Gisteren heb ik in De Kombinatie in Den Haag een 'alledaagse komedie voor ondeugende mensen' mogen aanschouwen, een stuk van de talentvolle J.A.Mulder dat met het toneelgenre zou kunnen doen wat Marcel Marceau voor de Mime deed.
Laten we beginnen met de plot: we zien de hoofdpersonen worstelen in de postmoderne samenleving. In eerste levensbehoeften wordt voorzien, liefde is niet langer meer een noodlot maar een keuze, en we zien de protagonisten stoeien met het surplus aan keuzevrijheid. Wie zijn wij wanneer wij zelf onze identiteit kunnen kiezen? Mulder komt met sterke vragen zonder ons de antwoorden in te fluisteren, en is dat niet ook de rol van de kunstenaar, de creator, de schepper? Ik denk het wel, waarde lezers! Mulder slaagt er in om de handeling op kluchtige wijze vorm te geven, zonder dat de inhoud hierdoor kluchtig dreigt te worden.
Het is duidelijk dat Mulder zich bewust is van de rijke geschiedenis en de brede schouders waarop hij zich gezet heeft, want zonder gene gebruikt hij werken van onder andere Mike Bodde en Joop Visser om zijn boodschap kracht bij te zetten. Een moderne kunstenaar dient niet langer geheimzinnig te doen over zijn inspiratiebronnen, en het is verheugend om te zien dat de nog jonge Mulder nu al zo open en bloot zijn kaarten op tafel legt. "Of jullie het willen of niet, dit is wat ik kan aanbieden" lijkt hij met open vizier tegen de critici te zeggen. Daarnaast wordt er gedweept met Nescio. De protagonisten die elkaar verwijten uitvreters te zijn weten niet wat ze moeten, een duidelijker verband is nauwelijks denkbaar. Daarnaast wordt de befaamde vierde wand rond het toneel langzaam gedeconstrueerd, waarbij de traditionele clou ditmaal de andere kant opvalt. Niet de spelers zijn nodig om de toeschouwer te vermaken, maar de toeschouwer heeft een rol om de speler de zo lang begeerde liefde te gunnen en onvermijdelijk te maken. Een verfijnde nuancering van een aloude ontknoping.
Ik zou nog tijden door kunnen gaan over de overeenkomsten met zijn initiaalgenoot J.A. Deelder en hun aandacht voor de zelfkant van de maatschappij en obsessieve opsommingen, maar zoals eerder gezegd is Mulder niet op zoek naar antwoorden of duidelijkheid, en kan de kijker het beste zelf beoordelen wat hij uit dit gelaagde werk zou willen halen - ik twijfel er niet aan dat de toeschouwers meer lessen uit dit stuk kunnen halen dan Mulder er ooit bewust ingestopt heeft, en zo leren wij terloops tevens de bijzonder intrigerende geest van deze Mulder beter doorgronden.
Namens de kunstredactie kan ik zeggen dat we vol spanning uitkijken naar zijn volgende werk, en zeer benieuwd zijn of hij dan zal voortborduren op de thematiek van wasbakken, dronkenschap en ontrouw.
Henk Prul, de Nijvere Barnevelder
[ Bericht 0% gewijzigd door I.R.Baboon op 29-08-2010 14:06:31 ]
Het gaat slecht, verder gaat het goed.