Bronquote:Tegenlicht: De IJsland-ervaring
We staan stil bij de kredietcrisis die een jaar geleden in alle hevigheid losbarstte. Na de reconstructie van de val van Lehman Brothers nu een portret van IJsland, één jaar na de implosie van het volledige banksysteem en het bijna-failliet van de natie. De makers hebben maar één vraag: Wat is er gebeurd? Een econoom, een filosoof, een onderzoeksrechter, een satiricus, een jonge activist, een visser en een koffiebarhouder beantwoorden die vraag ieder op hun eigen wijze. Het resultaat is een staalkaart van verwarring en het begin van de zoektocht naar een betere toekomst. Met special guest star Toni Negri, beroemd revolutionair, hoogleraar en auteur van onder meer Empire, op bezoek in Reykjavik. Welkom bij de IJsland-ervaring!
Bronquote:De IJsland-ervaring
maandag 19 oktober 2009 20:55 Ned 2
dinsdag 20 oktober 2009 13:05 Ned 2 (Herhaling)
Tegenlicht staat stil bij de kredietcrisis die een jaar geleden in alle hevigheid losbarstte.
Na de reconstructie van de val van Lehman Brothers nu een portret van IJsland, één jaar na de implosie van het volledige banksysteem en het bijna-failliet van de natie.
De makers hebben maar één vraag: Wat is er gebeurd? Een econoom, een filosoof, een satiricus, een jonge activist, een visser en een koffiebarhouder beantwoorden die vraag ieder op hun eigen wijze.
Tegenlicht sprak bovendien met de gerenommeerde Franse anticorruptie-expert Eva Joly, die de IJslandse regering assisteert bij een onderzoek naar corruptie in de financiële sector. Joly verzet zich tegen het Icesave-akkoord, waarmee werd besloten dat IJsland de tegoeden van spaarders in Nederland en Verenigd Koninkrijk zou moeten terugbetalen tot een bedrag van 20.887 euro per spaarder (ongeveer 3,8 miljard euro).
Voor Joly is het moreel onaanvaardbaar dat de IJslandse burgers nog jarenlang moeten afbetalen voor het wanbeleid van hun commerciële banken en roekeloze CEO’s. Daarbij komt dat de IJslandse belastingbetaler, die voor deze schuld zou moeten opdraaien, er volgens Joly voor kiest te emigreren. Op dit moment heeft reeds 20% van de werkende bevolking, het topsegment, ervoor gekozen het land te verlaten.
Verder is er een belangwekkende bijdrage van de econoom Jon Danielsson (London School of Economics). Hij keek met argusogen naar de intrede van Icesave op de buitenlandse markt. Eenieder die zich tien minuten zou hebben verdiept in de kwestie had begrepen dat Landsbanki zich op de Nederlandse markt lanceerde omdat het hopeloos op zoek was naar nieuw geld om aan uitstaande verplichtingen te kunnen voldoen, stelt Danielsson. Hij velt dan ook een hard oordeel over toezichthouder DNB: ‘Of de Nederlandsche Bank wist niet wat ze deed, of ze heeft ervoor gekozen de burger niet te waarschuwen’, concludeert de econoom.
Het bezoek van Tegenlicht aan IJsland mondt uit in een staalkaart van verwarring, en het begin van de zoektocht naar een betere toekomst. Met special guest star Toni Negri, beroemd revolutionair, hoogleraar en auteur van onder meer Empire, op bezoek in Reykjavik.
Welkom bij de IJsland-ervaring!
Samenstelling: Jos de Putter
Research: Maren Merckx, Olaf Oudheusden
Interviews: Maren Merckx, Olaf Oudheusden, Jos de Putter
Productie: Janneke van de Kerkhof
Eindredactie: Jos de Putter/Doke Romeijn
Relevant topic in deze kwestie:quote:Voor Joly is het moreel onaanvaardbaar dat de IJslandse burgers nog jarenlang moeten afbetalen voor het wanbeleid van hun commerciële banken en roekeloze CEO’s. Daarbij komt dat de IJslandse belastingbetaler, die voor deze schuld zou moeten opdraaien, er volgens Joly voor kiest te emigreren.
Hier wil ik tegenin werpen dat "de IJslandse burgers" ook jarenlang enorm geprofiteerd hebben van het leen-maar-raak-gedrag. Het land produceert vrijwel niets, toch rijden ze allemaal met enorme auto's rond... Dat kan niet op eigen kosten gekomen zijn.quote:Voor Joly is het moreel onaanvaardbaar dat de IJslandse burgers nog jarenlang moeten afbetalen voor het wanbeleid van hun commerciële banken en roekeloze CEO’s
Echt volstrekte onzin, de winsten van de banken zijn in private handen gebleven. En via werkgelegenheid heeft maar een klein deel van de IJslander geprofiteerd, toch wordt iedere IJslander nu voor het financiële blok gezet, moreel onaanvaardbaar.quote:Op maandag 19 oktober 2009 20:21 schreef RemcoDelft het volgende:
Hier wil ik tegenin werpen dat "de IJslandse burgers" ook jarenlang enorm geprofiteerd hebben van het leen-maar-raak-gedrag.
Kan het me niet voorstellen... Net als dat mensen in Nederland een nieuwe caravan/speedboot kopen, via de "overwaarde" van hun huis. Dan is die boot/caravan ook betaald met dikke lucht.quote:Op maandag 19 oktober 2009 20:24 schreef Bolkesteijn het volgende:
[..]
Echt volstrekte onzin, de winsten zijn in private handen gebleven.
quote:Op maandag 19 oktober 2009 20:26 schreef RemcoDelft het volgende:
Kan het me niet voorstellen... Net als dat mensen in Nederland een nieuwe caravan/speedboot kopen, via de "overwaarde" van hun huis. Dan is die boot/caravan ook betaald met dikke lucht.
Ijsland is ook nog steeds een democratie, en diezelfde democratie heeft dit bankensysteem toegestaan.quote:Op maandag 19 oktober 2009 20:29 schreef Bolkesteijn het volgende:
[..]Wat heeft dat er mee te maken? Iedereen die het aanvaardbaar vindt dat dat schade neer wordt gelegd bij mensen die volstrekt geen aandeel hebben in het veroorzaken van die schade is in moreel verval en zou zich moeten schamen. Ik hoop echt dat de IJslandse overheid geen cent overmaakt naar de roofzuchtige Brown en Bos.
Helemaal mee eens, vooral als je weet dat Nederlanders dit evengoed kan overkomen. Laten we solidair zijn met de IJslanders en gewoon onze verliezen nemen. De DNB heeft gewoon enorm gefaald en de spaarders waren te goed van vertrouwen.quote:Op maandag 19 oktober 2009 20:24 schreef Bolkesteijn het volgende:
[..]
Echt volstrekte onzin, de winsten van de banken zijn in private handen gebleven. En via werkgelegenheid heeft maar een klein deel van de IJslander geprofiteerd, toch wordt iedere IJslander nu voor het financiële blok gezet, moreel onaanvaardbaar.
Democratie? Laat me niet lachen, democratie is een gevaarlijk systeem dat de meerderheid van de mensen in staat stelt een minderheid keuzes op te leggen. Bovendien gaan verkiezingen nooit over één thema, talloze items moet je zien te verdisconteren in één stem. Laten we een democratie nou niet gelijk gaan stellen met wilsovereenstemming, dat is toch van een totaal andere orde.quote:Op maandag 19 oktober 2009 20:39 schreef densmee het volgende:
Ijsland is ook nog steeds een democratie, en diezelfde democratie heeft dit bankensysteem toegestaan.
En dit is wat er aan jouw gedachte ten grondslag ligt, calvinistische woede waarin iemand die geld binnen zou graaien veracht wordt. Woede die je tot uiting laat komen door al die IJslanders maar eens een lesje te leren. Een uiterst banale redenatie die laat zien waarom het ook in deze tijd nog zo ontzettend belangrijk is om op te komen voor het zuiver individualistisch inrichten van de samenleving, alleen op die manier zul je eenling in staat zijn je te beschermen tegen dit soort banale woede van anderen.quote:Misschien wel met de gedachte van lekker buitenlands geld binnen harken en graaien wat er te graaien valt, en niet over een faillissement nagedacht.
IJsland ja, ik zou prachtig vinden als alle burgers besluiten uit IJsland te stappen. Je kan toch gewoon een nieuw land/overheid oprichten.quote:Op maandag 19 oktober 2009 21:10 schreef RemcoDelft het volgende:
IJsland heeft gewoon z'n verplichtingen aan het buitenland na te komen.
quote:En dat doen ze gelukkig ook.
Daar lijkt het dus niet op. Nee, de mensen die kunnen emigreren zouden wel gek zijn om meer dan een ton (!) per IJslander over te gaan maken naar de andere kan van de oceaan. Wat over blijft zijn de mensen die niet zomaar kunnen emigreren (wat meestal een financiële oorzaak heeft), je valt precies onder het soort mensen dat ik in mijn vorige post beschreef.quote:Daarbij komt dat de IJslandse belastingbetaler, die voor deze schuld zou moeten opdraaien, er volgens Joly voor kiest te emigreren. Op dit moment heeft reeds 20% van de werkende bevolking, het topsegment, ervoor gekozen het land te verlaten.
Sure, verlaat je huis van een paar ton om elders een nieuwe te kopen...quote:Op maandag 19 oktober 2009 21:20 schreef Bolkesteijn het volgende:
[..]
IJsland ja, ik zou prachtig vinden als alle burgers besluiten uit IJsland te stappen. Je kan toch gewoon een nieuw land/overheid oprichten.![]()
Ja en? Die ton hadden ze 10 jaar geleden ook niet, die hebben ze de laatste jaren d'r bij geleend. Tot 2 jaar geleden dacht iedereen in IJsland dat het fantastisch ging, en waren ze heel blij met hun banken die magisch geld maakten.quote:Daar lijkt het dus niet op. Nee, de mensen die kunnen emigreren zouden wel gek zijn om meer dan een ton (!) per IJslander over te gaan maken naar de andere kan van de oceaan.
En als ze allemaal weggaan daar: ik neem genoegen met een stukje IJsland voor die 1.4 miljard euro hoor! 4 keer zo groot als Nederland, met 2% van de inwoners...quote:Op maandag 19 oktober 2009 21:25 schreef RemcoDelft het volgende:
[..]
Sure, verlaat je huis van een paar ton om elders een nieuwe te kopen...
[..]
Ja en? Die ton hadden ze 10 jaar geleden ook niet, die hebben ze de laatste jaren d'r bij geleend. Tot 2 jaar geleden dacht iedereen in IJsland dat het fantastisch ging, en waren ze heel blij met hun banken die magisch geld maakten.
Helemaal niet, je richt alleen een nieuw land op en verlaat het oude land, dat is een administratieve handeling. Ik ben wel benieuwd wat er dan gaat gebeuren, HMS Rotterdam sturen? Dan zijn we pas echt moderne roofridders.quote:Op maandag 19 oktober 2009 21:25 schreef RemcoDelft het volgende:
Sure, verlaat je huis van een paar ton om elders een nieuwe te kopen...
Ik zou zeggen: zie zo'n "doorgestart land" maar eens erkend te krijgen. Sowieso lijkt het me lastig handelen met het buitenland voor zo'n "IJsland 2.0" als je geld nergens geaccepteerd wordt.quote:Op maandag 19 oktober 2009 21:29 schreef Bolkesteijn het volgende:
[..]
Helemaal niet, je richt alleen een nieuw land op en verlaat het oude land, dat is een administratieve handeling. Ik ben wel benieuwd wat er dan gaat gebeuren, HMS Rotterdam sturen? Dan zijn we pas echt moderne roofridders.
Ah, geniaal, schulden maken en dan zeggen: "doen we niet"? Realiseer je dat ze in IJsland zonder handel met het buitenland vrij weinig hebben he...quote:Op maandag 19 oktober 2009 21:29 schreef Bolkesteijn het volgende:
[..]
Helemaal niet, je richt alleen een nieuw land op en verlaat het oude land, dat is een administratieve handeling. Ik ben wel benieuwd wat er dan gaat gebeuren, HMS Rotterdam sturen? Dan zijn we pas echt moderne roofridders.
Ik zeg vooral niet dat het zo is maar ik kan me heel goed voorstellen.quote:Op maandag 19 oktober 2009 21:06 schreef Bolkesteijn het volgende:
[..]
Democratie? Laat me niet lachen, democratie is een gevaarlijk systeem dat de meerderheid van de mensen in staat stelt een minderheid keuzes op te leggen. Bovendien gaan verkiezingen nooit over één thema, talloze items moet je zien te verdisconteren in één stem. Laten we een democratie nou niet gelijk gaan stellen met wilsovereenstemming, dat is toch van een totaal andere orde.
[..]
En dit is wat er aan jouw gedachte ten grondslag ligt, calvinistische woede waarin iemand die geld binnen zou graaien veracht wordt. Woede die je tot uiting laat komen door al die IJslanders maar eens een lesje te leren. Een uiterst banale redenatie die laat zien waarom het ook in deze tijd nog zo ontzettend belangrijk is om op te komen voor het zuiver individualistisch inrichten van de samenleving, alleen op die manier zul je eenling in staat zijn je te beschermen tegen dit soort banale woede van anderen.
Feitelijk staat 99,999% van de bevolking hier buiten, die hebben niets met deze schulden te maken. Maar er word nu wel even verwacht dat ze 100k ophoesten, dat is gewoon te onrechtvaardig voor woorden. Knoop voor mijn part de schuldigen op. Een goede lynchpartij helpt altijd de gemoederen te bedarenquote:Op maandag 19 oktober 2009 21:48 schreef RemcoDelft het volgende:
[..]
Ah, geniaal, schulden maken en dan zeggen: "doen we niet"? Realiseer je dat ze in IJsland zonder handel met het buitenland vrij weinig hebben he...
Dit lijkt me de best mogelijke reden om de IJslanders juist wel aan hun verplichtingen te houden. Als het Nederlandse banksysteem om zou vallen dan zouden wij namelijk ook aan onze verplichtingen gehouden worden. En als er IJslandse spaarders bij zouden zitten dan zouden zij geen moment twijfelen of ze hun tegoeden zouden moeten opeisen. Terecht overigens wat we hebben allemaal de Europese wetgeving getekend.quote:Op maandag 19 oktober 2009 20:55 schreef xenobinol het volgende:
[..]
Helemaal mee eens, vooral als je weet dat Nederlanders dit evengoed kan overkomen.
Ik snap deze benadering niet. Wat heb ik, als Nederlandse belastingbetaler zonder spaarrekening in IJsland, misdaan dat ik voor het gelag zou moeten betalen terwijl de IJslanders zelf buiten schot zouden blijven? Van de IJslanders kun je zeggen dat ze a) de regering gekozen hebben die akkoord is gegaan met het Europese verdrag dat men niet kon naleven en b) direct of indirect geprofiteerd hebben van de grote geldstroom die er op hun af kwam. Maar ik heb geen enkel profijt gehad van deze situatie en er ook niet voor gekozen, maar ik zou dus het feestje mogen betalen? Dat lijkt me erg oneerlijk.quote:Laten we solidair zijn met de IJslanders en gewoon onze verliezen nemen. De DNB heeft gewoon enorm gefaald en de spaarders waren te goed van vertrouwen.
Kort samengevat: over 12 jaar valt IJsland Polen binnen en gooien ze alle ethnische Nederlanders in concentratiekampen?quote:Op maandag 19 oktober 2009 23:34 schreef lyolyrc het volgende:
Ik zat me vanavond te bedenken dat er wel enigszins een parallel is tussen de eis van Nederland en UK om alle Icesavemiljarden terug te betalen en de herstelbetalingen die Duitsland moest doen na WO I. De Geallieerden eisten onredelijke herstelbetalingen van de Duitsers, waardoor het land niet in staat was om er bovenop te krabbelen.
Volgens mij hebben we al zat last gehad van de perikelen in IJsland door het feit dat spaarders lange tijd niet bij hun geld konden en we de IJslanders ook nog eens (belasting)geld hebben moeten lenen tegen voor hun erg voordelige voorwaarden. Als we medeverantwoordelijk zijn dan hebben we die verantwoordelijkheid allang gedragen. Tijd voor de IJslanders om nu hun steentje bij te dragen.quote:Nederland en UK doen nu in feite hetzelfde. Door onredelijke eisen duwt men IJsland alleen maar dieper in de problemen. Dit doet men terwijl het Nederlandse en Britse toezicht slecht was, waardoor Nederland en UK medeverantwoordelijk zijn voor de schade die de spaarders en de banken hebben geleden.
Tot een paar jaar terug stonden de IJslanders erg bekend als walvisvaarders. Die hebben grote harpoenen...quote:Op maandag 19 oktober 2009 23:43 schreef beantherio het volgende:
Kort samengevat: over 12 jaar valt IJsland Polen binnen en gooien ze alle ethnische Nederlanders in concentratiekampen?![]()
Ik zeg niet dat ze geen fouten hebben gemaakt en dat we ze totaal moeten ontzien. De Duitsers waren ook medeschuldig aan WO I. Maar zodanig de boel uitknijpen dat herstel eigenlijk onmogelijk is, vind ik onredelijk en dat ontziet de Nederlandse en Britse toezichthouders. We maken op die manier dezelfde fout als de Geallieerden toen.quote:Volgens mij hebben we al zat last gehad van de perikelen in IJsland door het feit dat spaarders lange tijd niet bij hun geld konden en we de IJslanders ook nog eens (belasting)geld hebben moeten lenen tegen voor hun erg voordelige voorwaarden. Als we medeverantwoordelijk zijn dan hebben we die verantwoordelijkheid allang gedragen. Tijd voor de IJslanders om nu hun steentje bij te dragen.
Wat ik ervan begrijp is dat er sinds afgelopen weekend een nieuwe overeenkomst ligt die de IJslanders economisch meer lucht geeft. Ik zal niet zeggen dat de komende jaren helemaal pijnloos voor ze zullen zijn, maar dit is echt een faire overeenkomst hoor. Ze krijgen de kans om het geld over een hele lange termijn terug te betalen tegen een eerlijke rente en met allerlei clausules die er voor moeten zorgen dat de IJslandse economie er niet aan onderdoor gaat. Daar komt nog eens bij dat ze met deze overeenkomst weer helemaal in de race zijn voor lidmaatschap van de EU en ze ook nog eens voldoen aan de voorwaarden voor steun van het IMF. Dit gaat echt wel goedkomen hoor.quote:Op maandag 19 oktober 2009 23:53 schreef lyolyrc het volgende:
[..]
Ik zeg niet dat ze geen fouten hebben gemaakt en dat we ze totaal moeten ontzien. De Duitsers waren ook medeschuldig aan WO I. Maar zodanig de boel uitknijpen dat herstel eigenlijk onmogelijk is, vind ik onredelijk en dat ontziet de Nederlandse en Britse toezichthouders. We maken op die manier dezelfde fout als de Geallieerden toen.
Op deze manier ziet het er inderdaad een stuk beter uit. Het is alleen nog afwachten hoe hard het land zal gaan groeien. Vooral de emigratie van hoogopgeleide IJslanders zal het land geen goed doen.quote:Op dinsdag 20 oktober 2009 00:03 schreef beantherio het volgende:
Wat ik ervan begrijp is dat er sinds afgelopen weekend een nieuwe overeenkomst ligt die de IJslanders economisch meer lucht geeft. Ik zal niet zeggen dat de komende jaren helemaal pijnloos voor ze zullen zijn, maar dit is echt een faire overeenkomst hoor. Ze krijgen de kans om het geld over een hele lange termijn terug te betalen tegen een eerlijke rente en met allerlei clausules die er voor moeten zorgen dat de IJslandse economie er niet aan onderdoor gaat. Daar komt nog eens bij dat ze met deze overeenkomst weer helemaal in de race zijn voor lidmaatschap van de EU en ze ook nog eens voldoen aan de voorwaarden voor steun van het IMF. Dit gaat echt wel goedkomen hoor.
Meer lucht? Volgens mij knijpen ze de luchtpijp nog net niet hard genoeg af om de schuldenaar te laten stikken. Het hele DGS mag van mij afgeschaft worden, laten bankiers en klanten maar zelf voor de schade opdraaien, dat is alleen maar goed voor de transparantie bij de banken, wie wil er immers nog geld brengen bij een bank waarvan je niet weet welk risico je loopt.quote:Op dinsdag 20 oktober 2009 00:03 schreef beantherio het volgende:
[..]
Wat ik ervan begrijp is dat er sinds afgelopen weekend een nieuwe overeenkomst ligt die de IJslanders economisch meer lucht geeft.
Zie http://www.z24.nl/analyse(...)ld_wordt_makkie.htmlquote:Analyse Eline Ronner: Terugbetalen Icesave-schuld wordt makkie
Het inlossen van de Icesave-schuld is niet zo’n zware last voor de IJslanders als we eerder dachten. Het terugbetalen is goed te doen, zeker onder de huidige voorwaarden.
De IJslandse regering sloot op 18 oktober een deal met Nederland en Engeland over een terugbetalingsregeling voor de voormalige spaarders bij internetspaarbank Icesave. Dit meldt de regering op haar website.
Akkoord parlement
Het parlement van IJsland moet alleen nog akkoord gaan met de regeling. Maar de verwachting is dat de volksvertegenwoordiging haar zegen zal geven. Het treffen van een regeling is heel belangrijk voor IJsland, omdat het land zonder een betalingsregeling met Nederland en het Verenigd Koninkrijk geen financiële steun krijgt van het Internationaal Monetair Fonds (IMF).
Ten tweede zijn de kansen voor IJsland om lid te worden van de Europese Unie zonder een deal vrijwel verkeken. Bovendien hangt de regeling door een flinke meevaller niet meer als een molensteen om de nek van de IJslandse bevolking.
In september van dit jaar stelde de IJslandse topeconoom Thórólfur Matthíasson al tegenover Z24 dat zijn land de bewuste schuld best kon terugbetalen. Onder de deal die nu gesloten is, is het zeer waarschijnlijk dat hij gelijk krijgt. Matthíasson wees al op de waardering van de IJslandse kroon die een handje zal helpen.
Boedel Landsbanki brengt meer op
Maar ook de boedelopbrengst van Landsbanki, de moeder van Icesave, maakt het een stuk gemakkelijker voor de regering van IJsland om de schuld af te betalen. Die opbrengst lijkt namelijk een stuk hoger uit te pakken dan eerder dit jaar werd verwacht. Vooral Brits vastgoed en leningen aan bedrijven bleken meer waard dan aanvankelijk gedacht, zo blijkt uit een overzicht van het comité van curatoren.
Nederland vooraan in de rij
De curatoren van Landsbanki denken dat preferente schuldeisers, ofwel zij die voor in de rij staan, 90 procent terug kunnen krijgen uit de verkoop van de boedel van de bank.
Een woordvoerder van het IJslandse ministerie van Financiën, bevestigt desgevraagd op 19 oktober aan Z24 dat de Nederlandse regering zo’n preferente schuldeiser is.
Goed nieuws dus voor Wouter Bos en voor de IJslandse regering. Mocht de Icesave-schuld inderdaad voor 90 procent afgelost kunnen worden met de opbrengst van de boedel, dan blijft er nog 130 miljoen (exclusief rente) voor de IJslandse regering over om terug te betalen aan de Nederlandse staat. De gehele schuld aan Bos bedraagt immers 1,3 miljard euro.
Ook met de drempel die in het akkoord staat, zou terugbetaling geen enkel probleem moeten zijn. "Om voor IJsland voldoende flexibiliteit te behouden is in de aanvullende overeenkomst afgesproken dat de jaarlijkse betaling van IJsland in elk geval niet het bedrag hoeft te overschrijden dat gelijk is aan 2 procent van de cumulatieve groei van het bruto binnenlands product van IJsland", schrijft minister Bos maandag 19 oktober aan de Tweede Kamer over de overeenkomst.
Terugbetaling
De terugbetaling van de lening werkt als volgt. Een deel van het terug te betalen bedrag zal afkomstig zijn uit de boedel van Landsbanki. Als de inschattingen van het comité van curatoren kloppen, is dat 90 procent.
De restantschuld van 130 miljoen euro betaalt IJsland in 32 gelijke termijnen terug (vier per jaar), vanaf 2016. Een simpele rekensom leert dat dit neerkomt op een aflossing van 16,25 miljoen euro per jaar. Als het een beetje meezit, is die schuld dan in 2024 afgelost.
Al met al lijkt alle commotie die er eerder was over het terugbetalen van de Icesave-schuld, een storm in een glas water.
|
Forum Opties | |
---|---|
Forumhop: | |
Hop naar: |