09-07-2009
Eén manier om langer te leven, is door minder te eten. Een hap zand nemen wil ook helpen.
Ouder worden door minder te eten. Behoorlijk minder eten. Dat het werkt, bleek al uit onderzoek bij onder meer gist, worm, vlieg, mens en aap. Dit keer is in een langlopend dieetonderzoek exact vastgesteld aan wat voor soort kwalen apen overlijden. Ricki Colman van de universiteit van Wisconsin (VS) zette een groep volwassen resusapen tussen de zeven en veertien jaar op dieet. De beesten kregen slechts 70 procent van hun normale dagelijkse portie voer. De apen in de controlegroep kregen volledige maaltijden (Science, 10 juli).
Na twintig jaar maakte Colman de balans op. Ruim een derde van de controlegroep was inmiddels overleden aan leeftijdgerelateerde ziekten zoals kanker, diabetes of hart- en vaatziekten. De dieetapen daarentegen leefden langer. Daar was slechts 13 procent van de dieren overleden aan zo'n ouderdomsziekte.
Geen trek in een dieet? Dan kun je altijd nog een hap zand overwegen. Wel een speciale hap. David Harrison van het Jackson laboratorium (VS) voerde muizen rapamycine (Nature, 9 juli). Dit spul wordt van nature gemaakt door bacteriën en wordt gebruikt als medicijn bij orgaantransplantatie. Het onderdrukt namelijk het afweersysteem en kan zo voorkomen dat het lichaam het nieuwe orgaan afstoot.
Het middel kreeg zijn bijzondere naam, omdat het oorspronkelijk gevonden werd in een bodemmonster van het eiland Rapa Nui, beter bekend als Paaseiland. Muizen die rapamycine kregen, leefden 9 tot 14 procent langer. Het is de eerste keer dat een medicijn bij proefdieren een duidelijk levensverlengend effect heeft.
Ouderdomsdeskundige Lynn Cox van de Oxford universiteit (GB) waarschuwt: "Het is absoluut niet de bedoeling dat mensen nu rapamycine gaan nemen om het leven te verlengen. Het onderdrukt ook je afweer. Dat kan gevaarlijk zijn. Dankzij dit onderzoek kunnen we nu wel op zoek naar soortgelijke medicijnen die geen bijwerkingen hebben."
David Harrison, “Rapamycin fed late in life extends lifespan in genetically heterogeneous mice”, in Nature: 9 juli 2009.
Ricki Colman, "Caloric Restriction Delays Disease Onset and Mortality in Rhesus Monkeys", in Science: 10 juli 2009.
Frederique Melman
(Noorderlicht)