C&H Cultuur & Historie
Van Soemerië tot Moskovië en van de Gouden Eeuw tot de Slag bij de Somme. Je vindt het in dit forum.
http://www.nwo.nl/nwohome.nsf/pages/NWOP_82JEQ2quote:Vechtjassen zetten 'intellectuele' politici aan de kant
10 februari 2010
Militaire rouwdouwers namen in de derde eeuw het Romeinse rijk over. De senaat, de bestuurlijke elite van het Romeinse rijk, stond erbij en keek ernaar. Dat stelt NWO-onderzoeker Inge Mennen. Zij onderzocht de machtsverhoudingen in het Romeinse rijk tijdens de 'crisis van de derde eeuw'. De senatoren verloren wel hun militaire macht, maar behielden hun status. Ondertussen heersten de soldatenkeizers over het rijk.
Inge Mennen bestudeerde de levens van de meest vooraanstaande mannen uit de woelige derde eeuw om zo te ontdekken hoe de machtsverhoudingen in het Romeinse rijk verschoven. Intellectuelen en elite, zowel uit de orde van de senatoren als de orde van de ridders, werden geleidelijk vervangen door militaire professionals die als eenvoudige soldaten begonnen maar opklommen tot de hoogste rangen. Zij wisten uiteindelijk zelfs de keizerlijke macht te grijpen.
Macht in het Romeinse rijk was lange tijd in handen van de senatoren. Deze mannen waren afkomstig uit een beperkte groep rijke families. Ze hadden status en het netwerk om invloed uit te kunnen oefenen. Militaire ervaring kwam op de tweede plaats. De senaat was ook de kweekschool voor de toekomstige keizers: alleen mannen uit de ordo senatorius konden keizerskroon dragen. Tot de derde eeuw na Christus. Dan worden deze senatoren ruw opzij gezet door mannen van een heel ander allooi: soldatenkeizers uit de ridderorde. Aan het eind van de derde eeuw is het Romeinse rijk bijna onherkenbaar veranderd: keizer Diocletianus voert grootschalige hervormingen door. Hij reorganiseert het leger en deelt de macht met zijn belangrijkste generaal. Zo wordt het rijk praktisch in tweeën gedeeld. Hoe kon het Romeinse rijk in één eeuw zo veel veranderen?
Elite
In de derde eeuw stonden de Romeinse grenzen onder druk. Inge Mennen laat zien dat de keizers zich steeds langer en vaker bezighielden met de buitengebieden van het rijk en de daar toenemende oorlogsdreiging. De senatoren, met beperkte militaire ervaring, werden steeds vaker overschaduwd door militairen. Maar uit het onderzoek van Inge Mennen blijkt dat sommige senatoren de situatie juist in hun voordeel wisten te gebruiken. Zij behielden hun hoge sociale positie en breidden hun macht in de vreedzame gebieden van het rijk stilletjes aan uit. Ze verloren militaire macht maar floreerden op juridische, bestuurlijke en financiële posities. Benoemingen tot de senaat liepen via de keizer die de rijke elite van Rome zo eer kon bewijzen en tegelijk zijn eigen macht kon legitimeren.
Ridders
Ondertussen werden de mannen uit de ridderorde aan het begin van de tumultueuze crisiseeuw langzaam uit Rome verdreven. Lange tijd bekleedden zij vooral adviesposities aan het keizerlijk hof. Maar met het vertrekken van de keizer naar de oorlogsgebieden, en de toenemende macht van de slinkse senatoren, werd deze groep overbodig. Dat liet de ridders één alternatief: een militaire carrière. Veel beroepssoldaten zagen daarnaast kans om via een loopbaan in het leger op te klimmen tot de ridderorde. Zo veranderde het gezicht ervan. Het Romeinse rijk in oorlog maakte gretig gebruik van de groeiende groep militairen: zij adviseerden de keizer en bestuurden de grensgebieden. De ridders die in het Romeinse leger hun sporen hadden verdiend rezen zelfs tot de rang van keizer, een eer die tot dan toe was voorbehouden aan de senatoren.
Keizers
De senatoren hielden de teugels in handen in Rome, het oude machtscentrum van het rijk, terwijl de ridderorde de periferie van het rijk steeds vaster in haar klauwen kreeg. Juist in die periferie kwam de prioriteit te liggen, in de gebieden van het rijk die bevochten moesten worden. Om die gebieden onder controle te houden hadden de keizers een militaire achtergrond nodig. Ze besteedden ook een steeds groter deel van hun dag aan krijgszaken. Hierdoor zagen zij zich vaak genoodzaakt om andere taken af te stoten. Tijdens een absoluut dieptepunt waren keizers zelfs gedwongen om delen van het rijk af te stoten.
De oude keizerlijke dynastieën werden in de derde eeuw niet meer in ere hersteld. In plaats daarvoor kwamen de soldatenkeizers: machtige generaals die met de steun van hun troepen het keizerschap voor korte tijd in handen kregen. Tot de volgende ambitieuze generaal. Militaire en civiele taken kwamen in handen van twee compleet verschillende groepen, totdat ze formeel werden gescheiden door keizer Diocletianus. De hervormingen van deze keizer zijn volgens Inge Mennen niet zo radicaal als ze op het eerste gezicht lijken. De levenswandel van de machtige mannen uit de derde eeuw laat zien dat veel veranderingen al een ruime eeuw eerder in gang waren gezet. Diocletianus zette ze op papier, maar helemaal vernieuwend waren zijn ideeën niet.
Levensgeschiedenis
Inge Mennen bestudeerde voor haar onderzoek de levens van leidende figuren uit de derde eeuw: keizers, senatoren, ridders. Door de verschillende levensgeschiedenissen met elkaar te vergelijken en met elkaar in verband te brengen, weet zij een uniek beeld te schetsen van een tijd waarin een wereldrijk van gezicht veranderde. NWO financierde haar unieke onderzoek binnen de Vrije competitie. Inge Mennen promoveerde op 9 februari aan de RU.
24-03-2010
Nieuwe soort plantenetende dinosaurus ontdekt in Utah
In de VS-staat Utah is een fossiel van het gedeeltelijke skelet van een nieuwe soort plantenentende dinosaurus blootgelegd. Het beest zwierf 185 miljoen jaar geleden over de aardbol.
Het blootleggen van het skelet bevestigt het succes van de soort dinosaurus, de sauropodomorpha, aan het begin van de Jura-periode. Die staat geboekstaafd als een periode waarin diersoorten massaal uitstierven, legt paleontoloog Joseph Sertich van de universiteit Stony Brook in New York uit.
Goed bewaard
Het goed bewaarde specimen bevat het grootste deel van de beenderen van het skelet, behalve het hoofd en enkele delen van de nek en de staart. Het werd in 2004 ontdekt in gefossiliseerde zandduinen alvorens het in 2005 werd blootgelegd en opgedolven.
Seitad
Het onderzoek doet vermoeden dat het dier, dat Seitad werd gedoopt, levend werd begraven tijdens de plotse instorting van een duin. Het dier had een klein hoofd, een lange nek en een lange staart. Het zou ongeveer 3 tot 4,5 meter lang zijn geweest en tussen 70 en 90 kilo hebben gewogen. (belga/kh)
(HLN)
Nieuwe soort plantenetende dinosaurus ontdekt in Utah
In de VS-staat Utah is een fossiel van het gedeeltelijke skelet van een nieuwe soort plantenentende dinosaurus blootgelegd. Het beest zwierf 185 miljoen jaar geleden over de aardbol.
Het blootleggen van het skelet bevestigt het succes van de soort dinosaurus, de sauropodomorpha, aan het begin van de Jura-periode. Die staat geboekstaafd als een periode waarin diersoorten massaal uitstierven, legt paleontoloog Joseph Sertich van de universiteit Stony Brook in New York uit.
Goed bewaard
Het goed bewaarde specimen bevat het grootste deel van de beenderen van het skelet, behalve het hoofd en enkele delen van de nek en de staart. Het werd in 2004 ontdekt in gefossiliseerde zandduinen alvorens het in 2005 werd blootgelegd en opgedolven.
Seitad
Het onderzoek doet vermoeden dat het dier, dat Seitad werd gedoopt, levend werd begraven tijdens de plotse instorting van een duin. Het dier had een klein hoofd, een lange nek en een lange staart. Het zou ongeveer 3 tot 4,5 meter lang zijn geweest en tussen 70 en 90 kilo hebben gewogen. (belga/kh)
(HLN)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
23-03-2010
Schadevrij dateren
Nieuwe koolstofdateringsmethode is onschadelijk voor kunstschatten
Koolstof-14-datering kan vrij nauwkeurig tot tienduizenden jaren terug de ouderdom van een voorwerp bepalen. Maar niet iedereen leent zijn kunstschatten daarvoor uit, omdat er een klein stukje materiaal moet worden verwijderd. Amerikaanse onderzoekers ontwikkelden een non-destructieve variant.
De lijkwade van Turijn, volgens sommige christenen het authentieke kleed waarin Jezus werd begraven, is een van de meest omstreden relikwieën. Het Vaticaan stond koolstofdatering slechts 1 keer toe op 1 vezel. Uit die analyse volgde een jaartal tussen 1260 en 1390, maar dit stopte de discussie over de authenticiteit niet. Onderzoeker en emeritus-hoogleraar Marvin Rowe van de Texas A&M University zegt nu dat hij de ouderdom van de gehele lijkwade nauwkeurig kan vaststellen met zijn nieuwe techniek ‘non-destructieve koolstofdatering’.
Kunstschatten verbranden
Rowe presenteerde zijn nieuwe techniek vandaag op de 239e National Meeting of the American Chemical Society (ACS). Het grote voordeel ervan is volgens Rowe dat het wetenschappelijke ouderdomsanalyse mogelijk maakt van honderden kunstschatten die musea en verzamelaars eerder niet wilden afstaan.
Dat kwam doordat er voor conventionele koolstof-14-datering een klein fragment van het voorwerp moet worden verwijderd. Dit monster krijgt een behandeling met zuren en basen, om vervuiling te verwijderen, waarna het wordt verbrand in een afgesloten glazen kamer. Uit de CO2 die bij de verbranding vrijkomt, is het C14-gehalte te achterhalen. Het C14-gehalte geeft tot op enkele tientallen jaren nauwkeurig een indicatie van de ouderdom van het object.
Koptisch tapijt
Bij de nieuwe methode van Rowe wordt er nog geen flinter materiaal van het voorwerp verwijderd. De onderzoekers plaatsen het voorwerp in zijn geheel in een afgesloten glazen kamer. Deze kamer is gevuld met plasma, een combinatie van elektrisch geladen gassen. De niet-reactieve gassen, zoals argon, verwijderen vervuiling van het object. Het reactieve zuurstofgas oxideert vervolgens langzaam een hele kleine oppervlaktelaag van het voorwerp waarbij CO2 vrijkomt.
Uit dit CO2 is, op dezelfde manier en met dezelfde nauwkeurigheid als de conventionele methode, het C14-gehalte en daarmee de ouderdom te bepalen. Maar is deze methode wel echt non-destructief? Er gaat immers nog steeds een minimale hoeveelheid materiaal verloren door oxidatie.
‘Dat is waar, in totaal reageert ongeveer een milligram koolstof, maar het effect daarvan is nagenoeg volledig onzichtbaar’, verklaart Marvin Rowe die het onderzoeksteam leidde. ‘Bij experimenten met een 1350 jaar oud Koptisch tapijt zagen we, ook bij vergroting onder de microscoop, geen verandering. Alleen bij extreme plasmabehandelingen trad er bij sommige voorwerpen een lichte verbleking of erosie op van minieme hoeveelheden oppervlaktemateriaal.’
Gemummificeerd mensenvlees
Rowe en zijn collega’s voerden in totaal een stuk of 20 testen uit om de leeftijd van divers organisch materiaal vast te stellen. Daaronder waren voorwerpen van hout en leer, stukken houtskool, konijnenhaar en een bot met een stuk gemummificeerd mensenvlees. ‘De resultaten komen overeen met conventionele C14-dateringstechnieken’, zegt Rowe. ‘De techniek is even nauwkeurig en kan de ouderdom bepalen van objecten tot ongeveer 45 à 50 duizend jaar terug.’
Rowe en zijn onderzoeksteam bouwden twee testopstellingen met ronde glazen kamers van verschillende afmetingen. De grootste had een diameter van 8,5 centimeter en een hoogte van 25 centimeter. ‘Een groottebeperking is er niet voor deze techniek’, verklaart Rowe. ‘We kunnen de testkamers zo groot maken als we willen. Mogelijk kunnen we ook een deel van een object behandelen, mits de opstelling rondom zeer goed wordt afgedicht met aluminiumfolie. Maar dit hebben we nog niet getest.’
Venus van Brassempouy
Rowe verwacht dat de nieuwe techniek meer musea en verzamelaars over de streep zal trekken om hun kunstvoorwerpen te laten dateren. Hij heeft zelf in ieder geval al een shortlist van historische objecten die hij dolgraag onder handen wil nemen. Bovenaan staat de lijkwade van Turijn.
Een tweede object op Rowe’s shortlist is de Venus van Brassempouy, een 3,65 centimeter hoog kopje van een ivoren beeldje. Het beeldje wordt geschat op ongeveer 25 duizend jaar oud. Het zou de oudst bekende nauwkeurige voorstelling zijn van een gezicht en met gedetailleerd haar. De Venus van Brassempouy is zo klein dat ze makkelijk in de huidige testopstelling past, maar dan moet Rowe het object wel eerst los zien te krijgen van het Museé des Antiquités Nationales in het Franse Saint-Germain-en-Laye.
Paul Schilperoord
(Noorderlicht)
Schadevrij dateren
Nieuwe koolstofdateringsmethode is onschadelijk voor kunstschatten
Koolstof-14-datering kan vrij nauwkeurig tot tienduizenden jaren terug de ouderdom van een voorwerp bepalen. Maar niet iedereen leent zijn kunstschatten daarvoor uit, omdat er een klein stukje materiaal moet worden verwijderd. Amerikaanse onderzoekers ontwikkelden een non-destructieve variant.
De lijkwade van Turijn, volgens sommige christenen het authentieke kleed waarin Jezus werd begraven, is een van de meest omstreden relikwieën. Het Vaticaan stond koolstofdatering slechts 1 keer toe op 1 vezel. Uit die analyse volgde een jaartal tussen 1260 en 1390, maar dit stopte de discussie over de authenticiteit niet. Onderzoeker en emeritus-hoogleraar Marvin Rowe van de Texas A&M University zegt nu dat hij de ouderdom van de gehele lijkwade nauwkeurig kan vaststellen met zijn nieuwe techniek ‘non-destructieve koolstofdatering’.
Kunstschatten verbranden
Rowe presenteerde zijn nieuwe techniek vandaag op de 239e National Meeting of the American Chemical Society (ACS). Het grote voordeel ervan is volgens Rowe dat het wetenschappelijke ouderdomsanalyse mogelijk maakt van honderden kunstschatten die musea en verzamelaars eerder niet wilden afstaan.
Dat kwam doordat er voor conventionele koolstof-14-datering een klein fragment van het voorwerp moet worden verwijderd. Dit monster krijgt een behandeling met zuren en basen, om vervuiling te verwijderen, waarna het wordt verbrand in een afgesloten glazen kamer. Uit de CO2 die bij de verbranding vrijkomt, is het C14-gehalte te achterhalen. Het C14-gehalte geeft tot op enkele tientallen jaren nauwkeurig een indicatie van de ouderdom van het object.
Koptisch tapijt
Bij de nieuwe methode van Rowe wordt er nog geen flinter materiaal van het voorwerp verwijderd. De onderzoekers plaatsen het voorwerp in zijn geheel in een afgesloten glazen kamer. Deze kamer is gevuld met plasma, een combinatie van elektrisch geladen gassen. De niet-reactieve gassen, zoals argon, verwijderen vervuiling van het object. Het reactieve zuurstofgas oxideert vervolgens langzaam een hele kleine oppervlaktelaag van het voorwerp waarbij CO2 vrijkomt.
Uit dit CO2 is, op dezelfde manier en met dezelfde nauwkeurigheid als de conventionele methode, het C14-gehalte en daarmee de ouderdom te bepalen. Maar is deze methode wel echt non-destructief? Er gaat immers nog steeds een minimale hoeveelheid materiaal verloren door oxidatie.
‘Dat is waar, in totaal reageert ongeveer een milligram koolstof, maar het effect daarvan is nagenoeg volledig onzichtbaar’, verklaart Marvin Rowe die het onderzoeksteam leidde. ‘Bij experimenten met een 1350 jaar oud Koptisch tapijt zagen we, ook bij vergroting onder de microscoop, geen verandering. Alleen bij extreme plasmabehandelingen trad er bij sommige voorwerpen een lichte verbleking of erosie op van minieme hoeveelheden oppervlaktemateriaal.’
Gemummificeerd mensenvlees
Rowe en zijn collega’s voerden in totaal een stuk of 20 testen uit om de leeftijd van divers organisch materiaal vast te stellen. Daaronder waren voorwerpen van hout en leer, stukken houtskool, konijnenhaar en een bot met een stuk gemummificeerd mensenvlees. ‘De resultaten komen overeen met conventionele C14-dateringstechnieken’, zegt Rowe. ‘De techniek is even nauwkeurig en kan de ouderdom bepalen van objecten tot ongeveer 45 à 50 duizend jaar terug.’
Rowe en zijn onderzoeksteam bouwden twee testopstellingen met ronde glazen kamers van verschillende afmetingen. De grootste had een diameter van 8,5 centimeter en een hoogte van 25 centimeter. ‘Een groottebeperking is er niet voor deze techniek’, verklaart Rowe. ‘We kunnen de testkamers zo groot maken als we willen. Mogelijk kunnen we ook een deel van een object behandelen, mits de opstelling rondom zeer goed wordt afgedicht met aluminiumfolie. Maar dit hebben we nog niet getest.’
Venus van Brassempouy
Rowe verwacht dat de nieuwe techniek meer musea en verzamelaars over de streep zal trekken om hun kunstvoorwerpen te laten dateren. Hij heeft zelf in ieder geval al een shortlist van historische objecten die hij dolgraag onder handen wil nemen. Bovenaan staat de lijkwade van Turijn.
Een tweede object op Rowe’s shortlist is de Venus van Brassempouy, een 3,65 centimeter hoog kopje van een ivoren beeldje. Het beeldje wordt geschat op ongeveer 25 duizend jaar oud. Het zou de oudst bekende nauwkeurige voorstelling zijn van een gezicht en met gedetailleerd haar. De Venus van Brassempouy is zo klein dat ze makkelijk in de huidige testopstelling past, maar dan moet Rowe het object wel eerst los zien te krijgen van het Museé des Antiquités Nationales in het Franse Saint-Germain-en-Laye.
Paul Schilperoord
(Noorderlicht)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
Boeren hebben buik vol van archeologie
door Erik Riensema
ARNHEM - Boeren kunnen niet uit de voeten met nieuwe archeologische wetgeving. Ze zijn verplicht om een archeologisch onderzoek te laten doen als ze dieper dan dertig centimeter graven. En daar zitten ze al snel op, bijvoorbeeld bij het aanleggen van drainagebuizen, mestopslag of het verplanten van bomen.
Zo'n onderzoek kost duizenden euro's per hectare en blijkt achteraf vaak niet nodig. Maar de boer moet wel de rekening betalen. De problematiek vloeit voort uit het Verdrag van Malta, dat in 1992 werd opgesteld en waarin de Europese landen met elkaar afspraken dat het cultureel erfgoed in de bodem beter moet worden beschermd.
Nederland vertaalde dit in 2007 in de wet op de archeologische monumentenzorg. Daarin staat dat wie dieper dan dertig centimeter graaft in een terrein van minimaal honderd vierkante meter, verplicht is een archeologisch onderzoek te laten verrichten, als het terrein in een archeologisch waardevol gebied ligt.
Gemeenten bepalen hoe groot dat gebied is. En gaan daarin volgens boerenorganisatie LTO veel te ver: "In de Betuwe bijvoorbeeld is bijna 90 procent van het gebied archeologisch waardevol", zegt beleidsadviseur Jacob Vreling van LTO Noord. "Boeren die in de grond moeten werken, lopen daar dus overal tegen de verplichting aan om een onderzoek te doen. En dat kost tijd en geld. Terwijl een boer van oudsher wel gewend is om met archeologische vondsten om te gaan en het meldt als hij iets vindt. Daar hoeft geen duur onderzoek voor te worden gedaan, dat achteraf vaak onnodig blijkt te zijn. De enige die hier garen bij spinnen, zijn de archeologische onderzoeksbureaus", benadrukt Vreling, die er aan toevoegt dat de hele Nederlandse bodem al grotendeels op de schop is gegaan.
door Erik Riensema
ARNHEM - Boeren kunnen niet uit de voeten met nieuwe archeologische wetgeving. Ze zijn verplicht om een archeologisch onderzoek te laten doen als ze dieper dan dertig centimeter graven. En daar zitten ze al snel op, bijvoorbeeld bij het aanleggen van drainagebuizen, mestopslag of het verplanten van bomen.
Zo'n onderzoek kost duizenden euro's per hectare en blijkt achteraf vaak niet nodig. Maar de boer moet wel de rekening betalen. De problematiek vloeit voort uit het Verdrag van Malta, dat in 1992 werd opgesteld en waarin de Europese landen met elkaar afspraken dat het cultureel erfgoed in de bodem beter moet worden beschermd.
Nederland vertaalde dit in 2007 in de wet op de archeologische monumentenzorg. Daarin staat dat wie dieper dan dertig centimeter graaft in een terrein van minimaal honderd vierkante meter, verplicht is een archeologisch onderzoek te laten verrichten, als het terrein in een archeologisch waardevol gebied ligt.
Gemeenten bepalen hoe groot dat gebied is. En gaan daarin volgens boerenorganisatie LTO veel te ver: "In de Betuwe bijvoorbeeld is bijna 90 procent van het gebied archeologisch waardevol", zegt beleidsadviseur Jacob Vreling van LTO Noord. "Boeren die in de grond moeten werken, lopen daar dus overal tegen de verplichting aan om een onderzoek te doen. En dat kost tijd en geld. Terwijl een boer van oudsher wel gewend is om met archeologische vondsten om te gaan en het meldt als hij iets vindt. Daar hoeft geen duur onderzoek voor te worden gedaan, dat achteraf vaak onnodig blijkt te zijn. De enige die hier garen bij spinnen, zijn de archeologische onderzoeksbureaus", benadrukt Vreling, die er aan toevoegt dat de hele Nederlandse bodem al grotendeels op de schop is gegaan.
De pessimist ziet het duister in de tunnel
De optimist ziet het licht aan het eind van de tunnel
De realist ziet de trein komen
De machinist ziet drie idioten in het spoor staan....
De optimist ziet het licht aan het eind van de tunnel
De realist ziet de trein komen
De machinist ziet drie idioten in het spoor staan....
24-03-2010
Prehistorisch wrak geeft lading prijs
Een drieduizend jaar oud scheepswrak toont de Europese Unie in het Bronzen Tijdperk.
Een unieke vondst, dat is het zeker. Het gebeurt maar hoogst zelden dat archeologen een blik mogen werpen in het ruim van een prehistorisch schip.
Maar wat de recente vondst voor de Britse zuidkust zo bijzonder maakt, is dat het hier gaat om een drieduizend jaar oud, ruim tien meter lang vrachtschip waarvan de lading in een klap laat zien hoe intensief uitgebreid de Europese handel was. Toen al. Ten tijde van het oude Egypte, ruim voor de opkomst van de Griekse beschaving.
Het schip, aangetroffen vlak voor de kust bij Salcombe, moet in staat zijn geweest in een keer de oversteek te maken van zuidwest-Frankrijk of Bretagne naar de Britse Kust. Archeologen troffen daar, in het zand, zwaarden en gouden sieraden, en driehonderd stukken tin en koper; ingots, smeltstukken, geschikt voor de productie van brons.
En het opmerkelijke was: het koper was afkomstig uit alle delen van Europa, van Spanje via midden-Frankrijk tot Oostenrijk. Koper was in die dagen niet alleen een kostbare grondstof, het was blijkbaar ook een universeel ruil- en betaalmiddel, de smeerolie voor een handelsnetwerk dat reikte van Engeland tot diep in Centraal Europa. De euro van de prehistorie.
(depers.nl)
Prehistorisch wrak geeft lading prijs
Een drieduizend jaar oud scheepswrak toont de Europese Unie in het Bronzen Tijdperk.
Een unieke vondst, dat is het zeker. Het gebeurt maar hoogst zelden dat archeologen een blik mogen werpen in het ruim van een prehistorisch schip.
Maar wat de recente vondst voor de Britse zuidkust zo bijzonder maakt, is dat het hier gaat om een drieduizend jaar oud, ruim tien meter lang vrachtschip waarvan de lading in een klap laat zien hoe intensief uitgebreid de Europese handel was. Toen al. Ten tijde van het oude Egypte, ruim voor de opkomst van de Griekse beschaving.
Het schip, aangetroffen vlak voor de kust bij Salcombe, moet in staat zijn geweest in een keer de oversteek te maken van zuidwest-Frankrijk of Bretagne naar de Britse Kust. Archeologen troffen daar, in het zand, zwaarden en gouden sieraden, en driehonderd stukken tin en koper; ingots, smeltstukken, geschikt voor de productie van brons.
En het opmerkelijke was: het koper was afkomstig uit alle delen van Europa, van Spanje via midden-Frankrijk tot Oostenrijk. Koper was in die dagen niet alleen een kostbare grondstof, het was blijkbaar ook een universeel ruil- en betaalmiddel, de smeerolie voor een handelsnetwerk dat reikte van Engeland tot diep in Centraal Europa. De euro van de prehistorie.
(depers.nl)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
Neanderthalers niet de oudsten
- Lang voordat de Neanderthalers rondliepen in het gebied dat we nu Nederland noemen, woonde er al een primitievere mensensoort. Het TNO heeft in Woerden gevonden vuurstenen werktuigen gedateerd die zeker 370.000 jaar oud zijn. Dit heeft het populair-wetenschappelijke maandblad NWT Natuurwetenschap & Techniek donderdag gemeld.
De gebruiksvoorwerpen zijn de oudste die in ons land gevonden zijn. Tot nog toe was bekend dat 'Nederland' zo'n 250.000 tot 300.000 jaar geleden al bewoond werd door Neanderthalers. De vuurstenen vuistbijlen en schrapertjes zijn waarschijnlijk gemaakt door de voorloper van de Neanderthaler, de Homo heidelbergensis.
Twee jaar geleden waren de werktuigen nog onderdeel van een tentoonstelling over Neanderthalers. Maar nu blijkt dus dat het gereedschap waarschijnlijk niet door Neanderthalers is gebruikt.
(telegraaf.nl)
- Lang voordat de Neanderthalers rondliepen in het gebied dat we nu Nederland noemen, woonde er al een primitievere mensensoort. Het TNO heeft in Woerden gevonden vuurstenen werktuigen gedateerd die zeker 370.000 jaar oud zijn. Dit heeft het populair-wetenschappelijke maandblad NWT Natuurwetenschap & Techniek donderdag gemeld.
De gebruiksvoorwerpen zijn de oudste die in ons land gevonden zijn. Tot nog toe was bekend dat 'Nederland' zo'n 250.000 tot 300.000 jaar geleden al bewoond werd door Neanderthalers. De vuurstenen vuistbijlen en schrapertjes zijn waarschijnlijk gemaakt door de voorloper van de Neanderthaler, de Homo heidelbergensis.
Twee jaar geleden waren de werktuigen nog onderdeel van een tentoonstelling over Neanderthalers. Maar nu blijkt dus dat het gereedschap waarschijnlijk niet door Neanderthalers is gebruikt.
(telegraaf.nl)
* I intend to live forever, so far so good! *
26-03-2010
Regering laat 35 miljoen kilo munitie strand Knokke liggen
De 35 miljoen kilogram munitie die al sinds 1919 op amper twee kilometer voor het strand van Knokke-Heist ligt, blijft onaangeroerd. Het gaat om miljoenen bommen, granaten en ander oorlogsmateriaal dat na de Eerste Wereldoorlog in zee werd gedumpt op de ondiepe zandplaat Paardenmarkt. De zee is daar nauwelijks 1,5 tot 5,5 meter diep. Diverse studies hebben bewezen dat er geen acuut gevaar is. Dat schrijven de Corelio-kranten.
"Sindsdien heeft zich een laag van één tot twee meter slib gevormd op de munitie", zegt Frederic Francken, de oceanograaf die de studie uitvoerde. "Die laag heeft alles goed afgedekt, waardoor de kans dat de obussen gaan roesten zeer klein is."
Giftige stoffen
Het is niet geweten in welke mate de bommen doorgeroest zijn want het is al van 1972 geleden dat een schip nog munitie bovenhaalde. Als de gifgasgranaten zouden doorroesten, komt mosterdgas, arseen en de springstof TNT vrij. "Het arseen zou het grootste gevaar vormen omdat het gif tot op een halve meter rondom het depot voor vervuiling zou zorgen. Bij de andere stoffen spreken we van een paar centimeter", legt Francken uit.
Laten liggen
"We laten de bommen liggen waar ze liggen", reageert staatssecretaris voor de Noordzee Etienne Schouppe (CD&V). "Ze opgraven zou enorm gevaarlijk en duur worden." Van het munitiestort worden elk jaar bodemstalen genomen om te zien of de giftige stoffen niet vrijkomen. (belga/kve)
(HLN)
Regering laat 35 miljoen kilo munitie strand Knokke liggen
De 35 miljoen kilogram munitie die al sinds 1919 op amper twee kilometer voor het strand van Knokke-Heist ligt, blijft onaangeroerd. Het gaat om miljoenen bommen, granaten en ander oorlogsmateriaal dat na de Eerste Wereldoorlog in zee werd gedumpt op de ondiepe zandplaat Paardenmarkt. De zee is daar nauwelijks 1,5 tot 5,5 meter diep. Diverse studies hebben bewezen dat er geen acuut gevaar is. Dat schrijven de Corelio-kranten.
"Sindsdien heeft zich een laag van één tot twee meter slib gevormd op de munitie", zegt Frederic Francken, de oceanograaf die de studie uitvoerde. "Die laag heeft alles goed afgedekt, waardoor de kans dat de obussen gaan roesten zeer klein is."
Giftige stoffen
Het is niet geweten in welke mate de bommen doorgeroest zijn want het is al van 1972 geleden dat een schip nog munitie bovenhaalde. Als de gifgasgranaten zouden doorroesten, komt mosterdgas, arseen en de springstof TNT vrij. "Het arseen zou het grootste gevaar vormen omdat het gif tot op een halve meter rondom het depot voor vervuiling zou zorgen. Bij de andere stoffen spreken we van een paar centimeter", legt Francken uit.
Laten liggen
"We laten de bommen liggen waar ze liggen", reageert staatssecretaris voor de Noordzee Etienne Schouppe (CD&V). "Ze opgraven zou enorm gevaarlijk en duur worden." Van het munitiestort worden elk jaar bodemstalen genomen om te zien of de giftige stoffen niet vrijkomen. (belga/kve)
(HLN)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
25-03-2010
Voorloper gevonden Tyrannosaurus rex in Australië
AMSTERDAM - In Australië zijn resten gevonden van een voorloper van de tyrannosaurus rex. Het gaat om een bot van dertig centimeter.
Onderzoekers zeggen dat het bot van een veel kleiner dier dan het befaamde roofdier is, maar een schat van informatie kan opleveren over hoe deze dinosaurussoort is ontstaan.
De vondst wordt gemeld in het nieuwste nummer van het tijdschrift Science dat vrijdag verschijnt. "De nieuwe ontdekking vertelt ons dat 110 miljoen jaar geleden, halverwege hun geschiedenis, overal tyrannosaurussen leefden."
Verschrompelden
"Dus luidt de vraag, hoe komt het dat ze uitgroeiden tot reusachtige roofdieren in het noorden, maar verschrompelden in het zuiden?" aldus de leider van het onderzoek, Roger Benson van het Department of Earth Studies aan de universiteit van Cambridge.
Het stuk bot werd door co-auteur Tom Rich van het Museum Victoria in Melbourne gevonden op een plek in het zuidoosten van Australië die Dinosaur Cove wordt genoemd. Volgens Benson gaat het overduidelijk om een tyrannosaurus, omdat deze dieren kenmerkende heupbeenderen hadden.
Het gevonden bot was van een dier dat tegen de drie meter lang was en ongeveer tachtig kilo woog. De Tyrannosaurus rex was twaalf meter lang en woog ruim 3,5 ton.
© Novum
(nu.nl)
Voorloper gevonden Tyrannosaurus rex in Australië
AMSTERDAM - In Australië zijn resten gevonden van een voorloper van de tyrannosaurus rex. Het gaat om een bot van dertig centimeter.
Onderzoekers zeggen dat het bot van een veel kleiner dier dan het befaamde roofdier is, maar een schat van informatie kan opleveren over hoe deze dinosaurussoort is ontstaan.
De vondst wordt gemeld in het nieuwste nummer van het tijdschrift Science dat vrijdag verschijnt. "De nieuwe ontdekking vertelt ons dat 110 miljoen jaar geleden, halverwege hun geschiedenis, overal tyrannosaurussen leefden."
Verschrompelden
"Dus luidt de vraag, hoe komt het dat ze uitgroeiden tot reusachtige roofdieren in het noorden, maar verschrompelden in het zuiden?" aldus de leider van het onderzoek, Roger Benson van het Department of Earth Studies aan de universiteit van Cambridge.
Het stuk bot werd door co-auteur Tom Rich van het Museum Victoria in Melbourne gevonden op een plek in het zuidoosten van Australië die Dinosaur Cove wordt genoemd. Volgens Benson gaat het overduidelijk om een tyrannosaurus, omdat deze dieren kenmerkende heupbeenderen hadden.
Het gevonden bot was van een dier dat tegen de drie meter lang was en ongeveer tachtig kilo woog. De Tyrannosaurus rex was twaalf meter lang en woog ruim 3,5 ton.
© Novum
(nu.nl)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
26-03-2010
Farao Toetanchamon was kind van incestueuze relatie
De Egyptische farao Toetanchamon werd geboren uit een incestueuze relatie. Zijn ouders waren broer en zus. Die theorie deed in wetenschappelijke kringen al lang de ronde en de Egyptische egyptoloog Zahi Hawass heeft nieuw DNA-bewijs geleverd die de theorie bevestigen.
Echnaton
Via nieuwe DNA-tests toont hij aan dat de vader van Toetanchamon koning Echnaton (Amenhotep IV of Achnaton) was. Zijn grootouders waren fararo Amenhotep III en koningin Teje. De moeder van Toetanchamon was een vrouw wiens identiteit tot nog toe onduidelijk is. Volgens Hawass gaat het om een dochter van Amenhotep III en Teje, dus een zus van Echnaton.
Slechte gezondheid
Deze incest-theorie zou ook bewijzen waarom Toetanchamon zo'n slechte gezondheid had. Wetenschappers bewezen dat de legendarische farao op 9-jarige leeftijd op de troon belandde en in 1324 voor Christus op 19-jarige leeftijd aan malaria overleed, terwijl hij ook aan een beenderziekte leed en fysiek zwak was. Daarmee werden eerdere hypotheses - tot en met moord - naar de prullenbak verwezen. (belga/ep)
(HLN)
Farao Toetanchamon was kind van incestueuze relatie
De Egyptische farao Toetanchamon werd geboren uit een incestueuze relatie. Zijn ouders waren broer en zus. Die theorie deed in wetenschappelijke kringen al lang de ronde en de Egyptische egyptoloog Zahi Hawass heeft nieuw DNA-bewijs geleverd die de theorie bevestigen.
Echnaton
Via nieuwe DNA-tests toont hij aan dat de vader van Toetanchamon koning Echnaton (Amenhotep IV of Achnaton) was. Zijn grootouders waren fararo Amenhotep III en koningin Teje. De moeder van Toetanchamon was een vrouw wiens identiteit tot nog toe onduidelijk is. Volgens Hawass gaat het om een dochter van Amenhotep III en Teje, dus een zus van Echnaton.
Slechte gezondheid
Deze incest-theorie zou ook bewijzen waarom Toetanchamon zo'n slechte gezondheid had. Wetenschappers bewezen dat de legendarische farao op 9-jarige leeftijd op de troon belandde en in 1324 voor Christus op 19-jarige leeftijd aan malaria overleed, terwijl hij ook aan een beenderziekte leed en fysiek zwak was. Daarmee werden eerdere hypotheses - tot en met moord - naar de prullenbak verwezen. (belga/ep)
(HLN)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
29-03-2010
Egyptologen leggen 3.500 jaar oude granieten deur bloot
Archeologen hebben in de zuidelijke stad Luxor een 3.500 jaar oude met inscripties getooide roodgranieten deur blootgelegd. Op de massieve deur staan religieuze teksten in hiëroglyfen. Ze sloot indertijd het graf van koninklijk adviseur User en zijn vrouw Toy, aldus Mansoer Boraik, het hoofd van het Egyptisch opgravingsteam.
Niettegenstaande User een belangrijke adviseur was van koningin Hatshepsut, is de deur van zijn graf weggenomen om deel te worden van een muur van de fameuze Karnak-tempel tijdens de Romeinse periode, meer dan 1.000 jaar na zijn dood.
Voor geschiedkundigen gold Hatshepsut als één van de meest succesvolle keizerinnen. Tijdens het leeuwendeel van haar 22-jarig durend bewind kende Egypte vrede. Zo kon ze ook handelsroutes uitbouwen die de schatkist vulden waardoor de bouw mogelijk werd van monumenten en gebouwen die nu stromen toeristen aanlokken. (belga/gb)
(HLN)
Egyptologen leggen 3.500 jaar oude granieten deur bloot
Archeologen hebben in de zuidelijke stad Luxor een 3.500 jaar oude met inscripties getooide roodgranieten deur blootgelegd. Op de massieve deur staan religieuze teksten in hiëroglyfen. Ze sloot indertijd het graf van koninklijk adviseur User en zijn vrouw Toy, aldus Mansoer Boraik, het hoofd van het Egyptisch opgravingsteam.
Niettegenstaande User een belangrijke adviseur was van koningin Hatshepsut, is de deur van zijn graf weggenomen om deel te worden van een muur van de fameuze Karnak-tempel tijdens de Romeinse periode, meer dan 1.000 jaar na zijn dood.
Voor geschiedkundigen gold Hatshepsut als één van de meest succesvolle keizerinnen. Tijdens het leeuwendeel van haar 22-jarig durend bewind kende Egypte vrede. Zo kon ze ook handelsroutes uitbouwen die de schatkist vulden waardoor de bouw mogelijk werd van monumenten en gebouwen die nu stromen toeristen aanlokken. (belga/gb)
(HLN)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
30-03-2010
'Holocaustzeep met mensenvet' te koop in Montréal
In een tweedehandszaak in Montréal verkoopt Abraham Botines, zelf een jood, een stuk zeep waarvan hij beweert dat ze gemaakt is van het vet van mensen die in de Holocaust werden vermoord. Dat meldt CBC News.
Deze man doet op geen enkele manier aan geschiedkunde. De verkoop van objecten die het nazisme en haat verheerlijken is verwerpelijk. Dat soort objecten horen niet te koop aangeboden te worden
Alice Herscovitch, directeur van het Holocaust Centrum in Montréal In Canada is de verkoop van items met hakenkruisen op afgebeeld niet verboden. Maar zeep verkopen die is gemaakt van menselijk vet, dat is wel verboden. Dat beweren is fraude als het niet waar is
Anita Blomberg, wetsexpert van de joodse gemeenschap in TorontoDe zeep, waarop een hakenkruis prijkt en die tentoongesteld staat in een vitrinekast met het opschrift 'Pologne 1940', heeft een storm van protest onder de Canadese joodse gemeenschap veroorzaakt. Botines heeft de zeep inmiddels uit de kast verwijderd, ze is enkel nog beschikbaar voor "ernstige potentiële kopers".
Niet zeker
Abraham Botines is een in Spanje geboren jood die naar Canada migreerde tijdens de Burgeroorlog in zijn geboorteland. Sinds 1967 runt hij zijn tweedehandszaak in Montréal. Vrijdag bekende Botines dat hij niet zeker is of de zeep werkelijk menselijk vet bevat.
Jeugdherinneringen
"Ik ben 73 en verzamelde vroeger spullen die verband houden met de Holocaust en de Tweede Wereldoorlog omdat dat mijn jeugd is", verklaarde hij in een interview.
Experimenten met menselijk vet
De meeste Holocaust-experts stellen dat de verhalen die in het verleden circuleerden over nazi's die zeep maakten van de lichamen van joden en andere slachtoffers van de concentratiekampen onwaar zijn. Toch zouden de nazi's geëxperimenteerd hebben met zeep van menselijke overschotten.
Geschokt
Alice Herscovitch, directeur van het Holocaust Centrum in Montréal, is geschokt door het verhaal. "Deze man doet op geen enkele manier aan geschiedkunde. De verkoop van objecten die het nazisme en haat verheerlijken is verwerpelijk. Dat soort objecten horen niet te koop aangeboden te worden".
Fraude
"In Canada is de verkoop van items met hakenkruisen op afgebeeld niet verboden, maar zeep gemaakt van menselijk vet is wel verboden", zo stelt Anita Blomberg, wetsexpert van de joodse gemeenschap in Toronto. "Dit beweren over een stuk zeep is fraude indien het onwaar is", voegt ze er aan toe.
Haarvlecht
Botines biedt ook een haarvlecht aan met het opschrift 'afkomstig van een Nazi-uitroeiingskamp'. Hij zegt dat hij dit soort spullen nooit aan een neonazi zou verkopen.
De politie van Montréal verifieert de zaak en overlegt met lokale joodse groeperingen alvorens besloten wordt of een onderzoek zal geopend worden. Zo zou het stuk zeep aan een labo-analyse kunnen onderworpen worden om uit te maken of er daadwerkelijk menselijk vet in verwerkt is. (lb)
(HLN)
'Holocaustzeep met mensenvet' te koop in Montréal
In een tweedehandszaak in Montréal verkoopt Abraham Botines, zelf een jood, een stuk zeep waarvan hij beweert dat ze gemaakt is van het vet van mensen die in de Holocaust werden vermoord. Dat meldt CBC News.
Deze man doet op geen enkele manier aan geschiedkunde. De verkoop van objecten die het nazisme en haat verheerlijken is verwerpelijk. Dat soort objecten horen niet te koop aangeboden te worden
Alice Herscovitch, directeur van het Holocaust Centrum in Montréal In Canada is de verkoop van items met hakenkruisen op afgebeeld niet verboden. Maar zeep verkopen die is gemaakt van menselijk vet, dat is wel verboden. Dat beweren is fraude als het niet waar is
Anita Blomberg, wetsexpert van de joodse gemeenschap in TorontoDe zeep, waarop een hakenkruis prijkt en die tentoongesteld staat in een vitrinekast met het opschrift 'Pologne 1940', heeft een storm van protest onder de Canadese joodse gemeenschap veroorzaakt. Botines heeft de zeep inmiddels uit de kast verwijderd, ze is enkel nog beschikbaar voor "ernstige potentiële kopers".
Niet zeker
Abraham Botines is een in Spanje geboren jood die naar Canada migreerde tijdens de Burgeroorlog in zijn geboorteland. Sinds 1967 runt hij zijn tweedehandszaak in Montréal. Vrijdag bekende Botines dat hij niet zeker is of de zeep werkelijk menselijk vet bevat.
Jeugdherinneringen
"Ik ben 73 en verzamelde vroeger spullen die verband houden met de Holocaust en de Tweede Wereldoorlog omdat dat mijn jeugd is", verklaarde hij in een interview.
Experimenten met menselijk vet
De meeste Holocaust-experts stellen dat de verhalen die in het verleden circuleerden over nazi's die zeep maakten van de lichamen van joden en andere slachtoffers van de concentratiekampen onwaar zijn. Toch zouden de nazi's geëxperimenteerd hebben met zeep van menselijke overschotten.
Geschokt
Alice Herscovitch, directeur van het Holocaust Centrum in Montréal, is geschokt door het verhaal. "Deze man doet op geen enkele manier aan geschiedkunde. De verkoop van objecten die het nazisme en haat verheerlijken is verwerpelijk. Dat soort objecten horen niet te koop aangeboden te worden".
Fraude
"In Canada is de verkoop van items met hakenkruisen op afgebeeld niet verboden, maar zeep gemaakt van menselijk vet is wel verboden", zo stelt Anita Blomberg, wetsexpert van de joodse gemeenschap in Toronto. "Dit beweren over een stuk zeep is fraude indien het onwaar is", voegt ze er aan toe.
Haarvlecht
Botines biedt ook een haarvlecht aan met het opschrift 'afkomstig van een Nazi-uitroeiingskamp'. Hij zegt dat hij dit soort spullen nooit aan een neonazi zou verkopen.
De politie van Montréal verifieert de zaak en overlegt met lokale joodse groeperingen alvorens besloten wordt of een onderzoek zal geopend worden. Zo zou het stuk zeep aan een labo-analyse kunnen onderworpen worden om uit te maken of er daadwerkelijk menselijk vet in verwerkt is. (lb)
(HLN)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
30-03-2010
Paleis van Romeinse keizer Nero gedeeltelijk ingestort
Een deel van de Domus Aurea, het paleis van de Romeinse keizer Nero, is vandaag ingestort. Het incident roept vragen op over de toestand van een van Italië's belangrijkste acheologische schatten.
Tijdens het voorval, waarbij een deel van het dak instortte, raakte niemand gewond. Volgens sommige bronnen zou regenwater dat zich verzameld had op het dak verantwoordelijk zijn voor de instorting. De burgemeester van Rome, Gianni Alemanno, verklaarde "erg bezorgd" te zijn en verzekerde dat er een grondig onderzoek zal plaatsvinden naar de oorzaak van het incident.
Restauratie
De site, in het centrum van Rome niet ver van het Colosseum, werd afgebakend terwijl zandzakken werden aangebracht om de overige muren te ondersteunen. "De restauratiewerken moeten onmiddellijk van start gaan, alleen zo kan voorkomen worden dat meerdere delen van de Domus Aurea (Gouden Huis) instorten, aldus opzichter Luciano Marchetti.
De instorting moet volgens Marchetti "als een waarschuwing dienen" aangezien er dringend meer financiële middelen nodig zijn om de site te onderhouden. (dpa/eb)
(HLN)
Paleis van Romeinse keizer Nero gedeeltelijk ingestort
Een deel van de Domus Aurea, het paleis van de Romeinse keizer Nero, is vandaag ingestort. Het incident roept vragen op over de toestand van een van Italië's belangrijkste acheologische schatten.
Tijdens het voorval, waarbij een deel van het dak instortte, raakte niemand gewond. Volgens sommige bronnen zou regenwater dat zich verzameld had op het dak verantwoordelijk zijn voor de instorting. De burgemeester van Rome, Gianni Alemanno, verklaarde "erg bezorgd" te zijn en verzekerde dat er een grondig onderzoek zal plaatsvinden naar de oorzaak van het incident.
Restauratie
De site, in het centrum van Rome niet ver van het Colosseum, werd afgebakend terwijl zandzakken werden aangebracht om de overige muren te ondersteunen. "De restauratiewerken moeten onmiddellijk van start gaan, alleen zo kan voorkomen worden dat meerdere delen van de Domus Aurea (Gouden Huis) instorten, aldus opzichter Luciano Marchetti.
De instorting moet volgens Marchetti "als een waarschuwing dienen" aangezien er dringend meer financiële middelen nodig zijn om de site te onderhouden. (dpa/eb)
(HLN)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
31-03-2010
Homo heidelbergensis oudste Nederlander?
Groot nieuws uit de Nederlandse archeologie/paleontologie! Vuurstenen werktuigen gevonden bij Woerden blijken mogelijk tot ongeveer 600.000 jaar oud te zijn. Onderzoekers denken aan Homo heidelbergensis, een oudere mensensoort dan de Neanderthaler. Nieuw onderzoek volgt…
Vorig jaar kwam de vondst van de eerste schedel van een Nederlandse Neanderthaler in het nieuws. Dit jaar is er weer groot nieuws rondom de oude mens in Nederland. Pieter Stoel en Freek Busschers (TNO) onderzochten vuurstenen voorwerpen uit Woerden (provincie Utrecht). De voorwerpen hebben waarschijnlijk een ouderdom van 370.000-600.000 jaar en kunnen daarom gemaakt zijn door een oudere mensensoort dan de Neanderthaler: Homo heidelbergensis.
Hiermee zouden deze vondsten de regio Maastricht verslaan waar de tot nu toe de oudste artefacten van Nederland vandaan komen. Deze artefacten behoorden toe aan oermensen die hier 250.000-300.000 jaar geleden hun kampementen opsloegen. Of ze nou Neanderthalers waren of individuen van Homo heidelbergensis is niet precies bekend. Voor de Neanderthalers zijn de voorwerpen aan de oude kant, terwijl het voor Homo heidelbergensis aan de jonge kant is. Als de datering van 370.000-600.000 jaar geleden voor de artefacten uit Woerden klopt, dan zijn ze mogelijk gemaakt door Homo heidelbergensis.
Twee vuurstenen voorwerpen uit Woerden. Afbeelding: © Pieter Stoel
.Vuurstenen
Het onderzoek aan het materiaal vond plaats aan duizenden vuurstenen in de vorm van mesjes, schaven en schrapers die tijdens een zandwinning bij Woerden tevoorschijn kwamen. Pieter Stoel vond deze voorwerpen bij de zandzuigerij ter plaatse en nam later contact op met Freek Busschers die, in verband met werk voor TNO en zijn promotieonderzoek over onder andere de afzettingen nabij Woerden, veel over de lokale aardlagen weet.
Tussen de duizenden vuurstenen artefacten zelf zitten geen Mousterienspitsen en ook geen kleine Mousterienvuistbijltjes volgens Stoel. Die zijn juist zo kenmerkend voor de Neanderthalers. Met andere woorden: de werktuigen zijn waarschijnlijk door een andere cultuur geproduceerd.
Diepte
De crux ligt hem in de diepte waarop de vuurstenen zijn gevonden. Stoel geeft aan dat de diepte van de vondsten ongeveer 27-36 m onder het maaiveld moet zijn geweest. Busschers weet aan te vullen dat het daarom zou kunnen gaan om zandlagen van 370.000 ± 40.000 jaar door de dateringen aan zandkorreltjes met behulp van licht. Probleem is echter dat de zandlagen van de vindplaats nu weggezogen zijn. Freek Busschers geeft aan Kennislink aan dat nieuw onderzoek nodig is op nieuw (zand)materiaal van de Woerden-site zelf. Een nieuwe boring net naast de zandzuigerij zou ideaal zijn, maar of dat financieel haalbaar is blijft nog even de vraag.
De zandzuigerij in Woerden waar de vuurstenen artefacten vandaan komen. Afbeelding: © Pieter Stoel
.Andere fossielen
Een extra foefje bij het aannemelijk maken van de ouderdom van de vuurstenen is de zogenaamde ‘begeleidende fauna’. Dit zijn fossiele resten van dieren of planten die in dezelfde lagen zijn gevonden en daarom meer kunnen vertellen over het klimaat en de ouderdom. De botresten gevonden in Woerden zijn onder andere van nijlpaarden en bosolifanten, die rond 600.000 jaar geleden leefden in het toen warme Nederland. Maar er is meer. Stoel vertelt aan Kennislink: “Er is een jaar lang op 36 m diepte gebaggerd en tussen de zeer grove afzettingen trof ik artefacten aan. Bij onderzoek aan de grove zandfractie ontdekte ik Vroeg Pleistocene zaden, schelpen en muizenkiesjes, die minimaal 500.000 jaar oud zijn.”
Engeland
Een ander belangrijke aanwijzing voor de ouderdom komt uit Engeland. In Pakefield (oostelijk Engeland) zijn vergelijkbare vuurstenen werktuigen gevonden. De artefacten uit Woerden zouden daarom ook rond 600.000 jaar oud kunnen zijn. Dick Stapert (Rijksuniversiteit Groningen) is echter niet overtuigd en vindt dat de totstandkoming van de kleur van de vuurstenen maar eens moet worden onderzocht.
Verder onderzoek zal de ouderdom van de vuurstenen voorwerpen uit Woerden moeten vaststellen. Pieter Stoel wil er zelfs zijn baan als leraar natuur- en scheikunde voor opzeggen. “Wat ons nu rest is een nauwkeurig bewijs te leveren van vondsten exact op diepte. Dit is een dagtaak waarvoor ik mijn huidige baan ga opzeggen.” Het beste bewijs zouden echter resten van de oermensen zelf zijn. “Helaas heb ik nog geen menselijke resten gevonden in Woerden, misschien komt dat nog!” Het onderzoek wordt vervolgd dus…
Een deel van de schedel van Homo heidelbergensis uit Atapuerca, Spanje. Afbeelding: © José-Manuel Benito Álvarez
.Referentie:
Voorde, M. ter, 2010. Zandzuiger hoest oudste voorwerpen Nederland op. Natuurwetenschap en Techniek – april 2010: 8-9.
(Kennislink)
Homo heidelbergensis oudste Nederlander?
Groot nieuws uit de Nederlandse archeologie/paleontologie! Vuurstenen werktuigen gevonden bij Woerden blijken mogelijk tot ongeveer 600.000 jaar oud te zijn. Onderzoekers denken aan Homo heidelbergensis, een oudere mensensoort dan de Neanderthaler. Nieuw onderzoek volgt…
Vorig jaar kwam de vondst van de eerste schedel van een Nederlandse Neanderthaler in het nieuws. Dit jaar is er weer groot nieuws rondom de oude mens in Nederland. Pieter Stoel en Freek Busschers (TNO) onderzochten vuurstenen voorwerpen uit Woerden (provincie Utrecht). De voorwerpen hebben waarschijnlijk een ouderdom van 370.000-600.000 jaar en kunnen daarom gemaakt zijn door een oudere mensensoort dan de Neanderthaler: Homo heidelbergensis.
Hiermee zouden deze vondsten de regio Maastricht verslaan waar de tot nu toe de oudste artefacten van Nederland vandaan komen. Deze artefacten behoorden toe aan oermensen die hier 250.000-300.000 jaar geleden hun kampementen opsloegen. Of ze nou Neanderthalers waren of individuen van Homo heidelbergensis is niet precies bekend. Voor de Neanderthalers zijn de voorwerpen aan de oude kant, terwijl het voor Homo heidelbergensis aan de jonge kant is. Als de datering van 370.000-600.000 jaar geleden voor de artefacten uit Woerden klopt, dan zijn ze mogelijk gemaakt door Homo heidelbergensis.
Twee vuurstenen voorwerpen uit Woerden. Afbeelding: © Pieter Stoel
.Vuurstenen
Het onderzoek aan het materiaal vond plaats aan duizenden vuurstenen in de vorm van mesjes, schaven en schrapers die tijdens een zandwinning bij Woerden tevoorschijn kwamen. Pieter Stoel vond deze voorwerpen bij de zandzuigerij ter plaatse en nam later contact op met Freek Busschers die, in verband met werk voor TNO en zijn promotieonderzoek over onder andere de afzettingen nabij Woerden, veel over de lokale aardlagen weet.
Tussen de duizenden vuurstenen artefacten zelf zitten geen Mousterienspitsen en ook geen kleine Mousterienvuistbijltjes volgens Stoel. Die zijn juist zo kenmerkend voor de Neanderthalers. Met andere woorden: de werktuigen zijn waarschijnlijk door een andere cultuur geproduceerd.
Diepte
De crux ligt hem in de diepte waarop de vuurstenen zijn gevonden. Stoel geeft aan dat de diepte van de vondsten ongeveer 27-36 m onder het maaiveld moet zijn geweest. Busschers weet aan te vullen dat het daarom zou kunnen gaan om zandlagen van 370.000 ± 40.000 jaar door de dateringen aan zandkorreltjes met behulp van licht. Probleem is echter dat de zandlagen van de vindplaats nu weggezogen zijn. Freek Busschers geeft aan Kennislink aan dat nieuw onderzoek nodig is op nieuw (zand)materiaal van de Woerden-site zelf. Een nieuwe boring net naast de zandzuigerij zou ideaal zijn, maar of dat financieel haalbaar is blijft nog even de vraag.
De zandzuigerij in Woerden waar de vuurstenen artefacten vandaan komen. Afbeelding: © Pieter Stoel
.Andere fossielen
Een extra foefje bij het aannemelijk maken van de ouderdom van de vuurstenen is de zogenaamde ‘begeleidende fauna’. Dit zijn fossiele resten van dieren of planten die in dezelfde lagen zijn gevonden en daarom meer kunnen vertellen over het klimaat en de ouderdom. De botresten gevonden in Woerden zijn onder andere van nijlpaarden en bosolifanten, die rond 600.000 jaar geleden leefden in het toen warme Nederland. Maar er is meer. Stoel vertelt aan Kennislink: “Er is een jaar lang op 36 m diepte gebaggerd en tussen de zeer grove afzettingen trof ik artefacten aan. Bij onderzoek aan de grove zandfractie ontdekte ik Vroeg Pleistocene zaden, schelpen en muizenkiesjes, die minimaal 500.000 jaar oud zijn.”
Engeland
Een ander belangrijke aanwijzing voor de ouderdom komt uit Engeland. In Pakefield (oostelijk Engeland) zijn vergelijkbare vuurstenen werktuigen gevonden. De artefacten uit Woerden zouden daarom ook rond 600.000 jaar oud kunnen zijn. Dick Stapert (Rijksuniversiteit Groningen) is echter niet overtuigd en vindt dat de totstandkoming van de kleur van de vuurstenen maar eens moet worden onderzocht.
Verder onderzoek zal de ouderdom van de vuurstenen voorwerpen uit Woerden moeten vaststellen. Pieter Stoel wil er zelfs zijn baan als leraar natuur- en scheikunde voor opzeggen. “Wat ons nu rest is een nauwkeurig bewijs te leveren van vondsten exact op diepte. Dit is een dagtaak waarvoor ik mijn huidige baan ga opzeggen.” Het beste bewijs zouden echter resten van de oermensen zelf zijn. “Helaas heb ik nog geen menselijke resten gevonden in Woerden, misschien komt dat nog!” Het onderzoek wordt vervolgd dus…
Een deel van de schedel van Homo heidelbergensis uit Atapuerca, Spanje. Afbeelding: © José-Manuel Benito Álvarez
.Referentie:
Voorde, M. ter, 2010. Zandzuiger hoest oudste voorwerpen Nederland op. Natuurwetenschap en Techniek – april 2010: 8-9.
(Kennislink)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
05-04-2010
Antieke hoofdstad Assyrië dreigt in rivier te zinken
De allereerste hoofdstad van de voorchristelijk-Iraakse Assyrische beschaving, Assur, dreigt in de Tigrisrivier te verzinken. Dat zegt Mohammed al-Jaburi, een archeoloog van het departement oudheidkunde van de Iraakse provincie Salah al-Din.
De Tigris, aldus de functionaris, heeft al meer dan 30 meter van de meer dan 4.500 jaar oude stad weggewassen. De ruinestad staat nu bekend als Qal'at Sherkat of 'Kasteel van Aarde'. Als religieuze hoofdstad was zij gewijd aan de cultus van de goden Ashur - naar wie later de Noord-Mesopotamische beschaving werd genoemd - en Isjtar (Inanna).
Beschermingsmuur
Sommige delen van de antieke stad werden tussen 1913 en 1918 door een team Duitse archeologen blootgelegd. Sindsdien is op de site geen enkele archeologische opgraving meer gedaan, zei al-Jaburi. Hij riep de regering in Bagdad, de provincieregering en eenieder die geïnteresseerd is in bewaring van werelderfgoed op, met spoed geld vrij te maken om een muur te bouwen die de site tegen de rivier beschermt. Pogingen die de archeoloog tot dusver deed, worden door de Iraakse overheid wegens "geen prioriteit" op schokschouderen onthaald. (dpa/eb)
(HLN)
Antieke hoofdstad Assyrië dreigt in rivier te zinken
De allereerste hoofdstad van de voorchristelijk-Iraakse Assyrische beschaving, Assur, dreigt in de Tigrisrivier te verzinken. Dat zegt Mohammed al-Jaburi, een archeoloog van het departement oudheidkunde van de Iraakse provincie Salah al-Din.
De Tigris, aldus de functionaris, heeft al meer dan 30 meter van de meer dan 4.500 jaar oude stad weggewassen. De ruinestad staat nu bekend als Qal'at Sherkat of 'Kasteel van Aarde'. Als religieuze hoofdstad was zij gewijd aan de cultus van de goden Ashur - naar wie later de Noord-Mesopotamische beschaving werd genoemd - en Isjtar (Inanna).
Beschermingsmuur
Sommige delen van de antieke stad werden tussen 1913 en 1918 door een team Duitse archeologen blootgelegd. Sindsdien is op de site geen enkele archeologische opgraving meer gedaan, zei al-Jaburi. Hij riep de regering in Bagdad, de provincieregering en eenieder die geïnteresseerd is in bewaring van werelderfgoed op, met spoed geld vrij te maken om een muur te bouwen die de site tegen de rivier beschermt. Pogingen die de archeoloog tot dusver deed, worden door de Iraakse overheid wegens "geen prioriteit" op schokschouderen onthaald. (dpa/eb)
(HLN)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
05-04-2010
Skelet van onbekende aapmens gevonden
AMSTERDAM – Wetenschappers hebben in Zuid-Afrika een bijna compleet skelet gevonden van een primaat die mogelijk de ontbrekende evolutionaire schakel vormt tussen apen en mensen.
Onderzoekers van de Universiteit van Witwatersrand ontdekten het fossiel in de kalksteengrotten van Sterkfontein. Het skelet behoorde waarschijnlijk toe aan een kind dat ongeveer 2 miljoen jaar geleden leefde. In de grotten werden ook enkele botten van volwassen individuen aangetroffen.
De fossielen zijn allemaal afkomstig van een tot nu toe nog onbekende soort aapmens. Volgens de wetenschappers kunnen de botten meer informatie opleveren over de periode waarin de verre voorouders van de mens rechtop begonnen te lopen en gereedschap gingen gebruiken.
Zeldzaamheid
Hoofdonderzoeker Lee Berger wil eerst verder onderzoek verrichten op de fossielen. De botten worden daarom voorlopig nog niet aan de buitenwereld getoond.
De Zuid-Afrikaanse paleoantropoloog Phillip Tobias is één van de weinige wetenschappers die het skelet al wel heeft gezien. “Het is een zeldzaamheid om een skelet te vinden, in plaats van alleen een paar tanden of het bot van een arm”, verklaart hij in de Britse krant The Times.
“Natuurlijk is het leuk als je een kaakbeen met een tand vindt, maar hier kun je ook zien hoe de kaak aan de schedel vastzit en op welke manier de ruggengraat met het bekken en de benen is verbonden.”
Loopje en gereedschap
Wetenschappers zijn al lange tijd op zoek naar de ontbrekende schakel tussen primitieve aapmensen en de Homo habilis, de eerste geavanceerde mensensoort.
Mogelijk zijn de Zuid-Afrikaanse onderzoekers in staat om aan de hand van het nieuw ontdekte skelet de houding en manier van lopen van de onbekende aapmensen te reconstrueren. De botten van de handen zouden kunnen uitwijzen of de primaten al gereedschap gebruikten.
© NU.nl/Dennis Rijnvis
(nu.nl)
Skelet van onbekende aapmens gevonden
AMSTERDAM – Wetenschappers hebben in Zuid-Afrika een bijna compleet skelet gevonden van een primaat die mogelijk de ontbrekende evolutionaire schakel vormt tussen apen en mensen.
Onderzoekers van de Universiteit van Witwatersrand ontdekten het fossiel in de kalksteengrotten van Sterkfontein. Het skelet behoorde waarschijnlijk toe aan een kind dat ongeveer 2 miljoen jaar geleden leefde. In de grotten werden ook enkele botten van volwassen individuen aangetroffen.
De fossielen zijn allemaal afkomstig van een tot nu toe nog onbekende soort aapmens. Volgens de wetenschappers kunnen de botten meer informatie opleveren over de periode waarin de verre voorouders van de mens rechtop begonnen te lopen en gereedschap gingen gebruiken.
Zeldzaamheid
Hoofdonderzoeker Lee Berger wil eerst verder onderzoek verrichten op de fossielen. De botten worden daarom voorlopig nog niet aan de buitenwereld getoond.
De Zuid-Afrikaanse paleoantropoloog Phillip Tobias is één van de weinige wetenschappers die het skelet al wel heeft gezien. “Het is een zeldzaamheid om een skelet te vinden, in plaats van alleen een paar tanden of het bot van een arm”, verklaart hij in de Britse krant The Times.
“Natuurlijk is het leuk als je een kaakbeen met een tand vindt, maar hier kun je ook zien hoe de kaak aan de schedel vastzit en op welke manier de ruggengraat met het bekken en de benen is verbonden.”
Loopje en gereedschap
Wetenschappers zijn al lange tijd op zoek naar de ontbrekende schakel tussen primitieve aapmensen en de Homo habilis, de eerste geavanceerde mensensoort.
Mogelijk zijn de Zuid-Afrikaanse onderzoekers in staat om aan de hand van het nieuw ontdekte skelet de houding en manier van lopen van de onbekende aapmensen te reconstrueren. De botten van de handen zouden kunnen uitwijzen of de primaten al gereedschap gebruikten.
© NU.nl/Dennis Rijnvis
(nu.nl)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
06-04-2010
Favoriete piano van Chopin nagebouwd
In het atelier van Piano's Maene in Ruiselede is dinsdagmorgen de replica voorgesteld van een Pleyel-piano uit 1843. Er werd een jaar lang aan gewerkt. Drie jaar terug kon Chris Maene een Ignace Pleyel kopen die slechts enkele nummers verwijderd was van het lievelingsinstrument van componist Frederic Chopin. Op 24 april wordt de replica ingespeeld in het Brugse Concertgebouw door pianovirtuoos Abdel Rahman El Bacha.
Chris Maene ging de uitdaging aan naar aanleiding van het Chopin-jaar. In 2004 bouwde hij al een replica van de Steinway N° 1 uit 1836. Die piano reist momenteel de wereld rond. Een jaar geleden ging hij de uitdaging aan om met zijn team een Pleyel uit 1843 na te bouwen.
Specifieke klank
De nieuwe replica is het ideale instrument om de muziek van Chopin te brengen. "De jongste tijd is er een standaardisering van de pianoklank bezig", zegt Chris Maene. "Daarom is er een behoefte om oude instrumenten met hun specifieke klank op te waarderen. Het is immers boeiend om muziek te brengen op het origineel instrument."
Eenvoudig was de uitdaging niet. Piano's Maene moest voor de metalen stukken uit de Pleyel-piano op zoek naar de gepaste leverancier. "Het was niet evident om iemand te vinden die de stukken exact wilde namaken", argumenteert de instrumentenbouwer.
"De replica is bijna af. Alle onderdelen zijn samengesteld maar moeten nog worden geassembleerd. Daar zal nog enkele dagen werk in kruipen", zegt Maene die ervan overtuigd is dat het instrument op 24 april bespeelbaar zal zijn.
De replica van de Pleyel-piano zal straks het ideale instrument worden om de overgang van de pianoforte naar de Steinway-concertvleugel te vertegenwoordigen. (belga/mvdb)
(HLN)
Favoriete piano van Chopin nagebouwd
In het atelier van Piano's Maene in Ruiselede is dinsdagmorgen de replica voorgesteld van een Pleyel-piano uit 1843. Er werd een jaar lang aan gewerkt. Drie jaar terug kon Chris Maene een Ignace Pleyel kopen die slechts enkele nummers verwijderd was van het lievelingsinstrument van componist Frederic Chopin. Op 24 april wordt de replica ingespeeld in het Brugse Concertgebouw door pianovirtuoos Abdel Rahman El Bacha.
Chris Maene ging de uitdaging aan naar aanleiding van het Chopin-jaar. In 2004 bouwde hij al een replica van de Steinway N° 1 uit 1836. Die piano reist momenteel de wereld rond. Een jaar geleden ging hij de uitdaging aan om met zijn team een Pleyel uit 1843 na te bouwen.
Specifieke klank
De nieuwe replica is het ideale instrument om de muziek van Chopin te brengen. "De jongste tijd is er een standaardisering van de pianoklank bezig", zegt Chris Maene. "Daarom is er een behoefte om oude instrumenten met hun specifieke klank op te waarderen. Het is immers boeiend om muziek te brengen op het origineel instrument."
Eenvoudig was de uitdaging niet. Piano's Maene moest voor de metalen stukken uit de Pleyel-piano op zoek naar de gepaste leverancier. "Het was niet evident om iemand te vinden die de stukken exact wilde namaken", argumenteert de instrumentenbouwer.
"De replica is bijna af. Alle onderdelen zijn samengesteld maar moeten nog worden geassembleerd. Daar zal nog enkele dagen werk in kruipen", zegt Maene die ervan overtuigd is dat het instrument op 24 april bespeelbaar zal zijn.
De replica van de Pleyel-piano zal straks het ideale instrument worden om de overgang van de pianoforte naar de Steinway-concertvleugel te vertegenwoordigen. (belga/mvdb)
(HLN)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
06-04-2010
Afrikaanse insecten uit dinosaurustijdperk ontdekt
AMSTERDAM – Een internationaal team van wetenschappers heeft mieren, wespen en spinnen uit het dinosaurustijdperk ontdekt in barnsteen uit Ethiopië.
Het is voor het eerst dat er fossielen zijn aangetroffen in barnsteen uit Afrika. De insecten zijn ongeveer 95 miljoen jaar geleden verstrikt geraakt in de versteende boomhars.
Het gaat om mieren, wespen, spinnen en andere kleine organismen die vrijwel perfect bewaard zijn gebleven.
De gefossiliseerde insecten kunnen bijna allemaal worden beschouwd als de oudste exemplaren van hun soort.
Gelijkenis
Het barnsteen werd aangetroffen in de buurt van de stad Alem Ketema in Ethiopië. De bevindingen zijn gepubliceerd in het wetenschappelijk tijdschrift Proceedings of the National Academy of Sciences.
“Op het eerste gezicht zien de insecten en spinnen in het barnsteen er ongeveer hetzelfde uit als hun nog levende familieleden”, verklaart onderzoeker Vincent Perrichot van de Universiteit van Kansas op Discovery News. “Maar na een grondig onderzoek bleek dat ze qua vorm weldegelijk zijn te onderscheiden van hun moderne soortgenoten.”
Mier
Een van de meest opvallende fossielen in het barnsteen is het lichaam van een mier. De ontdekking suggereert voor het eerst dat mieren oorspronkelijk uit het gebied komen dat nu Afrika heet.
Verder werden er voorouders van moderne spinnen in de barnsteen ontdekt. Ook troffen de wetenschappers sporen van bloemplanten aan.
© NU.nl/Dennis Rijnvis
(nu.nl)
Afrikaanse insecten uit dinosaurustijdperk ontdekt
AMSTERDAM – Een internationaal team van wetenschappers heeft mieren, wespen en spinnen uit het dinosaurustijdperk ontdekt in barnsteen uit Ethiopië.
Het is voor het eerst dat er fossielen zijn aangetroffen in barnsteen uit Afrika. De insecten zijn ongeveer 95 miljoen jaar geleden verstrikt geraakt in de versteende boomhars.
Het gaat om mieren, wespen, spinnen en andere kleine organismen die vrijwel perfect bewaard zijn gebleven.
De gefossiliseerde insecten kunnen bijna allemaal worden beschouwd als de oudste exemplaren van hun soort.
Gelijkenis
Het barnsteen werd aangetroffen in de buurt van de stad Alem Ketema in Ethiopië. De bevindingen zijn gepubliceerd in het wetenschappelijk tijdschrift Proceedings of the National Academy of Sciences.
“Op het eerste gezicht zien de insecten en spinnen in het barnsteen er ongeveer hetzelfde uit als hun nog levende familieleden”, verklaart onderzoeker Vincent Perrichot van de Universiteit van Kansas op Discovery News. “Maar na een grondig onderzoek bleek dat ze qua vorm weldegelijk zijn te onderscheiden van hun moderne soortgenoten.”
Mier
Een van de meest opvallende fossielen in het barnsteen is het lichaam van een mier. De ontdekking suggereert voor het eerst dat mieren oorspronkelijk uit het gebied komen dat nu Afrika heet.
Verder werden er voorouders van moderne spinnen in de barnsteen ontdekt. Ook troffen de wetenschappers sporen van bloemplanten aan.
© NU.nl/Dennis Rijnvis
(nu.nl)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
06-04-2010
'Mogelijke afvalput van Shakespeare opgegraven'
AMSTERDAM - Britse onderzoekers vermoeden dat ze bij een opgraving op de plek van het voormalige huis van William Shakespeare op de afvalput van de schrijver zijn gestuit.
De archeologen van de Universiteit van Birmingham onderzoeken op dit moment de ruïne van de woning van William Shakespeare in de stad Stratford-Upon-Avon, de geboorteplaats van de schrijver.
Ze zijn daarbij gestuit op enkele aardewerkscherven en een gebroken pijp van klei. De resten werden gevonden op de plaats waar de tuin van het huis zich bevond. Volgens de wetenschappers wijst de vondst er op dat Shakespeare dit deel van zijn grond gebruikte als afvalput of stortplaats. Dat meldt de Britse krant The Daily Telegraph.
Eten en drinken
Shakespeare kocht het huis in Stratford-Upon-Avon in 1597 toen hij al beroemd was en terugkeerde vanuit Londen naar zijn geboortestad. De afvalput of stortplaats van het huis zou nieuwe details kunnen onthullen over het leven van de schrijver.
“Zelfs het kleinste stukje aardewerk kan ons in theorie een glimp laten zien van het leven van Shakespeare”, verklaart hoofdonderzoeker Kevin Colls. “Bijvoorbeeld wat hij zoal at en dronk.”
Bedienden
Het staat echter nog niet vast dat het afval in de tuin van het huis ook daadwerkelijk van de schrijver afkomstig is. “We weten niet zeker of Shakespeare dit gedeelte van het huis ook zelf gebruikte”, verklaart historicus Diana Owen van de Shakespeare Birthplace Trust. “Het zou ook kunnen dat alleen de bedienden gebruik maakten van deze tuin.”
“Maar het onderzoek zou fantastische resultaten kunnen opleveren als dit echt het gebied was waar de afvalput zich bevond, of waar het huisvuil werd gedumpt", aldus Owen.
© NU.nl/Dennis Rijnvis
(nu.nl)
'Mogelijke afvalput van Shakespeare opgegraven'
AMSTERDAM - Britse onderzoekers vermoeden dat ze bij een opgraving op de plek van het voormalige huis van William Shakespeare op de afvalput van de schrijver zijn gestuit.
De archeologen van de Universiteit van Birmingham onderzoeken op dit moment de ruïne van de woning van William Shakespeare in de stad Stratford-Upon-Avon, de geboorteplaats van de schrijver.
Ze zijn daarbij gestuit op enkele aardewerkscherven en een gebroken pijp van klei. De resten werden gevonden op de plaats waar de tuin van het huis zich bevond. Volgens de wetenschappers wijst de vondst er op dat Shakespeare dit deel van zijn grond gebruikte als afvalput of stortplaats. Dat meldt de Britse krant The Daily Telegraph.
Eten en drinken
Shakespeare kocht het huis in Stratford-Upon-Avon in 1597 toen hij al beroemd was en terugkeerde vanuit Londen naar zijn geboortestad. De afvalput of stortplaats van het huis zou nieuwe details kunnen onthullen over het leven van de schrijver.
“Zelfs het kleinste stukje aardewerk kan ons in theorie een glimp laten zien van het leven van Shakespeare”, verklaart hoofdonderzoeker Kevin Colls. “Bijvoorbeeld wat hij zoal at en dronk.”
Bedienden
Het staat echter nog niet vast dat het afval in de tuin van het huis ook daadwerkelijk van de schrijver afkomstig is. “We weten niet zeker of Shakespeare dit gedeelte van het huis ook zelf gebruikte”, verklaart historicus Diana Owen van de Shakespeare Birthplace Trust. “Het zou ook kunnen dat alleen de bedienden gebruik maakten van deze tuin.”
“Maar het onderzoek zou fantastische resultaten kunnen opleveren als dit echt het gebied was waar de afvalput zich bevond, of waar het huisvuil werd gedumpt", aldus Owen.
© NU.nl/Dennis Rijnvis
(nu.nl)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
quote:Oude boerderij bij Gieten ontdekt 07-04-2010
GIETEN - Bij de rotonde in Gieten is een boerderij uit de ijzertijd ontdekt; dat is de tijd van 800 voor Christus tot het begin van de jaartelling.
De rotonde gaat momenteel op de schop. Er worden nieuwe opritten en afritten aangelegd. Archeologen krijgen tijdens de werkzaamheden de kans de grond te onderzoeken. Eind vorige week deden ze deze bijzondere vondst. Tot grote teleurstelling van de archeologen blijft hun vondst niet voor het nageslacht bewaard.
Op zaterdag 15 augustus 2009 23:05 schreef eer-ik het volgende:
Ik vind je sig nogal denigrerend.
Ik vind je sig nogal denigrerend.
07-04-2010
Pioniers in pornografie
Iedereen die wel eens in de videotheek komt heeft wel eens een nieuwsgierige blik geworpen op de porno-collectie. Om vervolgens met een rode blos snel door te lopen, want ‘wij’ kijken niet naar porno. Ondanks dit vluchtgedrag, kent pornografie een eeuwenoud succesverhaal.
Voor we kijken naar dit succesverhaal is het van belang om te definiëren wat we eigenlijk onder pornografie verstaan. Dat is namelijk helemaal niet zo eenduidig. De lijn tussen erotiek en pornografie is heel dun, en bovendien zeer persoonlijk. Wat de één obsceen vindt, is voor de ander een kunstzinnige uiting van het menselijk lichaam. Strikt genomen bestaat pornografie alleen in de hoofden van mensen, waarin het shockerende effect en het taboe dat eromheen hangt door eenieder zelf wordt beoordeeld.
Het woord ‘pornografie’ komt uit het Grieks en betekent letterlijk: de ‘grafiek van de ontucht’, of vrij vertaald ‘schrijven over hoeren’. Het is grappig om te constateren dat wij tegenwoordig pornografie altijd associëren met beelden. Boekjes uit de Bouquet-reeks waarin bloemrijk wordt verteld over ‘de daad’ zijn naar onze mening geen pornografie. Toch is juist de geschreven vorm in het verleden de aanleiding geweest voor het floreren van het beeldmateriaal. Laten we even kort een blik werpen op de geschiedenis van pornografie.
De Venus van Willendorf (links) & Attisch aardewerk met erotisch tafereel, 500 – 490 v. Chr. (rechts). Afbeelding: © Flickr / Galerie op Weg & Andrew Griffith
Porno uit zijn context
Natuurlijk staat ons verleden bol van materiële uitingen die seksuele prikkels zouden kunnen oproepen. Daarbij kunnen we wel tot 50.000 jaar terug gaan. Denk bijvoorbeeld eens aan de vrouwelijke rondingen van de Venus van Willendorf, aan erotische grotschilderkunst, of aan de schunnige fresco’s gevonden in Pompeii.
Wetenschappers weten er helaas niet volledig hun vinger op te leggen wat precies de oorspronkelijke bedoeling van deze uitingen was. Waren zij ten behoeve van een vruchtbaarheidsritueel? Hadden ze een religieuze betekenis? Dachten ze nu eenmaal veel aan seks en wilden ze dat een uitlaatklep geven? Vanwege het ontbreken van een context laten we deze uitingen in dit artikel achterwege. Bovendien verschilde het toen heersende moraal over naaktheid dermate met dat van ons, dat deze afbeeldingen onder ‘pornografie’ scharen wellicht niet terecht is.
Renaissance
De Renaissance bracht Europa’s pionier op het gebied van pornografie voort: Pietro Aretino (1492-1556).
Tijdens de Renaissance ontwikkelden de humanisten een eindeloze fascinatie voor de klassieke oudheid. Intellectuelen schoolden zich in Latijn en Grieks, en lazen Cicero en Vergilius. Voor kunstenaars was de hernieuwde interesse in de oudheid een prachtig excuus om heidense mythes vorm te geven. Het liefst naakt (zoals dat in de klassieke oudheid ook gebruikelijk was) en in erotische scenes. Terwijl het afbeelden van naakte lichamen taboe was, was het afbeelden van naakte satyrs, nymphen, goden, en godinnen dat niet. Zelfs in religieuze schilderijen werden scènes van Maria en kind geërotiseerd. In deze tijd had Aretino vrij spel voor een werk met een seksueel thema.
Sonnet en illustratie uit ‘I modi’, door Pietro Aretino Afbeelding: © Wikimedia commons
Zijn controversiële boek ‘I modi’, ofwel ‘de manieren’, bracht een grote omwenteling teweeg in de Westerse wereld. Het combineert 16 seksueel expliciete sonnetten met 16 gravures van stelletjes die seks hebben in verschillende standjes. Hoofdpersonen in zijn werk zijn overigens niet zomaar fictief. Hij deelt bijzondere rollen toe aan prominente courtisanes, en bekende geestelijken van zijn tijd.
Aretino’s doel met ‘I Modi’ was tweeledig: enerzijds wilde hij seks weergeven op een leuke, levendige, en vertrouwde manier. Anderzijds wilde hij met zijn werk een tegengeluid bieden aan het in zijn ogen corrupte pauselijke hof. Wat Aretino’s werk zo aanstootgevend maakte in de ogen van de kerk was dat hij juist seks gebruikte als middel om pauselijke corruptie aan te tonen, en daarmee tevens een breed publiek wist te bereiken. (Door de uitvinding van de boekdrukkunst was het namelijk mogelijk om boeken goedkoper en minder arbeidsintensief te laten vervaardigen, waardoor ze beschikbaar werden voor een groter publiek.)
Door werken als ‘I Modi’ en de werken die daar op volgden, raakte pornografie nauw betrokken bij politiek en religieus verzet.
Franse revolutie
In de jaren voorafgaand aan de Franse Revolutie groeide de hoeveelheid pornografie gestaag. Het product viel goed bij het publiek—juist vanwege de taboesfeer die er omheen hing. De voornaamste doelwitten waren de aristocratie en de geestelijkheid. Beide groeperingen werden uitgemaakt voor impotent, hadden geslachtsziektes, en waren moreel verderfelijk. Het is ironisch dat het seksueel getinte materiaal dat voorheen alleen voor de elite beschikbaar was, een wapen werd in de handen van het volk dat hen zo haatte.
Niemand was onaantastbaar voor deze aanvallen, zelfs koning Lodewijk de 16e en zijn vrouw Marie-Antoinette niet. Zo werden er pamfletten verspreid waarin openlijk het vaderschap van haar kinderen in twijfel werd getrokken. Ook haar vermeende wilde orgieën en toegeschreven lesbische activiteiten werden verspreid onder de burgerij en werkende klasse. Deze ‘aanval’ ging door tot zij was vastgezet in de gevangenis La Conciergerie. Toen circuleerden er berichten die haar beschuldigden van het hebben van een incestueuze relatie met haar zoon. Het doel hiermee is duidelijk: als de koning zijn vrouw niet onder controle kon houden, hoe kan hij dan gehoorzaamheid verlangen van het volk?
Marquis de Sade
Na de Franse Revolutie werd ‘politieke pornografie’ langzamerhand vervangen door materiaal dat meer algemeen de grenzen van sociaal geaccepteerde normen opzocht. De verhalen van Marquis de Sade markeren deze overgangsperiode in 1790. In plaats van politieke kopstukken op de hak te nemen, richtte de Sade zich meer op het ondermijnen van de algemeen geaccepteerde moraal.
Donatien Alphonse François de Sade ( Marquis de Sade) door Charles Amédée Philippe van Loo, tekening uit 1760. Afbeelding: © Wikimedia Commons
Zijn werk was zo shockerend dat het niet beschikbaar was voor het publiek tot ver in de 20e eeuw (onderwerpen waren bijvoorbeeld incest, kindermoord, en verkrachtingen). Hierbij ging het hem niet enkel om het uiten van afwijkende seksuele verlangens, hij wilde met zijn werk ook aantonen dat iemands levensvisie kan worden beheerst door het verlangen om anderen te domineren en zelfs te vernietigen. Marquis de Sade is tevens naamgever voor de seksualiteitsvorm ‘sadisme’.
Victoriaanse tijdperk
Opvallend genoeg beleefde porno in het preutse Victoriaanse tijdperk (1837-1901) juist een enorme bloeiperiode. De groeikern verschoof van Frankrijk naar Engeland, waar het meer commercieel uitgebuit werd. In een tijd die gekenmerkt werd door starre conservatieve morele waardes, ontwikkelde pornografie zich als een op zichzelf staand genre waarvan het doel enkel bestond uit het opwekken van lustgevoelens.
Er werd door overheidsinstellingen veel moeite gedaan om de dubieuze literatuur en afbeeldingen uit handen van het publiek te houden. Vooral vrouwen werden in bescherming genomen. Omdat zij als biologisch inferieur werden beschouwd, waren zij meer vatbaar voor de invloed van vleselijke lusten. Niet langer werd pornografie gevreesd vanwege zijn politieke boodschap, maar vanwege het perverteren van het ‘onschuldige’.
Terwijl vrouwen tegen alles werden beschermd wat ook maar enigszins een blosje op de wangen zou kunnen veroorzaken, bloeide pornografie onder de mannelijke bevolking enorm. In 1834 telde Londen alleen al 57 porno-zaakjes!
Victoriaanse pornografie creëerde morele anarchie waar het maar kon. In deze tijd werd homoseksualiteit openlijk verworpen, maar in de pornografie ontsproten seksuele uitingen van alle vormen en maten. De gouden eeuw van verdrukking betekende tegelijk de gouden eeuw van pornografie.
Porno voor de massa
De 20e eeuw is de eeuw van technologische vooruitgang. En elk technologisch sprongetje werd op de voet gevolgd door pornografen. Door in te haken op media als fotografie, film en internet werd porno meer en meer beschikbaar voor de massa. Bij een pompstation, in de videotheek, of thuis achter je computer; porno werd een product dat altijd voor handen was. Daarmee raakte het verweven met het dagelijks leven.
We kijken tegenwoordig niet meer op van een Sloggi-billboard waarop een schaars geklede dame zwoel in de cameralens kijkt, alhoewel dit in andere tijden wellicht als pornografisch zou worden beschouwd. Daarmee verandert ons begrip van wat pornografie dus feitelijk is. Maar omdat pornografie steeds extremer wordt, zoekt het nog steeds de grenzen op van de algemeen geaccepteerde moraal. Wat dat betreft is er vijf eeuwen na het ontstaan van porno helemaal niets veranderd.
Een snelle blik in de geschiedenis van pornografie toont aan dat pornografie altijd al een—zij het ietwat ondankbare—rol heeft gespeeld in het tarten en bestrijden van de gevestigde rollen, en de sociale angst die eromheen hangt.
(Kennislink)
Pioniers in pornografie
Iedereen die wel eens in de videotheek komt heeft wel eens een nieuwsgierige blik geworpen op de porno-collectie. Om vervolgens met een rode blos snel door te lopen, want ‘wij’ kijken niet naar porno. Ondanks dit vluchtgedrag, kent pornografie een eeuwenoud succesverhaal.
Voor we kijken naar dit succesverhaal is het van belang om te definiëren wat we eigenlijk onder pornografie verstaan. Dat is namelijk helemaal niet zo eenduidig. De lijn tussen erotiek en pornografie is heel dun, en bovendien zeer persoonlijk. Wat de één obsceen vindt, is voor de ander een kunstzinnige uiting van het menselijk lichaam. Strikt genomen bestaat pornografie alleen in de hoofden van mensen, waarin het shockerende effect en het taboe dat eromheen hangt door eenieder zelf wordt beoordeeld.
Het woord ‘pornografie’ komt uit het Grieks en betekent letterlijk: de ‘grafiek van de ontucht’, of vrij vertaald ‘schrijven over hoeren’. Het is grappig om te constateren dat wij tegenwoordig pornografie altijd associëren met beelden. Boekjes uit de Bouquet-reeks waarin bloemrijk wordt verteld over ‘de daad’ zijn naar onze mening geen pornografie. Toch is juist de geschreven vorm in het verleden de aanleiding geweest voor het floreren van het beeldmateriaal. Laten we even kort een blik werpen op de geschiedenis van pornografie.
De Venus van Willendorf (links) & Attisch aardewerk met erotisch tafereel, 500 – 490 v. Chr. (rechts). Afbeelding: © Flickr / Galerie op Weg & Andrew Griffith
Porno uit zijn context
Natuurlijk staat ons verleden bol van materiële uitingen die seksuele prikkels zouden kunnen oproepen. Daarbij kunnen we wel tot 50.000 jaar terug gaan. Denk bijvoorbeeld eens aan de vrouwelijke rondingen van de Venus van Willendorf, aan erotische grotschilderkunst, of aan de schunnige fresco’s gevonden in Pompeii.
Wetenschappers weten er helaas niet volledig hun vinger op te leggen wat precies de oorspronkelijke bedoeling van deze uitingen was. Waren zij ten behoeve van een vruchtbaarheidsritueel? Hadden ze een religieuze betekenis? Dachten ze nu eenmaal veel aan seks en wilden ze dat een uitlaatklep geven? Vanwege het ontbreken van een context laten we deze uitingen in dit artikel achterwege. Bovendien verschilde het toen heersende moraal over naaktheid dermate met dat van ons, dat deze afbeeldingen onder ‘pornografie’ scharen wellicht niet terecht is.
Renaissance
De Renaissance bracht Europa’s pionier op het gebied van pornografie voort: Pietro Aretino (1492-1556).
Tijdens de Renaissance ontwikkelden de humanisten een eindeloze fascinatie voor de klassieke oudheid. Intellectuelen schoolden zich in Latijn en Grieks, en lazen Cicero en Vergilius. Voor kunstenaars was de hernieuwde interesse in de oudheid een prachtig excuus om heidense mythes vorm te geven. Het liefst naakt (zoals dat in de klassieke oudheid ook gebruikelijk was) en in erotische scenes. Terwijl het afbeelden van naakte lichamen taboe was, was het afbeelden van naakte satyrs, nymphen, goden, en godinnen dat niet. Zelfs in religieuze schilderijen werden scènes van Maria en kind geërotiseerd. In deze tijd had Aretino vrij spel voor een werk met een seksueel thema.
Sonnet en illustratie uit ‘I modi’, door Pietro Aretino Afbeelding: © Wikimedia commons
Zijn controversiële boek ‘I modi’, ofwel ‘de manieren’, bracht een grote omwenteling teweeg in de Westerse wereld. Het combineert 16 seksueel expliciete sonnetten met 16 gravures van stelletjes die seks hebben in verschillende standjes. Hoofdpersonen in zijn werk zijn overigens niet zomaar fictief. Hij deelt bijzondere rollen toe aan prominente courtisanes, en bekende geestelijken van zijn tijd.
Aretino’s doel met ‘I Modi’ was tweeledig: enerzijds wilde hij seks weergeven op een leuke, levendige, en vertrouwde manier. Anderzijds wilde hij met zijn werk een tegengeluid bieden aan het in zijn ogen corrupte pauselijke hof. Wat Aretino’s werk zo aanstootgevend maakte in de ogen van de kerk was dat hij juist seks gebruikte als middel om pauselijke corruptie aan te tonen, en daarmee tevens een breed publiek wist te bereiken. (Door de uitvinding van de boekdrukkunst was het namelijk mogelijk om boeken goedkoper en minder arbeidsintensief te laten vervaardigen, waardoor ze beschikbaar werden voor een groter publiek.)
Door werken als ‘I Modi’ en de werken die daar op volgden, raakte pornografie nauw betrokken bij politiek en religieus verzet.
Franse revolutie
In de jaren voorafgaand aan de Franse Revolutie groeide de hoeveelheid pornografie gestaag. Het product viel goed bij het publiek—juist vanwege de taboesfeer die er omheen hing. De voornaamste doelwitten waren de aristocratie en de geestelijkheid. Beide groeperingen werden uitgemaakt voor impotent, hadden geslachtsziektes, en waren moreel verderfelijk. Het is ironisch dat het seksueel getinte materiaal dat voorheen alleen voor de elite beschikbaar was, een wapen werd in de handen van het volk dat hen zo haatte.
Niemand was onaantastbaar voor deze aanvallen, zelfs koning Lodewijk de 16e en zijn vrouw Marie-Antoinette niet. Zo werden er pamfletten verspreid waarin openlijk het vaderschap van haar kinderen in twijfel werd getrokken. Ook haar vermeende wilde orgieën en toegeschreven lesbische activiteiten werden verspreid onder de burgerij en werkende klasse. Deze ‘aanval’ ging door tot zij was vastgezet in de gevangenis La Conciergerie. Toen circuleerden er berichten die haar beschuldigden van het hebben van een incestueuze relatie met haar zoon. Het doel hiermee is duidelijk: als de koning zijn vrouw niet onder controle kon houden, hoe kan hij dan gehoorzaamheid verlangen van het volk?
Marquis de Sade
Na de Franse Revolutie werd ‘politieke pornografie’ langzamerhand vervangen door materiaal dat meer algemeen de grenzen van sociaal geaccepteerde normen opzocht. De verhalen van Marquis de Sade markeren deze overgangsperiode in 1790. In plaats van politieke kopstukken op de hak te nemen, richtte de Sade zich meer op het ondermijnen van de algemeen geaccepteerde moraal.
Donatien Alphonse François de Sade ( Marquis de Sade) door Charles Amédée Philippe van Loo, tekening uit 1760. Afbeelding: © Wikimedia Commons
Zijn werk was zo shockerend dat het niet beschikbaar was voor het publiek tot ver in de 20e eeuw (onderwerpen waren bijvoorbeeld incest, kindermoord, en verkrachtingen). Hierbij ging het hem niet enkel om het uiten van afwijkende seksuele verlangens, hij wilde met zijn werk ook aantonen dat iemands levensvisie kan worden beheerst door het verlangen om anderen te domineren en zelfs te vernietigen. Marquis de Sade is tevens naamgever voor de seksualiteitsvorm ‘sadisme’.
Victoriaanse tijdperk
Opvallend genoeg beleefde porno in het preutse Victoriaanse tijdperk (1837-1901) juist een enorme bloeiperiode. De groeikern verschoof van Frankrijk naar Engeland, waar het meer commercieel uitgebuit werd. In een tijd die gekenmerkt werd door starre conservatieve morele waardes, ontwikkelde pornografie zich als een op zichzelf staand genre waarvan het doel enkel bestond uit het opwekken van lustgevoelens.
Er werd door overheidsinstellingen veel moeite gedaan om de dubieuze literatuur en afbeeldingen uit handen van het publiek te houden. Vooral vrouwen werden in bescherming genomen. Omdat zij als biologisch inferieur werden beschouwd, waren zij meer vatbaar voor de invloed van vleselijke lusten. Niet langer werd pornografie gevreesd vanwege zijn politieke boodschap, maar vanwege het perverteren van het ‘onschuldige’.
Terwijl vrouwen tegen alles werden beschermd wat ook maar enigszins een blosje op de wangen zou kunnen veroorzaken, bloeide pornografie onder de mannelijke bevolking enorm. In 1834 telde Londen alleen al 57 porno-zaakjes!
Victoriaanse pornografie creëerde morele anarchie waar het maar kon. In deze tijd werd homoseksualiteit openlijk verworpen, maar in de pornografie ontsproten seksuele uitingen van alle vormen en maten. De gouden eeuw van verdrukking betekende tegelijk de gouden eeuw van pornografie.
Porno voor de massa
De 20e eeuw is de eeuw van technologische vooruitgang. En elk technologisch sprongetje werd op de voet gevolgd door pornografen. Door in te haken op media als fotografie, film en internet werd porno meer en meer beschikbaar voor de massa. Bij een pompstation, in de videotheek, of thuis achter je computer; porno werd een product dat altijd voor handen was. Daarmee raakte het verweven met het dagelijks leven.
We kijken tegenwoordig niet meer op van een Sloggi-billboard waarop een schaars geklede dame zwoel in de cameralens kijkt, alhoewel dit in andere tijden wellicht als pornografisch zou worden beschouwd. Daarmee verandert ons begrip van wat pornografie dus feitelijk is. Maar omdat pornografie steeds extremer wordt, zoekt het nog steeds de grenzen op van de algemeen geaccepteerde moraal. Wat dat betreft is er vijf eeuwen na het ontstaan van porno helemaal niets veranderd.
Een snelle blik in de geschiedenis van pornografie toont aan dat pornografie altijd al een—zij het ietwat ondankbare—rol heeft gespeeld in het tarten en bestrijden van de gevestigde rollen, en de sociale angst die eromheen hangt.
(Kennislink)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
07-04-2010
'Hitler wilde lijkwade van Turijn stelen'
AMSTERDAM – Het Vaticaan heeft de lijkwade van Turijn tijdens de Tweede Wereldoorlog in het geheim ondergebracht in een Benedictijns klooster, omdat Hitler het kleed wilde stelen. Dat heeft een hooggeplaatste Italiaanse monnik verklaard.
De lijkwade van Turijn werd in 1939 door het Vaticaan ondergebracht in het Benedictijnse klooster van Montevergine in het zuiden van Italië. Dat zou zijn gebeurd, omdat Hitler buitengewoon veel interesse toonde in het relikwie.
De Benedictijnse monnik Andrea Cardin heeft dat verklaard in een interview met het Italiaanse tijdschrift Diva e Donna. Cardin is bibliothecaris in het klooster van Monevergine.
Obsessie
”Officieel werd de lijkwade hierheen gebracht om het te beschermen tegen mogelijke bombardementen op Turijn”, zo wordt Cardin geciteerd in de Britse krant The Daily Telegraph. “In werkelijkheid werd het kleed verplaatst omdat Hitler erdoor geobsedeerd zou zijn. Tijdens een bezoek aan Italië in 1938 zou hij veel ongebruikelijke vragen over de lijkwade hebben gesteld.”
Gebed
Tijdens de oorlog zou het relikwie ook eenmaal bijna in handen van de Nazi’s zijn gevallen. “In 1943 doorzochten Duitse troepen ons klooster”, verklaart Cardin. “Maar de monniken deden alsof ze in gebed waren voor het altaar, waarin de lijkwade was opgeborgen. Dat is de enige reden waarom het kleed niet werd ontdekt.”
© NU.nl/Dennis Rijnvis
(nu.nl)
'Hitler wilde lijkwade van Turijn stelen'
AMSTERDAM – Het Vaticaan heeft de lijkwade van Turijn tijdens de Tweede Wereldoorlog in het geheim ondergebracht in een Benedictijns klooster, omdat Hitler het kleed wilde stelen. Dat heeft een hooggeplaatste Italiaanse monnik verklaard.
De lijkwade van Turijn werd in 1939 door het Vaticaan ondergebracht in het Benedictijnse klooster van Montevergine in het zuiden van Italië. Dat zou zijn gebeurd, omdat Hitler buitengewoon veel interesse toonde in het relikwie.
De Benedictijnse monnik Andrea Cardin heeft dat verklaard in een interview met het Italiaanse tijdschrift Diva e Donna. Cardin is bibliothecaris in het klooster van Monevergine.
Obsessie
”Officieel werd de lijkwade hierheen gebracht om het te beschermen tegen mogelijke bombardementen op Turijn”, zo wordt Cardin geciteerd in de Britse krant The Daily Telegraph. “In werkelijkheid werd het kleed verplaatst omdat Hitler erdoor geobsedeerd zou zijn. Tijdens een bezoek aan Italië in 1938 zou hij veel ongebruikelijke vragen over de lijkwade hebben gesteld.”
Gebed
Tijdens de oorlog zou het relikwie ook eenmaal bijna in handen van de Nazi’s zijn gevallen. “In 1943 doorzochten Duitse troepen ons klooster”, verklaart Cardin. “Maar de monniken deden alsof ze in gebed waren voor het altaar, waarin de lijkwade was opgeborgen. Dat is de enige reden waarom het kleed niet werd ontdekt.”
© NU.nl/Dennis Rijnvis
(nu.nl)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
quote:Bataafse elite in Romeinse grafveld
NIJMEGEN - Het Romeinse grafveld van Noviomagus dat tussen 1981 en 1983 is blootgelegd in Nijmegen-West bevat vooral graven van voorname Bataven. Dat stelt de Nijmeegse promovenda Annelies Koster.
De uitkomst is opmerkelijk, omdat het grafveld geldt als het gootste en een van de meest 'rijke' Romeinse grafvelden van West-Europa.
Afgaande op de grafvondsten en de 'on-Romeinse' inrichting van de graven lag in Nijmegen-West de toenmalige stedelijke elite begraven: rijke Bataafse families, aldus Koster.
Meer over het onderzoek vindt u hier.
Op zaterdag 15 augustus 2009 23:05 schreef eer-ik het volgende:
Ik vind je sig nogal denigrerend.
Ik vind je sig nogal denigrerend.
09-04-2010
Politie van Montréal analyseert "zeep van Holocaust"
De politie van Montréal analyseert in het laboratorium een stuk zeep dat bij een brocanteur in beslag werd genomen om na te gaan of het gemaakt is van vet van slachtoffers van de Holocaust, zoals de verkoper beweert. De resultaten van de laboratoriumtests worden in de loop van de komende dagen verwacht.
De zeep, waarin een hakenkruis gegraveerd is, werd vorige week bij de verkoper van rommel in beslag genomen, nadat Joodse organisaties een klacht hadden ingediend.
300 dollar
Volgens de openbare omroep CBC is de brocanteur zelf van Joodse afkomst en zegt hij dat hij de zeep van een oud-strijder gekocht heeft. Het stuk zeep werd voor 300 dollar te koop aangeboden.
"Enkel probeersels"
De meeste specialisten van de Holocaust verwerpen de stelling dat de nazi's op industriële schaal zeep vervaardigd zouden hebben op basis van resten van slachtoffers van de vernietigingskampen, ook al bestaan er bewijzen dat ze dit geprobeerd hebben. (belga/edp)
(HLN)
Politie van Montréal analyseert "zeep van Holocaust"
De politie van Montréal analyseert in het laboratorium een stuk zeep dat bij een brocanteur in beslag werd genomen om na te gaan of het gemaakt is van vet van slachtoffers van de Holocaust, zoals de verkoper beweert. De resultaten van de laboratoriumtests worden in de loop van de komende dagen verwacht.
De zeep, waarin een hakenkruis gegraveerd is, werd vorige week bij de verkoper van rommel in beslag genomen, nadat Joodse organisaties een klacht hadden ingediend.
300 dollar
Volgens de openbare omroep CBC is de brocanteur zelf van Joodse afkomst en zegt hij dat hij de zeep van een oud-strijder gekocht heeft. Het stuk zeep werd voor 300 dollar te koop aangeboden.
"Enkel probeersels"
De meeste specialisten van de Holocaust verwerpen de stelling dat de nazi's op industriële schaal zeep vervaardigd zouden hebben op basis van resten van slachtoffers van de vernietigingskampen, ook al bestaan er bewijzen dat ze dit geprobeerd hebben. (belga/edp)
(HLN)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
09-04-2010
‘Toetanchamon droeg orthopedisch schoeisel’
AMSTERDAM – De Egyptische farao Toetanchamon beschikte over sandalen die speciaal waren gemaakt om zijn misvormde voeten te ondersteunen. Dat blijkt uit een studie van een Nederlandse wetenschapper.
Archeoloog André Veldmeijer van de Palarch Foundation bestudeerde 81 verschillende sandalen die in het graf van Toetanchamon werden gevonden.
Bij drie paar van de primitieve schoenen trof hij een horizontaal bandje aan dat net boven de tenen zat. Een dergelijke constructie is nog nooit eerder aangetroffen bij sandalen uit de oudheid.
De resultaten van de studie worden uitgebreid beschreven in een nieuw boek van de Veldmeijer, getiteld Tutankhamun's Footwear: Studies of Ancient Egyptian Footwear.
Slepende voet
Volgens de archeoloog was het speciale bandje op de sandalen van Toetanchamon bedoeld om zijn sandalen beter te laten aansluiten op zijn misvormde voeten.
“Als de voet van Toetanchamon inderdaad zo misvormd was als we denken, sleepte hij zijn sandaal waarschijnlijk over de grond”, verklaart Veldmeijer op Discovery News. “Maar het strakke bandje boven de teen hield het schoeisel dan toch op zijn plaats.”
Uit röntgenfoto’s van zijn gemummificeerde lichaam bleek eerder dat Toetanchamon waarschijnlijk een afwijking aan zijn voeten had. Hij miste een teenkootje aan zijn rechtervoet. Zijn linkervoet was een klompvoet die naar binnen gedraaid stond en mogelijk over de grond sleepte bij het lopen.
Ondersteuning
De horizontale bandjes op het schoeisel van de farao zijn gemaakt van leer dat is bekleed met goud. De speciale sandalen bevatten ook cirkelvormige panelen aan de zijkant die waarschijnlijk extra ondersteuning moesten bieden.
“Dit soort eigenschappen zijn nooit eerder aangetroffen bij vergelijkbare sandalen”, aldus Veldmeijer.
Klik hier voor afbeeldingen van de sandalen
(nu.nl)
‘Toetanchamon droeg orthopedisch schoeisel’
AMSTERDAM – De Egyptische farao Toetanchamon beschikte over sandalen die speciaal waren gemaakt om zijn misvormde voeten te ondersteunen. Dat blijkt uit een studie van een Nederlandse wetenschapper.
Archeoloog André Veldmeijer van de Palarch Foundation bestudeerde 81 verschillende sandalen die in het graf van Toetanchamon werden gevonden.
Bij drie paar van de primitieve schoenen trof hij een horizontaal bandje aan dat net boven de tenen zat. Een dergelijke constructie is nog nooit eerder aangetroffen bij sandalen uit de oudheid.
De resultaten van de studie worden uitgebreid beschreven in een nieuw boek van de Veldmeijer, getiteld Tutankhamun's Footwear: Studies of Ancient Egyptian Footwear.
Slepende voet
Volgens de archeoloog was het speciale bandje op de sandalen van Toetanchamon bedoeld om zijn sandalen beter te laten aansluiten op zijn misvormde voeten.
“Als de voet van Toetanchamon inderdaad zo misvormd was als we denken, sleepte hij zijn sandaal waarschijnlijk over de grond”, verklaart Veldmeijer op Discovery News. “Maar het strakke bandje boven de teen hield het schoeisel dan toch op zijn plaats.”
Uit röntgenfoto’s van zijn gemummificeerde lichaam bleek eerder dat Toetanchamon waarschijnlijk een afwijking aan zijn voeten had. Hij miste een teenkootje aan zijn rechtervoet. Zijn linkervoet was een klompvoet die naar binnen gedraaid stond en mogelijk over de grond sleepte bij het lopen.
Ondersteuning
De horizontale bandjes op het schoeisel van de farao zijn gemaakt van leer dat is bekleed met goud. De speciale sandalen bevatten ook cirkelvormige panelen aan de zijkant die waarschijnlijk extra ondersteuning moesten bieden.
“Dit soort eigenschappen zijn nooit eerder aangetroffen bij vergelijkbare sandalen”, aldus Veldmeijer.
Klik hier voor afbeeldingen van de sandalen
(nu.nl)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
http://www.rnw.nl/nederla(...)etigingskamp-sobiborquote:Selma Wijnberg (87) overleefde vernietigingskamp Sobibor
'Je leeft bij de dag. Sterker nog: je leeft bij het moment en altijd in angst. Het leven was niks waard. Elk moment kon een Duitser je doodschieten'. Selma Engel-Wijnberg overleefde als enige Nederlandse het vernietigingskamp Sobibor in het oosten van Polen, tegen de grens met Rusland aan. Ze is nu 87 jaar.
Journalist en schrijver Ad van Liempt - bekend van indrukwekkende tv-serie De Oorlog - zocht haar op in de Verenigde Staten, waar ze al decennia woont. Naar Nederland kijkt ze met enige afkeer, want bij terugkeer uit Polen in 1945 was ze hier niet welkom. Door haar huwelijk met de Poolse jood Chaim Engel die ze in Sobibor had ontmoet was ze haar Nederlandse nationaliteit kwijtgeraakt. Haar man moest zelfs in Nederland onderduiken. 'Terwijl hij in Sobibor heldendaden verrichtte door SS-ers uit te schakelen. In Nederland zou je daarvoor worden beloond. Chaim werd ervoor in Nederland gestraft. Ook Selma is daar nog heel verdrietig om', vertelt Van Liempt.
Excuses
Achteraf, een doodzonde, erkent de Nederlandse overheid nu.
Maandag 12 april is Selma Wijnberg op uitnodiging van de Nederlandse regering aanwezig bij de herdenking van de bevrijding van kamp Westerbork in Drente, 65 jaar geleden. Met dubbele gevoelens zet ze na zoveel jaar voet op Nederlandse bodem. 'Na enig aandringen komt ze toch', zegt Ad van Liempt, die haar levensverhaal optekende. 'Minister Klink zal bij deze herdenking zelfs officieel namens de regering excuses aanbieden voor het onrecht dat haar en haar man na de oorlog is aangedaan'.
Indrukwekkend
Het boek 'Selma, de vrouw die Sobibor overleefde' is even indrukwekkend als angstaanjagend. Het vertelt het verhaal van een jonge joodse vrouw die via Westerbork in het vernietigingskamp Sobibor terecht komt. De meeste van haar lotgenoten worden meteen de gaskamers ingestuurd. Selma wordt aan het werk gezet.
'Het is een groot wonder dat ze het heeft overleefd', vertelt Van Liempt. 'In oktober 1943 brak in Sobibor een opstand uit, waardoor enkele honderden Joodse gevangenen het kamp konden ontvluchten. Onder hen Selma Wijnberg en haar Poolse vriend en latere echtgenoot Chaim Engel. Ze bleven uit handen van de nazi's en doken onder in Polen, dat uiterst vijandig stond tegenover Joden. Beiden overleefden de oorlog en emigreerden uiteindelijk naar de Verenigde Staten'.
Documentaire
Bij het boek dat Ad van Liempt schreef op verzoek van het Herinneringcentrum Westerbork hoort een dvd met daarop een documentaire over Selma, de vrouw die Sobibor overleefde. De Nederlandse publiek omroep zendt deze documentaire uit aan de vooravond, zondag 11 april, van de herdenking van de bevrijding van Westerbork.
Het boek bevat ook delen van het dagboek dat Selma Wijnberg bijhield in de negen maanden dat ze samen met Chaim Engel ondergedoken zat op een hooizolder op het Poolse platteland. Ontroerende teksten, schrijnende verhalen over angst en verdriet, over onbegrip en ongeloof. Terublikkend op haar leven zegt Selma Wijnberg nu:'Ik heb altijd toch zo'n geluk gehad! Ik had een engeltje op mijn schouder, dat kan niet anders. Dat ik Chaim heb ontmoet, hij heeft me overal doorheen gesleept, het is eigenlijk ongelooflijk'.
Chaim Engel overleed in 2003.
'Selma, de vrouw die Sobibor overleefde', auteur Ad van Liempt,; een uitgave van Verbum Uitgeverij, Laren.
Standbeeld voor pleger aanslag op Hitler
KÖNIGSBRONN - In Königsbronn in het zuidwesten van Duitsland is zondag een standbeeld van Georg Elsner onthuld. Hij pleegde op 8 november 1939 in München een bomaanslag op Adolf Hitler. De nazileider bleef ongedeerd.
Georg Elsner
Elsner was geboren in Königsbronn in de deelstaat Baden-Württemberg en werd op bevel van Hitler kort voor het einde van de Tweede Wereldoorlog in het concentratiekamp Dachau vermoord.
Het standbeeld staat op het station van Elsners geboorteplaats, omdat hij vandaar naar München reisde om de aanslag te plegen. Het 2,2 meter hoge beeld uit roestig staal toont een man in een jas, hoed en een tas met een dubbele bodem. In de tas zat de bom verstopt waarmee Elsner Hitler uit de weg wilde ruimen.
In Konstanz, waarheen Elsner vluchtte en waar hij gevangen werd genomen, herinnert sinds november een buste aan hem. Berlijn overweegt een gedenkteken aan hem te wijden.
KÖNIGSBRONN - In Königsbronn in het zuidwesten van Duitsland is zondag een standbeeld van Georg Elsner onthuld. Hij pleegde op 8 november 1939 in München een bomaanslag op Adolf Hitler. De nazileider bleef ongedeerd.
Georg Elsner
Elsner was geboren in Königsbronn in de deelstaat Baden-Württemberg en werd op bevel van Hitler kort voor het einde van de Tweede Wereldoorlog in het concentratiekamp Dachau vermoord.
Het standbeeld staat op het station van Elsners geboorteplaats, omdat hij vandaar naar München reisde om de aanslag te plegen. Het 2,2 meter hoge beeld uit roestig staal toont een man in een jas, hoed en een tas met een dubbele bodem. In de tas zat de bom verstopt waarmee Elsner Hitler uit de weg wilde ruimen.
In Konstanz, waarheen Elsner vluchtte en waar hij gevangen werd genomen, herinnert sinds november een buste aan hem. Berlijn overweegt een gedenkteken aan hem te wijden.
De pessimist ziet het duister in de tunnel
De optimist ziet het licht aan het eind van de tunnel
De realist ziet de trein komen
De machinist ziet drie idioten in het spoor staan....
De optimist ziet het licht aan het eind van de tunnel
De realist ziet de trein komen
De machinist ziet drie idioten in het spoor staan....
12-04-2010
Aboriginals met Hollands bloed
Gingen VOC-schipbreukelingen op in de lokale bevolking?
Zijn Aboriginals aan de westkust van Australië afstammelingen van Nederlandse schipbreukelingen? Daar zijn veel aanwijzingen voor. En het definitieve bewijs wordt binnenkort verwacht.
Op Australia Day, de nationale feestdag, vieren de Australiërs dat de First Fleet het huidige Sydney bereikte en het land opeiste voor de Britse Kroon. Dat was op 26 januari 1788. Ze zien het als het begin van de Westerse geschiedenis van hun land. Een beetje raar, want de Nederlandse jongemannen Jan Pelgrom de Bije en Wouter Loos vestigden zich bijna 160 jaar eerder op het continent. Dat wordt nooit gevierd. Hun verhaal is dan ook minder geschikt om nationale trots aan te ontlenen.
Pelgrom en Loos waren bemanningsleden van de Batavia, het vlaggenschip van de VOC. Dat voer in 1629 via een pas ontdekte route langs de westkust van Australië naar Nederlands Indië, maar raakte uit koers en strandde op een koraalrif bij de Houtman Abrolhos (eilanden van de tegenwoordige Wallabi Group, ongeveer 80 kilometer uit de kust). Wat volgde was een van de gruwelijkste episoden uit de scheepvaartgeschiedenis.
Seksslavinnen
De schipbreuk zelf overleefden de meeste opvarenden wel. Maar terwijl gezagvoerder Francisco Pelsaert met 42 mannen in een sloep naar het verre Batavia (nu Jakarta) voer, werd een groot deel van de achterblijvers, waaronder vrouwen en kinderen, afgeslacht door een groep bemanningsleden. Vrouwen die mochten blijven leven, werden seksslavinnen.
Na zijn terugkeer veroordeelde Pelsaert de daders tot de galg. Om onduidelijke redenen spaarde hij de twee jongemannen die het laatst aan de beurt waren. Zij werden niet opgehangen, maar op het vasteland afgezet met voedsel en wat spullen.
Wat is er van ze geworden? Vanzelf doodgegaan of omgebracht door de lokale ‘wilden’, nam iedereen altijd aan, want er is nooit meer iets van ze vernomen. Maar Rupert Gerritsen weet zeker dat het heel anders is gelopen. Deze selfmade archeoloog, historicus, taalkundige en socioloog groeide op aan de kust waar het wrak van de Batavia in 1963 is gevonden, toen hij tien jaar oud was. Hij is ervan overtuigd dat de twee Hollanders hun sporen op allerlei manieren hebben nagelaten in de taal, de cultuur en de genen van de lokale bevolking, de Nhanda.
Opvallend lichtgekleurd
Gerritsen, zelf geboren uit Nederlandse ouders, doet hier al meer dan twintig jaar onderzoek naar. ‘Pas vanaf 1829, precies tweehonderd jaar na de stranding van de Batavia, vestigden Britse kolonisten zich aan de Westkust. Ze schreven over opvallend lichtgekleurde mensen, die leefden in dorpen met landbouwgronden eromheen. Terwijl Aboriginals geacht werden donker te zijn, rond te trekken en te leven van wat de natuur ze opbracht. Twee van die dorpen lagen vlak bij elkaar, bij de monding van de rivier de Hutt. Precies waar Pelgrom en Loos zijn afgezet.’
Op de velden werden yams verbouwd. Ook dat is een aanwijzing, zegt Gerritsen. "Die plantenfamilie komt in Afrika en Azië voor, maar kan nooit uit zichzelf in Australië terechtgekomen zijn. Waarschijnlijk hebben de twee Nederlandse muiters de knollen meegekregen toen ze aan land gezet zijn."
Gerritsen ontwaart ook Hollandse sporen in de plaatselijke technologie. In de wijde omgeving maakten de mensen geen vaartuigen, maar hier wel. Ze holden boomstammen uit. "Het woord voor zo’n kano in het Nhanta, de lokale taal, is bootcha. Je hoeft geen linguïst te zijn om de gelijkenis met het Nederlandse ‘bootje’ te zien. En zo zijn er nog veel meer voorbeelden."
Meer scheepsrampen
Niet alles hoeft de erfenis van de twee gedropte moordenaars te zijn. In 1656 verging voor deze kust de Vergulde Draeck, in 1712 de Zuytdorp en in 1717 de Zeewijck. Bij elk van deze scheepsrampen zijn vrijwel zeker overlevenden op het vasteland van West-Australië terechtgekomen, waarschijnlijk honderden in totaal. Ook die zijn opgegaan in de plaatselijke bevolking, vermoedt Gerritsen.
De Nhanda vertellen zelf allerlei verhalen over blanke voorouders, zegt hij. "En wanneer iemand sterft, zeggen ze dat die over de zee naar huis gaat. De eerste Britten werden gezien als teruggekeerde bleke geesten van hun voorvaderen. Niet voor lang, want al snel bleek dat ze niets goeds in de zin hadden. Binnen een jaar of twintig was de oorspronkelijke bevolking gekelderd, van een stuk of duizend tot zo’n twintig mensen. Sindsdien is er veel vermenging geweest met Britse kolonisten en Aboriginals uit andere gebieden. Maar hoewel hun taal vrijwel is uitgestorven, zijn de Nhanda niet verdwenen."
Weinig bijval
Vanuit de gevestigde wetenschap krijgt Gerritsen tot nu toe weinig bijval. De linguïste Juliette Blevins, die de taal intensief bestudeerd heeft, zegt bijvoorbeeld dat er geen wetenschappelijke basis is voor invloed van het Nederlands. Archeologisch bewijs wordt als te mager van de hand gewezen, historische getuigenissen en mythen van Aboriginals gelden als onbetrouwbaar.
Iemand die wel in de Nederlandse wortels van de Nanda’s gelooft, is Tom Vanderveldt. Hij is 54 jaar geleden als kind naar West-Australië geëmigreerd, maar in zijn hart Nederlander gebleven. Met zijn VOC Historical Society probeert hij aandacht te creëren voor de Nederlandse kant van de Australische geschiedenis. Het definitieve bewijs voor de landingen hoopt hij te vinden in het DNA van de Nhanda.
Speekselmonsters
Vanderveldt: "We hebben nu van tachtig mensen speekselmonsters verzameld. Dat moeten er een paar honderd worden. Maar het is lastig. Er is veel argwaan, want blanken hebben altijd veel beloofd zonder dat waar te maken. We stellen voorop dat ik als Nederlander graag wil weten wat er met mijn landgenoten is gebeurd. Dat kunnen ze zich voorstellen."
De deelnemers willen ook graag meer over hun afkomst weten, vertelt hij. Maar dat is niet hun enige motief. DNA dat op een Nederlandse afkomst wijst, zou aantonen dat hun voorouders al vóór 1829 in dit gebied leefden. En dat betekent dat ze aanspraak kunnen maken op delen van het land. Het is natuurlijk wel wrang dat daar westers DNA voor nodig is.
De speekselmonsters die Vanderveldt verzamelt, stuurt hij naar geneticus Peter de Knijff in het Leids Universitair Medisch Centrum. Die zegt dat uit een eerste analyse blijkt, dat het overgrote deel van de mannen een Y-chromosoom van West-Europese afkomst heeft. "Maar of dat van Nederlandse schipbreukelingen komt, weten we niet. Ik kan wel een veel gedetailleerdere analyse doen, maar daarmee wacht ik tot alle monsters binnen zijn.”
Elmar Veerman
Dit artikel verschijnt deze week ook in de VPRO Gids
(Noorderlicht)
Aboriginals met Hollands bloed
Gingen VOC-schipbreukelingen op in de lokale bevolking?
Zijn Aboriginals aan de westkust van Australië afstammelingen van Nederlandse schipbreukelingen? Daar zijn veel aanwijzingen voor. En het definitieve bewijs wordt binnenkort verwacht.
Op Australia Day, de nationale feestdag, vieren de Australiërs dat de First Fleet het huidige Sydney bereikte en het land opeiste voor de Britse Kroon. Dat was op 26 januari 1788. Ze zien het als het begin van de Westerse geschiedenis van hun land. Een beetje raar, want de Nederlandse jongemannen Jan Pelgrom de Bije en Wouter Loos vestigden zich bijna 160 jaar eerder op het continent. Dat wordt nooit gevierd. Hun verhaal is dan ook minder geschikt om nationale trots aan te ontlenen.
Pelgrom en Loos waren bemanningsleden van de Batavia, het vlaggenschip van de VOC. Dat voer in 1629 via een pas ontdekte route langs de westkust van Australië naar Nederlands Indië, maar raakte uit koers en strandde op een koraalrif bij de Houtman Abrolhos (eilanden van de tegenwoordige Wallabi Group, ongeveer 80 kilometer uit de kust). Wat volgde was een van de gruwelijkste episoden uit de scheepvaartgeschiedenis.
Seksslavinnen
De schipbreuk zelf overleefden de meeste opvarenden wel. Maar terwijl gezagvoerder Francisco Pelsaert met 42 mannen in een sloep naar het verre Batavia (nu Jakarta) voer, werd een groot deel van de achterblijvers, waaronder vrouwen en kinderen, afgeslacht door een groep bemanningsleden. Vrouwen die mochten blijven leven, werden seksslavinnen.
Na zijn terugkeer veroordeelde Pelsaert de daders tot de galg. Om onduidelijke redenen spaarde hij de twee jongemannen die het laatst aan de beurt waren. Zij werden niet opgehangen, maar op het vasteland afgezet met voedsel en wat spullen.
Wat is er van ze geworden? Vanzelf doodgegaan of omgebracht door de lokale ‘wilden’, nam iedereen altijd aan, want er is nooit meer iets van ze vernomen. Maar Rupert Gerritsen weet zeker dat het heel anders is gelopen. Deze selfmade archeoloog, historicus, taalkundige en socioloog groeide op aan de kust waar het wrak van de Batavia in 1963 is gevonden, toen hij tien jaar oud was. Hij is ervan overtuigd dat de twee Hollanders hun sporen op allerlei manieren hebben nagelaten in de taal, de cultuur en de genen van de lokale bevolking, de Nhanda.
Opvallend lichtgekleurd
Gerritsen, zelf geboren uit Nederlandse ouders, doet hier al meer dan twintig jaar onderzoek naar. ‘Pas vanaf 1829, precies tweehonderd jaar na de stranding van de Batavia, vestigden Britse kolonisten zich aan de Westkust. Ze schreven over opvallend lichtgekleurde mensen, die leefden in dorpen met landbouwgronden eromheen. Terwijl Aboriginals geacht werden donker te zijn, rond te trekken en te leven van wat de natuur ze opbracht. Twee van die dorpen lagen vlak bij elkaar, bij de monding van de rivier de Hutt. Precies waar Pelgrom en Loos zijn afgezet.’
Op de velden werden yams verbouwd. Ook dat is een aanwijzing, zegt Gerritsen. "Die plantenfamilie komt in Afrika en Azië voor, maar kan nooit uit zichzelf in Australië terechtgekomen zijn. Waarschijnlijk hebben de twee Nederlandse muiters de knollen meegekregen toen ze aan land gezet zijn."
Gerritsen ontwaart ook Hollandse sporen in de plaatselijke technologie. In de wijde omgeving maakten de mensen geen vaartuigen, maar hier wel. Ze holden boomstammen uit. "Het woord voor zo’n kano in het Nhanta, de lokale taal, is bootcha. Je hoeft geen linguïst te zijn om de gelijkenis met het Nederlandse ‘bootje’ te zien. En zo zijn er nog veel meer voorbeelden."
Meer scheepsrampen
Niet alles hoeft de erfenis van de twee gedropte moordenaars te zijn. In 1656 verging voor deze kust de Vergulde Draeck, in 1712 de Zuytdorp en in 1717 de Zeewijck. Bij elk van deze scheepsrampen zijn vrijwel zeker overlevenden op het vasteland van West-Australië terechtgekomen, waarschijnlijk honderden in totaal. Ook die zijn opgegaan in de plaatselijke bevolking, vermoedt Gerritsen.
De Nhanda vertellen zelf allerlei verhalen over blanke voorouders, zegt hij. "En wanneer iemand sterft, zeggen ze dat die over de zee naar huis gaat. De eerste Britten werden gezien als teruggekeerde bleke geesten van hun voorvaderen. Niet voor lang, want al snel bleek dat ze niets goeds in de zin hadden. Binnen een jaar of twintig was de oorspronkelijke bevolking gekelderd, van een stuk of duizend tot zo’n twintig mensen. Sindsdien is er veel vermenging geweest met Britse kolonisten en Aboriginals uit andere gebieden. Maar hoewel hun taal vrijwel is uitgestorven, zijn de Nhanda niet verdwenen."
Weinig bijval
Vanuit de gevestigde wetenschap krijgt Gerritsen tot nu toe weinig bijval. De linguïste Juliette Blevins, die de taal intensief bestudeerd heeft, zegt bijvoorbeeld dat er geen wetenschappelijke basis is voor invloed van het Nederlands. Archeologisch bewijs wordt als te mager van de hand gewezen, historische getuigenissen en mythen van Aboriginals gelden als onbetrouwbaar.
Iemand die wel in de Nederlandse wortels van de Nanda’s gelooft, is Tom Vanderveldt. Hij is 54 jaar geleden als kind naar West-Australië geëmigreerd, maar in zijn hart Nederlander gebleven. Met zijn VOC Historical Society probeert hij aandacht te creëren voor de Nederlandse kant van de Australische geschiedenis. Het definitieve bewijs voor de landingen hoopt hij te vinden in het DNA van de Nhanda.
Speekselmonsters
Vanderveldt: "We hebben nu van tachtig mensen speekselmonsters verzameld. Dat moeten er een paar honderd worden. Maar het is lastig. Er is veel argwaan, want blanken hebben altijd veel beloofd zonder dat waar te maken. We stellen voorop dat ik als Nederlander graag wil weten wat er met mijn landgenoten is gebeurd. Dat kunnen ze zich voorstellen."
De deelnemers willen ook graag meer over hun afkomst weten, vertelt hij. Maar dat is niet hun enige motief. DNA dat op een Nederlandse afkomst wijst, zou aantonen dat hun voorouders al vóór 1829 in dit gebied leefden. En dat betekent dat ze aanspraak kunnen maken op delen van het land. Het is natuurlijk wel wrang dat daar westers DNA voor nodig is.
De speekselmonsters die Vanderveldt verzamelt, stuurt hij naar geneticus Peter de Knijff in het Leids Universitair Medisch Centrum. Die zegt dat uit een eerste analyse blijkt, dat het overgrote deel van de mannen een Y-chromosoom van West-Europese afkomst heeft. "Maar of dat van Nederlandse schipbreukelingen komt, weten we niet. Ik kan wel een veel gedetailleerdere analyse doen, maar daarmee wacht ik tot alle monsters binnen zijn.”
Elmar Veerman
Dit artikel verschijnt deze week ook in de VPRO Gids
(Noorderlicht)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
16-04-2010
Fossiel van 100 miljoen oude pijlinktvis gevonden
Mexicaanse en Duitse vorsers hebben de fossiele resten gevonden van een gigantische pijlinktvis die zowat 100 miljoen jaar geleden in Mexico leefde.
Gigantisch
De vondst dateert van begin 2010 en werd gedaan in de deelstaat Coahuila, ongeveer duizend kilometer ten noorden van Mexico Stad. De in het Krijttijdperk levende inktvis had tien tentakels. Hoewel bronnen het over een 'gigantisch' beest hebben, zijn er geen details over de afmetingen van de cephalopod mollusc bekend. (belga/ep)
(HLN)
Fossiel van 100 miljoen oude pijlinktvis gevonden
Mexicaanse en Duitse vorsers hebben de fossiele resten gevonden van een gigantische pijlinktvis die zowat 100 miljoen jaar geleden in Mexico leefde.
Gigantisch
De vondst dateert van begin 2010 en werd gedaan in de deelstaat Coahuila, ongeveer duizend kilometer ten noorden van Mexico Stad. De in het Krijttijdperk levende inktvis had tien tentakels. Hoewel bronnen het over een 'gigantisch' beest hebben, zijn er geen details over de afmetingen van de cephalopod mollusc bekend. (belga/ep)
(HLN)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
Geheime dienst smokkelde Jodenjager in lijkkist land uit
AMSTERDAM - Dries Riphagen alias 'Al Capone', de grootste oorlogsmisdadiger van Amsterdam, is begin 1946 door de inlichtingendienst Bureau Nationale Veiligheid (BNV), de voorloper van de BVD en de AIVD, in een lijkwagen het land uitgesmokkeld.
Dat blijkt uit verklaringen van de zoon van Dries Riphagen, Rob Riphagen. De oorlogsmisdadiger, die tijdens de bezetting honderden mensen de dood heeft ingejaagd, werd, verstopt in een lijkkist, door BNV-rechercheur Frits Kerkhoven en diens broer Piet Kerkhoven in een lijkwagen van Amsterdam naar België gereden; Kerkhoven verhuurde in het dagelijks leven rouwwagens. ''Bij controle onderweg zou dat geen argwaan wekken, want dan konden ze zeggen: we vervoeren een dooie,'' zegt Rob Riphagen.
In de lijkwagen werd een gedemonteerde sportfiets meegesmokkeld. ''Ze hadden van tevoren een plek uitgekozen bij de Belgische grens waar weinig of geen controle zou zijn. Daar is mijn vader uit de kistgehaald en hebben ze die fiets in elkaar gezet.'' Riphagen fietste in drie maanden naar Spanje. Daar werd hij aangehouden omdat hij geen papieren had.
In Spanje werd hij opnieuw door Frits Kerkhoven ontzet: de BNV-rechercheur bracht hem kleding en schoenen. ''In de hakken van die schoenen had Kerkhoven diamantjes verstopt die mijn vader bij hem had achtergelaten. Met die diamantjes heeft mijn vader zich op de een of andere manier vrijgekocht,'' aldus Rob Riphagen.
Bekend was al dat het BNV Riphagen na de oorlog in de gelegenheid heeft gesteld te vluchten: hij hoefde niet de cel in, maar kreeghuisarrest bij Frits Kerkhoven, en kon dus zo de benen nemen. Onbekend was dat het BNV Riphagen ook nog actief heeft geholpen bij zijn vlucht. Nadat Riphagen was verdwenen, werd Frits Kerkhoven de tweede vader van Rob Riphagen: hij kreeg een langdurige verhoudingmet de echtgenote van 'Al Capone'. (BART MIDDELBURG, RENÉ TER STEEGE)
http://www.parool.nl/parool/nl/4/AMSTERDAM/article/detail/289422/2010/04/17/Geheime-dienst-smokkelde-Jodenjager-in-lijkkist-land-uit.dhtml
AMSTERDAM - Dries Riphagen alias 'Al Capone', de grootste oorlogsmisdadiger van Amsterdam, is begin 1946 door de inlichtingendienst Bureau Nationale Veiligheid (BNV), de voorloper van de BVD en de AIVD, in een lijkwagen het land uitgesmokkeld.
Dat blijkt uit verklaringen van de zoon van Dries Riphagen, Rob Riphagen. De oorlogsmisdadiger, die tijdens de bezetting honderden mensen de dood heeft ingejaagd, werd, verstopt in een lijkkist, door BNV-rechercheur Frits Kerkhoven en diens broer Piet Kerkhoven in een lijkwagen van Amsterdam naar België gereden; Kerkhoven verhuurde in het dagelijks leven rouwwagens. ''Bij controle onderweg zou dat geen argwaan wekken, want dan konden ze zeggen: we vervoeren een dooie,'' zegt Rob Riphagen.
In de lijkwagen werd een gedemonteerde sportfiets meegesmokkeld. ''Ze hadden van tevoren een plek uitgekozen bij de Belgische grens waar weinig of geen controle zou zijn. Daar is mijn vader uit de kistgehaald en hebben ze die fiets in elkaar gezet.'' Riphagen fietste in drie maanden naar Spanje. Daar werd hij aangehouden omdat hij geen papieren had.
In Spanje werd hij opnieuw door Frits Kerkhoven ontzet: de BNV-rechercheur bracht hem kleding en schoenen. ''In de hakken van die schoenen had Kerkhoven diamantjes verstopt die mijn vader bij hem had achtergelaten. Met die diamantjes heeft mijn vader zich op de een of andere manier vrijgekocht,'' aldus Rob Riphagen.
Bekend was al dat het BNV Riphagen na de oorlog in de gelegenheid heeft gesteld te vluchten: hij hoefde niet de cel in, maar kreeghuisarrest bij Frits Kerkhoven, en kon dus zo de benen nemen. Onbekend was dat het BNV Riphagen ook nog actief heeft geholpen bij zijn vlucht. Nadat Riphagen was verdwenen, werd Frits Kerkhoven de tweede vader van Rob Riphagen: hij kreeg een langdurige verhoudingmet de echtgenote van 'Al Capone'. (BART MIDDELBURG, RENÉ TER STEEGE)
http://www.parool.nl/parool/nl/4/AMSTERDAM/article/detail/289422/2010/04/17/Geheime-dienst-smokkelde-Jodenjager-in-lijkkist-land-uit.dhtml
All those moments will be lost, like tears in rain... Time to die.
Nou ja, lekker zeg. Waarom zouden ze dat doen?
"People that use Fiat currency as a store of value.
There is a name for it:
We call them Poor"
There is a name for it:
We call them Poor"
quote:Grafveld Heel is archeologische topvondst
Het Romeins grafveld in Heel dat afgelopen jaar gevonden is, is gekozen tot archeologische topvondst van het jaar. Dat is bekend geworden tijdens de Limburgse Archeologie Dag in Venlo.
Onder meer een bronzen olielampje behoorde tot de opgravingen. De archeologische vondst werd gedaan toen bij zorginstelling Daelzicht in Heel verbouwd werd.
Op zaterdag 15 augustus 2009 23:05 schreef eer-ik het volgende:
Ik vind je sig nogal denigrerend.
Ik vind je sig nogal denigrerend.
20-04-2010
Mythen op Grieks aardewerk
Grieks aardewerk geeft wetenschappers een bijzondere blik op de vorming en de beeldtradities van de Griekse mythen. Veel scènes op de vazen tonen namelijk afbeeldingen van mythische verhalen waarin onze helden vaak een hoofdrol spelen.
Griekse schilderkunst op vazen kent uiteraard een lange ontwikkelingsgeschiedenis. Lang, lang geleden waren geometrische vormpjes zoals de meander erg trendy op Grieks aardewerk. Dit werd stilistisch opgevolgd door naturalistische afbeeldingen zoals planten en dieren. Hierna volgde pas het zogenaamde zwart-, en roodfigurige aardewerk. Deze vazen zijn erg fraai om te zien en worden zowel in Griekenland als in Italië terug gevonden.
Zwart
Bij de zwartfigurige techniek werden de figuren met kleiverf geschilderd. Details werden aangebracht door ze in te krassen met een scherp voorwerp.
Aeneas draagt Anchises. 520-510 v. Chr. Afbeelding: © Wikimedia commons / Bibi Saint-Pol
De plekken die beschilderd waren werden tijdens het bakproces zwart. De gedeeltes die niet beschilderd waren werden rood. Soms werden de figuren nog wat verlevendigd door details toe te voegen met witte of paarse verf.
Deze zwartfigurige techniek is het oudst en rond 700 v. Chr. ontstaan in Korinthe. Rond ongeveer 630 v. Chr. werd het door de Atheense vaasschilders overgenomen. Zij gebruikten deze techniek tot circa 470 v. Chr.
Rood
De roodfigurige techniek is rond 530 v.Chr. uitgevonden door de Atheners.
Odysseus en de sirenen, 480-470 v. Chr. Afbeelding: © Wikimedia Commons / Jastrow
Hierbij werkten zij precies andersom. De figuren werden uitgespaard en de achtergrond werd beschilderd. Dit bracht nieuwe mogelijkheden met zich mee; de schilders konden nu veel gedetailleerder werken. Door details aan te brengen met fijne penseeltjes konden de schilders het inkrassen achterwege laten. Op deze manier konden emoties en perspectief beter weergegeven worden. Na het bakken waren de figuren dan rood en de details en de achtergrond zwart.
Er zijn vazen bekend waarbij beide technieken tegelijk gebruikt werden, maar op een gegeven moment verving de techniek van de ‘roodfigurige’ vazen de techniek van de ‘zwartfigurige’ vazen definitief.
Belang
De Griekse schilderkunst op aardewerk heeft een belangrijke bijdrage geleverd aan de vorming, maar ook de instandhouding van de Griekse mythen.
De Griekse mythen verklaarden de oorsprong van de wereld en vertellen over het leven en de avonturen van diverse goden, godinnen, helden, heldinnen, en andere mythologische schepsels. Het verhaal van de oorspronkelijke epen lag niet vast. Kenmerkend voor het epos is immers een orale traditie. Zangers konden de gedichten aanpassen aan de wensen van hun gastheren, om bijvoorbeeld de goddelijke afkomst van een familie te benadrukken. De oudste bekende Griekse literaire bronnen over de mythen zijn de Iliad en Odyssee, die ingaan op de gebeurtenissen omtrent de Trojaanse oorlog.
De afbeeldingen van de mythen op Griekse vazen zijn belangrijk voor wetenschappers om twee redenen. Enerzijds weten we hierdoor dat vele Griekse mythen een vroegere oorsprong hebben dan dat we vanuit literaire bronnen dachten. Van de twaalf werken van Hercules vinden we bijvoorbeeld alleen het avontuur met hellehond Cerberus voor het eerst in een literaire tekst. Soms zijn de afbeeldingen zelfs eeuwen vroeger te dateren dan de eerst bekende literaire bron.
Aan de andere kant tonen deze afbeeldingen soms mythen die we helemaal niet terugvinden in de mythologische literatuur. Dit is natuurlijk erg interessant, maar hoe weten we dan wat er is afgebeeld?
De afbeeldingen begrijpen
Griekse vazen zijn in onze ogen erg mooi, toch is het kunst dat vroeger werd vervaardigd in massaproductie. De schilders maakten diverse exemplaren van dezelfde mythe of scene volgens (beeld) tradities die zich in de loop der tijd in werkplaatsen hadden ontwikkeld.
De Grieken zelf zullen de afbeeldingen waarschijnlijk gewoon begrepen hebben. Zij waren bekend met alle varianten van de mythen, en wisten welke manieren bij de schilders gangbaar waren om ze uit te beelden. Voor ons is die interpretatie lastiger. Als wij naar een afbeelding kijken is het ons in sommige gevallen volstrekt onduidelijk wie er is afgebeeld en wat er precies gebeurt. Wij kunnen de scenes dan niet direct in verband brengen met een mythe. Soms is dat omdat we de afgebeelde mythe niet kennen in literaire bronnen, maar ook omdat we kennis missen van de gebruikte (beeld)tradities.
Hoe kunnen conservatoren en wetenschappers dan zo’n mooi verhaal bij een vaas vertellen? Daar zit uiteraard heel wat onderzoek achter. Zij hebben afbeeldingen op vazen met elkaar vergeleken om de stijlontwikkeling te volgen en te ontdekken hoe beeldelementen in de loop der tijd veranderen.
Op deze manier kunnen wetenschappers constateren welke regels werkplaatsen hanteerden bij het afbeelden van verschillende scenes. Attributen kunnen zo bijvoorbeeld in verband gebracht worden met bepaalde personen. Ook weten we hierdoor wat bepaalde lichaamshoudingen betekenen en welke acties er in zulke gevallen wordt uitgebeeld. Door deze kennis dan weer op andere afbeeldingen toe te passen, kunnen we daar dan ook een betekenis aan hechten en veel schilderingen alsnog begrijpen, en plaatsen binnen een (mythologische) context.
Wat beelden ze af?
De schilders waren gebonden aan een beperkte ruimte op zo’n vaas. Ze moesten kiezen welke scene ze wilden weergeven, niet iedere scene was geschikt tenslotte. Herkenbaarheid was belangrijk. Men koos daarom bij voorkeur een beslissend moment uit de mythe uit (monoscenisch). Als dit niet voldoende was om een mythe te herkennen, kozen de schilders soms voor het weergeven van de mythe in een soort stripverhaal-variant. Hierbij kwamen verschillende scenes uit de mythe aan bod, van elkaar gescheiden door middel van een streep (cyclisch). Ook maakten zij soms gebruik van een ‘onmogelijke’ weergave (synoptisch). In deze compositie werden verschillende tijdstippen, en locaties gecombineerd om zo als het ware een totaaloverzicht van de mythe te tonen.
De schilders maakten dus een bewuste keuze van welk moment zij afbeeldden en welke figuren zij in hun afbeelding opnamen. Door dit herhaaldelijk op dezelfde manier te doen ontstonden vaste beeldtradities waarbij combinaties van figuren, kleding en voorwerpen een directe associatie legden naar een specifieke mythe.
Had jij geweten wie dit waren als het bijschrift er niet bij had gestaan? Herakles is vaak herkenbaar aan zijn leeuwenvel, en Apollo aan zijn attributen. Afbeelding: © Wikimedia Commons / Bibi Saint-Pol
.Door het gebruik van deze vaste ‘ingrediënten’ in de beeldtraditie kon de toeschouwer direct zien welke mythe was weergegeven, ondanks het ontbreken van bepaalde figuren of elementen. De toeschouwer herkende de mythe en vulde zelf ontbrekende figuren en gebeurtenissen in zijn of haar interpretatie aan. Maar, zoals gezegd, kunnen ook wij – door afbeeldingen onderling te vergelijken – uiteindelijk achter de betekenis van zo’n afbeelding komen.
(Kennislink)
Mythen op Grieks aardewerk
Grieks aardewerk geeft wetenschappers een bijzondere blik op de vorming en de beeldtradities van de Griekse mythen. Veel scènes op de vazen tonen namelijk afbeeldingen van mythische verhalen waarin onze helden vaak een hoofdrol spelen.
Griekse schilderkunst op vazen kent uiteraard een lange ontwikkelingsgeschiedenis. Lang, lang geleden waren geometrische vormpjes zoals de meander erg trendy op Grieks aardewerk. Dit werd stilistisch opgevolgd door naturalistische afbeeldingen zoals planten en dieren. Hierna volgde pas het zogenaamde zwart-, en roodfigurige aardewerk. Deze vazen zijn erg fraai om te zien en worden zowel in Griekenland als in Italië terug gevonden.
Zwart
Bij de zwartfigurige techniek werden de figuren met kleiverf geschilderd. Details werden aangebracht door ze in te krassen met een scherp voorwerp.
Aeneas draagt Anchises. 520-510 v. Chr. Afbeelding: © Wikimedia commons / Bibi Saint-Pol
De plekken die beschilderd waren werden tijdens het bakproces zwart. De gedeeltes die niet beschilderd waren werden rood. Soms werden de figuren nog wat verlevendigd door details toe te voegen met witte of paarse verf.
Deze zwartfigurige techniek is het oudst en rond 700 v. Chr. ontstaan in Korinthe. Rond ongeveer 630 v. Chr. werd het door de Atheense vaasschilders overgenomen. Zij gebruikten deze techniek tot circa 470 v. Chr.
Rood
De roodfigurige techniek is rond 530 v.Chr. uitgevonden door de Atheners.
Odysseus en de sirenen, 480-470 v. Chr. Afbeelding: © Wikimedia Commons / Jastrow
Hierbij werkten zij precies andersom. De figuren werden uitgespaard en de achtergrond werd beschilderd. Dit bracht nieuwe mogelijkheden met zich mee; de schilders konden nu veel gedetailleerder werken. Door details aan te brengen met fijne penseeltjes konden de schilders het inkrassen achterwege laten. Op deze manier konden emoties en perspectief beter weergegeven worden. Na het bakken waren de figuren dan rood en de details en de achtergrond zwart.
Er zijn vazen bekend waarbij beide technieken tegelijk gebruikt werden, maar op een gegeven moment verving de techniek van de ‘roodfigurige’ vazen de techniek van de ‘zwartfigurige’ vazen definitief.
Belang
De Griekse schilderkunst op aardewerk heeft een belangrijke bijdrage geleverd aan de vorming, maar ook de instandhouding van de Griekse mythen.
De Griekse mythen verklaarden de oorsprong van de wereld en vertellen over het leven en de avonturen van diverse goden, godinnen, helden, heldinnen, en andere mythologische schepsels. Het verhaal van de oorspronkelijke epen lag niet vast. Kenmerkend voor het epos is immers een orale traditie. Zangers konden de gedichten aanpassen aan de wensen van hun gastheren, om bijvoorbeeld de goddelijke afkomst van een familie te benadrukken. De oudste bekende Griekse literaire bronnen over de mythen zijn de Iliad en Odyssee, die ingaan op de gebeurtenissen omtrent de Trojaanse oorlog.
De afbeeldingen van de mythen op Griekse vazen zijn belangrijk voor wetenschappers om twee redenen. Enerzijds weten we hierdoor dat vele Griekse mythen een vroegere oorsprong hebben dan dat we vanuit literaire bronnen dachten. Van de twaalf werken van Hercules vinden we bijvoorbeeld alleen het avontuur met hellehond Cerberus voor het eerst in een literaire tekst. Soms zijn de afbeeldingen zelfs eeuwen vroeger te dateren dan de eerst bekende literaire bron.
Aan de andere kant tonen deze afbeeldingen soms mythen die we helemaal niet terugvinden in de mythologische literatuur. Dit is natuurlijk erg interessant, maar hoe weten we dan wat er is afgebeeld?
De afbeeldingen begrijpen
Griekse vazen zijn in onze ogen erg mooi, toch is het kunst dat vroeger werd vervaardigd in massaproductie. De schilders maakten diverse exemplaren van dezelfde mythe of scene volgens (beeld) tradities die zich in de loop der tijd in werkplaatsen hadden ontwikkeld.
De Grieken zelf zullen de afbeeldingen waarschijnlijk gewoon begrepen hebben. Zij waren bekend met alle varianten van de mythen, en wisten welke manieren bij de schilders gangbaar waren om ze uit te beelden. Voor ons is die interpretatie lastiger. Als wij naar een afbeelding kijken is het ons in sommige gevallen volstrekt onduidelijk wie er is afgebeeld en wat er precies gebeurt. Wij kunnen de scenes dan niet direct in verband brengen met een mythe. Soms is dat omdat we de afgebeelde mythe niet kennen in literaire bronnen, maar ook omdat we kennis missen van de gebruikte (beeld)tradities.
Hoe kunnen conservatoren en wetenschappers dan zo’n mooi verhaal bij een vaas vertellen? Daar zit uiteraard heel wat onderzoek achter. Zij hebben afbeeldingen op vazen met elkaar vergeleken om de stijlontwikkeling te volgen en te ontdekken hoe beeldelementen in de loop der tijd veranderen.
Op deze manier kunnen wetenschappers constateren welke regels werkplaatsen hanteerden bij het afbeelden van verschillende scenes. Attributen kunnen zo bijvoorbeeld in verband gebracht worden met bepaalde personen. Ook weten we hierdoor wat bepaalde lichaamshoudingen betekenen en welke acties er in zulke gevallen wordt uitgebeeld. Door deze kennis dan weer op andere afbeeldingen toe te passen, kunnen we daar dan ook een betekenis aan hechten en veel schilderingen alsnog begrijpen, en plaatsen binnen een (mythologische) context.
Wat beelden ze af?
De schilders waren gebonden aan een beperkte ruimte op zo’n vaas. Ze moesten kiezen welke scene ze wilden weergeven, niet iedere scene was geschikt tenslotte. Herkenbaarheid was belangrijk. Men koos daarom bij voorkeur een beslissend moment uit de mythe uit (monoscenisch). Als dit niet voldoende was om een mythe te herkennen, kozen de schilders soms voor het weergeven van de mythe in een soort stripverhaal-variant. Hierbij kwamen verschillende scenes uit de mythe aan bod, van elkaar gescheiden door middel van een streep (cyclisch). Ook maakten zij soms gebruik van een ‘onmogelijke’ weergave (synoptisch). In deze compositie werden verschillende tijdstippen, en locaties gecombineerd om zo als het ware een totaaloverzicht van de mythe te tonen.
De schilders maakten dus een bewuste keuze van welk moment zij afbeeldden en welke figuren zij in hun afbeelding opnamen. Door dit herhaaldelijk op dezelfde manier te doen ontstonden vaste beeldtradities waarbij combinaties van figuren, kleding en voorwerpen een directe associatie legden naar een specifieke mythe.
Had jij geweten wie dit waren als het bijschrift er niet bij had gestaan? Herakles is vaak herkenbaar aan zijn leeuwenvel, en Apollo aan zijn attributen. Afbeelding: © Wikimedia Commons / Bibi Saint-Pol
.Door het gebruik van deze vaste ‘ingrediënten’ in de beeldtraditie kon de toeschouwer direct zien welke mythe was weergegeven, ondanks het ontbreken van bepaalde figuren of elementen. De toeschouwer herkende de mythe en vulde zelf ontbrekende figuren en gebeurtenissen in zijn of haar interpretatie aan. Maar, zoals gezegd, kunnen ook wij – door afbeeldingen onderling te vergelijken – uiteindelijk achter de betekenis van zo’n afbeelding komen.
(Kennislink)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
'Eerste mensen paarden met primitievere soorten'
21-4-2010
AMSTERDAM – De eerste moderne mensen hebben gedurende zeker twee periodes in de geschiedenis gepaard met primitievere soorten, zoals de Neanderthaler en mogelijk ook de Homo heidelbergensis. Dat blijkt uit nieuw wetenschappelijk onderzoek.
Onderzoekers van de Universiteit van New Mexico analyseerden het DNA van 1.983 mensen over de hele wereld. In het genetisch materiaal werden verschillende markers aangetroffen die niet afkomstig lijken van moderne mensen, maar van veel oudere mensensoorten zoals de Neanderthaler en de Homo heidelbergensis.
De bevindingen suggereren dat er waarschijnlijk op twee moment in de geschiedenis kruisingen tussen moderne mensen en andere soorten hebben plaatsgevonden: 60.000 jaar geleden en 45.000 jaar geleden.
Genetische sporen
De resultaten van de studie zijn bekend gemaakt op een bijeenkomst van de American Society of Physical Anthropologists, zo meldt het wetenschappelijk tijdschrift Nature.
Volgens hoofdonderzoeker Jeffrey Long zijn de bevindingen erg verrassend. De genetische sporen suggereren volgens hem dat de Neanderthaler nog niet helemaal is uitgestorven. “Dit was niet wat we verwachtten te vinden”, verklaarde hij. “Maar er zit blijkbaar in iedereen nog een beetje Neanderthaler.”
© NU.nl/Dennis Rijnvis
Een uitgebreider bericht is te vinden op Nature.com.
21-4-2010
AMSTERDAM – De eerste moderne mensen hebben gedurende zeker twee periodes in de geschiedenis gepaard met primitievere soorten, zoals de Neanderthaler en mogelijk ook de Homo heidelbergensis. Dat blijkt uit nieuw wetenschappelijk onderzoek.
Onderzoekers van de Universiteit van New Mexico analyseerden het DNA van 1.983 mensen over de hele wereld. In het genetisch materiaal werden verschillende markers aangetroffen die niet afkomstig lijken van moderne mensen, maar van veel oudere mensensoorten zoals de Neanderthaler en de Homo heidelbergensis.
De bevindingen suggereren dat er waarschijnlijk op twee moment in de geschiedenis kruisingen tussen moderne mensen en andere soorten hebben plaatsgevonden: 60.000 jaar geleden en 45.000 jaar geleden.
Genetische sporen
De resultaten van de studie zijn bekend gemaakt op een bijeenkomst van de American Society of Physical Anthropologists, zo meldt het wetenschappelijk tijdschrift Nature.
Volgens hoofdonderzoeker Jeffrey Long zijn de bevindingen erg verrassend. De genetische sporen suggereren volgens hem dat de Neanderthaler nog niet helemaal is uitgestorven. “Dit was niet wat we verwachtten te vinden”, verklaarde hij. “Maar er zit blijkbaar in iedereen nog een beetje Neanderthaler.”
© NU.nl/Dennis Rijnvis
Een uitgebreider bericht is te vinden op Nature.com.
22-04-2010
Bart De Wever reikt SPQR-prijs uit aan "Romeins legionair"
N-VA-topman Bart De Wever heeft in Leuven de jaarlijkse Romulusprijs 2010 van de Rome- en Italiëvereniging S.P.Q.R. uitgereikt aan archeoloog Bernard Van Daele. Deze prijs gaat uit naar iemand die het voorbije jaar een opmerkelijke inspanning leverde voor de promotie van Rome of Italië. De Wever is al jarenlang gefascineerd door het reilen en zeilen van de oude Romeinse samenleving.
Van Daele reist sinds 1999 als legionair Quintus de scholen af om leerlingen op een wetenschappelijk verantwoorde manier duidelijk te maken wat het leven en de uitrusting van een Romeinse soldaat inhoudt. Hij schreef de voorbije jaren hierover ook de boeken 'Het Romeinse Leger', 'De Romeinse Marine' en 'Wakend over Rome. Als archeoloog was hij betrokken bij opgravingen naar Romeinse activiteiten.
Allochtonen
In zijn laudatio voor Van Daele wees De Wever erop dat hij net als de laureaat al van kinds af aan gefascineerd was door Rome. Op latere leeftijd las hij diverse boeken over het politieke reilen en zeilen van de res publica van de 1e eeuw voor tot de 1e eeuw na Christus. "Het is uiterst boeiend om na te gaan om hoe men toen die samenleving heeft trachten vorm te geven en omgegaan is met macht. De Romeinse bevolking werd toen overigens geconfronteerd met vele problemen zoals globalisering, inwijking van allochtonen en opkomst van nieuwe religies die zich ook vandaag voordoen", aldus De Wever na afloop van zijn lezing. (belga/kh)
(HLN)
Bart De Wever reikt SPQR-prijs uit aan "Romeins legionair"
N-VA-topman Bart De Wever heeft in Leuven de jaarlijkse Romulusprijs 2010 van de Rome- en Italiëvereniging S.P.Q.R. uitgereikt aan archeoloog Bernard Van Daele. Deze prijs gaat uit naar iemand die het voorbije jaar een opmerkelijke inspanning leverde voor de promotie van Rome of Italië. De Wever is al jarenlang gefascineerd door het reilen en zeilen van de oude Romeinse samenleving.
Van Daele reist sinds 1999 als legionair Quintus de scholen af om leerlingen op een wetenschappelijk verantwoorde manier duidelijk te maken wat het leven en de uitrusting van een Romeinse soldaat inhoudt. Hij schreef de voorbije jaren hierover ook de boeken 'Het Romeinse Leger', 'De Romeinse Marine' en 'Wakend over Rome. Als archeoloog was hij betrokken bij opgravingen naar Romeinse activiteiten.
Allochtonen
In zijn laudatio voor Van Daele wees De Wever erop dat hij net als de laureaat al van kinds af aan gefascineerd was door Rome. Op latere leeftijd las hij diverse boeken over het politieke reilen en zeilen van de res publica van de 1e eeuw voor tot de 1e eeuw na Christus. "Het is uiterst boeiend om na te gaan om hoe men toen die samenleving heeft trachten vorm te geven en omgegaan is met macht. De Romeinse bevolking werd toen overigens geconfronteerd met vele problemen zoals globalisering, inwijking van allochtonen en opkomst van nieuwe religies die zich ook vandaag voordoen", aldus De Wever na afloop van zijn lezing. (belga/kh)
(HLN)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
Neurenberg-aanklager Harris overleden
NEW YORK - De bekende Amerikaanse jurist Whitney Harris is woensdag op 97-jarige leeftijd overleden. Dit is donderdag vernomen van een universiteit waaraan hij was verbonden. Hij was de laatste nog levende aanklager van het eerste proces dat de geallieerden in 1945/46 in Neurenberg voerden tegen de kopstukken van het nazibewind.
Samen met Robert Jackson, de hoofdaanklager van het Internationale Militaire Tribunaal, deed Harris het kruisverhoor van Hermann Göring, de opperbevelhebber van de Duitse luchtmacht tijdens de Tweede Wereldoorlog. Ook hield hij zich bezig met de vervolging van de Gestapo, Hitlers geheime politie, als criminele organisatie. Tevens onderzocht hij de massale moord op Joden in vernietigingskamp Auschwitz.
Harris is de auteur van boeken over de internationale strafrechtspleging, zoals Tirannen voor de rechter en Moord aan miljoenen. Hij was een fervent pleitbezorger van huidige internationale tribunalen, zoals het Joegoslavië-Tribunaal en het Internationaal Strafhof.
NEW YORK - De bekende Amerikaanse jurist Whitney Harris is woensdag op 97-jarige leeftijd overleden. Dit is donderdag vernomen van een universiteit waaraan hij was verbonden. Hij was de laatste nog levende aanklager van het eerste proces dat de geallieerden in 1945/46 in Neurenberg voerden tegen de kopstukken van het nazibewind.
Samen met Robert Jackson, de hoofdaanklager van het Internationale Militaire Tribunaal, deed Harris het kruisverhoor van Hermann Göring, de opperbevelhebber van de Duitse luchtmacht tijdens de Tweede Wereldoorlog. Ook hield hij zich bezig met de vervolging van de Gestapo, Hitlers geheime politie, als criminele organisatie. Tevens onderzocht hij de massale moord op Joden in vernietigingskamp Auschwitz.
Harris is de auteur van boeken over de internationale strafrechtspleging, zoals Tirannen voor de rechter en Moord aan miljoenen. Hij was een fervent pleitbezorger van huidige internationale tribunalen, zoals het Joegoslavië-Tribunaal en het Internationaal Strafhof.
De pessimist ziet het duister in de tunnel
De optimist ziet het licht aan het eind van de tunnel
De realist ziet de trein komen
De machinist ziet drie idioten in het spoor staan....
De optimist ziet het licht aan het eind van de tunnel
De realist ziet de trein komen
De machinist ziet drie idioten in het spoor staan....
Ik vermoed omkoping. Er wordt in het stuk aangegeven dat deze man diamantjes bezat. Ik denk dat hij er enkele van aan deze BVD-er heeft gegeven in ruil voor hulp. En vlak na de oorlog zullen diamantjes, samen met goud, een zekere bron van inkomsten zijn geweest, gezien de chaos op de geldmarkt.quote:Op maandag 19 april 2010 23:31 schreef capricia het volgende:
Nou ja, lekker zeg. Waarom zouden ze dat doen?
De pessimist ziet het duister in de tunnel
De optimist ziet het licht aan het eind van de tunnel
De realist ziet de trein komen
De machinist ziet drie idioten in het spoor staan....
De optimist ziet het licht aan het eind van de tunnel
De realist ziet de trein komen
De machinist ziet drie idioten in het spoor staan....
21-04-2010
Is wiskunde ‘halal’?
Sinds zowat 400 jaar zijn de exacte wetenschappen voor sommige fundamentalisten in Afrika, het Midden-Oosten en Zuidoost-Azië ‘onrein’. Wat verwijten deze moslims de mathematica, ‘in hemelsnaam’, vraagt wiskundige Dirk Huylebrouck zich af.
Boko Haram, letterlijk: westers onderwijs is een zonde. Het is de naam voor een Nigeriaanse rebellengroep, die vecht tegen het onderwijs in de wiskunde. De sekteleden zijn bang dat kinderen door de invloed van moderne scholen hun islamitische wortels verliezen. Hun leider Mohammed Yusuf pleit voor een religieuze samenleving zonder westerse invloeden: ‘De democratie en het huidige onderwijssysteem moeten veranderen. Anders zal de oorlog, die op het punt staat te beginnen, lang duren.’ Het belangrijkste strijdpunt van ‘Boko Haram’ is een verbod van moderne scholen, die vandaag steeds meer de islamitische scholen vervangen. In die laatste wordt traditioneel onder een boom of in een huisje aan de leerlingen het schrijven aangeleerd en het opdreunen van de Koran, en, op latere leeftijd, de Arabische literatuur en de theologie.
In veel islamitische scholen leren kinderen de Koran opdreunen en krijgen ze geen wiskunde.
Maar Engels, wiskunde en natuurwetenschappen worden niet onderwezen. Verzet tegen lessen biologie wegens soms expliciete seksuele feiten, tegen de dominantie van het Engels ‘van de Amerikaanse vijand’, of tegen geschiedenislessen die de evolutieleer voorstaan, het zou ons nog vertrouwelijk in de oren kunnen klinken. Maar wat ‘in hemelsnaam’ kan de oorzaak zijn van een tegenkanting tegen de wiskunde? Gebruikt de mathematica niet even abstracte patronen als deze die de moskeeën versieren? Duiden de ‘Hindoe-Arabische’ cijfers niet op een duidelijke band tussen de wiskunde en de Arabische wereld? Het woord ‘cijfer’ verwijst trouwens naar het Arabische sifr wat nul betekent. En nog steeds schrijven we bij het uitvoeren van een vermenigvuldiging onze getallen onder elkaar, van rechts naar links, alsof we Arabisch schreven.
In vele scholen in moslimlanden worden de exacte wetenschappen gewoon niet onderwezen. In de meerderheid van Aziatische madrassa’s of Koranscholen wordt geen cijfer geschreven, tenzij het een nummer zou zijn van een deel uit het Heilige Boek. De Arabische universiteiten blinken dan ook niet uit door de aanwezigheid van eersterangs wiskundigen: sinds 400 jaar is er geen enkele Arabische topwiskundige geweest – dit in grote tegenstelling tot bijvoorbeeld de ontelbare joodse namen die de wiskundige erelijsten sieren.
Slechte cijfers
Sinds 2003 oefent de Singaporese overheid grote druk uit op de Koranscholen, omdat de overheid had vastgesteld dat de kennis van niet-religieuze vakken er heel gebrekkig is. Ze eiste dat tegen 2010 de zes Singaporese madrassa’s een vastgesteld basisniveau zouden halen, zoniet zou hen het recht worden ontzegd om onderwijs te organiseren. Enkele scholen kregen een bijzondere ondersteuning van de regering en werden voorzien van de modernste technische snufjes. Hun onderwijsmodel, waarbij de leerlingen de dag weliswaar beginnen met een uitgebreide gebedssessie maar daarna toch wetenschappen en wiskunde studeren, wordt schoorvoetend uitgevoerd naar Indonesië en de Filippijnen.
Het contrasteert echter met de meerderheid van de traditionele Koranscholen in Zuidoost-Azië, waar leerlingen niets anders doen dan de Koran uit het hoofd leren, de hele dag lang. Meestal zijn het teksten geschreven in een voor hen onbegrijpelijke taal, het Arabisch, dat dikwijls niet de moedertaal is, noch de tweede taal.
De Organisatie van de Islamitische Conferentie, een onverdachte bron, berekende dat haar ruim vijftig leden gemiddeld slechts 8,5 wetenschappers, ingenieurs en technici hebben per 1.000 inwoners, waar het gemiddelde op 139,3 ligt voor de landen van de OESO, de Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling. En er moet worden bij gezegd dat sommige van die ‘wetenschappers’ zich al eens bezighouden met de berekening van de temperatuur van de hel, of met de chemische samenstelling van een djin, een ‘geest’ zoals die uit de lamp van Aladin.
Het aantal wiskundigen onder deze 8,5 wetenschappers is verwaarloosbaar. Ook het aantal wetenschappelijke publicaties bevestigt deze schrijnende toestand: zesenveertig moslimlanden samen leveren slechts 1,17% van de publicaties, en twintig Arabische landen samen 0,55%. De Amerikaanse ‘National Science Foundation’ stelde vast dat de helft van de 28 laagst scorende landen op het gebied van wetenschappelijke artikelen behoren tot de Organisatie van de Islamitische Conferentie. Toch is het moeilijk voor te stellen dat Arabische universiteiten met ronkende namen als ‘King Faisal University’ of ‘Prince Sultan University’ te klagen zouden hebben over een gebrek aan financiële middelen.
Een groots verleden
Toch waren het moslimgeleerden die de wiskundige wereld gedurende bijna 700 jaar domineerden. In de 8ste eeuw was er Musa al-Khwarizmi die in zijn ‘Huis der Wijsheid’ in Bagdad niet alleen sterrenkundige tafels opstelde maar ook het oudste leerboek in de rekenkunde, dat in zijn Latijnse vertaling tot in de 16de eeuw zou worden gebruikt, ook in Europa. De verbastering van zijn naam leidde trouwens tot ons woord ‘algoritme’.
Rond ‘onze’ millenniumwisseling was er Al Beruni die in wat nu Oezbekistan heet vele boeken schreef, waaronder een vijftiental over de wiskunde. Sommen van reeksen, algebraïsche vergelijkingen en de verdere ontwikkeling van stellingen van Archimedes: ze trokken allemaal zijn aandacht. De 11de eeuw kende de wellicht grootste wiskundige, dichter en filosoof uit het hele Midden-Oosten, de Pers Omar Khayyam. Hij besefte dat verhoudingen in geometrische figuren niet noodzakelijk tot getallen leiden die steeds als breuken kunnen worden geschreven. Hij had ook het idee om algebra (nog een woord met een Arabische etymologie) en meetkunde te combineren, ten einde vergelijkingen van de vorm x3 + px2 + qx + r = 0 op te lossen. Een tijdgenoot van hem was de eerste om het parallellenpostulaat van Euclides in twijfel te trekken, lang voor Nikolaj Lobatsjevski (Rusland) of Janos Bolyai (Hongarije) dit deden in de 19de eeuw. Het postulaat stelt het nochtans intuïtief voor de hand liggende feit dat door elk punt precies één evenwijdige gaat aan een gegeven rechte.
Een pagina uit een Latijnse editie van Euclides’ Elementen uit de 14de eeuw. Onderaan de pagina het beroemde parallellenpostulaat.
Een wiskundige ‘Prince of Persia’ was Ulugh-Beg (ca. 1393-1449), een kleinzoon van Ti-moer Lenk (1336-1405), die eerst gouverneur was in Samarkand en daarna de vorst van het gehele rijk. Hij zou een groot belang hechten aan de wetenschap en een enorme astronomische sterrenwacht laten bouwen. Onder zijn bewind werden Koranscholen een soort islamitische academies, waar ook wiskunde en sterrenkunde hoog in het vaandel werden gedragen. Tussen 1408 en 1437 werkten er zowat 70 sterrenkundigen, onder wie Al-Kashi (1380-1429). Al was de astronomie er het belangrijkste studiegebied, toch zou deze laatste bijvoorbeeld ook de decimalen van pi berekenen aan de hand van een 8.050.306.368-zijdig veelvlak. Zijn waarde was pi was 3,141 592 653 589 793 25, wat juist is tot op de 16 decimaal (de 17de moet 4 zijn, niet 5). Zijn ‘totaal nutteloze’ wereldrecord zou stand houden tot 1596 toen de Nederlander Ludolph van Ceulen er 20 berekende.
Al-Kashi berekende ook de sinus van 1° met een grote nauwkeurigheid, en dit 200 jaar voor Kepler. In 1449 werd Ulugh-Beg echter vermoord op zijn weg naar Mekka, door fundamentalisten geleid door zijn eigen zoon. Misschien konden de hovelingen het niet langer dulden dat hij meer aandacht had voor wetenschappelijke dan voor wereldse zaken, en met zijn dood kwam ook een einde aan de wetenschappelijke activiteiten in Samarkand.
Ulugh-Beg omringd door zijn astronomen. Onder zijn bewind werden Koranscholen een soort islamitische academies, waar wiskunde en sterrenkunde hoog in het vaandel werden gedragen.
.Wiskunde wordt zinloos
Ulugh-Begs wiskundige activiteiten bleken de laatste oprisping van de islamitische wiskunde. Tegen het einde van de 15de eeuw zou de invloed van Shaykh Ahmad Sirhindi (1564-1624) verreikende gevolgen hebben. Deze geleerde uit Punjab beschouwde de wiskundigen als ‘idioten’ en hun bewonderaars als ‘nog ergere idioten en de ergste schepsels’. In zijn Maktubat I/266 schreef hij dat de wiskunde ‘totaal zinloos en absoluut nutteloos’ is. De wiskunde kon de mens immers niet van dienst zijn in zijn redding op weg naar het hiernamaals. Het volstond volgens hem om voldoende te kunnen rekenen om de verdeling van een erfenis te bepalen en om de richting te vinden waarin moet worden gebeden.
Sindsdien overheerst deze zienswijze ook bij de ‘Ulama’, de geleerden die de visie van de islam en de sharia bestuderen, met officiële goedkeuring. Opmerkelijk is dat Europa bijna op dat zelfde moment een einde maakte aan zijn lange traditie van neerkijken op de wiskunde. Weliswaar kwam Galileo Galilei (1564-1642) toen nog in moeilijkheden voor zijn wetenschappelijke vindingen, maar ongeveer vanaf ditzelfde tijdperk ontdeed West-Europa zich stilaan van het juk van het religieuze obscurantisme. Sinds de heilige Augustinus hadden vele christenen de wetenschap-om-de-wetenschap afgewezen, in een laatantieke traditie, en achtten ze de studie van de wiskunde alleen zinvol voor zover ze kon bijdragen aan ‘het waarachtige geluk’. Lange tijd werden de negatieve getallen door de katholieke kerk als des duivels beschouwd, waardoor alleen een enkele paus in zijn kamer wel aan wiskunde mocht doen, maar liefst niet de gewone christen.
In het Westen veranderden de tijden echter wel, en uiteindelijk zouden bijvoorbeeld de scholen van de jezuïeten de wiskunde zelfs zeer hoog in het vaandel dragen. Het is alsof rond 1600 het Westen en het Midden-Oosten elkaar kruisten: ze sloegen tegenovergestelde wegen in, vanuit tegenovergestelde vertrekpunten.
Volgens prof. Reza Sarhangi biedt de wetenschap jongeren uit Iran de mogelijkheid om de godsdienstige bekrompenheid te overstijgen en een internationale carrière uit te bouwen.
.Olympiades
Maar het is niet allemaal kommer en kwel. De statistieken, zoals de al aangehaalde OESO-rapporten, zijn voor interpretatie vatbaar. De cijfers van de Wiskundeolympiade, een soort ‘wiskundige Olympische Spelen’, geven een volledig ander beeld. Zo staat het Iraanse team gemiddeld op de 10,9de plaats gedurende het laatste decennium, en nog twee jaar verder terug in de tijd, in 1998, stond het Iraanse team zowaar op de eerste plaats. Turkije bekleedt gemiddeld een 15,6de plaats, ver voor Israël dat slechts een gemiddelde 26ste plaats haalt, en dit in weerwil tot de uitzonderlijke palmares van de Joodse wiskundigen. Ter vergelijking, het Belgische team stond in dezelfde tijdsspanne gemiddeld op de 48,6ste plaats, en Nederland op de 52,4ste plaats. Dit is maar een paar plaatsen hoger dan bijvoorbeeld Marokko. Misschien halen bepaalde westerse landen juist een goed palmares in de ‘Quotation Index’ en andere statistische middelen om de belangrijkheid van onderzoek te meten, omdat moslim wiskundegenieën die op jeugdige leeftijd aan de Olympiade deelnamen, daarna in hun landen gaan werken. De geciteerde Amerikaanse ‘National Science Foundation’ zou ontgoocheld kunnen zijn wanneer ze zou natellen hoeveel in de VS geboren en getogen wetenschappers er het mooie weer maken aan de Amerikaanse wiskundedepartementen.
Wiskunde is bovendien een minder opvallende zonde tegen het halal-beginsel dan het niet dragen van een hoofddoek, het eten van een stuk varkensvlees of het drinken van wijn. Daarom is het verzet tegen de wiskunde van Nigeriaanse islamisten, Aziatische madrassa’s en westerse hardlinermoslims wellicht slechts een achterhoedegevecht, althans volgens Reza Sarhangi, hoogleraar aan het departement Wiskunde van de Towson University (VS). Deze Iraniër organiseert het congressencircuit ‘Bridges: Mathematical Connections in Art, Music, and Science’ en houdt graag voordrachten over ‘islamitische wiskunde’. Bij een glas wijn, waarvan hij fier vertelt dat het Perzië was dat de ‘godendrank’ uitvond, kan hij niet stoppen met het vermelden van redenen waarom ‘wiskunde mooi is’. Voorwaar een statement dat niet erg ‘halal’ is, maar hij stoort er zich niet aan: ‘Zelfs in de Islamistische Republiek zijn de wetenschappen van vandaag te belangrijk geworden, en niemand krijgt de wiskundige geest terug in de wonderlamp.’ Ook niet in die van Aladin.
(Kennislink)
Is wiskunde ‘halal’?
Sinds zowat 400 jaar zijn de exacte wetenschappen voor sommige fundamentalisten in Afrika, het Midden-Oosten en Zuidoost-Azië ‘onrein’. Wat verwijten deze moslims de mathematica, ‘in hemelsnaam’, vraagt wiskundige Dirk Huylebrouck zich af.
Boko Haram, letterlijk: westers onderwijs is een zonde. Het is de naam voor een Nigeriaanse rebellengroep, die vecht tegen het onderwijs in de wiskunde. De sekteleden zijn bang dat kinderen door de invloed van moderne scholen hun islamitische wortels verliezen. Hun leider Mohammed Yusuf pleit voor een religieuze samenleving zonder westerse invloeden: ‘De democratie en het huidige onderwijssysteem moeten veranderen. Anders zal de oorlog, die op het punt staat te beginnen, lang duren.’ Het belangrijkste strijdpunt van ‘Boko Haram’ is een verbod van moderne scholen, die vandaag steeds meer de islamitische scholen vervangen. In die laatste wordt traditioneel onder een boom of in een huisje aan de leerlingen het schrijven aangeleerd en het opdreunen van de Koran, en, op latere leeftijd, de Arabische literatuur en de theologie.
In veel islamitische scholen leren kinderen de Koran opdreunen en krijgen ze geen wiskunde.
Maar Engels, wiskunde en natuurwetenschappen worden niet onderwezen. Verzet tegen lessen biologie wegens soms expliciete seksuele feiten, tegen de dominantie van het Engels ‘van de Amerikaanse vijand’, of tegen geschiedenislessen die de evolutieleer voorstaan, het zou ons nog vertrouwelijk in de oren kunnen klinken. Maar wat ‘in hemelsnaam’ kan de oorzaak zijn van een tegenkanting tegen de wiskunde? Gebruikt de mathematica niet even abstracte patronen als deze die de moskeeën versieren? Duiden de ‘Hindoe-Arabische’ cijfers niet op een duidelijke band tussen de wiskunde en de Arabische wereld? Het woord ‘cijfer’ verwijst trouwens naar het Arabische sifr wat nul betekent. En nog steeds schrijven we bij het uitvoeren van een vermenigvuldiging onze getallen onder elkaar, van rechts naar links, alsof we Arabisch schreven.
In vele scholen in moslimlanden worden de exacte wetenschappen gewoon niet onderwezen. In de meerderheid van Aziatische madrassa’s of Koranscholen wordt geen cijfer geschreven, tenzij het een nummer zou zijn van een deel uit het Heilige Boek. De Arabische universiteiten blinken dan ook niet uit door de aanwezigheid van eersterangs wiskundigen: sinds 400 jaar is er geen enkele Arabische topwiskundige geweest – dit in grote tegenstelling tot bijvoorbeeld de ontelbare joodse namen die de wiskundige erelijsten sieren.
Slechte cijfers
Sinds 2003 oefent de Singaporese overheid grote druk uit op de Koranscholen, omdat de overheid had vastgesteld dat de kennis van niet-religieuze vakken er heel gebrekkig is. Ze eiste dat tegen 2010 de zes Singaporese madrassa’s een vastgesteld basisniveau zouden halen, zoniet zou hen het recht worden ontzegd om onderwijs te organiseren. Enkele scholen kregen een bijzondere ondersteuning van de regering en werden voorzien van de modernste technische snufjes. Hun onderwijsmodel, waarbij de leerlingen de dag weliswaar beginnen met een uitgebreide gebedssessie maar daarna toch wetenschappen en wiskunde studeren, wordt schoorvoetend uitgevoerd naar Indonesië en de Filippijnen.
Het contrasteert echter met de meerderheid van de traditionele Koranscholen in Zuidoost-Azië, waar leerlingen niets anders doen dan de Koran uit het hoofd leren, de hele dag lang. Meestal zijn het teksten geschreven in een voor hen onbegrijpelijke taal, het Arabisch, dat dikwijls niet de moedertaal is, noch de tweede taal.
De Organisatie van de Islamitische Conferentie, een onverdachte bron, berekende dat haar ruim vijftig leden gemiddeld slechts 8,5 wetenschappers, ingenieurs en technici hebben per 1.000 inwoners, waar het gemiddelde op 139,3 ligt voor de landen van de OESO, de Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling. En er moet worden bij gezegd dat sommige van die ‘wetenschappers’ zich al eens bezighouden met de berekening van de temperatuur van de hel, of met de chemische samenstelling van een djin, een ‘geest’ zoals die uit de lamp van Aladin.
Het aantal wiskundigen onder deze 8,5 wetenschappers is verwaarloosbaar. Ook het aantal wetenschappelijke publicaties bevestigt deze schrijnende toestand: zesenveertig moslimlanden samen leveren slechts 1,17% van de publicaties, en twintig Arabische landen samen 0,55%. De Amerikaanse ‘National Science Foundation’ stelde vast dat de helft van de 28 laagst scorende landen op het gebied van wetenschappelijke artikelen behoren tot de Organisatie van de Islamitische Conferentie. Toch is het moeilijk voor te stellen dat Arabische universiteiten met ronkende namen als ‘King Faisal University’ of ‘Prince Sultan University’ te klagen zouden hebben over een gebrek aan financiële middelen.
Een groots verleden
Toch waren het moslimgeleerden die de wiskundige wereld gedurende bijna 700 jaar domineerden. In de 8ste eeuw was er Musa al-Khwarizmi die in zijn ‘Huis der Wijsheid’ in Bagdad niet alleen sterrenkundige tafels opstelde maar ook het oudste leerboek in de rekenkunde, dat in zijn Latijnse vertaling tot in de 16de eeuw zou worden gebruikt, ook in Europa. De verbastering van zijn naam leidde trouwens tot ons woord ‘algoritme’.
Rond ‘onze’ millenniumwisseling was er Al Beruni die in wat nu Oezbekistan heet vele boeken schreef, waaronder een vijftiental over de wiskunde. Sommen van reeksen, algebraïsche vergelijkingen en de verdere ontwikkeling van stellingen van Archimedes: ze trokken allemaal zijn aandacht. De 11de eeuw kende de wellicht grootste wiskundige, dichter en filosoof uit het hele Midden-Oosten, de Pers Omar Khayyam. Hij besefte dat verhoudingen in geometrische figuren niet noodzakelijk tot getallen leiden die steeds als breuken kunnen worden geschreven. Hij had ook het idee om algebra (nog een woord met een Arabische etymologie) en meetkunde te combineren, ten einde vergelijkingen van de vorm x3 + px2 + qx + r = 0 op te lossen. Een tijdgenoot van hem was de eerste om het parallellenpostulaat van Euclides in twijfel te trekken, lang voor Nikolaj Lobatsjevski (Rusland) of Janos Bolyai (Hongarije) dit deden in de 19de eeuw. Het postulaat stelt het nochtans intuïtief voor de hand liggende feit dat door elk punt precies één evenwijdige gaat aan een gegeven rechte.
Een pagina uit een Latijnse editie van Euclides’ Elementen uit de 14de eeuw. Onderaan de pagina het beroemde parallellenpostulaat.
Een wiskundige ‘Prince of Persia’ was Ulugh-Beg (ca. 1393-1449), een kleinzoon van Ti-moer Lenk (1336-1405), die eerst gouverneur was in Samarkand en daarna de vorst van het gehele rijk. Hij zou een groot belang hechten aan de wetenschap en een enorme astronomische sterrenwacht laten bouwen. Onder zijn bewind werden Koranscholen een soort islamitische academies, waar ook wiskunde en sterrenkunde hoog in het vaandel werden gedragen. Tussen 1408 en 1437 werkten er zowat 70 sterrenkundigen, onder wie Al-Kashi (1380-1429). Al was de astronomie er het belangrijkste studiegebied, toch zou deze laatste bijvoorbeeld ook de decimalen van pi berekenen aan de hand van een 8.050.306.368-zijdig veelvlak. Zijn waarde was pi was 3,141 592 653 589 793 25, wat juist is tot op de 16 decimaal (de 17de moet 4 zijn, niet 5). Zijn ‘totaal nutteloze’ wereldrecord zou stand houden tot 1596 toen de Nederlander Ludolph van Ceulen er 20 berekende.
Al-Kashi berekende ook de sinus van 1° met een grote nauwkeurigheid, en dit 200 jaar voor Kepler. In 1449 werd Ulugh-Beg echter vermoord op zijn weg naar Mekka, door fundamentalisten geleid door zijn eigen zoon. Misschien konden de hovelingen het niet langer dulden dat hij meer aandacht had voor wetenschappelijke dan voor wereldse zaken, en met zijn dood kwam ook een einde aan de wetenschappelijke activiteiten in Samarkand.
Ulugh-Beg omringd door zijn astronomen. Onder zijn bewind werden Koranscholen een soort islamitische academies, waar wiskunde en sterrenkunde hoog in het vaandel werden gedragen.
.Wiskunde wordt zinloos
Ulugh-Begs wiskundige activiteiten bleken de laatste oprisping van de islamitische wiskunde. Tegen het einde van de 15de eeuw zou de invloed van Shaykh Ahmad Sirhindi (1564-1624) verreikende gevolgen hebben. Deze geleerde uit Punjab beschouwde de wiskundigen als ‘idioten’ en hun bewonderaars als ‘nog ergere idioten en de ergste schepsels’. In zijn Maktubat I/266 schreef hij dat de wiskunde ‘totaal zinloos en absoluut nutteloos’ is. De wiskunde kon de mens immers niet van dienst zijn in zijn redding op weg naar het hiernamaals. Het volstond volgens hem om voldoende te kunnen rekenen om de verdeling van een erfenis te bepalen en om de richting te vinden waarin moet worden gebeden.
Sindsdien overheerst deze zienswijze ook bij de ‘Ulama’, de geleerden die de visie van de islam en de sharia bestuderen, met officiële goedkeuring. Opmerkelijk is dat Europa bijna op dat zelfde moment een einde maakte aan zijn lange traditie van neerkijken op de wiskunde. Weliswaar kwam Galileo Galilei (1564-1642) toen nog in moeilijkheden voor zijn wetenschappelijke vindingen, maar ongeveer vanaf ditzelfde tijdperk ontdeed West-Europa zich stilaan van het juk van het religieuze obscurantisme. Sinds de heilige Augustinus hadden vele christenen de wetenschap-om-de-wetenschap afgewezen, in een laatantieke traditie, en achtten ze de studie van de wiskunde alleen zinvol voor zover ze kon bijdragen aan ‘het waarachtige geluk’. Lange tijd werden de negatieve getallen door de katholieke kerk als des duivels beschouwd, waardoor alleen een enkele paus in zijn kamer wel aan wiskunde mocht doen, maar liefst niet de gewone christen.
In het Westen veranderden de tijden echter wel, en uiteindelijk zouden bijvoorbeeld de scholen van de jezuïeten de wiskunde zelfs zeer hoog in het vaandel dragen. Het is alsof rond 1600 het Westen en het Midden-Oosten elkaar kruisten: ze sloegen tegenovergestelde wegen in, vanuit tegenovergestelde vertrekpunten.
Volgens prof. Reza Sarhangi biedt de wetenschap jongeren uit Iran de mogelijkheid om de godsdienstige bekrompenheid te overstijgen en een internationale carrière uit te bouwen.
.Olympiades
Maar het is niet allemaal kommer en kwel. De statistieken, zoals de al aangehaalde OESO-rapporten, zijn voor interpretatie vatbaar. De cijfers van de Wiskundeolympiade, een soort ‘wiskundige Olympische Spelen’, geven een volledig ander beeld. Zo staat het Iraanse team gemiddeld op de 10,9de plaats gedurende het laatste decennium, en nog twee jaar verder terug in de tijd, in 1998, stond het Iraanse team zowaar op de eerste plaats. Turkije bekleedt gemiddeld een 15,6de plaats, ver voor Israël dat slechts een gemiddelde 26ste plaats haalt, en dit in weerwil tot de uitzonderlijke palmares van de Joodse wiskundigen. Ter vergelijking, het Belgische team stond in dezelfde tijdsspanne gemiddeld op de 48,6ste plaats, en Nederland op de 52,4ste plaats. Dit is maar een paar plaatsen hoger dan bijvoorbeeld Marokko. Misschien halen bepaalde westerse landen juist een goed palmares in de ‘Quotation Index’ en andere statistische middelen om de belangrijkheid van onderzoek te meten, omdat moslim wiskundegenieën die op jeugdige leeftijd aan de Olympiade deelnamen, daarna in hun landen gaan werken. De geciteerde Amerikaanse ‘National Science Foundation’ zou ontgoocheld kunnen zijn wanneer ze zou natellen hoeveel in de VS geboren en getogen wetenschappers er het mooie weer maken aan de Amerikaanse wiskundedepartementen.
Wiskunde is bovendien een minder opvallende zonde tegen het halal-beginsel dan het niet dragen van een hoofddoek, het eten van een stuk varkensvlees of het drinken van wijn. Daarom is het verzet tegen de wiskunde van Nigeriaanse islamisten, Aziatische madrassa’s en westerse hardlinermoslims wellicht slechts een achterhoedegevecht, althans volgens Reza Sarhangi, hoogleraar aan het departement Wiskunde van de Towson University (VS). Deze Iraniër organiseert het congressencircuit ‘Bridges: Mathematical Connections in Art, Music, and Science’ en houdt graag voordrachten over ‘islamitische wiskunde’. Bij een glas wijn, waarvan hij fier vertelt dat het Perzië was dat de ‘godendrank’ uitvond, kan hij niet stoppen met het vermelden van redenen waarom ‘wiskunde mooi is’. Voorwaar een statement dat niet erg ‘halal’ is, maar hij stoort er zich niet aan: ‘Zelfs in de Islamistische Republiek zijn de wetenschappen van vandaag te belangrijk geworden, en niemand krijgt de wiskundige geest terug in de wonderlamp.’ Ook niet in die van Aladin.
(Kennislink)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
Munten en make-up uit oude Egypte gevonden
AMSTERDAM; Archeologen hebben in Egypte honderden munten, sierraden en een voorraad make-up opgegraven uit de tijd van koning Ptolemaeus III. Dat heeft de Egyptische regering bekend gemaakt.
De gevonden munten bevatten aan de ene kant een afbeelding van de Grieks-Egyptische god Amon-Zeus. Op de andere zijde staat een adelaar met daaronder de Griekse woorden ‘ Ptolemaeus’ en ‘Koning’.
De combinatie tussen Griekse en Egyptische symbolen is verklaarbaar, aangezien de twee culturen onder het bewind van de Ptolemaeën samensmolten.
De munten zijn gevonden ten noorden van het meer van Qarun, ongeveer tachtig kilometer ten zuidwesten van Caïro, zo meldt de New York Times. Het geld komt vermoedelijk uit de derde eeuw voor Christus.
Eyeliner
Bij de opgraving troffen archeologen ook kettingen aan die zijn gemaakt van eierschalen van struisvogels. Ook werd er een pot met van kolen gemaakte eyeliner ontdekt. Het was al langer bekend dat vrouwen hun ogen in de oudheid soms versierden met kolen.
De vondsten zullen worden tentoongesteld in een nieuw museum dat wordt gebouwd bij de piramiden van Gizeh.
http://www.nu.nl/wetensch(...)egypte-gevonden.html
AMSTERDAM; Archeologen hebben in Egypte honderden munten, sierraden en een voorraad make-up opgegraven uit de tijd van koning Ptolemaeus III. Dat heeft de Egyptische regering bekend gemaakt.
De gevonden munten bevatten aan de ene kant een afbeelding van de Grieks-Egyptische god Amon-Zeus. Op de andere zijde staat een adelaar met daaronder de Griekse woorden ‘ Ptolemaeus’ en ‘Koning’.
De combinatie tussen Griekse en Egyptische symbolen is verklaarbaar, aangezien de twee culturen onder het bewind van de Ptolemaeën samensmolten.
De munten zijn gevonden ten noorden van het meer van Qarun, ongeveer tachtig kilometer ten zuidwesten van Caïro, zo meldt de New York Times. Het geld komt vermoedelijk uit de derde eeuw voor Christus.
Eyeliner
Bij de opgraving troffen archeologen ook kettingen aan die zijn gemaakt van eierschalen van struisvogels. Ook werd er een pot met van kolen gemaakte eyeliner ontdekt. Het was al langer bekend dat vrouwen hun ogen in de oudheid soms versierden met kolen.
De vondsten zullen worden tentoongesteld in een nieuw museum dat wordt gebouwd bij de piramiden van Gizeh.
http://www.nu.nl/wetensch(...)egypte-gevonden.html
Mary had a little lamb
Then Mary had dessert
Then Mary had dessert
23-04-2010
"Radicale islam ontstond uit nazipropaganda"
Veel toespraken van Adolf Hitler werden naar het Arabisch vertaald voor radiopropaganda in het Midden-Oosten.
Het huidige islamfanatisme vindt zijn oorsprong in radioboodschappen van Adolf Hitler die tijdens de Tweede Wereldoorlog in de Arabische wereld werden uitgezonden. Die stelling wordt verdedigd in een nieuw controversieel boek van de Amerikaanse historicus Jeffrey Herf.
De compromisloze, religieus geïnspireerde jodenhaat werd voor het eerst uitgesproken door de propaganda-experts van nazi-Duitsland. Hun verhaal wordt vandaag overgenomen door radicale islamisten
Jeffrey Herf, auteur van 'Nazi Propaganda for the Arab World'De nationaal-socialisten maakten in het - destijds grotendeels ongeletterde - Midden-Oosten gretig gebruik van radiopropaganda. Hoewel weinig mensen een radiotoestel in hun bezit hadden, werd in cafés en bazaars massaal naar de radio geluisterd.
Rellen in Egypte
"Jullie enige hoop op redding is dat de joden worden vernietigd voor zij jullie vernietigen!", verwoordde Hitler de nazistandpunten in een toespraak in 1942, een van de duizenden boodschappen die in het Midden-Oosten werden uitgezonden om steun te zoeken in de Arabische regio en er de antisemitische gevoelens aan te wakkeren.
"Een groot aantal joden die in Egypte wonen hebben - net zoals de Polen, de Grieken, de Armeniërs en de Fransen - wapens en munitie", zo probeerde Hitler in Egypte anti-joodse rellen te creëren. "Sommige joden in Caïro vroegen zelfs al toestemming om machinegeweren op de daken van hun huizen te posteren!"
Anti-joods en antidemocratisch
De naziboodschappen werden een vergeten bladzijde in de oorlogsgeschiedenis, tot de Amerikaanse academicus Jeffrey Herf in archieven op oude opnamen van de uitzendingen stootte. De man is ervan overtuigd dat de toespraken tot vandaag voor onrust zorgen in het Midden-Oosten.
"Het conflict tussen Israël en de Palestijnen had al lang voorbij kunnen zijn", argumenteert Herf, een docent geschiedenis aan de universiteit van Maryland, in zijn boek 'Nazi Propaganda for the Arab World'. "De hinderpaal die een oplossing in de weg staat, is de compromisloze, religieus geïnspireerde jodenhaat die voor het eerst werd uitgesproken door de propaganda-experts van nazi-Duitsland. Hun verhaal wordt vandaag overgenomen door radicale islamisten."
"Het islamfundamentalisme is een mengelmoes van zeer oude en zeer nieuwe elementen, net zoals de Europese dictaturen uit de 20ste eeuw dat waren", zegt hij. "De radicale islam is ook het resultaat van een mix van traditionele islam-elementen met de haat tegenover joden, liberalisme en democratie die we ook bij de nationaal-socialisten terugvinden. De Arabisch gesproken oorlogspropaganda die in Berlijn werd gemaakt, werd een belangrijk hoofdstuk in de langere geschiedenis van radicaal Arabisch nationalisme en moslimfundamentalisme."
6.000 haatboodschappen
Herf ontdekte zo'n 6.000 boodschappen die gemaakt werden onder het regime van nazi-propagandaminister Joseph Goebbels. Ze werden van 1939 tot 1945 in het Midden-Oosten verspreid. De Amerikaanse ambassade in Caïro schreef de uitzendingen destijds uit. Daarna werden de teksten bewaard in Washington. Herf was twee jaar geleden de eerste wetenschapper die de archieven mocht inkijken. (tw)
(HLN)
"Radicale islam ontstond uit nazipropaganda"
Veel toespraken van Adolf Hitler werden naar het Arabisch vertaald voor radiopropaganda in het Midden-Oosten.
Het huidige islamfanatisme vindt zijn oorsprong in radioboodschappen van Adolf Hitler die tijdens de Tweede Wereldoorlog in de Arabische wereld werden uitgezonden. Die stelling wordt verdedigd in een nieuw controversieel boek van de Amerikaanse historicus Jeffrey Herf.
De compromisloze, religieus geïnspireerde jodenhaat werd voor het eerst uitgesproken door de propaganda-experts van nazi-Duitsland. Hun verhaal wordt vandaag overgenomen door radicale islamisten
Jeffrey Herf, auteur van 'Nazi Propaganda for the Arab World'De nationaal-socialisten maakten in het - destijds grotendeels ongeletterde - Midden-Oosten gretig gebruik van radiopropaganda. Hoewel weinig mensen een radiotoestel in hun bezit hadden, werd in cafés en bazaars massaal naar de radio geluisterd.
Rellen in Egypte
"Jullie enige hoop op redding is dat de joden worden vernietigd voor zij jullie vernietigen!", verwoordde Hitler de nazistandpunten in een toespraak in 1942, een van de duizenden boodschappen die in het Midden-Oosten werden uitgezonden om steun te zoeken in de Arabische regio en er de antisemitische gevoelens aan te wakkeren.
"Een groot aantal joden die in Egypte wonen hebben - net zoals de Polen, de Grieken, de Armeniërs en de Fransen - wapens en munitie", zo probeerde Hitler in Egypte anti-joodse rellen te creëren. "Sommige joden in Caïro vroegen zelfs al toestemming om machinegeweren op de daken van hun huizen te posteren!"
Anti-joods en antidemocratisch
De naziboodschappen werden een vergeten bladzijde in de oorlogsgeschiedenis, tot de Amerikaanse academicus Jeffrey Herf in archieven op oude opnamen van de uitzendingen stootte. De man is ervan overtuigd dat de toespraken tot vandaag voor onrust zorgen in het Midden-Oosten.
"Het conflict tussen Israël en de Palestijnen had al lang voorbij kunnen zijn", argumenteert Herf, een docent geschiedenis aan de universiteit van Maryland, in zijn boek 'Nazi Propaganda for the Arab World'. "De hinderpaal die een oplossing in de weg staat, is de compromisloze, religieus geïnspireerde jodenhaat die voor het eerst werd uitgesproken door de propaganda-experts van nazi-Duitsland. Hun verhaal wordt vandaag overgenomen door radicale islamisten."
"Het islamfundamentalisme is een mengelmoes van zeer oude en zeer nieuwe elementen, net zoals de Europese dictaturen uit de 20ste eeuw dat waren", zegt hij. "De radicale islam is ook het resultaat van een mix van traditionele islam-elementen met de haat tegenover joden, liberalisme en democratie die we ook bij de nationaal-socialisten terugvinden. De Arabisch gesproken oorlogspropaganda die in Berlijn werd gemaakt, werd een belangrijk hoofdstuk in de langere geschiedenis van radicaal Arabisch nationalisme en moslimfundamentalisme."
6.000 haatboodschappen
Herf ontdekte zo'n 6.000 boodschappen die gemaakt werden onder het regime van nazi-propagandaminister Joseph Goebbels. Ze werden van 1939 tot 1945 in het Midden-Oosten verspreid. De Amerikaanse ambassade in Caïro schreef de uitzendingen destijds uit. Daarna werden de teksten bewaard in Washington. Herf was twee jaar geleden de eerste wetenschapper die de archieven mocht inkijken. (tw)
(HLN)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
Verzetsvrouw Berdenis van Berlekom overleden
UTRECHT - De om haar verzetswerk onderscheiden Jet Berdenis van Berlekom is donderdag in haar woonplaats Erickson in Canada op 90-jarige leeftijd overleden. Dat meldde haar familie in Nederland zaterdag.
Berdenis van Berlekom werkte in de oorlogsjaren samen met de in 2002 overleden verzetsheldin Trui van Lier in het kinderhuis Kindjeshaven aan de Prins Hendriklaan in Utrecht. Daar wisten zij zeker 150 Joodse kinderen uit handen van de Duitse bezetter te houden. Beiden kregen de Israëlische Yad Vashem-onderscheiding.
Van Lier had Berdenis van Berlekom, die in het bezit was een diploma kinderverzorging, benaderd via een gemeenschappelijk kennis om samen met haar Kindjeshaven te runnen.
Berdenis van Berlekom huwde aan het einde van de oorlog een Canadese soldaat en verruilde in 1946 Nederland voor Canada.
UTRECHT - De om haar verzetswerk onderscheiden Jet Berdenis van Berlekom is donderdag in haar woonplaats Erickson in Canada op 90-jarige leeftijd overleden. Dat meldde haar familie in Nederland zaterdag.
Berdenis van Berlekom werkte in de oorlogsjaren samen met de in 2002 overleden verzetsheldin Trui van Lier in het kinderhuis Kindjeshaven aan de Prins Hendriklaan in Utrecht. Daar wisten zij zeker 150 Joodse kinderen uit handen van de Duitse bezetter te houden. Beiden kregen de Israëlische Yad Vashem-onderscheiding.
Van Lier had Berdenis van Berlekom, die in het bezit was een diploma kinderverzorging, benaderd via een gemeenschappelijk kennis om samen met haar Kindjeshaven te runnen.
Berdenis van Berlekom huwde aan het einde van de oorlog een Canadese soldaat en verruilde in 1946 Nederland voor Canada.
De pessimist ziet het duister in de tunnel
De optimist ziet het licht aan het eind van de tunnel
De realist ziet de trein komen
De machinist ziet drie idioten in het spoor staan....
De optimist ziet het licht aan het eind van de tunnel
De realist ziet de trein komen
De machinist ziet drie idioten in het spoor staan....
Ter dood veroordeelde man in Utah (VS) verkiest vuurpeloton boven gifspuit.
Charmante traditie.quote:Death row inmate Gardner: 'I would like the firing squad, please'
Shackled at his ankles and wrists and wearing an orange jump suit, Ronnie Lee Gardner leaned forward in his chair Friday and uttered seven words that will place Utah in the international spotlight.
"I would like the firing squad, please," Gardner said, his voice choking up.
Choosing bullets over lethal injection may have nothing to do with making headlines for Utah -- the first state to execute a killer after the U.S. Supreme Court reinstated the death penalty in 1976 and the only to allow inmates to die by firing squad.
Gardner's cousin, Jerry Hainsworth, said Gardner told him a few years ago: "I'd rather do it that way because I've been shot a bunch of times."
That includes a bullet wound suffered during Gardner's 1985 escape attempt from the since demolished Salt Lake County courthouse. Police shot Gardner in the neck while trying to apprehend him after he escaped from prison in 1981. Hainsworth said Gardner was shot in the leg with a .22-caliber rifle as a child, was once wounded in a shootout with a brother-in-law, and once accidently shot himself in the thigh.
After hearing Gardner's request, 3rd District Court Judge Robin Reese on Friday signed a death warrant setting his execution date for June 18. The judge rejected Gardner's latest appeal of his 1985 death sentence minutes earlier, leaving a Utah Supreme Court appeal or a commutation from the Utah Board of Pardons as Gardner's only chances to avoid death.
Already on Friday opponents of capital punishment were anticipating the intense scrutiny Gardner's death would generate for Utah.
"It's so unusual and harks back to a whole other era," said Richard Dieter, executive director of the Death Penalty Information Center in Washington, D.C. "This is a spectacle in a sense."
The last Utah inmate to die by firing squad was John Albert Taylor in 1996, who said he selected the method to embarrass the state. Satellite trucks filled a large parking lot near the state prison in Draper.
Jack Ford, who was then the Utah Department of Corrections spokesman, on Friday read a list of reporters, photographers and other media personnel who were on the prison grounds. Ford estimated there were 150 media personnel in all, including major American news outlets and journalists from Great Britain, Denmark, Italy and Australia.
International journalists detailed how the shots rang out, Ford said, reporting the story as if to say, "You can't believe what they do in the United States."
The current Corrections spokesman, Steve Gehrke, said as of Friday afternoon he had already received inquiries from several national media outlets. Visiting reporters will find the firing squad still has its proponents among Utah lawmakers. In 2004, when the Legislature was debating whether to eliminate the firing squad, then-Sen. David Thomas, R-South Weber, and others like him supported keeping the method.
"I know there are a lot who suggest getting rid of firing squad is more humane but we've had the firing squad since statehood and it's effective," Thomas told The Salt Lake Tribune Friday.
Prior to Taylor, the inmate to die by firing squad was Gary Gilmore, whose crimes and execution spawned the book The Executioner's Song and a television movie of the same name.
Gardner chose to die by firing squad after his conviction in 1985. But when death warrants were issued for Gardner in 1990 and 1996, he chose lethal injection. All those execution dates were stayed through appeals. Gardner, citing his arthritis and leukemia, also has wavered over whether he wants to keep appealing or submit to his sentence.
On Friday, 10 bailiffs and prison guards were ready in the courtroom as Gardner was led in through a side door at 9:14 a.m.
Gardner sat with his lawyers, then turned to greet Utah Attorney General Mark Shurtleff. Shurtleff reciprocated and asked Gardner how he was doing.
"Good considering the circumstances," Gardner said.
Gardner sat quietly through the two-hour hearing, occasionally pivoting his head from shoulder to shoulder.
His lawyers argued Friday that putting Gardner to death after 25 years of litigation amounted to unconstitutional cruel and unusual punishment and that his rights were violated because the state did not pay for experts to testify about his abusive childhood and alleged brain damage during the penalty phase of his 1985 trial.
Thomas Brunker, an assistant attorney general who represented the state in the hearing, said other courts have already heard and ruled against those arguments.
Gardner's attorneys also introduced evidence Friday that his victims' family and friends oppose the imposition of the death sentence. But Reese said Gardner had exhausted all his legal options.
"It's my conclusion not to second-guess the courts or undertake an independent review," the judge said.
Hainsworth, who did not attend Friday's hearing, said he feels his cousin wasn't surprised by the ruling.
"He knows what he did," Hainsworth said. "The last time I talked to him he told me straight up: 'There's no doubt in my mind I deserve what I'm getting.'"
My mother was a drug addict. When she got pregnant, she took more drugs. She even tried to kill me inside her with a coat hanger, but I survived. I was born blind as a result, but my mother didn't care. She overdosed choking on her own vomit.
26-04-2010
De Tweede Wereldoorlog in muziek op Nederlandse website
In Nederland is een website opgericht over de betekenis van muziek in de Tweede Wereldoorlog. Op de site wo2-muziek.nl is verboden muziek, muziek uit kampen, amusementsmuziek en propaganda te horen. Dit heeft het Nederlands Muziek Instituut (NMI) vandaag bekendgemaakt.
Op de site is niet alleen muziek te vinden, maar ook artikelen, films, foto's en documenten die vertellen over de macht en onmacht van muziek. Op de internetpagina vertelt Gisela Wieberdink-Söhnlein (1921) bijvoorbeeld dat zingen moed gaf. Zij schreef in de kampen Vught en Ravensbrück cabaretliedjes. "Het was een opdracht die we ons stelden." Op de website kan doorgeklikt worden naar portretten van mensen die vertellen over de betekenis die muziek voor hen had in de oorlog. Naast persoonlijke verhalen doen ook professionele musici en artiesten hun relaas.
Wieberdink- Söhnlein ontwikkelde tijdens haar periode in de cel een communicatiesysteem met sinterklaasliedjes. Wanneer de één een bericht wegstuurde, zong deze "Zie ginds komt de stoomboot". De ander antwoordde dan met "Vol verwachting klopt ons hart". Was het briefje goed ontvangen, dan klonk "O kom er eens kijken, wat ik in mijn schoentje vind". (anp/ddh)
(HLN)
De Tweede Wereldoorlog in muziek op Nederlandse website
In Nederland is een website opgericht over de betekenis van muziek in de Tweede Wereldoorlog. Op de site wo2-muziek.nl is verboden muziek, muziek uit kampen, amusementsmuziek en propaganda te horen. Dit heeft het Nederlands Muziek Instituut (NMI) vandaag bekendgemaakt.
Op de site is niet alleen muziek te vinden, maar ook artikelen, films, foto's en documenten die vertellen over de macht en onmacht van muziek. Op de internetpagina vertelt Gisela Wieberdink-Söhnlein (1921) bijvoorbeeld dat zingen moed gaf. Zij schreef in de kampen Vught en Ravensbrück cabaretliedjes. "Het was een opdracht die we ons stelden." Op de website kan doorgeklikt worden naar portretten van mensen die vertellen over de betekenis die muziek voor hen had in de oorlog. Naast persoonlijke verhalen doen ook professionele musici en artiesten hun relaas.
Wieberdink- Söhnlein ontwikkelde tijdens haar periode in de cel een communicatiesysteem met sinterklaasliedjes. Wanneer de één een bericht wegstuurde, zong deze "Zie ginds komt de stoomboot". De ander antwoordde dan met "Vol verwachting klopt ons hart". Was het briefje goed ontvangen, dan klonk "O kom er eens kijken, wat ik in mijn schoentje vind". (anp/ddh)
(HLN)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
Zou Roberto Benigni hier de filmrechten al voor veroverd hebben? Dat script schrijft zichzelf, heerlijk melodrama.quote:Op dinsdag 27 april 2010 08:09 schreef ExperimentalFrentalMental het volgende:
Wieberdink- Söhnlein ontwikkelde tijdens haar periode in de cel een communicatiesysteem met sinterklaasliedjes. Wanneer de één een bericht wegstuurde, zong deze "Zie ginds komt de stoomboot". De ander antwoordde dan met "Vol verwachting klopt ons hart". Was het briefje goed ontvangen, dan klonk "O kom er eens kijken, wat ik in mijn schoentje vind". (anp/ddh)
My mother was a drug addict. When she got pregnant, she took more drugs. She even tried to kill me inside her with a coat hanger, but I survived. I was born blind as a result, but my mother didn't care. She overdosed choking on her own vomit.
quote:Op dinsdag 27 april 2010 21:41 schreef Marble het volgende:
[..]
Dat script schrijft zichzelf, heerlijk melodrama.
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
27-04-2010
Ark van Noah gevonden?
De structuur die op de berg Ararat in Turkije ligt, is wel degelijk de Ark van Noah. Dat beweert althans een team van Chinese en Turkse evangelische onderzoekers. Ze onderzochten de ouderdom van het hout van de structuur en kwamen tot de conclusie dat die ongeveer 4.800 jaar oud moet zijn, wat overeen zou moeten komen met de periode waarin de zondvloed plaatsvond.
Volgens de Bijbel strandde de Ark na de zondvloed op een berg. Velen geloven dat dat de berg Ararat is, de hoogste berg in de omgeving.
"Helemaal zeker zijn we natuurlijk niet, maar het staat wel voor 99,9 procent vast dat het om de Ark van Noah gaat", vertelde Yeung Wing-cheung van Noah's Ark Ministries International en documentairemaker aan AFP.
De houten constructie op de berg bevat enkele compartimenten, waarvan sommigen zijn uitgerust met balken. De onderzoekers denken dat er in die 'kamers' ooit dieren woonden. Van een menselijke nederzetting kan er volgens de onderzoekers geen sprake zijn. "In de omgeving van de berg is nog nooit een nederzetting gevonden op een hoogte van 3.500 meter of hoger", aldus Wing-cheung. De onderzoekers hopen nu dat de ark op de Unesco Werelderfgoedlijst komt. Op die manier kan er een grote archeologische opgraving plaatsvinden. (sps))
(HLN)
Ark van Noah gevonden?
De structuur die op de berg Ararat in Turkije ligt, is wel degelijk de Ark van Noah. Dat beweert althans een team van Chinese en Turkse evangelische onderzoekers. Ze onderzochten de ouderdom van het hout van de structuur en kwamen tot de conclusie dat die ongeveer 4.800 jaar oud moet zijn, wat overeen zou moeten komen met de periode waarin de zondvloed plaatsvond.
Volgens de Bijbel strandde de Ark na de zondvloed op een berg. Velen geloven dat dat de berg Ararat is, de hoogste berg in de omgeving.
"Helemaal zeker zijn we natuurlijk niet, maar het staat wel voor 99,9 procent vast dat het om de Ark van Noah gaat", vertelde Yeung Wing-cheung van Noah's Ark Ministries International en documentairemaker aan AFP.
De houten constructie op de berg bevat enkele compartimenten, waarvan sommigen zijn uitgerust met balken. De onderzoekers denken dat er in die 'kamers' ooit dieren woonden. Van een menselijke nederzetting kan er volgens de onderzoekers geen sprake zijn. "In de omgeving van de berg is nog nooit een nederzetting gevonden op een hoogte van 3.500 meter of hoger", aldus Wing-cheung. De onderzoekers hopen nu dat de ark op de Unesco Werelderfgoedlijst komt. Op die manier kan er een grote archeologische opgraving plaatsvinden. (sps))
(HLN)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
27-04-2010
Obus uit WOII tot ontploffing gebracht in Zoutleeuw
De ontmijningsdienst van het leger, DOVO, heeft deze namiddag in het Vlaams-Brabantse Zoutleeuw een artillerie-obus uit de Tweede Wereldoorlog tot ontploffing gebracht. Dat meldt de lokale politie. Het gevaarte van zowat 30 centimeter lang met een diameter van 95 millimeter was maandagnamiddag aangetroffen in Neerwinden, een deelgemeente van Landen.
De bewoners van een woning in de Neerwindenstraat hadden het tuig gevonden toen ze een deel van hun tuin wilden afgraven om er een vijver te bouwen. Ze verwittigden zelf de ontmijningsdienst van het leger en die stelde vast dat het om een artillerie-obus van Engelse makelij ging. Omdat het te gevaarlijk was om het tuig naar de kazerne van DOVO over te brengen, werd besloten het dinsdag tot ontploffing te brengen.
Daarvoor werd de obus overgebracht naar een braakliggend terrein in Zoutleeuw dat toebehoorde aan de Landense burgemeester Kris Colsoul. Uit voorzorg werden in een omtrek van 800 meter alle straten afgesloten voor het verkeer. Eenmaal het springtuig tot ontploffing was gebracht, kon alle verkeer weer normaal door. (belga/dea)
(HLN)
Obus uit WOII tot ontploffing gebracht in Zoutleeuw
De ontmijningsdienst van het leger, DOVO, heeft deze namiddag in het Vlaams-Brabantse Zoutleeuw een artillerie-obus uit de Tweede Wereldoorlog tot ontploffing gebracht. Dat meldt de lokale politie. Het gevaarte van zowat 30 centimeter lang met een diameter van 95 millimeter was maandagnamiddag aangetroffen in Neerwinden, een deelgemeente van Landen.
De bewoners van een woning in de Neerwindenstraat hadden het tuig gevonden toen ze een deel van hun tuin wilden afgraven om er een vijver te bouwen. Ze verwittigden zelf de ontmijningsdienst van het leger en die stelde vast dat het om een artillerie-obus van Engelse makelij ging. Omdat het te gevaarlijk was om het tuig naar de kazerne van DOVO over te brengen, werd besloten het dinsdag tot ontploffing te brengen.
Daarvoor werd de obus overgebracht naar een braakliggend terrein in Zoutleeuw dat toebehoorde aan de Landense burgemeester Kris Colsoul. Uit voorzorg werden in een omtrek van 800 meter alle straten afgesloten voor het verkeer. Eenmaal het springtuig tot ontploffing was gebracht, kon alle verkeer weer normaal door. (belga/dea)
(HLN)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
27-04-2010
Leerlingen dol op lessen over WOII, maar Holocaust ligt gevoelig
Een op de vijf geschiedenisleraars in de vier grote Nederlandse steden heeft weleens meegemaakt dat hij of zij de Holocaust nauwelijks ter sprake kon brengen omdat vooral islamitische leerlingen er moeite mee hebben. Dat schrijft Elsevier naar aanleiding van een eigen enquête in 500 scholen bij leraars geschiedenis.
Er is ook goed nieuws volgens Elsevier: "het gesomber over een oorlog die wordt vergeten en jongeren die niets meer weten over de Tweede Wereldoorlog blijkt onzin. Scholieren in het voortgezet onderwijs vinden de Tweede Wereldoorlog juist superinteressant."
Acht op de tien docenten zeggen dat van alle tijdvakken de leerlingen die van de wereldoorlogen het interessantst vinden. Op verre afstand volgen de tweede helft van de twintigste eeuw en de Grieken en Romeinen. (mvl)
(HLN)
Leerlingen dol op lessen over WOII, maar Holocaust ligt gevoelig
Een op de vijf geschiedenisleraars in de vier grote Nederlandse steden heeft weleens meegemaakt dat hij of zij de Holocaust nauwelijks ter sprake kon brengen omdat vooral islamitische leerlingen er moeite mee hebben. Dat schrijft Elsevier naar aanleiding van een eigen enquête in 500 scholen bij leraars geschiedenis.
Er is ook goed nieuws volgens Elsevier: "het gesomber over een oorlog die wordt vergeten en jongeren die niets meer weten over de Tweede Wereldoorlog blijkt onzin. Scholieren in het voortgezet onderwijs vinden de Tweede Wereldoorlog juist superinteressant."
Acht op de tien docenten zeggen dat van alle tijdvakken de leerlingen die van de wereldoorlogen het interessantst vinden. Op verre afstand volgen de tweede helft van de twintigste eeuw en de Grieken en Romeinen. (mvl)
(HLN)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
28-04-2010
De lijkwade van Hitler
Adolf Hitler was erg geïnteresseerd in het occulte en in religieuze symboliek. Hij was een connaisseur en een verzamelaar. Zo nu en dan komt er nog iets naar boven van zijn vroegere zoektocht naar de ultieme persoonlijke bibliotheek. Hij ging voor topstukken, dat is zeker. Adolf zou namelijk een plan beraamd hebben om de lijkwade van Turijn, met daarop de vermeende afdruk van het gelaat van Jezus Christus, te stelen. Maar dat feest ging niet door...
(Lijkwade van Turijn)
Hitler zou de diefstal beraamd hebben nadat hij in 1938 Italië had bezocht. Het Vaticaan deed hun best om een dergelijk plan te voorkomen en verplaatste de lijkwade naar het Montevergineklooster. Officieel was dat om het doel te beschermen tegen de bommen, maar achter de schermen wist het Vaticaan van Hitlers obsessie voor religieuze symbolen. Het duurde een tijd vooraleer Dolf die locatie achterhaald had, maar in 1943 stuurde hij er uiteindelijk toch enkele mannetjes op af.
De monniken van het klooster hadden de lijkwade verstopt in een altaar. Toen Hitlers mannen kwamen zoeken deden de monniken alsof ze rond het altaar aan het bidden waren, waarmee ze die locatie veilig stelden. Volgens een interview met directeur van de Montevergine-bibliotheek en priester Andrea Davide Cardin, dat in het Italiaanse magazine Diva e Donna is verschenen, is het bidden van de monniken de enige reden dat de lijkwade van Turijn niet in de handen van Hitler is gekomen.
(Grenswetenschap)
De lijkwade van Hitler
Adolf Hitler was erg geïnteresseerd in het occulte en in religieuze symboliek. Hij was een connaisseur en een verzamelaar. Zo nu en dan komt er nog iets naar boven van zijn vroegere zoektocht naar de ultieme persoonlijke bibliotheek. Hij ging voor topstukken, dat is zeker. Adolf zou namelijk een plan beraamd hebben om de lijkwade van Turijn, met daarop de vermeende afdruk van het gelaat van Jezus Christus, te stelen. Maar dat feest ging niet door...
(Lijkwade van Turijn)
Hitler zou de diefstal beraamd hebben nadat hij in 1938 Italië had bezocht. Het Vaticaan deed hun best om een dergelijk plan te voorkomen en verplaatste de lijkwade naar het Montevergineklooster. Officieel was dat om het doel te beschermen tegen de bommen, maar achter de schermen wist het Vaticaan van Hitlers obsessie voor religieuze symbolen. Het duurde een tijd vooraleer Dolf die locatie achterhaald had, maar in 1943 stuurde hij er uiteindelijk toch enkele mannetjes op af.
De monniken van het klooster hadden de lijkwade verstopt in een altaar. Toen Hitlers mannen kwamen zoeken deden de monniken alsof ze rond het altaar aan het bidden waren, waarmee ze die locatie veilig stelden. Volgens een interview met directeur van de Montevergine-bibliotheek en priester Andrea Davide Cardin, dat in het Italiaanse magazine Diva e Donna is verschenen, is het bidden van de monniken de enige reden dat de lijkwade van Turijn niet in de handen van Hitler is gekomen.
(Grenswetenschap)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
Artsenverzet dwarsboomde de Duitsers
door René Steenhorst
AMSTERDAM - De Duitse bezetter heeft in de Tweede Wereldoorlog vrijwel tevergeefs geprobeerd Nederlandse artsen in te schakelen bij het creëren van het in zijn ogen 'perfecte' ras van edel-Germanen. Hun werd opgedragen álles te doen om het 'zuiverste aller rassen' mogelijk te maken.
Dat blijkt uit 'Witte Jassen en Bruinhemden', een boek met bijzondere getuigenissen van artsen en geneeskundestudenten uit de oorlogsjaren, geschreven door de redactie van het Nederlandse artsentijdschrift Medisch Contact. Het boek verschijnt maandag. Gelijktijdig wordt in Utrecht door demissionair minister Ab Klink een gedenkteken onthuld voor de artsen in oorlogstijd.
Steriliseren
Huisartsen en specialisten kregen van de nazi's ook de opdracht om Joden en zwakzinnigen te steriliseren. Bovendien werd de artsenstand bevolen patiënten met schot- en steekwonden te melden bij de bezetter, gewonde piloten niet te behandelen (behalve als deze Duits waren) en ook aan Joden geen medische hulp te verlenen en hen te registreren. Het verzet tegen al deze ridicule, bizarre bevelen werd massaal genegeerd.
Volgens Ben Crul, arts en hoofdredacteur van het huidige artsenvakblad, vormden de artsen de eerste verzetsgroep in oorlogstijd: "Al in het begin van de Tweede Wereldoorlog, toen eigenlijk niemand nog iets in de gaten had over de werkelijke bedoelingen van de bezetter, hadden veel artsen al het ware gezicht van de nazi's leren kennen. Onder meer door deze absurde, griezelige en uiterst verwerpelijke medische eisen om mee te werken aan het scheppen van edel-Germanen. Meteen hebben zij de nazi's heel resoluut laten weten: daar doen wij niet aan mee." Die saamhorigheid en onverzettelijkheid legde de kiem voor de stille, maar massale opstand van de geneeskunde in Nederland. Artsen communiceerden met elkaar via de geheime organisatie 'Het Medisch Contact', waaraan het huidige tijdschrift zijn naam ontleent. Via estafetteberichten die met de hand of tikmachine overgeschreven werden, werden berichten aan elkaar doorgegeven. Doel was de Duitse bezetter zoveel mogelijk te dwarsbomen en de burger in nood te helpen.
Tijdens de bezettingsjaren heersten besmettelijke ziekten zoals tyfus en difterie. De Duitsers waren als de dood om besmet te raken. Artsen maakten hier grif gebruik van.
Een van hen was Andreas Botter. "Op een avond", zo vertelt hij in 'Witte Jassen en Bruinhemden', "kwam ik thuis en trof een huilende familie aan. Er was in Haarlem een grote razzia gehouden en mijn broer was opgepakt en meegenomen naar de kazerne aan de Schoterweg. Ik dacht: God beware me, wat te doen? Ik ben erheen gegaan, te voet in het donker. Voor de poort stonden twee Duitsers. Ik heb me voorgesteld als dokter Botter en gezegd dat ik de commandant moest spreken. De deur ging open en ik keek in een slecht verlichte kamer met militairen rond een tafel. Tegen de commandant zei ik: 'Moet u luisteren, u heeft hier een patiënt van mij met difterie en die man is een gevaar voor alle mensen in de kazerne'. Mijn broer werd direct gehaald. Ik bedankte de commandant en zei dat ik hem zelf wel naar het ziekenhuis zou brengen. Tegen mijn broer fluisterde ik 'mond dicht'. Even later stonden we op straat."
Valse diagnoses
Lieten de Duitsers de artsen die valse diagnoses stelden zomaar hun gang gaan? Zeker niet. In de Artsenkamer, de door de Duitsers ingestelde artsenorganisatie, waren de valse diagnoses en simulaties vaak onderwerp van gesprek. Met herkeuringen en steekproeven trachtte de overheerser de door artsen valselijk opgestelde medische verklaringen door te prikken. Echt grip hebben de Duitsers en met hen sympathiserende Nederlanders op deze praktijken nooit gekregen.
Ook hielpen artsen mee om verzetsmensen of onderduikers onopvallend te verplaatsen door hen volledig in te gipsen. Dat er bij het halen van een dokter voor een onderduiker voorzichtig te werk werd gegaan, ondervond ook dokter Hendrik Hamminga. Hij was tijdens de bezetting geneeskundestudent in Groningen en werkte, nog voordat hij zijn doctoraal had behaald, als assistent bij een huisarts in Zuidwolde. Hij had op zijn fiets een plaatje met 'arts' erop waardoor de Duitsers hem overal doorlieten. "Ik kwam in allerlei gekke situaties terecht", vertelt Hamminga. "Zo moest ik eens bij een man achter in het veld komen, die Joden verborg van wie er één de dokter nodig had. Het probleem van de man was echter dat zijn buren NSB'ers waren. Die zouden argwaan krijgen als de dokter kwam, terwijl er ogenschijnlijk niemand ziek was. Daarom had de man zich een paar dagen eerder ziek gemeld en de NSB-buren gevraagd de dokter te roepen. Ik kwam bij de man, die meteen zei dat hij Joden had. Ik behandelde de patiënt en moest daarna nog even bij de NSB-buren zijn. Die vroegen mij hoe het met 'de Joden' ging. Want door te laten blijken dat zij wisten dat er Joden zaten, wilden zij zich, het was tegen het einde van de oorlog, indekken."
Ook Anne Frank schreef in haar dagboek over het probleem om als onderduikers medische zorg te krijgen: "Liefste Kitty, ik ben danig ongerust, vader is ziek. Hij heeft hoge koorts en roze uitslag, het lijken wel de mazelen. Stel je voor, we kunnen niet eens de dokter halen!" Aldus de hartenkreet van Anne Frank.
door René Steenhorst
AMSTERDAM - De Duitse bezetter heeft in de Tweede Wereldoorlog vrijwel tevergeefs geprobeerd Nederlandse artsen in te schakelen bij het creëren van het in zijn ogen 'perfecte' ras van edel-Germanen. Hun werd opgedragen álles te doen om het 'zuiverste aller rassen' mogelijk te maken.
Dat blijkt uit 'Witte Jassen en Bruinhemden', een boek met bijzondere getuigenissen van artsen en geneeskundestudenten uit de oorlogsjaren, geschreven door de redactie van het Nederlandse artsentijdschrift Medisch Contact. Het boek verschijnt maandag. Gelijktijdig wordt in Utrecht door demissionair minister Ab Klink een gedenkteken onthuld voor de artsen in oorlogstijd.
Steriliseren
Huisartsen en specialisten kregen van de nazi's ook de opdracht om Joden en zwakzinnigen te steriliseren. Bovendien werd de artsenstand bevolen patiënten met schot- en steekwonden te melden bij de bezetter, gewonde piloten niet te behandelen (behalve als deze Duits waren) en ook aan Joden geen medische hulp te verlenen en hen te registreren. Het verzet tegen al deze ridicule, bizarre bevelen werd massaal genegeerd.
Volgens Ben Crul, arts en hoofdredacteur van het huidige artsenvakblad, vormden de artsen de eerste verzetsgroep in oorlogstijd: "Al in het begin van de Tweede Wereldoorlog, toen eigenlijk niemand nog iets in de gaten had over de werkelijke bedoelingen van de bezetter, hadden veel artsen al het ware gezicht van de nazi's leren kennen. Onder meer door deze absurde, griezelige en uiterst verwerpelijke medische eisen om mee te werken aan het scheppen van edel-Germanen. Meteen hebben zij de nazi's heel resoluut laten weten: daar doen wij niet aan mee." Die saamhorigheid en onverzettelijkheid legde de kiem voor de stille, maar massale opstand van de geneeskunde in Nederland. Artsen communiceerden met elkaar via de geheime organisatie 'Het Medisch Contact', waaraan het huidige tijdschrift zijn naam ontleent. Via estafetteberichten die met de hand of tikmachine overgeschreven werden, werden berichten aan elkaar doorgegeven. Doel was de Duitse bezetter zoveel mogelijk te dwarsbomen en de burger in nood te helpen.
Tijdens de bezettingsjaren heersten besmettelijke ziekten zoals tyfus en difterie. De Duitsers waren als de dood om besmet te raken. Artsen maakten hier grif gebruik van.
Een van hen was Andreas Botter. "Op een avond", zo vertelt hij in 'Witte Jassen en Bruinhemden', "kwam ik thuis en trof een huilende familie aan. Er was in Haarlem een grote razzia gehouden en mijn broer was opgepakt en meegenomen naar de kazerne aan de Schoterweg. Ik dacht: God beware me, wat te doen? Ik ben erheen gegaan, te voet in het donker. Voor de poort stonden twee Duitsers. Ik heb me voorgesteld als dokter Botter en gezegd dat ik de commandant moest spreken. De deur ging open en ik keek in een slecht verlichte kamer met militairen rond een tafel. Tegen de commandant zei ik: 'Moet u luisteren, u heeft hier een patiënt van mij met difterie en die man is een gevaar voor alle mensen in de kazerne'. Mijn broer werd direct gehaald. Ik bedankte de commandant en zei dat ik hem zelf wel naar het ziekenhuis zou brengen. Tegen mijn broer fluisterde ik 'mond dicht'. Even later stonden we op straat."
Valse diagnoses
Lieten de Duitsers de artsen die valse diagnoses stelden zomaar hun gang gaan? Zeker niet. In de Artsenkamer, de door de Duitsers ingestelde artsenorganisatie, waren de valse diagnoses en simulaties vaak onderwerp van gesprek. Met herkeuringen en steekproeven trachtte de overheerser de door artsen valselijk opgestelde medische verklaringen door te prikken. Echt grip hebben de Duitsers en met hen sympathiserende Nederlanders op deze praktijken nooit gekregen.
Ook hielpen artsen mee om verzetsmensen of onderduikers onopvallend te verplaatsen door hen volledig in te gipsen. Dat er bij het halen van een dokter voor een onderduiker voorzichtig te werk werd gegaan, ondervond ook dokter Hendrik Hamminga. Hij was tijdens de bezetting geneeskundestudent in Groningen en werkte, nog voordat hij zijn doctoraal had behaald, als assistent bij een huisarts in Zuidwolde. Hij had op zijn fiets een plaatje met 'arts' erop waardoor de Duitsers hem overal doorlieten. "Ik kwam in allerlei gekke situaties terecht", vertelt Hamminga. "Zo moest ik eens bij een man achter in het veld komen, die Joden verborg van wie er één de dokter nodig had. Het probleem van de man was echter dat zijn buren NSB'ers waren. Die zouden argwaan krijgen als de dokter kwam, terwijl er ogenschijnlijk niemand ziek was. Daarom had de man zich een paar dagen eerder ziek gemeld en de NSB-buren gevraagd de dokter te roepen. Ik kwam bij de man, die meteen zei dat hij Joden had. Ik behandelde de patiënt en moest daarna nog even bij de NSB-buren zijn. Die vroegen mij hoe het met 'de Joden' ging. Want door te laten blijken dat zij wisten dat er Joden zaten, wilden zij zich, het was tegen het einde van de oorlog, indekken."
Ook Anne Frank schreef in haar dagboek over het probleem om als onderduikers medische zorg te krijgen: "Liefste Kitty, ik ben danig ongerust, vader is ziek. Hij heeft hoge koorts en roze uitslag, het lijken wel de mazelen. Stel je voor, we kunnen niet eens de dokter halen!" Aldus de hartenkreet van Anne Frank.
De pessimist ziet het duister in de tunnel
De optimist ziet het licht aan het eind van de tunnel
De realist ziet de trein komen
De machinist ziet drie idioten in het spoor staan....
De optimist ziet het licht aan het eind van de tunnel
De realist ziet de trein komen
De machinist ziet drie idioten in het spoor staan....
