abonnement Unibet Coolblue Bitvavo
  maandag 4 oktober 2010 @ 15:16:26 #51
312994 deelnemer
ff meedenken
pi_87170716
Men gaat in de bovenstaande quote uit van een naieve voorstelling van de wijze waarop het DNA functioneert binnen het wordingsproces, als of het DNA een soort verhaal of plan bevat. Zelforganisatie werkt niet vanuit een begrip van wie of wat dan ook.

[ Bericht 24% gewijzigd door deelnemer op 04-10-2010 15:41:04 ]
The view from nowhere.
pi_87174490
quote:
Op maandag 4 oktober 2010 15:16 schreef deelnemer het volgende:
Men gaat in de bovenstaande quote uit van een naieve voorstelling van de wijze waarop het DNA functioneert binnen het wordingsproces, als of het DNA een soort verhaal of plan bevat. Zelforganisatie werkt niet vanuit een begrip van wie of wat dan ook.
Ach kom, er is geen spoortje van bewijs, eerder integendeel, zie mijn argumentatie in het topic, dat het DNA voldoende informatie bevat om de ruimtelijke structuur van een mens te creëren, en dat deze dus volgens de wetten van de mechanica logischerwijze zou voortvloeien uit biochemische processen gestuurd door het DNA.

Dat is puur een kwestie van geloof in een deterministisch, mechanisch wereldbeeld, dat bij een kritische beschouwing volledig onderuit wordt gehaald.
  maandag 4 oktober 2010 @ 17:50:17 #53
312994 deelnemer
ff meedenken
pi_87176377
quote:
Op maandag 4 oktober 2010 16:55 schreef kleinduimpje3 het volgende:

[..]

Ach kom, er is geen spoortje van bewijs, eerder integendeel, zie mijn argumentatie in het topic, dat het DNA voldoende informatie bevat om de ruimtelijke structuur van een mens te creëren, en dat deze dus volgens de wetten van de mechanica logischerwijze zou voortvloeien uit biochemische processen gestuurd door het DNA.

Dat is puur een kwestie van geloof in een deterministisch, mechanisch wereldbeeld, dat bij een kritische beschouwing volledig onderuit wordt gehaald.
Hoe een interacterend systeem zich ontwikkeld is een heel moeilijke vraag. Van de 6.500.000.000 mensen op deze aardbol is er niemand die je dat kan uitleggen. Mensen die net doen alsof je vraag automatisch is beantwoord, als de de DNA sequentie hebt bepaald, hebben geen verstand. Een simpel spelletje als schaken heb je ook niet doorgrond op het moment dat je de spelregels snapt.

Om een theorie te testen moet je kunnen voorspellen hoe iets zich ontwikkeld. Maar dat is vaak het moeilijkste gedeelte. Dat is zeker een reden voor enig scepticisme. Maar het feit, dat het onvoorstelbaar is, hoe een kind zich autonoom ontwikkeld, zegt net zo goed iets over het menselijke voorstellingsvermogen, als over de juistheid van de theorie. Wetenschappers zeggen vaak dat we eigenlijk nog niet veel begrijpen. Alleen geloven mensen dat niet.

Omgekeerd, zijn er allerlei aanwijzingen dat DNA een voldoende verklaring is. Men heeft bijvoorbeeld de DNA volgorde van een bacterie bepaald. Vervolgens is deze informatie gebruikt om het DNA kunstmatig na te maken. Van een gistcel is het DNA vervangen door dit nagemaakte DNA. Het gevolg was, dat de gistcel daarna een volledig functionerende bacterie was, in staat zichzelf te reproduceren.

[ Bericht 0% gewijzigd door deelnemer op 04-10-2010 19:19:50 ]
The view from nowhere.
pi_87205357
quote:
Op maandag 4 oktober 2010 17:50 schreef deelnemer het volgende:

[..]

Wetenschappers zeggen vaak dat we eigenlijk nog niet veel begrijpen. Alleen geloven mensen dat niet.
Juist, veel wetenschappers zeggen dat, maar er zijn ook wetenschappers, bijvoorbeeld bepaalde biologen, die zeggen, of minstens sterk suggereren, dat we eigenlijk al heel veel weten, in ieder geval zoveel om het heel onaannemelijk te maken dat er iets bovennatuurlijks, bijvoorbeeld een God in het spel zou zijn.

Nogal kortzichtig wat mij betreft.

quote:
Omgekeerd, zijn er allerlei aanwijzingen dat DNA een voldoende verklaring is. Men heeft bijvoorbeeld de DNA volgorde van een bacterie bepaald. Vervolgens is deze informatie gebruikt om het DNA kunstmatig na te maken. Van een gistcel is het DNA vervangen door dit nagemaakte DNA. Het gevolg was, dat de gistcel daarna een volledig functionerende bacterie was, in staat zichzelf te reproduceren.
Wel interessant dit voorbeeld, maar het is in het geheel niet van toepassing op het genoemde probleem omdat deze het creëren van de uiterst complexe structuur van meercellige wezens betreft en het in jouw voorbeeld om een eencellige gaat.

Het probleem is juist het creëren van een ruimtelijke structuur, en jouw voorbeeld heeft geen enkel ruimtelijk aspect, zelfs niet een ruimtelijk aspect van een eencellige, zoals bijvoorbeeld een zenuwcel dat heeft.

Ter ondersteuning van het voorstellingsvermogen:


  dinsdag 5 oktober 2010 @ 15:05:37 #55
312994 deelnemer
ff meedenken
pi_87209572
quote:
Op dinsdag 5 oktober 2010 13:18 schreef kleinduimpje3 het volgende:

[..]

Juist, veel wetenschappers zeggen dat, maar er zijn ook wetenschappers, bijvoorbeeld bepaalde biologen, die zeggen, of minstens sterk suggereren, dat we eigenlijk al heel veel weten, in ieder geval zoveel om het heel onaannemelijk te maken dat er iets bovennatuurlijks, bijvoorbeeld een God in het spel zou zijn.

Nogal kortzichtig wat mij betreft.
[..]

Wel interessant dit voorbeeld, maar het is in het geheel niet van toepassing op het genoemde probleem omdat deze het creëren van de uiterst complexe structuur van meercellige wezens betreft en het in jouw voorbeeld om een eencellige gaat.

Het probleem is juist het creëren van een ruimtelijke structuur, en jouw voorbeeld heeft geen enkel ruimtelijk aspect, zelfs niet een ruimtelijk aspect van een eencellige, zoals bijvoorbeeld een zenuwcel dat heeft.
'Zien en horen' lijken vanzelf te gaan. Wat er allemaal bij komt kijken, zit ‘onder de motorkap’. Als je onder de motorkap gaat kijken, blijkt alles complex. De eenvoud van het alledaagse leven is een illusie. Een illusie die ontstaat, omdat het feitelijke werk, vanuit het bewuste gezien, voor je gedaan wordt. Je hoeft niet veel te begrijpen om te kunnen leven. Dat betekent MI ook dat wij niet goed zijn in het oplossen van complexe problemen (bijvoorbeeld de kubus van Rubik).

De metafysica van de wetenschap is een bouwstenen model in ontwikkeling. Je kunt daarmee twee kanten op:
1. de bouwsels ontleden, op zoek naar de ‘ware’ atomen
2. proberen vanuit de bouwstenen de bouwsels te begrijpen (hun ontstaan en werking).
Zoals al vaak is opgemerkt, begrijp je nog niets als je alleen de bouwstenen kent.

De bouwsels begrijpen, staat nog in de kinderschoenen. Men heeft eerst alleen evenwichtssituatie bestudeerd: een stationaire kringloop. Dat is veel eenvoudiger dan de buiten evenwichtssituatie van een zelforganiserend systeem in ontwikkeling. Dat geldt niet alleen voor de natuurkunde, maar ook voor de andere wetenschappen (zoals economie). De laatste 30 jaar is er veel aandacht voor niet-evenwichtssituaties. Dat is onvoorstelbaar ingewikkeld. We worden nog gematst door het feit, dat de wereld bestaat uit lagen van organisatie, die zich ook op zichzelf laten onderzoeken.

Er zijn dus twee gaten:
1. Alle bestaande dingen die we niet begrijpen
2. Alle mogelijkheden die de bestaande theoretische modellen met zich meebrengen, maar die we niet begrijpen.
Het is mogelijk dat die twee gaten elkaar dekken.

Het biedt natuurlijk ook veel ruimte voor alternatieve zienswijzen. Maar veel alternatieve zienswijzen verklaren niets. Het zijn schijnverklaringen. Dat ben ik wel met Sneakypete eens: een woord verklaart niets. Bijvoorbeeld, alles verklaren met het woord ‘God’, met de toevoeging dat Gods wegen ondoorgrondelijk zijn. Dat is wel een goede uitdrukking van onze onwetendheid, en ons leunen op de dingen die vanzelf gaan / voor ons gedaan worden. Maar het is geen verklaring die je eigen inzicht / macht vergroot. Macht in de betekenis dat je iets machtig bent. Het zijn onmachtsverklaringen. Dan krijg je deze toestanden.

Reductionistisch zienswijzen, die net doen alsof alleen de bouwstenen bestaan, zijn kleingeestig. De eigenschappen van de bouwsels zijn ook realiteiten. De vraag is in hoeverre zingevende, spirituele, intentionele, bewuste en ethische aspecten alleen bovennatuurlijk verkaart kunnen worden. Het idee van een proces brengt ook een onbegrensde creatie van nieuwe dingen en mogelijkheden met zich mee. Daar dragen we zelf ook aan bij als we vormgevend / ontwerpend bezig zijn.

[ Bericht 0% gewijzigd door deelnemer op 05-10-2010 15:51:14 ]
The view from nowhere.
  dinsdag 5 oktober 2010 @ 17:16:45 #56
312994 deelnemer
ff meedenken
pi_87214825
Je kunt ook je eigen metafysica verzinnen. Sneakypete, Kleinduimpje en Deelnemer zijn het mogelijk eens over de volgende drie bestaanscategorieen. Iets kan bestaan als:
1. een concreet ding (bijvoorbeeld, een stoel of je lichaam)
2. een feitelijke relatie (bijvoorbeeld, ergens opzitten of een leugen)
3. een mogelijkheid (bijvoorbeeld, iets dat binnen het model mogelijk is, maar niet gebeurd)

[ Bericht 4% gewijzigd door deelnemer op 05-10-2010 18:07:07 ]
The view from nowhere.
pi_87219810
quote:
Op dinsdag 5 oktober 2010 17:16 schreef deelnemer het volgende:
Je kunt ook je eigen metafysica verzinnen. Sneakypete, Kleinduimpje en Deelnemer zijn het mogelijk eens over de volgende drie bestaanscategorieen. Iets kan bestaan als:
1. een concreet ding (bijvoorbeeld, een stoel of je lichaam)
2. een feitelijke relatie (bijvoorbeeld, ergens opzitten of een leugen)
3. een mogelijkheid (bijvoorbeeld, iets dat binnen het model mogelijk is, maar niet gebeurd)
Dat lijkt mij metafysica voor gevorderden. Ik denk dat ik hier maar afhaak :)
pi_87234648
quote:
Op dinsdag 28 september 2010 01:00 schreef Friek_ het volgende:
Helaas, maar ik heb er geen zin meer om op in te gaan. Je hebt ook voorgaande posts van me vrijwel genegeerd en ik vind dit maar suffe pseudo-intellectuele interessantdoenerij met onnodig moeilijke woorden. Maar goed, daar heb je jezelf nu wel redelijk heer en meester in vertoond. Daarvoor mag je dan ook iemand anders zoeken.
Dat is niet wat een leraar betaamt. Misschien zou je wat minder lange verhalen moeten schrijven en de informatie in stukjes moeten benadrukken. Op deze manier wordt ook discussie gevoerd.

Hoe dan ook, ik denk dat sneakypete een punt te pakken heeft v.w.b. het onderscheid tussen de filosofie en de andere wetenschappen. Wanneer jij spreekt over een filosofische traditie, heb je het dan niet gewoon over geschiedenis?
Ik wil het onderscheid graag wat aanscherpen: wat is het onderscheid tussen filosofie en filologie? Zijn filosofen ook niet enkel met woorden bezig (vgl. Linguistic Turn)?

Laten we dit rustig aanpakken en lekker filosofisch bezig zijn.
pi_87234664
quote:
Op woensdag 29 september 2010 15:30 schreef deelnemer het volgende:

[..]

Oudemans laat zich intimideren door de wetenschap en de markteconomie en geeft het op.

Hieruit blijkt wel dat je Oudemans niet hebt begrepen.
pi_87234689
quote:
Op dinsdag 5 oktober 2010 17:16 schreef deelnemer het volgende:
Je kunt ook je eigen metafysica verzinnen. Sneakypete, Kleinduimpje en Deelnemer zijn het mogelijk eens over de volgende drie bestaanscategorieen. Iets kan bestaan als:
1. een concreet ding (bijvoorbeeld, een stoel of je lichaam)
2. een feitelijke relatie (bijvoorbeeld, ergens opzitten of een leugen)
3. een mogelijkheid (bijvoorbeeld, iets dat binnen het model mogelijk is, maar niet gebeurd)
Dat is het leuke van contigentie. Het gaat puur om het verschil tussen noodzakelijke en voldoende voorwaarden.
Korte illustratie: wil ik mijn diploma halen is het een noodzakelijke voorwaarde dat ik het vak Nederlands volg; het is geen voldoende voorwaarde want ik moet nog een beetje Engels kunnen.
En stel ik wil mijn auto starten dan is het een voldoende voorwaarde dat ik de sleutel in het slot steek en daarmee de auto start; dit is geen noodzakelijke voorwaarde want ik kan ook de ruiten inslaan en het contact openbreken. In dit geval spreken we van contingentie: iets is een voldoende voorwaarde, maar niet noodzakelijk.
Hier is Leibniz' metafysica dan ook op gebaseerd: op het principium rationis sufficientis. Het beginsel van toereikende grond. Leibniz' moest contingentie accepteren in zijn metafysica, en daar ben ik hem best dankbaar voor. Je komt er altijd mee weg! Althans, dat denk je, totdat je Heidegger leest.
pi_87234717
quote:
Op dinsdag 5 oktober 2010 15:05 schreef deelnemer het volgende:

[..]

'Zien en horen' lijken vanzelf te gaan. Wat er allemaal bij komt kijken, zit ‘onder de motorkap’. Als je onder de motorkap gaat kijken, blijkt alles complex. De eenvoud van het alledaagse leven is een illusie. Een illusie die ontstaat, omdat het feitelijke werk, vanuit het bewuste gezien, voor je gedaan wordt. Je hoeft niet veel te begrijpen om te kunnen leven. Dat betekent MI ook dat wij niet goed zijn in het oplossen van complexe problemen (bijvoorbeeld de kubus van Rubik).

De metafysica van de wetenschap is een bouwstenen model in ontwikkeling. Je kunt daarmee twee kanten op:
1. de bouwsels ontleden, op zoek naar de ‘ware’ atomen
2. proberen vanuit de bouwstenen de bouwsels te begrijpen (hun ontstaan en werking).
Zoals al vaak is opgemerkt, begrijp je nog niets als je alleen de bouwstenen kent.

De bouwsels begrijpen, staat nog in de kinderschoenen. Men heeft eerst alleen evenwichtssituatie bestudeerd: een stationaire kringloop. Dat is veel eenvoudiger dan de buiten evenwichtssituatie van een zelforganiserend systeem in ontwikkeling. Dat geldt niet alleen voor de natuurkunde, maar ook voor de andere wetenschappen (zoals economie). De laatste 30 jaar is er veel aandacht voor niet-evenwichtssituaties. Dat is onvoorstelbaar ingewikkeld. We worden nog gematst door het feit, dat de wereld bestaat uit lagen van organisatie, die zich ook op zichzelf laten onderzoeken.

Er zijn dus twee gaten:
1. Alle bestaande dingen die we niet begrijpen
2. Alle mogelijkheden die de bestaande theoretische modellen met zich meebrengen, maar die we niet begrijpen.
Het is mogelijk dat die twee gaten elkaar dekken.

Het biedt natuurlijk ook veel ruimte voor alternatieve zienswijzen. Maar veel alternatieve zienswijzen verklaren niets. Het zijn schijnverklaringen. Dat ben ik wel met Sneakypete eens: een woord verklaart niets. Bijvoorbeeld, alles verklaren met het woord ‘God’, met de toevoeging dat Gods wegen ondoorgrondelijk zijn. Dat is wel een goede uitdrukking van onze onwetendheid, en ons leunen op de dingen die vanzelf gaan / voor ons gedaan worden. Maar het is geen verklaring die je eigen inzicht / macht vergroot. Macht in de betekenis dat je iets machtig bent. Het zijn onmachtsverklaringen. Dan krijg je deze toestanden.

Reductionistisch zienswijzen, die net doen alsof alleen de bouwstenen bestaan, zijn kleingeestig. De eigenschappen van de bouwsels zijn ook realiteiten. De vraag is in hoeverre zingevende, spirituele, intentionele, bewuste en ethische aspecten alleen bovennatuurlijk verkaart kunnen worden. Het idee van een proces brengt ook een onbegrensde creatie van nieuwe dingen en mogelijkheden met zich mee. Daar dragen we zelf ook aan bij als we vormgevend / ontwerpend bezig zijn.
Wetenschap heeft geen metafysica nodig hoor.
Je weet toch wel wat Aristoteles heeft gezegd: theorie is een afspiegeling van de praktijk. Het is natuurlijk volkomen logisch dat de praktijk nooit volledig te vatten is in theoretische modellen. Metafysische modellen pretenderen de structuur van de werkelijkheid te vatten, maar dat kan natuurlijk helemaal niet. Nu zijn we weer bij Leibniz.
pi_87240414
quote:
Op woensdag 6 oktober 2010 03:31 schreef jan_billeman het volgende:

[..]

Wetenschap heeft geen metafysica nodig hoor.
Wetenschap belichaamt een metafysica. Wetenschap streeft naar een welgeordende fomulering van een objectief wereldbeeld.

quote:
Je weet toch wel wat Aristoteles heeft gezegd: theorie is een afspiegeling van de praktijk.
Theorie overstijgt de praktijk. Het raakt de praktijk alleen op bepaalde punten, waardoor het falsificeerbaar wordt. Daarbij ligt de nadruk meer op de relaties, dan op de dingen. Net als in de wiskunde, waar men zich niet blindstaart op de getallen (1, 2, 3, enz), maar op de bewerkingen (+, x, /).

quote:
Het is natuurlijk volkomen logisch dat de praktijk nooit volledig te vatten is in theoretische modellen. Metafysische modellen pretenderen de structuur van de werkelijkheid te vatten, maar dat kan natuurlijk helemaal niet. Nu zijn we weer bij Leibniz.
Vanwege de contingentie? Contingentie is een gevolg van de (reele of vermeende) onvolledigheid van het model.

[ Bericht 0% gewijzigd door deelnemer op 07-10-2010 02:45:43 ]
The view from nowhere.
pi_87251017
quote:
Op woensdag 6 oktober 2010 11:52 schreef deelnemer het volgende:

[..]

Wetenschap belichaamt een metafysica. Wetenschap streeft naar een welgeordende fomulering van een objectief wereldbeeld.
Een objectief wereldbeeld is onmogelijk, gezien de theoriegeladenheid van de waarneming.

quote:
Theorie overstijgt de praktijk. Het raak de praktijk alleen op bepaalde punten, waardoor het falsificeerbaar wordt. Daarbij ligt de nadruk meer op de relaties, dan op de dingen. Net als in de wiskunde, waar men zich niet blindstaart op de getallen (1, 2, 3, enz), maar op de bewerkingen (+, x, /).
Dat is dus willekeur. Zodra iets niet in het model valt wordt het als een uitzondering beschouwd.
De metafysica is niet empirisch, dus ook niet te falsifiëren. Daarom is metafysisca ook niet iets wetenschappelijks en zou de wetenschap de metafysica helemaal niet willen belichamen.

quote:
Vanwege de contingentie? Contingentie is een gevolg van de (reele of vermeende) onvolledigheid van het model.
Ja. Metafysica doet uitspraken die voor alle gevallen gelden, op basis van het principe van toereikende grond (Leibniz). Het gaat niet om onvolledigheid, het gaat om toereikendheid.

[ Bericht 11% gewijzigd door jan_billeman op 06-10-2010 16:47:37 ]
pi_87254515
quote:
Op woensdag 6 oktober 2010 16:40 schreef jan_billeman het volgende:

[..]

Een objectief wereldbeeld is onmogelijk, gezien de theoriegeladenheid van de waarneming.
Dat is voor mij te relativistisch. Ik ga ervan uit de de wereld objectief bestaat. Dat betekent dat wijzelf de bron van alle beperkingen zijn. Die beperkingen proberen we op allerlei wijzen te omzeilen.

Een simpel voorbeeld. Dat de aarde een bol is, is geen direct ervaringsfeit. Niemand op deze aarde kijkt om zich heen en constateert: “Verrek, ik sta op een bol”. Daarvoor is de aarde te groot. In lang vervlogen tijden was de voorstelling van de aarde als een bol, nog een speculatieve theorie. Tegenwoordig is het een goed onderbouwd feit.

Soms ontwikkelt een speculatieve theorie zich, door voortschrijdend inzicht, tot een nieuw feit. Dat de dingen op deze aarde uit (natuurlundige) atomen bestaan, is een feit. Dat het leven zich op aarde heeft ontwikkeld door een proces van natuurlijke selectie is tegenwoordig een feit. Omdat het geen directe ervaringsfeiten zijn, beginnen ze als speculatieve theorieën. Maar als zo ’n theorie hout snijdt, dan vallen de puzzelstukjes uiteindelijk zo goed samen, dat de theorie eindigt als een feit.

quote:
Dat is dus willekeur. Zodra iets niet in het model valt wordt het als een uitzondering beschouwd.
De metafysica is niet empirisch, dus ook niet te falsifiëren. Daarom is metafysisca ook niet iets wetenschappelijks en zou de wetenschap de metafysica helemaal niet willen belichamen.
Een model wordt zelden direct getoetst. Een metafysica hoeft alleen maar consequenties te hebben die toetsbaar zijn.

De wetenschap biedt ons ook een wereldbeeld, niet alleen maar instrumentele kennis. Daar zitten aannamen achter, zoals het bestaan van een objectieve wereld. De relativiteitstheorie (geen absolute tijd / ruimte) en de quantummechanica (mogelijk geen determinsme) laten zien, dat deze aannamen weerleggbaar zijn.

quote:
Ja. Metafysica doet uitspraken die voor alle gevallen gelden, op basis van het principe van toereikende grond (Leibniz). Het gaat niet om onvolledigheid, het gaat om toereikendheid.
Is dat niet hetzelfde? Contingentie is alleen te begrijpen als je uitgaat van toevalligheden, die buiten het model vallen.

[ Bericht 0% gewijzigd door deelnemer op 06-10-2010 18:23:07 ]
The view from nowhere.
pi_87254854
Natuurwetenschappers zijn vaak realisten. Ze geloven niet in de uitspraak:

quote:
Een objectief wereldbeeld is onmogelijk, gezien de theoriegeladenheid van de waarneming.
Ik zou Plato’s parabel van de grot als volgt willen herschrijven. Een filosoof en een wetenschapper zitten op een stoel vastgeketend en zien slechts een deel van de buitenwereld via een raam, begrensd door het kozijn. De filosoof en de wetenschapper raken in gesprek:

Filosoof: Ik zie drie bomen, hoeveel bomen zie jij?
Wetenschapper: Vier. Ik zie drie bomen en een losse tak bij het raamkozijn. Behalve die ene losse tak geldt dat een tak een onderdeel is van een boom. Dus is de losse tak het begin van nog een vierde boom.
Filosoof: Dat is metafysica. Je ziet drie bomen en een losse tak. Er is geen vierde boom.

Er vliegt een zwerm vogels voorbij.

Wetenschapper: Zie jij die vogels? Ze ontstaan bij het kozijn en ze verdwijnen bij het kozijn. Ik denk dat de wereld voorbij het raamkozijn verder gaat.
Filosoof: Dat is metafysica. Het kozijn is blijkbaar een schepper en vernietiger van vogels.

De wetenschapper zit onrustig op zijn stoel te wiebelen.

Wetenschapper: Het valt mij op dat als ik helemaal naar links leun, de wereld aan de
rechterkant een beetje uitbreidt en aan de linkerkant iets krimpt. Zie jij dat ook?
Filosoof: Ja. Het kozijn heeft vergaande scheppende en destructieve kwaliteiten.
Wetenschapper: En ik kan dat beïnvloeden? Als jij nu eens naar links leun, dan leun ik naar rechts, zien wij dan nog dezelfde wereld?
Filosoof: Aha, de menselijke waarnemer is toch van invloed op de wereld.

Net als de wetenschapper en de filosoof zijn wij gebonden aan een gezichtspunt en zien wij slechts een stukje van de wereld. Grote delen van de wereld liggen buiten onze waarnemingsmogelijkheden. Het raamkozijn symboliseert onze natuurlijke deelnemersbeperkingen. Wat wij direct door het raam kunnen zien, noemen wij feiten.

De feiten geven aanleiding tot het vermoeden, dat de wereld zich uitstrekt voorbij de grenzen van het raamkozijn. Zo is er geluid dat we niet kunnen horen en licht dat we niet kunnen zien. Het aardmagneetveld kunnen we al helemaal niet direct waarnemen. Atomen zijn te klein en de evolutionaire ontwikkeling van het leven is te traag, om directe ervaringsfeiten te kunnen zijn. Daarom formuleren we speculatieve theorieën over de feiten aan de andere kant van het raamkozijn.

[ Bericht 4% gewijzigd door deelnemer op 06-10-2010 19:31:48 ]
The view from nowhere.
pi_87257672
quote:
Op woensdag 6 oktober 2010 18:12 schreef deelnemer het volgende:

[..]

Dat is voor mij te relativistisch. Ik ga ervan uit de de wereld objectief bestaat. Dat betekent dat wijzelf de bron van alle beperkingen zijn. Die beperkingen proberen we op allerlei wijzen te omzeilen.

Een simpel voorbeeld. Dat de aarde een bol is, is geen direct ervaringsfeit. Niemand op deze aarde kijkt om zich heen en constateert: “Verrek, ik sta op een bol”. Daarvoor is de aarde te groot. In lang vervlogen tijden was de voorstelling van de aarde als een bol, nog een speculatieve theorie. Tegenwoordig is het een goed onderbouwd feit.

Soms ontwikkelt een speculatieve theorie zich, door voortschrijdend inzicht, tot een nieuw feit. Dat de dingen op deze aarde uit (natuurlundige) atomen bestaan, is een feit. Dat het leven zich op aarde heeft ontwikkeld door een proces van natuurlijke selectie is tegenwoordig een feit. Omdat het geen directe ervaringsfeiten zijn, beginnen ze als speculatieve theorieën. Maar als zo ’n theorie hout snijdt, dan vallen de puzzelstukjes uiteindelijk zo goed samen, dat de theorie eindigt als een feit.
Je postuleert nog steeds de scheiding van het subject en het object. De vraag naar het zijnde, de ontologie, is dan onbeantwoordbaar. Immers, het subject en het object zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden. Daar kunnen we Kant op nalezen. Om deze reden is het niet in staat over het object te spreken, zonder dat het daarbij betrokken is. Dit heeft al lang de metafysische basis ondermijnd.

quote:
Een model wordt zelden direct getoetst. Een metafysica hoeft alleen maar consequenties te hebben die toetsbaar zijn.

De wetenschap biedt ons ook een wereldbeeld, niet alleen maar instrumentele kennis. Daar zitten aannamen achter, zoals het bestaan van een objectieve wereld. De relativiteitstheorie (geen absolute tijd / ruimte) en de quantummechanica (mogelijk geen determinsme) laten zien, dat deze aannamen weerleggbaar zijn.
De ondergang van de metafysica ligt juist in het niet-toetsbare ervan. Het model wordt op basis van waarnemingen aangepast, niet op basis van wat is. De wetenschappen zijn empirisch en hebben dergelijke niet-toetsbare fundamenten niet nodig. Heb jij God al gezien?

quote:
Is dat niet hetzelfde? Contingentie is alleen te begrijpen als je uitgaat van toevalligheden, die buiten het model vallen.
Ja, toevalligheden die volgens het beginsel van toereikende grond toereikend zijn. Wat zegt dat dus over metafysische beginselen?
pi_87258553
quote:
Op woensdag 6 oktober 2010 18:20 schreef deelnemer het volgende:
Natuurwetenschappers zijn vaak realisten. Ze geloven niet in de uitspraak:
[..]

Ik zou Plato’s parabel van de grot als volgt willen herschrijven. Een filosoof en een wetenschapper zitten op een stoel vastgeketend en zien slechts een deel van de buitenwereld via een raam, begrensd door het kozijn. De filosoof en de wetenschapper raken in gesprek:

Filosoof: Ik zie drie bomen, hoeveel bomen zie jij?
Wetenschapper: Vier. Ik zie drie bomen en een losse tak bij het raamkozijn. Behalve die ene losse tak geldt dat een tak een onderdeel is van een boom. Dus is de losse tak het begin van nog een vierde boom.
Filosoof: Dat is metafysica. Je ziet drie bomen en een losse tak. Er is geen vierde boom.

Er vliegt een zwerm vogels voorbij.

Wetenschapper: Zie jij die vogels? Ze ontstaan bij het kozijn en ze verdwijnen bij het kozijn. Ik denk dat de wereld voorbij het raamkozijn verder gaat.
Filosoof: Dat is metafysica. Het kozijn is blijkbaar een schepper en vernietiger van vogels.

De wetenschapper zit onrustig op zijn stoel te wiebelen.

Wetenschapper: Het valt mij op dat als ik helemaal naar links leun, de wereld aan de
rechterkant een beetje uitbreidt en aan de linkerkant iets krimpt. Zie jij dat ook?
Filosoof: Ja. Het kozijn heeft vergaande scheppende en destructieve kwaliteiten.
Wetenschapper: En ik kan dat beïnvloeden? Als jij nu eens naar links leun, dan leun ik naar rechts, zien wij dan nog dezelfde wereld?
Filosoof: Aha, de menselijke waarnemer is toch van invloed op de wereld.

Net als de wetenschapper en de filosoof zijn wij gebonden aan een gezichtspunt en zien wij slechts een stukje van de wereld. Grote delen van de wereld liggen buiten onze waarnemingsmogelijkheden. Het raamkozijn symboliseert onze natuurlijke deelnemersbeperkingen. Wat wij direct door het raam kunnen zien, noemen wij feiten.
Wat er naast het raam zit dat is contingent. Het kan zijn dat het een tak van de andere bomen is. Ik kan ook postuleren dat God daar staat en een tak vasthoudt. Ik heb het hier niet over een extreme vorm van relativisme m.b.t. onze waarnemingsmogelijkheden. Wanneer meerdere mensen naar dat raam kijken, vanuit andere gezichtspunten, kunnen we redelijk overeenkomen dat we hetzelfde zien. Los van de vraag of datgene wat we zien ook echt is.


quote:
De feiten geven aanleiding tot het vermoeden, dat de wereld zich uitstrekt voorbij de grenzen van het raamkozijn. Zo is er geluid dat we niet kunnen horen en licht dat we niet kunnen zien. Het aardmagneetveld kunnen we al helemaal niet direct waarnemen. Atomen zijn te klein en de evolutionaire ontwikkeling van het leven is te traag, om directe ervaringsfeiten te kunnen zijn. Daarom formuleren we speculatieve theorieën over de feiten aan de andere kant van het raamkozijn.
Aardmagneetvelden kunnen gemeten worden. Atomen kunnen worden bekeken. Dat is allemaal empirisch. Een vermoeden, dat berust op toevalligheden. De ene keer is iets wel toereikend, later blijkt dat weer niet zo te zijn. Jij lijkt te blijven hangen bij de Cartesiaanse gedachte. Laten we het daar eens over hebben:
Ainsi toute la philosophie est comme un arbre, dont les racines sont la métaphysique, le tronc est la physique, et les branches qui sortent de ce tronc sont toutes les autres sciences, qui se réduisent à trois principales, à savoir la médicine, la mécanique, et la morale."
"...Or comme ce n'est pas des racines, n'y du tronc des arbres, qu'on cueille les fruits, mais seulement des extremitez de leurs branches, ainsi la principale utilité de la Philosophie dépend de celles de ses parties qu'on ne peut apprendre que les dernières."
pi_87258828
quote:
Op dinsdag 28 september 2010 01:00 schreef Friek_ het volgende:
Helaas, maar ik heb er geen zin meer om op in te gaan. Je hebt ook voorgaande posts van me vrijwel genegeerd en ik vind dit maar suffe pseudo-intellectuele interessantdoenerij met onnodig moeilijke woorden. Maar goed, daar heb je jezelf nu wel redelijk heer en meester in vertoond. Daarvoor mag je dan ook iemand anders zoeken.
Ik vroeg me af waarom je niet meer reageert, had dit over het hoofd gezien.
Ik ben niet op je complete posts ingegaan omdat ik graag snel overga tot de kern van de zaak: wat is filosofie? Wat is de filosofische methode? Wat is de kern daarvan?

Ik stelde: de kern is het opstellen van een allesomvattend principe, een aard aller dingen. Een ontologie noem ik dat. Ontologie zie ik als de zoektocht naar de aard aller dingen en, daaruit volgend ook de aard van specifieke zaken. Wel moet er dan natuurlijk een geldig vertrekpunt zijn, een propositie. Verder in het topic heb ik een stukje van de filosoof(?) Carnap geplaatst waarin hij wat uitgebreider uitlegt waarom ontologie in wezen dus semantiek is, of zoals ik het ook wel noemde: een taalspel met vele beperkingen. Carnap was dus een denker die dat begon in te zien, Wittgenstein (die toch wel als één van de grote namen uit de 20e eeuw wordt gezien) ook. En de existentiële crisis van de filosofie lijkt mij (zoals Jan_billeman opmerkt) blijken bij Heidegger. Ik voeg er aan toe dat Nietzsche misschien wel de eerste was die opmerkte dat de filosofie (dus de metafysica, die geen onderdeeltje is van de filosofie maar min of meer hetzelfde behelst) in crisis verkeert. Dit verwoordt hij in 'de vrolijke wetenschap' als hij de dood van God aankondigt en in deel V aankondigt dat de implicaties daarvan veel verder strekken dan algemeen aangenomen, ook nu nog. Het betekent het einde van de metafysica (volgens Heidegger het cruciale inzicht van Nietzsche), de gestage implosie er van. Nu probeerde Nietzsche vervolgens 'nieuwe waarden' te formuleren en dus blijf hij metafysisch, maar dat kun je zien als reactionair, nostalgisch.

Dit gezegd hebbende: Ik vraag me dan dus af wat de plaats is van de filosofie. Wat valt er te filosoferen? Jij kwam op de proppen met humanisten, terwijl het maar zeer de vraag is of je humanisme een filosofie mag noemen. Waarom is het dat? Ik zie het als een verzameling meningen over de mensheid, een smaakkwestie zoals Nietzsche dat noemt, en in mijn ogen nog getuigend van een enorme oneerlijke wansmaak ook, maar goed. Een humanist kan niets anders doen dan zijn mening geven. Als dat filosofie is dan is dan is een dronkenlap in de kroeg ook een filosoof, zij het een wat minder begaafde.
Zelf zocht ik toch altijd wat meer achter de filosofie, maar ik heb het niet gevonden en toch wel; de 'oplossing' van alle filosofische vragen is het antwoord dat de vraag niet deugt, net zoals wanneer je vraagt naar het aantal hoeken van een cirkel oid.
Misschien ben ik dus gewoon een beetje teleurgesteld.

Let wel: maatschappelijke discussies gaan gewoon door, dat is eenmaal onvermijdelijk. En vast en zeker kunnen we dan nog wat mooie essays van filosofen, romantici enz. er op na slaan in de hoop ons ergens in te herkennen en ons daaraan vast te klampen. Wie weet worden we er nog gelukkiger of welvarender van ook! Maar ik vroeg dan ook wat dan het verschil is tussen filosofie en kunst. Als er geen verschil is, waarom claimt de filosofie een eigen positie? Als het er wel is, wat is dan filosofie en waarin onderscheidt het zich op een zinnige wijze?


Misschien wil je het nogmaals proberen..:)
Ik respecteer je verder gewoon hoor, we begrijpen elkaar alleen niet echt. Ik heb een andere definitie van filosofie zo te zien, een veel smallere overigens.
pi_87259983
quote:
Op woensdag 6 oktober 2010 20:03 schreef sneakypete het volgende:

[..]
...wat is filosofie? Wat is de filosofische methode? Wat is de kern daarvan?

(Academische) filosofie stelt de vraag naar de causa sui. Het gaat over de identiteit der dingen.
Als je filosoof bent is het enige dat je kan doen: grondig empirisch worden. Dat betekent dat je prosodische dissonantie op kan merken in de taal. Meer dan dat is er niet.
Kom dus vooral niet met metafysische fundamenten aanzetten, dat is simpelweg een woordenspel binnen een semantisch taalkader.
pi_87260320
quote:
Op woensdag 6 oktober 2010 20:28 schreef jan_billeman het volgende:

[..]

(Academische) filosofie stelt de vraag naar de causa sui. Het gaat over de identiteit der dingen.
Als je filosoof bent is het enige dat je kan doen: grondig empirisch worden. Dat betekent dat je prosodische dissonantie op kan merken in de taal. Meer dan dat is er niet.
Kom dus vooral niet met metafysische fundamenten aanzetten, dat is simpelweg een woordenspel binnen een semantisch taalkader.
Jij formuleert het mooier dan ik, al moet ik ook opmerken dat er op de opdracht tot grondige empirie ergens iets moderns doorklinkt waar ik een afkeer van heb, nl. de opdracht geen filter toe te passen, passief te zijn, alles op je af te laten komen, of populair gezegd: onbevooroordeeld zijn. Hoe dan?
Is empirie niet juist alles omvattend en het onderscheid tussen empirie en geen empirie ook te reduceren? Wat is er geen ervaring, een waarneming? Je kunt je er nu juist niet van loskoppelen.

Wat wordt bedoeld met prosodische dissonantie? Het klinkt overigens erg Dyonisisch (mocht je Nietzsche's debuut kennen), maar is allicht helemaal niet zo bedoeld.
pi_87263839
quote:
Op woensdag 6 oktober 2010 19:34 schreef jan_billeman het volgende:

[..]

Je postuleert nog steeds de scheiding van het subject en het object. De vraag naar het zijnde, de ontologie, is dan onbeantwoordbaar. Immers, het subject en het object zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden. Daar kunnen we Kant op nalezen. Om deze reden is het niet in staat over het object te spreken, zonder dat het daarbij betrokken is. Dit heeft al lang de metafysische basis ondermijnd.
Dat is niet mijn metafysica. Het onderscheidt tussen object en subject is voor mij niets anders, dan het onderscheidt tussen mijn lichaam een de rest van de wereld. Ik ben een subproces van het wereldproces; totaal verweven.

In de stroom van de tijd gevangen zijn en vanuit een gegeven gezichtspunt naar de wereld kijken, zijn enorme handicaps als je een waarheidszoeker bent. Het corrigeren voor de vertekening in het beeld, om zo goed mogelijk het origineel te kunnen zien, is waar het zoeken naar de waarheid om draait. Het basis instrumentarium waarover je beschikt, bestaat slechts uit je eigen lichaam, dat zelf niets meer is dan een verschijnsel in de wereld.

quote:
De ondergang van de metafysica ligt juist in het niet-toetsbare ervan. Het model wordt op basis van waarnemingen aangepast, niet op basis van wat is. De wetenschappen zijn empirisch en hebben dergelijke niet-toetsbare fundamenten niet nodig. Heb jij God al gezien?
Wetenschappelijke theorieën zijn metafysisch en de empirie is een selectie criterium (een reality check).

quote:
Ja, toevalligheden die volgens het beginsel van toereikende grond toereikend zijn. Wat zegt dat dus over metafysische beginselen?
”Toevalligheden bestaan” is een metafysische uitspraak.
The view from nowhere.
pi_87264356
quote:
Op woensdag 6 oktober 2010 20:35 schreef sneakypete het volgende:

[..]

Jij formuleert het mooier dan ik, al moet ik ook opmerken dat er op de opdracht tot grondige empirie ergens iets moderns doorklinkt waar ik een afkeer van heb, nl. de opdracht geen filter toe te passen, passief te zijn, alles op je af te laten komen, of populair gezegd: onbevooroordeeld zijn. Hoe dan?
Is empirie niet juist alles omvattend en het onderscheid tussen empirie en geen empirie ook te reduceren? Wat is er geen ervaring, een waarneming? Je kunt je er nu juist niet van loskoppelen.

Wat wordt bedoeld met prosodische dissonantie? Het klinkt overigens erg Dyonisisch (mocht je Nietzsche's debuut kennen), maar is allicht helemaal niet zo bedoeld.
Een oordeel zou zich vormen in een proposities. Maar als filosoof is het nu juist van belang om niet in proposities te spreken. Filosofen doen geen uitspraken over de werkelijkheid. De eenvoudige reden is dat je geen middelen hebt om deze proposities te staven. Toch kun je wel iets empirisch doen en dat is door betekenisverschil van woorden op te merken. Betekenisverschil staat hier voor 'prosodische dissonantie'. Denk bijvoorbeeld aan het woord 'ratio', of 'principe', dat zijn woorden die nu iets heel anders betekenen dan voorheen.
Natuurlijk is het zo dat 'vooroordelen' een rol spelen. Het is bij Plato al duidelijk dat filosofie een pathos is; een lijden of een ondergaan. Wanneer je aan filosofie doet ben je altijd betrokken met de verhouding tussen jezelf en de omgeving. Filosofie is iets dat je met je hele hebben en houden ondergaat.
Empirie valt wellicht te reduceren tot informatie. Zoals Bateson zegt is informatie: 'any difference that makes a difference'. Informatie betreft de verhouding tussen het organisme en de omgeving. Pas wanneer het een verschil -- d.w.z. varieert -- maakt met het ander is er sprake van informatie. Je kunt dus nooit over één ding tegelijk praten.
pi_87264949
quote:
Op woensdag 6 oktober 2010 21:53 schreef jan_billeman het volgende:

[..]

Een oordeel zou zich vormen in een proposities. Maar als filosoof is het nu juist van belang om niet in proposities te spreken. Filosofen doen geen uitspraken over de werkelijkheid. De eenvoudige reden is dat je geen middelen hebt om deze proposities te staven. Toch kun je wel iets empirisch doen en dat is door betekenisverschil van woorden op te merken. Betekenisverschil staat hier voor 'prosodische dissonantie'. Denk bijvoorbeeld aan het woord 'ratio', of 'principe', dat zijn woorden die nu iets heel anders betekenen dan voorheen.
Natuurlijk is het zo dat 'vooroordelen' een rol spelen. Het is bij Plato al duidelijk dat filosofie een pathos is; een lijden of een ondergaan. Wanneer je aan filosofie doet ben je altijd betrokken met de verhouding tussen jezelf en de omgeving. Filosofie is iets dat je met je hele hebben en houden ondergaat.
Empirie valt wellicht te reduceren tot informatie. Zoals Bateson zegt is informatie: 'any difference that makes a difference'. Informatie betreft de verhouding tussen het organisme en de omgeving. Pas wanneer het een verschil -- d.w.z. varieert -- maakt met het ander is er sprake van informatie. Je kunt dus nooit over één ding tegelijk praten.
Zijn veranderingen qua betekenis niet een taak voor de etymologen en historici?
Taalwetenschappers kunnen je ook wel vertellen dat woorden van betekenis veranderen en in kaart brengen hoe dat zo gegaan is. Waarom als filosoof je plaats claimen?

Wat proposities en dus misschien vooroordelen betreft: Mijn stelling is dat ze in de levenspraktijk noodzakelijk zijn. Dat is in wezen een stap terug naar het pragmatisme dus. Waarom? Omdat wij in de levenspraktijk gevangen zitten. Deelnemer zegt het ook: jij bent een subproces. Nu sta je daar in een winkel en moet je iets kiezen. Je zult obv vooroordelen oordelen. Hoe anders? Je kunt verschillen becijferen. Maar vooroordelen bepalen de voorkeur en dus de uitkomst van het wegen.
Nu kun je vervolgens (en dan maak je een sprong naar empirie) opmerken dat bepaalde vooroordelen andere implicaties hebben dan andere en dus andere consequenties.

Een conservatief zei ooit: "Ideas have consequences.".
Ik wil niet stellen dat het dan filosofie moet heten, maar zo kun je dus weldegelijk een manier van discussiëren hanteren. Je beoordeelt een idee obv de implicaties en gevolgen.
Zo werkt IMO ethische filosofie. Dat is niet enkel semantiek, het is ook richting geven, manipuleren. De richtinggever verwacht een positief resultaat.
De gevolgen van de manipulatie door een semantiek zijn dus op te merken. Dat maakt het beoordelen van ideeën mogelijk, niet als becijfering, maar als in kaart brengen, (de)monstreren.
pi_87265222
quote:
Op woensdag 6 oktober 2010 19:56 schreef jan_billeman het volgende:

[..]

Wat er naast het raam zit dat is contingent. Het kan zijn dat het een tak van de andere bomen is. Ik kan ook postuleren dat God daar staat en een tak vasthoudt. Ik heb het hier niet over een extreme vorm van relativisme m.b.t. onze waarnemingsmogelijkheden. Wanneer meerdere mensen naar dat raam kijken, vanuit andere gezichtspunten, kunnen we redelijk overeenkomen dat we hetzelfde zien. Los van de vraag of datgene wat we zien ook echt is.
Je mist het punt totaal. Wat je ziet, duidt op realiteiten die je niet ziet. Er bestaan dingen die niemand kan waarnemen! Hoe bewijs je dat er geluid is dat je niet kunt horen? Wat ooit op metafysica leek, is later emperisch.

quote:
Aardmagneetvelden kunnen gemeten worden. Atomen kunnen worden bekeken. Dat is allemaal empirisch. Een vermoeden, dat berust op toevalligheden. De ene keer is iets wel toereikend, later blijkt dat weer niet zo te zijn. Jij lijkt te blijven hangen bij de Cartesiaanse gedachte.
Je had het zelf over de theoriegeladenheid van de waarneming. Je weet toch ook dat het niet simpelweg een kwestie is van 'meten = weten'.

quote:
Laten we het daar eens over hebben:
Ainsi toute la philosophie est comme un arbre, dont les racines sont la métaphysique, le tronc est la physique, et les branches qui sortent de ce tronc sont toutes les autres sciences, qui se réduisent à trois principales, à savoir la médicine, la mécanique, et la morale."
"...Or comme ce n'est pas des racines, n'y du tronc des arbres, qu'on cueille les fruits, mais seulement des extremitez de leurs branches, ainsi la principale utilité de la Philosophie dépend de celles de ses parties qu'on ne peut apprendre que les dernières."
Sorry, geen Frans.
The view from nowhere.
pi_87265359
quote:
Op woensdag 6 oktober 2010 21:44 schreef deelnemer het volgende:

[..]

Dat is niet mijn metafysica. Het onderscheidt tussen object en subject is voor mij niets anders, dan het onderscheidt tussen mijn lichaam een de rest van de wereld. Ik ben een subproces van het wereldproces; totaal verweven.
Verweven in de taal, verweven in abstracte termen. Dat geeft niks, maar dan zul je moeten accepteren dat uitspraken over de structuur van de werkelijkheid niets meer dan (overleefde) taalkaders zijn.
quote:
In de stroom van de tijd gevangen zijn en vanuit een gegeven gezichtspunt naar de wereld kijken, zijn enorme handicaps als je een waarheidszoeker bent. Het corrigeren voor de vertekening in het beeld, om zo goed mogelijk het origineel te kunnen zien, is waar het zoeken naar de waarheid om draait. Het basis instrumentarium waarover je beschikt, bestaat slechts uit je eigen lichaam, dat zelf niets meer is dan een verschijnsel in de wereld.
Dus waarom zou je dan de waarheid zoeken? Dat is net zo zinloos als zeggen wat kennis is door middel van je eigen kennis. Je hebt Descartes toch zeker wel gelezen?

quote:
Wetenschappelijke theorieën zijn metafysisch en de empirie is een selectie criterium (een reality check).
Dus empirie volstaat als reality check. Daar hoeft geen metafysica aan te pas te komen. De theorieen zijn overlevingen binnen een semantisch kader. Heb jij ooit de zwaartekracht gezien? De taal zit vol met abstracte entiteiten, daarom zijn we ook zo lekker metafysisch. Gaan we naar de hemel enzo..

quote:
”Toevalligheden bestaan” is een metafysische uitspraak.
Het is geen uitspraak. Denk erom, ik praat niet over 'wat is'. Ik heb het dus niet over ontologie. Dat lijkt wel zo, omdat het woord 'bestaan' lijkt te verwijzen naar een werkelijkheid. En zo zit de taal vol met metafysica, denk aan het woord 'zijn' of 'zijnde'. Besef dat filosofen niet meer hebben dan de taal; ze hebben geen gekalibreerd meetinstrument. Probeer dus mijn zinnen niet als proposities te lezen (volgens een S is P structuur). Doe je dat wel dan doe je niet aan filosofie, maar probeer je een wetenschapper uit te hangen.
abonnement Unibet Coolblue Bitvavo
Forum Opties
Forumhop:
Hop naar:
(afkorting, bv 'KLB')