niet durven te komen.

Ook vandaag is de vulkaan nog actief. Grote aswolken hangen boven een deel van Java. Daarom heeft de KLM, net zoals andere luchtvaartmaatschappijen, besloten om niet naar de hoofdstad Jakarta te vliegen voorlopig. Niet omdat het niet mogelijk zou zijn op dit moment, maar uit voorzorg. Een deel van de luchtvaart lag ook stil in april van dit jaar vanwege de uitbarsting van de IJslandse Eyjafjallajökull vulkaan. Later bleek dat een deel van de vluchten wel door had kunnen gaan.

In Jakarta wordt aan 36.000 mensen humanitaire hulp verleend in het plaatselijke stadion. CNN meldt dat meer dan 200.000 mensen op de vlucht zijn geslagen.

Supervulkaan?
De Merapi is door zijn activiteit één van de best bestudeerde vulkanen. Aan de hand van waarnemingen aan gassen, temperatuur, aardbevingen en veranderingen in vorm van de vulkaan pogen wetenschappers de vulkaan beter te leren kennen. Die veranderingen in vorm kunnen worden waargenomen door satellieten, maar ook ter plekke door lasers of GPS-apparaten die op de hellingen zijn geplaatst. Toch blijft de natuur te grillig om duidelijke voorspellingen te kunnen doen over wanneer en hoe zwaar de uitbarstingen zullen zijn. En als ze eenmaal aan het uitbarsten zijn, hoe lang dat nog gaat duren. Dat maakt het bestuderen van vulkanen zeer uitdagend.

Wat ondertussen is gebleken, is dat er zich onder de Merapi een grote zone bevindt waarin gesteente deels vloeibaar is. Niet een grote magmakamer, maar een stelsel aan kamers die met elkaar in verbinding staan. Dat heeft als gevolg dat er op het contact met het magma in de aarde veel gesteente van de aardkorst smelt en wordt opgenomen in de magma. Dat verhoogt de stroperigheid van het magma en maakt de vulkaan erboven des te explosiever: het magma kan een hogere druk aan, voor het in beweging komt.

Dit betekent dat op langere termijn de vulkaan een zeer grote uitbarsting kan veroorzaken. Kan dit een supervulkaan-uitbarsting zijn? Daarvoor zal de totaal aantal uitgestoten massa meer dan 1000 km3 moeten zijn, iets dat zeer zelden gebeurt.

Wanneer zou de Merapi met zeer grote kracht kunnen uitbarsten? Misschien binnenkort, maar op een geologische tijdschaal is 200 jaar ook binnenkort. Met andere woorden: het kan nog even duren. De Merapi is wel een kandidaat om de hele wereld een keer op zijn kop te zetten. Andere vulkanen in Indonesië zijn eerder catastrofaal uitgebarsten zoals de Krakatau in 1883 en de Tambora in 1815 (gevolgd door een jaar zonder zomer). Deze staan echter bij lange na niet bekend als supervulkaan. Wèl de Indonesische Toba die 74.000 jaar geleden uitbarstte.

Meer onrust?
Zijn er nou ineens veel meer uitbarstingen? Ja, het kind van de Krakatau, Anak Krakatau is bijvoorbeeld ook actief. Dit is niets uitzonderlijks, want de uitbarstingen doen zich al jaren achtereen op dezelfde manier voor. Wèl is het opvallend dat van de 130 actieve vulkanen op Indonesië er begin november 2010 twintig vulkanen alarmfase 2 of hoger hebben (Merapi zit in fase 4 van de 4, twee andere vulkanen in fase 3). Niet eerder waren zoveel vulkanen tegelijk onrustig in Indonesië. Het is natuurlijk zo dat de enorme aardbevingen in de regio van de afgelopen jaren voor massabewegingen zoals aardverschuivingen hebben gezorgd waardoor er minder druk op het magma zou kunnen liggen. Het ligt dan voor de hand om te bedenken dat daardoor er nu ook meer magma opstijgt. Het lastige is dat geologen dit nooit direct kunnen waarnemen, aardwetenschappers kunnen nu eenmaal moeilijk tientallen kilometers in de korst kijken.


Regen
Hevige regenval maakt de situatie nog minder prettig: het neergekomen as mengt zich met water tot modder en komt als modderstroom omlaag. Indonesië is bekend met dit verschijnsel, want het heet internationaal lahar. Een erg indrukwekkende video laat zien dat de modder ook grote rotsen meesleurt.


(Kennislink)
Dit verhaal doet me heel erg denken aan de uitbarsting van Mt. Pinatubo op de Filipijnen, waar ook een documentaire van te vinden is op Youtube:


Dat was ook een zeer heftige uitbarsting.
abonnement Unibet Coolblue Bitvavo
Forum Opties
Forumhop:
Hop naar:
(afkorting, bv 'KLB')