De handel in levensverzekeringen - over lijken?

quote:

_{Levensverzekeringen ‘Financiële cowboys’ stappen in Amerikaanse polissen}
De handel gaat over lijken
Toezichthouders roepen tegen dovemansoren. Banken zien gouden kansen in de handel in levensverzekeringen en die laten ze niet liggen.

Frank Laan, directeur van Quality Investments in het Amsterdamse World Trade Center, ziet het helemaal zitten. Dit jaar gaat zijn omzet bijna verdubbelen, denkt hij. ‘Ik denk dat we aan het eind van het jaar zo’n 150 miljoen dollar aan polissen in de markt hebben gezet.’

Met ‘polissen’ doelt Laan op verhandelbare levensverzekeringen, ofwel ‘life settlements’ zoals ze in de Verenigde Staten genoemd worden. Daar is het trucje – uiteraard – uitgevonden: het opkopen en verhandelen van levensverzekeringen van zieken en ouderen. Je biedt zo iemand, zeg, 500.000 dollar voor een polis ter waarde van 1 miljoen, afhankelijk van de levensverwachting van de polishouder. De verkoper krijgt direct 500.000 euro cash, de koper bij zijn overlijden de uitbetaling van 1 miljoen. Hoe eerder de polishouder sterft, hoe eerder de winst binnen is.

10.000 miljard
Met het ethische aspect van speculeren op iemands dood, heeft Laan weinig problemen. ‘Ik koop een verzekering van iemand, ik kan ook een schilderij van zo iemand kopen als hij geld nodig heeft, of een auto’, zegt hij. ‘Ik zie geen verschil.’

Dat meer investeerders er hetzelfde over denken, bewijst de groei van de handel in deze levensverzekeringen wereldwijd. In een paar jaar is de omvang van de handel verdubbeld tot zo’n 20 miljard dollar per jaar, maakte Stuart Hersch, bestuursvoorzitter van het Zwitserse handelsplatform Cantor Fitzgerald begin dit jaar bekend. Hersch verwacht dat de omvang van de handel de komende vijf jaar doorstijgt naar 100 miljard euro per jaar.

Dat is nog maar het begin, weet Jan Beukers van Quaestores. Hij is bezig met het opzetten van twee fondsen met Amerikaanse levensverzekeringen die hij in Nederland aan de man wil brengen. ‘In de Verenigde Staten bedraagt het totale nog uit te keren bedrag op levensverzekeringen nu 10.000 miljard dollar’, weet hij. ‘Daarvan is 1.500 miljard voortijdig afgekocht. Van het aantal afgekochte verzekeringen wordt maar ruim 1 procent vrij verhandeld op de secundaire markt. Dat is die 20 miljard waar Cantor het over heeft.’

De zakenbanken op Wall Street hebben deze gigantische markt inmiddels ook ontdekt. Vorige week beschreef The New York Times hoe de handel in levensverzekeringen het gat moet opvullen dat is ontstaan door het wegvallen van de hypothekenhandel. Goldman Sachs en Credit Suisse zouden vergevorderde plannen hebben om polissen grootschalig in te kopen, te verpakken en door te verkopen. Precies zoals ze met hypotheken hebben gedaan. Ook nu zouden de rendementspercentages weer in de dubbele cijfers lopen en ‘is het risico beperkt’.

Beukers en Laan spiegelen hun klanten rendementen voor van tussen de 10 en 17 procent, afhankelijk van het specifieke product. Percentages die ook in de glimmende folders van hun voormalige Helmondse concurrent Easy Life met hoofdletters stonden geschreven. Met de eigenaar van dat bedrijf, John Wolbers, is het niet goed afgelopen. Hij zit nog vast omdat de miljoenen die beleggers hem toevertrouwden niet opgingen aan Amerikaanse levensverzekeringen, maar aan snelle auto’s en andere jongensspeeltjes.

Ook over de overgebleven Nederlandse aanbieders van tweedehands levensverzekeringen bestaat ernstige twijfel. In een presentatie voor select gezelschap, in bezit van De Pers, vergeleek toezichthouder Autoriteit Financiële Markten (AFM) deze aanbieders met ‘financiële cowboys’ die veel overeenkomsten vertonen met sprookjes verkopende teakhandelaren. ‘Fraude is hierbij een risico, niet alleen voor particuliere beleggers’, aldus sheet negen van de AFM-presentatie.

Greenspan
De waarschuwingen van de AFM ten spijt zijn de afgelopen jaren ook sommige Nederlandse pensioenfondsen groot in de Amerikaanse levensverzekeringen gestapt. PME, pensioenfonds voor de metaal- en elektrobranche kocht voor 400 miljoen euro aan pakketten levensverzekeringen. Cordares lanceerde een fonds voor zo’n 100 miljoen. Volgens Laan van Quality Investments staan veel andere pensioenfondsen te springen om erin te stappen. ‘Nu is de markt nog iets te klein voor de grote fondsen, maar als de wereldwijde handel groeit naar zo’n 60 à 70 miljard euro per jaar, happen ze toe.’

De AFM kan waarschuwen wat ze wil, met rendementsverwachtingen van boven de 10 procent happen er altijd mensen toe. Of zoals oud-Fed voorzitter Alan Greenspan vorige week zei: ‘Dat is de menselijke natuur. Tenzij iemand die menselijke natuur kan veranderen, krijgen we meer crises zoals de huidige.’