quote:
Verbaasd
De televisiemakers zeggen verbaasd te zijn dat maar zestien van de tachtig deelnemers weigerden de sadistische bevelen op te volgen. De psychologen wilden kijken hoe ver mensen gaan op de televisie.
Om met Calvijn te spreken:
quote:
De mens is onbekwaam tot enig goed en geneigd tot alle kwaad
.
Nu was die Calvijn wel een erg grote misantroop (zoals elke orthodoxe protestant dat eigenlijk is), maar hoe ver zat hij er naast? Het eerste deel van de zin klopt niet als je het mij vraagt, het tweede des te meer. Hadden deze psychologen (mensen die jaren gestudeerd hebben om de diepere drijfveren van de mens te kunnen doorgronden) nu maar iets opgesnoven van dit inzicht, dat overigens niet per se Calvinistisch is, maar iets waarmee ook de Grieken (Plato enz.) bekend waren.
Dat macht corrumpeert is allang bekend (Bacon), dat de mens vol kwade driften zit die hij botviert zodra hij de kans krijgt ook. Wat ook geen geheim is, is dat het kwade niet enkel voortkomt uit pure kwaadwillendheid. In feite komt het vaak voort uit laksheid. De banaliteit van het kwade noemde Hannah Arendt dat.
Wat doet bovenstaande op W&T (bovenstaande mensen waren vooral filosofen, geen wetenschappers)? Nou, ik vind dat psychologen en sociaal wetenschappers in het algemeen nogal vaak vreemdsoortige onderzoeken doen en al helemaal wanneer het op hun conclusies (en verbazing!) aankomt. Ik heb een tijd psychologiemagazine gelezen en hoewel het sowieso natuurlijk populair en laagdrempelig is, viel het me toch op hoe vaak er wel geen stellingen werden geponeerd (o.b.v. 'wetenschappelijk onderzoek') waar ik niets van geloofde. Daarentegen heb ik persoonlijk heel wat meer geleerd over de menselijke psyche door me wat meer in de filosofie te verdiepen. Ik durf te stellen dat kennis van de filosofie, alsmede overigens de literatuur, misschien wel meer kennis verschaft over het menselijk denken en handelen dan de sociale wetenschappen. In elk geval hadden de psychologen zich een hoop onnodig entertainment onder het mom van 'onderzoek' kunnen besparen.
Overigens vind ik het kwalijk om uit dit onderzoek te concluderen dat 'groepsgedrag' een foute aangelegenheid is. Dat kan het zeker zijn, in elk geval wel wanneer de heersende moraal in een groep zelf verkeerd is. Maar conformisme is geen kwaad op zichzelf. Daar zou immers uit moeten volgen dat het tegendeel het juiste is. Maar dat zou er toe geleid hebben dat een groep mensen uit elkaar zou vallen, doordat niemand bereid is in te schikken ten bate van het groepsbelang.
PS: 16 van de 80 mensen bleek in staat te rebelleren tegen het gezag, wanneer dat gezag haar macht op onrechtvaardige wijze misbruikte. Mogen we hieruit concluderen dat 20% van de mensheid moreel gezien afdoende gevormd is en 80% een gevaar is?
Zo ja: wat impliceert dat m.b.t. onze democratie?
Zo niet: wat is dan het nut van dit soort onderzoeken? Wat bewijst het anders, dan dat een groep mensen in situatie X handeling Y verrichtte? Wetenschap is er om zaken mee te kunnen voorspellen en zo te beïnvloeden. Kan dat ook wanneer het om mensen gaat?
[ Bericht 9% gewijzigd door sneakypete op 27-03-2010 19:54:48 ]