NWS Nieuws & Achtergronden
Discussieer hier diepgaander over de actualiteiten.
Het afgelopen jaar heb ik meerdere blogs geschreven over de erfenis van de babyboomers, met instemmende reacties van jongeren en vaak boze, ontkennende reacties van babyboomers. Hieronder laat ik graag de cijfers zien die duidelijk maken waarom de jeugd al onevenredig veel heeft moeten bloeden voor de lichtzinnige geldverkwisting, vooral in het decennium 1973-1982.
Het probleem staat in deze grafiek. In 1955, na tien jaar wederopbouw, was de staatsschuld meer dan 90 procent van het Bruto Binnenlands Product (BBP). De verantwoordelijke, voor de oorlog geboren generatie loste in hoog tempo af totdat de staatsschuld in 1975 onder de 50 procent van het BBP lag.
In de jaren zeventig kwam het grote keerpunt: in plaats van de staatsschuld verder af te lossen, steeg deze, terwijl in dezelfde jaren de aardgasbaten er ook nog even doorheen werden gejast.
‘Staatsman’
Dat begon met het kabinet-Den Uyl (1973-1977); deze ‘staatsman’ voorspelde dat Nederland nooit meer hetzelfde zou zijn en hij had gelijk – vanaf dat moment gingen we nodeloos op de pof leven.
Dat ging hard: In 1973 was het financieringstekort van de overheid praktisch nul; in 1977 lag het al tegen de 5 procent. Waar het kabinet Den Uyl in 1973 mee begon, namelijk roekeloos geld uitgeven zonder aan de toekomst te denken, daar ging het kabinet Van Agt / Wiegel dapper mee door.
Omdat het economisch tegenzat, steeg het financieringstekort verder naar 8 procent in 1981 en meer dan 10 procent in het rampjaar 1982.
Lubbers en Ruding
In 1982 bedroeg het negatieve saldo van het Rijk 12 miljard euro. Zelfs met een zeer conservatieve inflatiecorrectie van 3 procent per jaar is dat meer dan 25 miljard euro nu. Dat was zonder dat er banken dreigden om te vallen die het hele financiële stelsel met zich mee dreigden te sleuren.
Gelukkig begon premier Ruud Lubbers vanaf 1982 drastisch in de uitgaven te snoeien om het financieringstekort beheersbaar te krijgen: hij halveerde het in een jaar van 10 procent tot 5 procent in 1983, waarvoor hulde.
Groot gat
Maar het kwaad was al geschied: 5 procent is nog steeds een groot gat en als gevolg daarvan bleef de staatsschuld stijgen, en met de staatsschuld de rentebetalingen. Als je teveel leent, wordt je schuld hoger, waardoor je rentebetalingen hoger worden, waardoor je weer moet bijlenen om je rentebetalingen te kunnen voldoen, etc.
Zo werkt het voor de overheid ook: het duurde het tot midden jaren negentig voordat de overheidsfinanciën weer op orde waren, en nog eens tot het jaar 2000 voordat de staatsschuld daadwerkelijk kon krimpen.
Dat is vooral te danken aan competente leiders als Lubbers en Ruding, maar ook zij konden niet verhelpen dat er in de tijd toch nog steeds miljarden aan rente moest worden afgedragen.
300 miljard
In de jaren negentig lagen deze rentebetalingen tussen de 10,8 en 14,1 miljard euro per jaar, met een totaal van 120 miljard euro. In de jaren tachtig werd in totaal 79 miljard betaald. Met een zeer conservatieve inflatie-correctie (3 procent jaarlijks, ook nog eens gerekend vanaf het einde van het betreffende decennium) komen we op minimaal 300 miljard euro aan rentebetalingen voor de jaren tachtig en negentig.
300 miljard euro! Dat is echt ontzettend, ontzettend veel geld. Genoeg voor veertig HSL-lijnen, zestig Betuwelijnen, startkapitaal voor 25 Harvards.
Niet erg?
U zegt: dat is toch helemaal niet erg, die rentebetalingen? Dat is toch schuld van het volk aan het volk, rentebetalingen op de staatsschuld komen toch terecht bij landgenoten en pensioenfondsen?
Fout. In 2007 was de staatsschuld bijvoorbeeld 230 miljard euro, waarvan 102 miljard bij binnenlandse geldgevers zat. Hiervan zat pakweg 40 procent bij de pensioenfondsen, en meer dan de helft bij ‘geldscheppende financiële instellingen’ – banken en hun klanten dus. Daarmee zijn deze rentebetalingen niet alleen een lek van Nederland naar het buitenland en van oud naar jong, maar vooral van publiek naar privaat. Dat linkse partijen hiertegen niet fel protesteren heb ik nooit begrepen.
Onderwijsuitgaven
Doordat de rentebetalingen stegen van 3,7 procent van de totale rijksuitgaven in 1975 tot 12,6 procent in 1985, moesten de onderwijsuitgaven wel dalen. Dat gebeurde ook: van 20,3 procent in 1975 tot 14.8 procent in 1985. Let wel, dit was een daling van 8 procent van het BBP tot 6.5 procent in 10 jaar, waarna minister Jo Ritzen (PvdA) in 1989 nog doodleuk beweerde dat nog wel wat extra op onderwijs kon worden bezuinigd en Nederland op een lachwekkende 5 procent van het BBP uitkwam.
Dat is een systeemfout geworden in het Nederlandse stelsel; zelfs in het economische feest van eind jaren negentig bleven de uitgaven aan onderwijs stelselmatig laag. Nu nog geeft Nederland per jaar met 2 procent van het BBP te weinig uit aan onderwijs, iets dat neerkomt op zo’n 12 miljard euro, maar daar kunnen we wel meer mooi de staatsschuld-rente van betalen. De grafiek van onderwijsuitgaven is precies omgedraaid aan die van de staatsschuld, maar zonder het herstel in 2000.
In bovenstaande grafiek kun je nog beter zien hoe drastisch de uitgaven aan rentebetalingen stegen ten opzichte van de onderwijsuitgaven. Wat naar het een gaat, kan niet naar het ander. De exacte keerpunt van de trend is 1975 (de jaren ’72 en ’73 missen in de CBS-tabellen).
Afgeknepen
En dan kunnen mensen wel beweren dat een staatsschuld (op de korte termijn) goed kan zijn voor de economie, maar kijk naar de data en u ziet dat onderwijs jarenlang op een dramatische manier is afgeknepen. Aangezien investeringen in onderwijs op de lange termijn goed uitbetalen (een hoger opgeleide bevolking is creatiever, minder kans op werkeloosheid, minder zorggebruik, et cetera), is het afknijpen van onderwijs de slechtst voorstelbare lange termijn planning ooit.
Kennisland-af
Fijn. Dan is nu in ieder geval duidelijk waarom onze lesboeken op de middelbare school verouderd waren, waarom die collegezalen overvol zaten (zitten), waarom de docent-student ratio zo bedroevend was en waarom we in half vergane gebouwen les kregen.
Met het besteden van 1.8 procent van het BBP aan wetenschap is Nederland ook echt een kennisland-af, we liggen net onder het toch al bedroevende EU-gemiddelde , meer dan een procentpunt (6 miljard euro) minder dan echt innoverende landen zoals Japan en Amerika.
Dat onze wetenschappers nog goed scoren is alleen aan de investeringen van decennia terug te danken; een anorexia-patient kan ook lang nauwelijks eten en prima blijven functioneren terwijl het lichaam van binnen wordt afgebroken.
Argument
Trouwens: het argument dat onze generatie hoger onderwijs heeft genoten en die van voor ons niet gaat niet op. Als we kijken naar 2001, precies na een kwart eeuw ('74-'99) onderwijs afknijpen, heeft van de leeftijdsklasse 25-34 rond de 25 procent een HBO of WO-diploma, tegenover 22 procent van de leeftijdsklasse 45-54 jaar.
In 2007 had van de leeftijdsklasse 25-34 rond de 34 procent een HBO- of WO-diploma, tegenover 24 porcent van de leeftijdsklasse 55-64 jaar. Sowieso gaat minder dan een kwart van de onderwijsuitgaven naar hoger onderwijs (in 2007 was dit 5,4 van de 28,9 miljard); op de lagere en middelbare school was het ook schrapen en op het MBO zal het ook geen feest zijn geweest. De jeugd heeft jarenlang op alle fronten fors in moeten leveren, zonder dat ze instemming kon geven, en dat is onverantwoord.
Aardgasbaten
Het wordt nog erger. Ga maar na, honderden miljarden verbrand aan rente op de staatsschuld vanwege onbegrijpelijk hoge tekorten in het drama-decennium 1973-1982. Maar dat er überhaupt tekorten konden zijn, is al knap, want de aardgasbaten stegen van 800 miljoen in 1973 tot bijna 10 miljard in 1980 .
Vanaf de ontdekking van het eerste aardgasveld in Slochteren (1959) hebben de aardgasbaten 211 miljard euro opgeleverd en het meerendeel hiervan is ‘verjubeld’. Slechts 15 procent is in infrastructuur gestopt, en maar liefst 25 procent in sociale zekerheid, met als tweede bestedingspost veiligheid en bestuur.
Anders gezegd: naar uitkeringen voor ‘zielige’ mensen en naar extra ambtenaren, die een vast contract in de schoot geworpen gekregen, zonder al te veel obstakels naar het midden-management konden doorgroeien en daar principes verzonnen als ‘last in, first out’. Dus: aardgasbaten weg, bizar veel bijgeleend, rentebetalingen ten koste laten gaan van de jeugd, en dan nog in publieke discussies extra rechten opeisen, hoe durf je.
Oost-Duitsland
In het drama-decennium verdubbelde de staatsschuld naar 80 procent van het BBP; dat kostte jaarlijks 1 procentpunt van het BBP aan extra rentebetalingen.
Als gevolg van deze lichtzinnige geldverkwisting stonden we vorig jaar niet bijster sterk om de financiële crisis op te vangen, terwijl landen die wat zuiniger zijn geweest minder problemen hadden en zelfs af en toe een mooie investering konden doen.
Ja, de staatsschuld van Duitsland is ook hoog (in 2007 66 procent van het BBP) maar die hebben honderden miljarden in Oost-Duitsland geïnvesteerd, en ook Belgiës staatsschuld (boven de 90 procent van het BBP) is te begrijpen aangezien Vlaanderen jaarlijks meer dan 10 miljard euro aan Wallonie overdraagt.
Innovatie-top 5
Waar is ons geld gebleven? De veel kleinere staatsschulden van Denemarken (11 procent) en Zweden (37 procent) hadden de onze kunnen zijn, misschien hadden wij dan net als zij in de innovatie-top 5 van de EU gestaan.
In plaats daarvan hebben we nu nog steeds een dikke schuld (na de miljarden aan noodzakelijke financiële transacties in 2008 gestegen tot rond de 80 procent van het BBP) en wachten behalve de vergrijzing en het bijna ingestorte financiële systeem ook nog uitdagingen zoals het opruimen van de aarde.
Belangengroep
Deze geldverkwisting roept vragen op aan de oudere generatie, die momenteel massaal met vroegtijdig pensioen gaat. De drama-jaren 1973-1982 waren de coming of age van de babyboomers en hun politieke leiders.
Goed, er waren bijvoorbeeld bij de verkiezingen van 1977 zo’n acht miljoen uitgebrachte stemmen en ongeveer twee miljoen babyboomers (pakweg 1 miljoen van de ‘harde kern’-jaargangen ’46-’49 en 1 miljoen ‘vervolglichting’ jaargangen ’50-’55), maar de babyboomers waren het beste georganiseerd, het luidst aanwezig en de grootste belangengroep.
Geen grote partij die hen tegen de haren in durfde (en durft) te strijken. Daarnaast werd er niet bepaald luid geprotesteerd tegen de ronduit belachelijke begrotingstekorten, in plaats daarvan werden doodleuk nieuwe verlanglijstjes ingediend.
Bescheidenheid
Na dit financieel wanbeleid zou enige bescheidenheid gepast zijn. Denk hierbij aan: ‘Sorry jongens, zulke cijfers kunnen inderdaad niet, maar wij waren nog jong en onze leiders konden niet rekenen. Het is een beetje fout gegaan, maar we zijn er nog – hoe kunnen we jullie helpen deze rotzooi op te lossen?’
In plaats daarvan eist deze generatie luid nog meer voor zichzelf op. Denk aan de schaamteloze protestmars van oktober 2004: een generatie protesteerde voor extra en dure rechten die generaties na hen nooit zouden kunnen genieten.
Kunnen vakbondleiders wel anders beweren, maar één blik op de bevolkingspiramide of beter gezegd bevolkingskelk leert dat babyboomers wel op hun 58ste kunnen stoppen met werken, en wij tot ons 67ste door moeten werken. Dat gaan we ook best wel doen, maar dat ‘recht’ luid krakelend opeisen onder het mom van ‘intergenerationele solidariteit’ zoals die vakbond-babyboomers reflexmatig doen is simpelweg misplaatst.
Wouter Bos
Ander leuk voorbeeld: na die protestmars boekte ambtenarenpensioenfonds ABP in 2005 simpelweg 12 miljard euro over van de jongere generaties naar de generatie van voor 1950, opdat de harde kern van de babyboomers jaren eerder konden stoppen dan de jongere generaties ooit zouden kunnen. Dat is pas intergenerationele solidariteit.
Ook de manier waarop Wouter Bos in 2006 vanwege zijn AOW-plannen werd aangepakt was onterecht: een omslagstelsel als de AOW moet gefiscaliseerd worden als de verhouding 65plus – 65min zo drastisch verandert als in de komende decennia. Het percentage 65-plussers op de totale bevolking was 14.7 procent in 2008 en ligt over 5 jaar op meer dan 18 procent, het dubbele van het percentage 65-plussers in 1960, drie jaar na de invoering van de AOW.
Zonder het drama-decennium was zelfs dit nog betaalbaar geweest, maar nu gingen dezelfde oudjes (leiders + volgelingen) die verantwoordelijk waren voor de onverantwoorde tekorten volledig los, verdraaiden Bos' plannen, rukten deze uit iedere context en zeken net zo lang door totdat de karaktermoord volledig was. Hoe fout kun je zijn?
Erfenis
Deze erfenis moet worden mee gewogen in alle toekomstige generatie-discussies
De vraag is eigenlijk of babyboomers in publieke discussies een toontje lager kunnen zingen – en rekening kunnen houden met onze erfenis. Wat zij in het overgangsdecennium ’65 – ’75 van de vooroorlogse generatie erfden, was duidelijk: hoge investeringen in onderwijs, een snel krimpende staatsschuld en minimale financieringstekorten.
Onze erfenis is een jarenlang ondergefinancierd onderwijssysteem, een exploderende staatsschuld en absurde rentebetalingen – gevolg van niet te begrijpen financieel wanbeleid. Daarbij is een weelderig systeem gecreëerd van sociale zekerheid dat jongeren ook nog eens benadeelt.
Huizenprijs
Jongeren benadelende belastingbestedingen zijn bijvoorbeeld de hypotheekrente-aftrek (houdt de huizenprijs kunstmatig hoog waardoor het voor starters lastiger instappen is, daarbij bezitten jongeren zelden dure huizen), of het belachelijke systeem van sociale woningbouw en huursubsidie, waardoor kansloze figuren voor een paar honderd euro een drie-kamer appartement in hartje Amsterdam kunnen huren, terwijl de jeugd dat voor driemaal de prijs mag onderhuren. (Alleen als je probleemjongere of tienermoeder wordt, heb je kans op een normale huurwoning, anders ben je al gauw aangewezen op de volledig scheefgegroeide private huurmarkt.)
Als de SER binnenkort met een advies komt waarin wordt voorgesteld om de AOW-leeftijd naar 67 te verhogen, gaat dit, om de vakbonden te paaien, waarschijnlijk net in nadat de laatste babyboomers in de veilige zone zijn. Maar die AOW-leeftijd moet niet worden verhoogd, dat is slechts uitstel van executie en onterecht voor de jeugd, fiscalisering is de enige oplossing.
Consideratie
Anders gezegd, een beetje consideratie zou al winst zijn, want er zijn talloze punten die in de komende jaren moeten worden beslecht, simpelweg omdat babyboomers dachten dat het wel los zou lopen allemaal.
Maar niemand in deze generatie voelt zich verantwoordelijk voor de publieke rotzooi die ze heeft achtergelaten. De rechtse babyboomers, die hun hele leven belasting hebben betaald, wijzen naar hun linkse generatiegenoten, met wie wij inderdaad een appeltje te schillen hebben.
Een vet ambtenarencontract met een dure vervroegde uittreding, je hele leven vooral vergaderd hebben en werk overgelaten aan jonge professionals met een flexcontract (die je niet jouw rechten wilde geven), de schaamteloze protestmars van 2004, de in- en infoute overboeking van het ambtenaren-pensioenfonds en dat eeuwige gekrakeel in babyboomerclubs als de vakbonden, het kan gewoon niet.
Publiek beroofd
De kinderen die jullie privaat zo liefdevol hebben grootgebracht, hebben jullie tegelijkertijd publiek beroofd. Denk daar maar eens aan voordat jullie weer luid over jullie rechten beginnen te schreeuwen bij volgende discussies, of die nu over de AOW, de hypotheekrente-aftrek of de pensioengaten gaan.
Het is tijd voor draconische maatregelen: staatsschuld drastisch inkrimpen, onderwijsuitgaven terug naar het oude niveau, miljardeninvesteringen in – groene - technologie.
Jullie hebben wat goed te maken.
Synopsis
1) Door het betalen van de rente op de staatsschuld is in de jaren tachtig en negentig meer dan 200 miljard euro verbrand (na inflatie-correctie meer dan 300 miljard).
2) De jaarlijkse rentebetalingen (tussen de 10,8 en 14,1 miljard euro per jaar in de jaren negentig) gingen ten koste van onderwijsuitgaven
3) Tegelijkertijd is er meer dan 200 miljard euro aan aardgasbaten doorheen gejast, waarvan slechts 15 procent naar infrastructuur ging, en pakweg een kwart naar sociale zekerheid (uitkeringen) en veiligheid en bestuur (ambtenaren).
4) Deze belachelijke geldverbranding is gestart door het kabinet Den Uyl (1973-1977) en volbracht door het kabinet Van Agt/Wiegel (1977-1981); de kabinetten Lubbers (1983-1994) hadden één decennium nodig om de rijksfinancien weer onder controle te krijgen.
5) En nu, terwijl de oudjes ons zonder vragen hebben laten betalen voor hun leningen voor hun weelderige verzorgingsstaat die jongeren systematisch benadeelt, en terwijl ze geen cent hebben gespaard voor de echt grote problemen die we al jaren zien aankomen – zoals het betalen van de vergrijzing en het beperken van de opwarming van de aarde, eisen ze op luide toon extra bijdragen van ons om de AOW betaalbaar te houden, tekorten in de pensioenfondsen te dichten en luxe vroegpensioen-regelingen in ieder geval voor hen te laten gelden. Bij vraagtekens over deze gang van zaken beginnen ze luid te schreeuwen: ‘intergenerationele solidariteit!’
http://www.elsevier.nl/we(...)an-de-bayboomers.htm
Goed stuk, al staat er feitelijk niks nieuws in voor degenen die in deze discussie thuis zijn. Maar altijd goed om nogmaals te horen.
[ Bericht 66% gewijzigd door IHVK op 10-09-2009 22:30:58 ]
Het probleem staat in deze grafiek. In 1955, na tien jaar wederopbouw, was de staatsschuld meer dan 90 procent van het Bruto Binnenlands Product (BBP). De verantwoordelijke, voor de oorlog geboren generatie loste in hoog tempo af totdat de staatsschuld in 1975 onder de 50 procent van het BBP lag.
In de jaren zeventig kwam het grote keerpunt: in plaats van de staatsschuld verder af te lossen, steeg deze, terwijl in dezelfde jaren de aardgasbaten er ook nog even doorheen werden gejast.
‘Staatsman’
Dat begon met het kabinet-Den Uyl (1973-1977); deze ‘staatsman’ voorspelde dat Nederland nooit meer hetzelfde zou zijn en hij had gelijk – vanaf dat moment gingen we nodeloos op de pof leven.
Dat ging hard: In 1973 was het financieringstekort van de overheid praktisch nul; in 1977 lag het al tegen de 5 procent. Waar het kabinet Den Uyl in 1973 mee begon, namelijk roekeloos geld uitgeven zonder aan de toekomst te denken, daar ging het kabinet Van Agt / Wiegel dapper mee door.
Omdat het economisch tegenzat, steeg het financieringstekort verder naar 8 procent in 1981 en meer dan 10 procent in het rampjaar 1982.
Lubbers en Ruding
In 1982 bedroeg het negatieve saldo van het Rijk 12 miljard euro. Zelfs met een zeer conservatieve inflatiecorrectie van 3 procent per jaar is dat meer dan 25 miljard euro nu. Dat was zonder dat er banken dreigden om te vallen die het hele financiële stelsel met zich mee dreigden te sleuren.
Gelukkig begon premier Ruud Lubbers vanaf 1982 drastisch in de uitgaven te snoeien om het financieringstekort beheersbaar te krijgen: hij halveerde het in een jaar van 10 procent tot 5 procent in 1983, waarvoor hulde.
Groot gat
Maar het kwaad was al geschied: 5 procent is nog steeds een groot gat en als gevolg daarvan bleef de staatsschuld stijgen, en met de staatsschuld de rentebetalingen. Als je teveel leent, wordt je schuld hoger, waardoor je rentebetalingen hoger worden, waardoor je weer moet bijlenen om je rentebetalingen te kunnen voldoen, etc.
Zo werkt het voor de overheid ook: het duurde het tot midden jaren negentig voordat de overheidsfinanciën weer op orde waren, en nog eens tot het jaar 2000 voordat de staatsschuld daadwerkelijk kon krimpen.
Dat is vooral te danken aan competente leiders als Lubbers en Ruding, maar ook zij konden niet verhelpen dat er in de tijd toch nog steeds miljarden aan rente moest worden afgedragen.
300 miljard
In de jaren negentig lagen deze rentebetalingen tussen de 10,8 en 14,1 miljard euro per jaar, met een totaal van 120 miljard euro. In de jaren tachtig werd in totaal 79 miljard betaald. Met een zeer conservatieve inflatie-correctie (3 procent jaarlijks, ook nog eens gerekend vanaf het einde van het betreffende decennium) komen we op minimaal 300 miljard euro aan rentebetalingen voor de jaren tachtig en negentig.
300 miljard euro! Dat is echt ontzettend, ontzettend veel geld. Genoeg voor veertig HSL-lijnen, zestig Betuwelijnen, startkapitaal voor 25 Harvards.
Niet erg?
U zegt: dat is toch helemaal niet erg, die rentebetalingen? Dat is toch schuld van het volk aan het volk, rentebetalingen op de staatsschuld komen toch terecht bij landgenoten en pensioenfondsen?
Fout. In 2007 was de staatsschuld bijvoorbeeld 230 miljard euro, waarvan 102 miljard bij binnenlandse geldgevers zat. Hiervan zat pakweg 40 procent bij de pensioenfondsen, en meer dan de helft bij ‘geldscheppende financiële instellingen’ – banken en hun klanten dus. Daarmee zijn deze rentebetalingen niet alleen een lek van Nederland naar het buitenland en van oud naar jong, maar vooral van publiek naar privaat. Dat linkse partijen hiertegen niet fel protesteren heb ik nooit begrepen.
Onderwijsuitgaven
Doordat de rentebetalingen stegen van 3,7 procent van de totale rijksuitgaven in 1975 tot 12,6 procent in 1985, moesten de onderwijsuitgaven wel dalen. Dat gebeurde ook: van 20,3 procent in 1975 tot 14.8 procent in 1985. Let wel, dit was een daling van 8 procent van het BBP tot 6.5 procent in 10 jaar, waarna minister Jo Ritzen (PvdA) in 1989 nog doodleuk beweerde dat nog wel wat extra op onderwijs kon worden bezuinigd en Nederland op een lachwekkende 5 procent van het BBP uitkwam.
Dat is een systeemfout geworden in het Nederlandse stelsel; zelfs in het economische feest van eind jaren negentig bleven de uitgaven aan onderwijs stelselmatig laag. Nu nog geeft Nederland per jaar met 2 procent van het BBP te weinig uit aan onderwijs, iets dat neerkomt op zo’n 12 miljard euro, maar daar kunnen we wel meer mooi de staatsschuld-rente van betalen. De grafiek van onderwijsuitgaven is precies omgedraaid aan die van de staatsschuld, maar zonder het herstel in 2000.
In bovenstaande grafiek kun je nog beter zien hoe drastisch de uitgaven aan rentebetalingen stegen ten opzichte van de onderwijsuitgaven. Wat naar het een gaat, kan niet naar het ander. De exacte keerpunt van de trend is 1975 (de jaren ’72 en ’73 missen in de CBS-tabellen).
Afgeknepen
En dan kunnen mensen wel beweren dat een staatsschuld (op de korte termijn) goed kan zijn voor de economie, maar kijk naar de data en u ziet dat onderwijs jarenlang op een dramatische manier is afgeknepen. Aangezien investeringen in onderwijs op de lange termijn goed uitbetalen (een hoger opgeleide bevolking is creatiever, minder kans op werkeloosheid, minder zorggebruik, et cetera), is het afknijpen van onderwijs de slechtst voorstelbare lange termijn planning ooit.
Kennisland-af
Fijn. Dan is nu in ieder geval duidelijk waarom onze lesboeken op de middelbare school verouderd waren, waarom die collegezalen overvol zaten (zitten), waarom de docent-student ratio zo bedroevend was en waarom we in half vergane gebouwen les kregen.
Met het besteden van 1.8 procent van het BBP aan wetenschap is Nederland ook echt een kennisland-af, we liggen net onder het toch al bedroevende EU-gemiddelde , meer dan een procentpunt (6 miljard euro) minder dan echt innoverende landen zoals Japan en Amerika.
Dat onze wetenschappers nog goed scoren is alleen aan de investeringen van decennia terug te danken; een anorexia-patient kan ook lang nauwelijks eten en prima blijven functioneren terwijl het lichaam van binnen wordt afgebroken.
Argument
Trouwens: het argument dat onze generatie hoger onderwijs heeft genoten en die van voor ons niet gaat niet op. Als we kijken naar 2001, precies na een kwart eeuw ('74-'99) onderwijs afknijpen, heeft van de leeftijdsklasse 25-34 rond de 25 procent een HBO of WO-diploma, tegenover 22 procent van de leeftijdsklasse 45-54 jaar.
In 2007 had van de leeftijdsklasse 25-34 rond de 34 procent een HBO- of WO-diploma, tegenover 24 porcent van de leeftijdsklasse 55-64 jaar. Sowieso gaat minder dan een kwart van de onderwijsuitgaven naar hoger onderwijs (in 2007 was dit 5,4 van de 28,9 miljard); op de lagere en middelbare school was het ook schrapen en op het MBO zal het ook geen feest zijn geweest. De jeugd heeft jarenlang op alle fronten fors in moeten leveren, zonder dat ze instemming kon geven, en dat is onverantwoord.
Aardgasbaten
Het wordt nog erger. Ga maar na, honderden miljarden verbrand aan rente op de staatsschuld vanwege onbegrijpelijk hoge tekorten in het drama-decennium 1973-1982. Maar dat er überhaupt tekorten konden zijn, is al knap, want de aardgasbaten stegen van 800 miljoen in 1973 tot bijna 10 miljard in 1980 .
Vanaf de ontdekking van het eerste aardgasveld in Slochteren (1959) hebben de aardgasbaten 211 miljard euro opgeleverd en het meerendeel hiervan is ‘verjubeld’. Slechts 15 procent is in infrastructuur gestopt, en maar liefst 25 procent in sociale zekerheid, met als tweede bestedingspost veiligheid en bestuur.
Anders gezegd: naar uitkeringen voor ‘zielige’ mensen en naar extra ambtenaren, die een vast contract in de schoot geworpen gekregen, zonder al te veel obstakels naar het midden-management konden doorgroeien en daar principes verzonnen als ‘last in, first out’. Dus: aardgasbaten weg, bizar veel bijgeleend, rentebetalingen ten koste laten gaan van de jeugd, en dan nog in publieke discussies extra rechten opeisen, hoe durf je.
Oost-Duitsland
In het drama-decennium verdubbelde de staatsschuld naar 80 procent van het BBP; dat kostte jaarlijks 1 procentpunt van het BBP aan extra rentebetalingen.
Als gevolg van deze lichtzinnige geldverkwisting stonden we vorig jaar niet bijster sterk om de financiële crisis op te vangen, terwijl landen die wat zuiniger zijn geweest minder problemen hadden en zelfs af en toe een mooie investering konden doen.
Ja, de staatsschuld van Duitsland is ook hoog (in 2007 66 procent van het BBP) maar die hebben honderden miljarden in Oost-Duitsland geïnvesteerd, en ook Belgiës staatsschuld (boven de 90 procent van het BBP) is te begrijpen aangezien Vlaanderen jaarlijks meer dan 10 miljard euro aan Wallonie overdraagt.
Innovatie-top 5
Waar is ons geld gebleven? De veel kleinere staatsschulden van Denemarken (11 procent) en Zweden (37 procent) hadden de onze kunnen zijn, misschien hadden wij dan net als zij in de innovatie-top 5 van de EU gestaan.
In plaats daarvan hebben we nu nog steeds een dikke schuld (na de miljarden aan noodzakelijke financiële transacties in 2008 gestegen tot rond de 80 procent van het BBP) en wachten behalve de vergrijzing en het bijna ingestorte financiële systeem ook nog uitdagingen zoals het opruimen van de aarde.
Belangengroep
Deze geldverkwisting roept vragen op aan de oudere generatie, die momenteel massaal met vroegtijdig pensioen gaat. De drama-jaren 1973-1982 waren de coming of age van de babyboomers en hun politieke leiders.
Goed, er waren bijvoorbeeld bij de verkiezingen van 1977 zo’n acht miljoen uitgebrachte stemmen en ongeveer twee miljoen babyboomers (pakweg 1 miljoen van de ‘harde kern’-jaargangen ’46-’49 en 1 miljoen ‘vervolglichting’ jaargangen ’50-’55), maar de babyboomers waren het beste georganiseerd, het luidst aanwezig en de grootste belangengroep.
Geen grote partij die hen tegen de haren in durfde (en durft) te strijken. Daarnaast werd er niet bepaald luid geprotesteerd tegen de ronduit belachelijke begrotingstekorten, in plaats daarvan werden doodleuk nieuwe verlanglijstjes ingediend.
Bescheidenheid
Na dit financieel wanbeleid zou enige bescheidenheid gepast zijn. Denk hierbij aan: ‘Sorry jongens, zulke cijfers kunnen inderdaad niet, maar wij waren nog jong en onze leiders konden niet rekenen. Het is een beetje fout gegaan, maar we zijn er nog – hoe kunnen we jullie helpen deze rotzooi op te lossen?’
In plaats daarvan eist deze generatie luid nog meer voor zichzelf op. Denk aan de schaamteloze protestmars van oktober 2004: een generatie protesteerde voor extra en dure rechten die generaties na hen nooit zouden kunnen genieten.
Kunnen vakbondleiders wel anders beweren, maar één blik op de bevolkingspiramide of beter gezegd bevolkingskelk leert dat babyboomers wel op hun 58ste kunnen stoppen met werken, en wij tot ons 67ste door moeten werken. Dat gaan we ook best wel doen, maar dat ‘recht’ luid krakelend opeisen onder het mom van ‘intergenerationele solidariteit’ zoals die vakbond-babyboomers reflexmatig doen is simpelweg misplaatst.
Wouter Bos
Ander leuk voorbeeld: na die protestmars boekte ambtenarenpensioenfonds ABP in 2005 simpelweg 12 miljard euro over van de jongere generaties naar de generatie van voor 1950, opdat de harde kern van de babyboomers jaren eerder konden stoppen dan de jongere generaties ooit zouden kunnen. Dat is pas intergenerationele solidariteit.
Ook de manier waarop Wouter Bos in 2006 vanwege zijn AOW-plannen werd aangepakt was onterecht: een omslagstelsel als de AOW moet gefiscaliseerd worden als de verhouding 65plus – 65min zo drastisch verandert als in de komende decennia. Het percentage 65-plussers op de totale bevolking was 14.7 procent in 2008 en ligt over 5 jaar op meer dan 18 procent, het dubbele van het percentage 65-plussers in 1960, drie jaar na de invoering van de AOW.
Zonder het drama-decennium was zelfs dit nog betaalbaar geweest, maar nu gingen dezelfde oudjes (leiders + volgelingen) die verantwoordelijk waren voor de onverantwoorde tekorten volledig los, verdraaiden Bos' plannen, rukten deze uit iedere context en zeken net zo lang door totdat de karaktermoord volledig was. Hoe fout kun je zijn?
Erfenis
Deze erfenis moet worden mee gewogen in alle toekomstige generatie-discussies
De vraag is eigenlijk of babyboomers in publieke discussies een toontje lager kunnen zingen – en rekening kunnen houden met onze erfenis. Wat zij in het overgangsdecennium ’65 – ’75 van de vooroorlogse generatie erfden, was duidelijk: hoge investeringen in onderwijs, een snel krimpende staatsschuld en minimale financieringstekorten.
Onze erfenis is een jarenlang ondergefinancierd onderwijssysteem, een exploderende staatsschuld en absurde rentebetalingen – gevolg van niet te begrijpen financieel wanbeleid. Daarbij is een weelderig systeem gecreëerd van sociale zekerheid dat jongeren ook nog eens benadeelt.
Huizenprijs
Jongeren benadelende belastingbestedingen zijn bijvoorbeeld de hypotheekrente-aftrek (houdt de huizenprijs kunstmatig hoog waardoor het voor starters lastiger instappen is, daarbij bezitten jongeren zelden dure huizen), of het belachelijke systeem van sociale woningbouw en huursubsidie, waardoor kansloze figuren voor een paar honderd euro een drie-kamer appartement in hartje Amsterdam kunnen huren, terwijl de jeugd dat voor driemaal de prijs mag onderhuren. (Alleen als je probleemjongere of tienermoeder wordt, heb je kans op een normale huurwoning, anders ben je al gauw aangewezen op de volledig scheefgegroeide private huurmarkt.)
Als de SER binnenkort met een advies komt waarin wordt voorgesteld om de AOW-leeftijd naar 67 te verhogen, gaat dit, om de vakbonden te paaien, waarschijnlijk net in nadat de laatste babyboomers in de veilige zone zijn. Maar die AOW-leeftijd moet niet worden verhoogd, dat is slechts uitstel van executie en onterecht voor de jeugd, fiscalisering is de enige oplossing.
Consideratie
Anders gezegd, een beetje consideratie zou al winst zijn, want er zijn talloze punten die in de komende jaren moeten worden beslecht, simpelweg omdat babyboomers dachten dat het wel los zou lopen allemaal.
Maar niemand in deze generatie voelt zich verantwoordelijk voor de publieke rotzooi die ze heeft achtergelaten. De rechtse babyboomers, die hun hele leven belasting hebben betaald, wijzen naar hun linkse generatiegenoten, met wie wij inderdaad een appeltje te schillen hebben.
Een vet ambtenarencontract met een dure vervroegde uittreding, je hele leven vooral vergaderd hebben en werk overgelaten aan jonge professionals met een flexcontract (die je niet jouw rechten wilde geven), de schaamteloze protestmars van 2004, de in- en infoute overboeking van het ambtenaren-pensioenfonds en dat eeuwige gekrakeel in babyboomerclubs als de vakbonden, het kan gewoon niet.
Publiek beroofd
De kinderen die jullie privaat zo liefdevol hebben grootgebracht, hebben jullie tegelijkertijd publiek beroofd. Denk daar maar eens aan voordat jullie weer luid over jullie rechten beginnen te schreeuwen bij volgende discussies, of die nu over de AOW, de hypotheekrente-aftrek of de pensioengaten gaan.
Het is tijd voor draconische maatregelen: staatsschuld drastisch inkrimpen, onderwijsuitgaven terug naar het oude niveau, miljardeninvesteringen in – groene - technologie.
Jullie hebben wat goed te maken.
Synopsis
1) Door het betalen van de rente op de staatsschuld is in de jaren tachtig en negentig meer dan 200 miljard euro verbrand (na inflatie-correctie meer dan 300 miljard).
2) De jaarlijkse rentebetalingen (tussen de 10,8 en 14,1 miljard euro per jaar in de jaren negentig) gingen ten koste van onderwijsuitgaven
3) Tegelijkertijd is er meer dan 200 miljard euro aan aardgasbaten doorheen gejast, waarvan slechts 15 procent naar infrastructuur ging, en pakweg een kwart naar sociale zekerheid (uitkeringen) en veiligheid en bestuur (ambtenaren).
4) Deze belachelijke geldverbranding is gestart door het kabinet Den Uyl (1973-1977) en volbracht door het kabinet Van Agt/Wiegel (1977-1981); de kabinetten Lubbers (1983-1994) hadden één decennium nodig om de rijksfinancien weer onder controle te krijgen.
5) En nu, terwijl de oudjes ons zonder vragen hebben laten betalen voor hun leningen voor hun weelderige verzorgingsstaat die jongeren systematisch benadeelt, en terwijl ze geen cent hebben gespaard voor de echt grote problemen die we al jaren zien aankomen – zoals het betalen van de vergrijzing en het beperken van de opwarming van de aarde, eisen ze op luide toon extra bijdragen van ons om de AOW betaalbaar te houden, tekorten in de pensioenfondsen te dichten en luxe vroegpensioen-regelingen in ieder geval voor hen te laten gelden. Bij vraagtekens over deze gang van zaken beginnen ze luid te schreeuwen: ‘intergenerationele solidariteit!’
http://www.elsevier.nl/we(...)an-de-bayboomers.htm
Goed stuk, al staat er feitelijk niks nieuws in voor degenen die in deze discussie thuis zijn. Maar altijd goed om nogmaals te horen.
[ Bericht 66% gewijzigd door IHVK op 10-09-2009 22:30:58 ]
The End Times are wild
“Everyone wants to live at the expense of the state. They forget that the state lives at the expense of everyone.” ― Frédéric Bastiat
Wat is er aan de hand? Ik heb het bericht gewoon ingevoerd, en als ik wil wijzigen zie ik het wel!
The End Times are wild
Welkom op FOK!quote:Op donderdag 10 september 2009 21:12 schreef LXIV het volgende:
Wat is er aan de hand? Ik heb het bericht gewoon ingevoerd, en als ik wil wijzigen zie ik het wel!
For great justice!
Mooi man, dat duistere aspect aan je topic.quote:Op donderdag 10 september 2009 21:12 schreef LXIV het volgende:
Wat is er aan de hand? Ik heb het bericht gewoon ingevoerd, en als ik wil wijzigen zie ik het wel!
Homo Sapiens H1 histone family, member 5
misschien heeft de regering je bericht gewijzigd om het in de doofpot te stoppen
❤ Rozen zijn rood ❤
❤ Viooltjes zijn blauw ❤
❤ Kristel, ik hou van jou! ❤
❤ Viooltjes zijn blauw ❤
❤ Kristel, ik hou van jou! ❤
quote:Op donderdag 10 september 2009 21:13 schreef H1F5 het volgende:
[..]
Mooi man, dat duistere aspect aan je topic.
Het was de nieuwe wereldorde!quote:
misschien heeft de regering je bericht gewijzigd om het in de doofpot te stoppen
For great justice!
Zonde van de OP, ik had wel weer eens zin in een potje babyboomerbashen.
<a href="https://www.youtube.com/watch?v=yIl_jGh-LWE" target="_blank" rel="nofollow">Afleidingsmanoeuvre</a>
Dat kan altijd nog. Ik zit er al klaar voor.quote:
Zonde van de OP, ik had wel weer eens zin in een potje babyboomerbashen.
For great justice!
Ieuw, Marcel van Dam.
:-D I am Willem-Alexander Claus George Ferdinand van Oranje-Nassau and I approve this message.
Lees het stuk even, het is echt een heel goed stuk en raakt de spijker precies op zijn kop.quote:
For great justice!
|
|
